Hazırlayan: Nazlı Selin Özkan

Yapay zekânın gündemin merkezine oturduğu 2023’ü geride bırakırken gözler ABD başkanlık seçimleri, Avrupa Parlamentosu seçimleri ve Birleşik Krallık genel seçimleri gibi önemli seçimlerin yaşanacağı 2024’e çevrilmiş durumda.

Batı’daki seçimleri yönetecek kampanya direktörleri, üretimsel yapay zekâ araçlarının adaylara verebileceği zararların önüne geçebilmek için stratejiler üretiyor. Meta ve Google gibi büyük teknoloji şirketleri siyasi reklamları kabul ederken yapay zekâ araçlarının yardımıyla üretilmiş ‘sentetik’ medya ögelerinin bildirilmesini koşul koyuyor. Reklamverenlerin dürüstlüğüne güvenilerek geliştirilmiş bu önlem sisteminde ana dili İngilizce olmayan pazarlara ne kadar ilgi düşüyor?

İllüstrasyon: Chris Burnett

Bangladeş, Ocak 2024’te genel seçimlere gitmeye hazırlanıyor. Financial Times, Bangladeş hükümetinin çeşitli deepfake videolar aracılığıyla muhalefet adayları hakkında dezenformasyon yaymaya başladığını bildirdi. Facebook üzerinden yayınlanan sentetik videoların birinde muhalefet partilerinden Bangladeş Milliyetçi Partisi’nin (BNP) lideri Tarique Rahman’ın partiyi Gazze hakkında sessiz kalmaya teşvik ettiği gösteriliyor. Financial Times, BNP’nin Meta’yla iletişime geçmesine rağmen şirketten cevap alamadığını ama Financial Times’ın yorum için Meta’ya ulaşmasını takiben videonun platformdan kaldırıldığını belirtiyor. Teknoloji şirketleri bir ülkede kullandıkları kaynakları pazarın önemine göre belirliyorlar. En büyük pazarların çoğunlukla Batı ülkeleri olarak kabul edildiği bu düzende Bangladeş gibi Batılı olmayan ülkelere ne kadar kaynak, ‘ilgi’ ayrılıyor?

Herhangi bir ses kaydı ya da videonun yapay zekâ araçlarıyla düzenlenip düzenlenmediğini kesin olarak belirleyebilecek araçların bulunmaması bu problemi derinleştiriyor. Nisan ayında Hindistan’ın Tamil Nadu eyaletinde görev yapan milletvekillerinden Palanivel Thiagarajan’ın kendi partisini yolsuzluk yaparak yaklaşık 3.6 milyar dolar çalmakla suçladığı bir ses kaydı yayınlandı. Thiagarajan, ses kaydının ‘makine üretimi’ olduğunu belirtti. Bunun üzerine daha uzun ikinci bir ses kaydı yayınlandı. Rest of World, ses kayıtlarını üç farklı bağımsız deepfake analiz şirketine inceletti. Uzmanlar ikinci kaydın ‘büyük ihtimalle’ gerçek olduğunda anlaştılar ama bir kısmı ilk kaydın gerçek olduğunu savunurken diğerleri sentetik olduğunu belirtti.

Son iki yıldır teknoloji şirketleri ekonomik kaygılardan dolayı işten çıkarmalar yapıyor. Türkiye’de ise önemli teknoloji şirketleri gelirlerini artırmalarına rağmen şirketlerin gelirleri dolar bazında azalıyor. İşten çıkarmalardan önemli teknoloji platformlarının Türkiye ekiplerinin etkilendiğini biliyoruz. 2024 yerel seçimleri yaklaşırken teknoloji şirketlerinin dijital kampanyaların dürüstçe yönetilmesini sağlayacaklarına güvenebilir miyiz?