Sayı: 188 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika (1.227 kelime)

$ 37,97 TL - € 41,67 TL - ₿ 83.498 dolar - ETH 1.813 dolar

BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 2,90 düşüşle 9.379 puandan tamamladı.

Nabız

ABD Başkanı Donald Trump, ABD'ye giren tüm mallara yönelik kapsamlı yeni ithalat vergileri getirme planlarını açıkladı. Plan tüm ülkelere en az yüzde 10'luk bir temel gümrük vergisi getiriyor. Bu karar, küresel ticaret açısından önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.

Türkiye, yüzde 10 gümrük vergisi uygulanacak ülkeler arasında yer alıyor. En yüksek gümrük vergisi oranı Çin ve Vietnam'a uygulanacak.

Beyaz Saray, Avrupa Birliği, Çin, Vietnam ve Lesotho gibi "en kötü suçlular" olarak tanımladığı ülkelerden gelen ürünlere çok daha yüksek oranlar uygulanacağını belirtti. Trump, bunun "adil olmayan ticaret politikalarına" karşı bir misilleme olduğunu söyledi.

Bu hamle, ABD'nin onlarca yıldır benimsediği serbest ticaret politikasını terk ettiğini gösteriyor. Analistler, kararın ABD'de fiyatların yükselmesine ve hem ABD'de hem de dünya genelinde ekonomik büyümenin yavaşlamasına neden olabileceğini söylüyor.

Yeni gümrük vergileri ne zaman başlayacak?

Beyaz Saray, yüzde 10'luk gümrük vergilerinin 5 Nisan'da uygulanmaya başlanacağını, daha yüksek vergilerin ise 9 Nisan'da yürürlüğe gireceğini duyurdu.

Trump, Beyaz Saray'daki açıklamasında ABD bayrakları önünde konuşarak, "Bu, bizim ekonomik bağımsızlık ilanımızdır" dedi.

Hangi ülkeye ne kadar vergi geliyor?

Beyaz Saray, Meksika ve Kanada'nın son değişikliklerden muaf tutulacağını açıkladı. ABD'nin en yakın ticaret ortaklarından olan bu iki ülkeye yeni vergiler uygulanmayacak.

İngiltere'den gelen ürünlere yüzde 10 vergi uygulanacak. Avrupa Birliği'nden gelen mallara yüzde 20 vergi getirilecek.

Çin'den ithal edilen ürünler yüzde 34, Japonya'dan gelenler yüzde 24, Hindistan'dan gelenler ise yüzde 26 oranında vergilendirilecek. Lesotho'dan gelen ürünlere yüzde 50, Vietnam'dan gelenlere yüzde 46 ve Kamboçya'dan gelenlere yüzde 49 vergi uygulanacak.

Özellikle Vietnam ve Kamboçya, son yıllarda Çin'den kaçan yatırımların yeni adresi haline gelmişti.

Bu yeni kararlarla ABD'deki genel gümrük vergisi oranları, onlarca yıldır görülmemiş seviyelere ulaşacak.

Trump vergilerinden ıssız adalar da etkilendi

Ülkelere getirilen vergi oranlarını tek tek açıklayan Trump’ın listesinde kimsenin yaşamadığı ıssız adalar da bulunuyor. Dünyanın en vahşi ve ıssız bölgelerine getirilen vergiler dünya basınında gündem oldu. Trump yönetiminin listesi ayrıca Antarktika altı Hint Okyanusu'ndaki kimsenin yaşamadığı ıssız Heard ve McDonald Adaları'nı da içeriyor.

Fok ve penguenlere de vergi

Çoğunlukla çorak bir araziye sahip olan ve UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan uzak Avustralya toprakları, Avustralya anakarasıyla birlikte ABD ithalatına uygulanan %10'luk temel vergi listesine dahil edildi.

Axios’un haberine göre, volkanik olarak aktif tek subantarktika adalarının bulunduğu bu bölgede, fok, penguen ve diğer kuşların kolonileri yaşıyor. Beyaz Saray yetkilisine göre, Heard ve McDonald Adaları Avustralya toprağı olduğu için listeye dahil edildi.

Adaya gitmek için özel izin gerekiyor

Bu bölge, Batı Avustralya'nın Perth kentinin 2.000 milden fazla güneybatısında bulunuyor ve insanların Heard ve McDonald Adaları'nı ziyaret etmek için özel izin almaları gerekiyor. Avustralya anakarasından yelken açmak iki hafta sürüyor.

