Pandemi tablosunun ağırlaştığı ve yeniden ‘sınırlı kapanma’ya geçen Türkiye’de umuda açılan kapı için ihtiyaç duyulan tek soru: “Aşı geliyor mu?” Sağlık Bakanı Koca, Çin’den sipariş edilen 50 milyon doz CoronaVac aşısının 11 Aralık’tan itibaren dört aşamada yapılacağını açıkladı. Türkiye'de 25 merkezde 13 bin kişi üzerinde yapılan deneyler, ekim ayında sağlık çalışanlarıyla başlamıştı. Kasım ayında ise sağlık çalışanları dışında da gönüllü denekler kullanılmaya başladı. Koca, aşı üretiminde ‘inaktif’ ve ‘mRNA’ olmak üzere iki yöntem bulunduğunu, Çin menşeli CoronaVac aşısında kullanılan ‘inaktif’ yöntemin, ‘daha güvenilir’ olduğunu ifade etti. CoronaVac aşısının tartışma yaratmasının en önemli nedeni, aşının henüz üçüncü faz deneyinin tamamlanmamış olması. Üçüncü faz aşamasının sonuçlarının 10 gün içinde sonuçlanacağını aktaran Koca, aşı için nihai kararı Dünya Sağlık Örgütü’nün vereceğini söyledi. Bakan, sonraki süreçte ise aşının Türkiye’de Halk Sağlığı ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu laboratuvarlarında inceleneceğini ve aşılamanın ona göre başlayacağını söyledi. Zorunlu olmayacağını aktaran Koca’nın çizdiği tablo, aşılamanın 11 Aralık’ta başlamasının kesinleşmiş olmadığını gösteriyor. Bilim Kurulu üyesi Ateş Kara, aşının ilk uygulamasının, testler için en az 14 güne ihtiyaç olması nedeniyle 25-26 Aralık'ta yapılabileceğini söyledi. Gelişmiş ülkelerin aylar önce çeşitli şirketlere aşı siparişi vermeye başladığı ve kotaları büyük ölçüde doldurduğu düşünüldüğünde Türkiye, 'aşı yarışında' geride kalmakla eleştiriliyor. Diğer aşılarda son durum:
Pfizer/BioNTech aşısından ise bu ay 1 milyon doz alınması planlanıyor. Aşıdan, 25 milyon doz kadar alınması gündemde olsa da bu konuda henüz resmi bir anlaşma yok. Cumhurbaşkanı Erdoğan, BionTech’in kurucusu Uğur Şahin'le konuştuğunu, Rusya'yla da aşı tedariği için görüşmelerin devam ettiğini söyledi. Türk Eczacılar Birliği, eksi 70 derecelik koşul isteyen Pfizer/BionTech aşısını saklayacak altyapının Türkiye'de mevcut olmadığını açıklasa da aşı, beş gün boyunca normal buzdolaplarında muhafaza edilebiliyor. Çin menşeli aşı CoronoVac, eksi 2 ila 8 derece arasında saklanabiliyor ve bu koşullar Türkiye’deki eczaneler için uygun. Dahası: Çinli Sinovac’ın geliştirdiği CoronaVAC’ın anatomisi… Aşıyla ilgili komplo teorileri neler, bilim insanları bunları nasıl çürütüyor? Aşı siparişlerinde hangi ülke ne durumda? Pfizer/BioNTech’in aşısı hakkında bilinmesi gerekenler... Beş soruda aşı ile ilgili merak edilenler… Girişim Araştırma'nın kasım ayı sonunda yaptığı anketinde sorulan “En çok hangi ülkenin geliştirdiği aşıya güvenirsiniz" sorusuna, yüzde 46,8 “Türkiye (yerli üretim)” yanıtını verdi. Ankete göre en az güven sırayla İsrail, Fransa ve Çin'in geliştireceği aşılara oldu. Yorum: Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Mehmet Ceyhan’a göre, toplumun yüzde 60'ının bağışıklığının sağlanması için Türkiye nüfusunun yüzde 75-80'inin aşılanması gerekiyor. Aşılamanın iki doz halinde olacağını hatırlatan Ceyhan, toplumun yüzde 20'sinin 18 yaş altında olduğunu ve bu grupta henüz aşı çalışmalarının yapılmadığını söylüyor. Bu hesaba göre Türkiye’nin, 110-120 milyon arasında aşıya ihtiyacı var. Virolog Semih Tareen, CoronaVAC’ı anlatıyor: "En büyük riski, yeteri kadar etkili olmaması ve halka sahte bir güven vermesi olur."
|