Ekonomik ve yargısal reformlar yapmaya hazırlanan Türkiye’nin ticari dış ilişkilerinin gündeminde son yıllarda tek bir ülke var: Katar. Birbirlerine ‘kardeşim’ diye hitap eden Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Katar Emiri El-Sani, hafta içinde Ankara’da 10 maddelik bir anlaşma imzaladı. Buna göre Katar’dan Türkiye’ye 300 milyon dolarlık sermaye akışı gerçekleşecek. Anlaşma, Borsa İstanbul, İstinyePark ve HaliçPort projelerinde hisse satışını da kapsıyor. DW Türkçe’nin kulis bilgisine göre Katar Yatırım Otoritesi (QIA), Borsa İstanbul’un yüzde 10 hissesini 150 milyon dolar bedelle satın aldı. Uzmanlar, Borsa İstanbul’un yüzde 10’luk hissesinin yaklaşık 60 milyon dolar değerinde olduğunu söylüyor. QIA’nın ortak olduğu küresel şirketler arasında Barclays, Volkswagen, Porsche, Hochtief Sainsbury's, France Telecom ve Credit Suisse gibi markalar bulunuyor. Bu hafta Katar, sadece anlaşmayla değil beIN Sports üzerinden Süper Lig yayın hakları ücretinde istenen indirimle de gündemdeydi. İndirim isteğine TFF’den gelen ret yanıtından sonra devreye Cumhurbaşkanı Erdoğan girmişti. İki kurum arasında anlaşmazlık yaratan 300 milyon TL’lik kısmı devletin vereceği belirtildi. Dahası: İBB, Mart 2015’te El-Sani İstanbul'dayken aldığı kararla, Sarıyer’deki İstinye Bayırı Caddesi’nin ismini Katar Caddesi olarak değiştirmişti. El-Sani aynı ziyarette, eşinin İstanbul Boğazı’nda beğendiği Erbilgin Yalısı’nı 100 milyon euroya satın almıştı. 2016'da Katarlı yatırımcılar sırasıyla Digiturk, Finansbank ve ABank'ı satın almış, Süleymaniye Yenileme Projesi’nin 102 dönümlük birinci etabını Katar devletinin Türkiye'de kurduğu Diar Süleymaniye Gayrimenkul A.Ş.'nin yapacağı açıklanmıştı. 
2018'deki kur krizi sırasında Katar, Türkiye'ye 15 milyar dolar yatırım yapmış ve kredi hattını açtığını belirtmişti. Bu yılın mayıs ayında, iki ülkenin merkez bankaları aralarındaki swap anlaşmasının limiti 15 milyar dolara yükseltildi. Sakarya'daki Tank-Palet Fabrikası özelleştirilerek BMC’ye verilmiş, Katar ordusunun şirket hisselerinin yüzde 49,9'unu satın aldığı ortaya çıkmıştı. Kanal İstanbul çevresinde kurulacak yeni şehrin uygulama imar planları 2020 Temmuz’da onaylanmış, Katar Emiri'nin annesi Şeyha Moza'nın Baklalı'da satın aldığı 44 dönümlük tarla, turizm ve ticaret alanı olmuştu. Katar sermayesinin Türkiye’de başta finans ve gayrimenkul olmak üzere farklı alanlarda yaklaşık 25 milyar dolarlık yatırımı olduğu tahmin ediliyor. Ticaret Bakanlığı verilerine göre, 2019 yılında Katar'a olan ihracat 1,2 milyar dolar olarak gerçekleşti ve Katar Türkiye’nin ihracat yaptığı ülkeler içerisinde binde 7 pay ile 34’üncü sırada. Öte yandan Katar, Türk müteahhitlik sektörünün en çok proje üstlendiği yedinci ülke. Salgındaki ilk yurtdışı ziyaretini temmuz ayında Katar'a yapan Erdoğan, geçen ay da Kuveyt'e yaptığı taziye ziyaretinin ardından Katar'a gitmişti. Yorum: Murat Muratoğlu'nun yazısı: 'Katar'ın Türkiye aşkı' AA, Katar Yatırım Otoritesi’nin (QIA) ülke ve bölgelere göre yatırım portföyünü derledi. Ekonomist Mustafa Sönmez anlatıyor: ‘Borsa İstanbul satıldı! Sırada ne var?’ Ekonomist Cüneyt Akman’ın analizi: ‘Borsa İstanbul'un Katar'a satışı’
|