Hazırlayan: Nazlı Selin Özkan

404 Media’nın yürüttüğü bir araştırma, yüzbinlerce mobil uygulamanın nasıl küresel ölçekte kullanıcıları gözetlemek için kullanıldığını gözler önüne seriyor.

404 Media kurucularından ödüllü gazeteci Joseph Cox, İsrail merkezli Patternz’ın yüzbinlerce mobil uygulamanın real-time bidding (gerçek zamanlı açık arttırma) verilerini kullanarak milyarlarca kullanıcı profili oluşturduğunu ortaya çıkardı. Patternz; kullanıcının evi ve ofisi dahil olmak üzere gelip gittiği adresler, kullandığı mobil uygulamalar, telefonunun markası ve işletim sistemi, kullanıcının yanında bulunan diğer kullanıcılara dair bilgiler, kullanıcının hobileri ve ilgi duyduğu konular gibi bilgileri yüzbinlerce mobil uygulamadan aldığı verilerle kaydederek her kullanıcının detaylı profilini çıkarıyor. Şirket, bu ürünü doğrudan istihbarat teşkilatlarına pazarlıyor.

5 milyar kullanıcı profiline sahip olduğunu iddia eden şirket her gün 90 terabayt veriyi analiz ettiğini belirtiyor. Her mobil cihazın kendine özel bir kimliği olması profillerin oluşturulmasını kolaylaştırıyor.

Fotoğraf: The New York Times

Patternz, verileri 600 bin mobil uygulamada gerçekleşen banner reklam, native reklam, video reklamları ve ses reklamlarından alıyor. Patternz’ın veri aldığı uygulamalar arasında 9gag, Kik, FUTBIN, Sudoku ve Solitaire gibi popüler uygulamalar bulunuyor. Patternz, verileri Google, Yahoo, MoPub, PubMatic BidSwitch ve InMobi’nin dahil olduğu 19 farklı şirketten alıyor. Veriler reklam ağları ve platformlarından alındığı için gözetleme hedefine ulaşmak için Patternz’ın gözetlemek istediği kullanıcının telefonuna herhangi bir yükleme yapması gerekmiyor. Şirketin hâlihazırda çevrimiçi reklam alıp satan bir ayağı bulunuyor.

Cox, Patternz’a bağlı çevrimiçi reklam alışverişi yapan şirketin İsrail merkezli Nuviad olduğunu belirtiyor. Nuviad’ın servisleri arasında şirketlerin real-time bidding aracılığıyla reklam satın almasını sağlayan bir DSP (demand side platform – talep yönlü platform) servisi bulunuyor.

404 Media araştırmasını takiben Google, Nuviad’ın reklam ağlarına erişmesini engelledi. PubMatic de kendi araştırmasını yürütürken Nuviad ile olan ilişkisini durdurduğunu belirtti. ABD’li senatör Ron Wyden’ın 2021 yılında Google’a Patternz’ın varlığı ve tehlikeleriyle ilgili bir bilgilendirme geçtiği ve pek çok sefer Google ile iletişime geçmeye çalışmasına rağmen şirketten geri dönüş alamadığı belirtildi.