İklim değişikliğinin dünya gündeminin en ön sıralarında olduğu bu dönemde, Türkiye’de yaşanan kuraklıkla ilgili haberler rutin haline geldi. Mevsim normallerinin üzerindeki sıcaklık ve tarımın gördüğü etki, gündelik konuşmaların da önemli maddelerinden biri. İstanbul'da da hava sıcaklığı 30 Aralık’ta 18 dereceyi gördü. Meteoroloji’nin verilerine göre, 1927-2019 yılları arasında aralık ayı sıcaklık ortalaması 2,4 derece, yine aynı dönemde aralık ayındaki en yüksek ortalama sıcaklık 6,4 derece olarak kaydedilmişti. Türkiye'de kasım ayında metrekareye ortalama 33 milimetre yağış düştü. Meteoroloji raporuna göre Türkiye'nin kasım ayı uzun yıllar ortalamasında aynı oran, 70 milimetre seviyesindeydi. İstanbul'a su sağlayan baraj ve göletler azami 868 milyon 683 bin metreküp su biriktirme hacmine sahip. 8 Ocak itibariyle İstanbul’daki barajlarda su seviyesi 19,26. Bu, son 15 yılın en düşük düzeyi. İstanbul’a günde üç milyon metreküp su veriliyor. İSKİ verilerine göre, su miktarı Istrancalar'da yüzde 26,7, Terkos'ta yüzde 20,05, Sazlıdere'de yüzde 5,33, Alibey'de yüzde 29,45, Büyükçekmece'de yüzde 17,42, Ömerli'de yüzde 16,11, Darlık'ta yüzde 45,3. Alibey Barajı’nda yer alan Mağlova Kemeri’nde suların tamamen çekilmesiyle, koyunlar ve keçiler otlamaya başladı. Sosyo-ekonomik kuraklık Sıklıkla su tasarrufu çağrısı yapan İBB, musluklar için yüzde 50 tasarruf sağlayan bir aparatı ücretsiz olarak dağıtmaya pilot bölge Beşiktaş'ta başladı. İTÜ’den Prof. Dr. Orhan Şen, yağmur bombası kullanılmasını öneriyor. Yağmur bombasının geçici bir çözüm olduğunu belirten Şen, bunun yağış miktarını yüzde 30'a kadar artırdığını ifade ediyor. Kuraklık sadece İstanbul’la sınırlı değil. Adana'da son 92 yılın en kurak kışı yaşanıyor. Bursa'nın su ihtiyacını karşılayan en önemli barajlardan Nilüfer Barajı'nda su seviyesi yüzde 5'e düştü. Son 91 yılın en kurak dönemini yaşayan ve barajlarda beş aylık suyu kalan Edirne’de, belediye tarafından kuyu açılmaya başlandı. ''Tahminler ocak ayının ikinci yarısından sonra yağışlı, soğuk havanın Türkiye'yi etkileyeceği yönünde” diyen Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. İhsan Çiçek, bu yağışların barajlardaki su seviyesini yükseltmeyeceğini kaydediyor. 2020 en sıcak yıl AB’ye bağlı Copernicus Climate Change Service verilerine göre 2020, bugüne kadar kaydedilen en sıcak yıl rekorunu elinde tutan 2016 ile aynı sıcaklık seviyesine ulaştı. Bilim insanları, gezegenin ısındıkça aşırı hava olaylarının sıklığının ve şiddetinin arttığına dair hemfikir. 2020’de buna dair, Avustralya ve ABD’de yaşanan büyük ölçekli orman yangınları ve Asya’da birçok ülkede muson mevsiminde sellerle sonuçlanan şiddetli sağanak yağışlar gibi birçok işaret bulunuyor. Yeryüzünde şimdiye kadar kaydedilen en yüksek sıcaklık, ABD’nin California eyaletinde yer alan ‘Ölüm Vadisi’nde (Death Valley) gerçekleşti: 54,4 derece. Dünyada iklim değişikliğiyle mücadele Salgın, yıllık küresel sera gazı emisyonlarında şimdiye kadar gerçekleşen en büyük düşüşle sonuçlandı. Birçok gelişmiş ülke 2020 yılı boyunca sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik taahhütlerini açıkladı. Çin lideri Xi Jinping, ülkenin emisyonlarındaki artışın 2030 itibarıyla düşüşe geçeceğini ve 2060 yılı öncesinde ülkenin karbon nötr hale geleceğini açıkladı. Dahası: Almanya'da çokkültürlülüğü sağlamak için ülkedeki meteorolojik olaylara artık yabancı isimler de verilecek. 2021'de kar getiren yılın ilk alçak basınç cephesine ‘Ahmet’ ismi verildi. Uzmanlar anlatıyor: "Göller Bölgesi yakında ‘Çöller Bölgesi’ olarak anılabilir.” Didem Eryar Ünlü’nün yazısı: ‘Türkiye, 2021’de su kıtlığı yaşayabilir’
|