Kalıcı insan nüfusu yok

Trump'ın listesinde kalıcı insan nüfusu olmayan bir diğer bölge de Arktik Okyanusu'ndaki Jan Mayen volkanik adası. Ada, Norveç'in Tromsø şehrinin kuzeyinden yaklaşık 580 mil kuzeyde, kutup ayıları ve küçük bir insan nüfusuna sahip bir takımadadan oluşuyor.

ABD ithalatına uygulanan %10'luk temel vergiden etkilenen bir diğer bölge ise, yalnızca Diego Garcia üssünde bulunan ABD ve İngiltere askeri personelinin işgal ettiği Britanya Hint Okyanusu toprakları oldu.

Kapsül yorumluyor

Peki bizce bu ne anlama geliyor? ABD Başkanı Trump’ın tüm ülkelere en az %10 oranında uygulayacağını açıkladığı yeni “karşılıklılık esaslı” gümrük tarifeleri, küresel ticaret sisteminde ciddi belirsizlik ve dalgalanmalara yol açtı. Türkiye’ye uygulanan %10’luk asgari oran ilk etapta sınırlı görünse de, özellikle otomotiv, çelik, alüminyum ve tarım gibi ihracata dayalı sektörlerde maliyet baskısı yaratabilir. Zaten yüksek enflasyon, kırılgan lira ve sermaye çıkışlarıyla mücadele eden Türk ekonomisi için bu adım, ihracat kârlılığını daha da zorlayabilir.

Bununla birlikte, Avrupa Birliği’nin 2026’da yürürlüğe girecek karbon vergileri (CBAM ve ETS) ile doğacak ek maliyetler göz önüne alındığında, ABD pazarı bazı Türk ihracatçıları için stratejik bir alternatif haline gelebilir. Bu çerçevede, yeni tarifeler sadece bir risk değil, aynı zamanda dış ticaretin yönünü yeniden şekillendirme fırsatı da sunabilir.

Genel tablo ise net: Küresel ticaret, artık daha parçalı, öngörülemez ve siyasi saiklerle şekillenen bir yapıya doğru evriliyor. Şirketler için esneklik, çoklu pazarlara açılım ve jeopolitik gelişmeleri yakından izleyen stratejiler her zamankinden daha kritik.

bir doz teknoloji

Çin devlet televizyonu CCTV'nin haberine göre, Sıçuan eyaletinin merkezi Çıngdu şehrindeki "Huanliu-3" (HL-3) adı verilen deneysel reaktör, Güneş'tekine benzer bir nükleer füzyon reaksiyonu başlatabilecek ısı değerlerine yaklaştı. Araştırmacılar, reaktörün iyon ısı değerinde 117 milyon dereceye, elektron ısı değerinde ise 160 milyon dereceye ulaştığını belirtti.

Amazon’un uzaydan internet sağlama hedefiyle başlattığı uydu projesi Project Kuiper, ilk büyük ölçekli fırlatmasını 9 Nisan’da gerçekleştirecek. Şirket, Florida’daki Cape Canaveral Uzay Üssü’nden, United Launch Alliance (ULA) tarafından geliştirilen Atlas V roketiyle 27 adet uydusunu alçak Dünya yörüngesine gönderecek.

Anthropic'in Claude yapay zeka sohbet robotunun eğitim odaklı geliştirdiği 'Claude for Education' versiyonu tanıtıldı. Anthropic’in bu adımının üzerinden 24 saat bile geçmeden OpenAI, kendi hamlesini duyurdu. Şirket, normalde aylık 20 dolara sunulan ChatGPT Plus hizmetini ABD ve Kanada’daki üniversite öğrencileri için mayıs sonuna kadar ücretsiz hale getirdiğini açıkladı.

Spacex, dünyanın en büyük ‘uzay penceresi’ olarak bilinen ‘Cupola'yı bir kez daha yörüngeye gönderdi.

Bilim insanları, zihinde konuşmayla ilgili düşünceleri gerçek zamanlı olarak sesli kelimelere dönüştürebilen cihaz geliştirdi. Cihaz deneme aşamasında olsa da bir gün konuşamayanlara ses olma konusunda yardımcı olabileceği düşünülüyor.

iş dünyası

Fallout ve Elder Scrolls gibi oyun serilerini bünyesinde barındıran Microsoft’un video oyunları sektöründeki ilk sendikası olan ve iştiraki ZeniMax çalışanlarının kurduğu sendika, düşük ücretler ve uzaktan çalışma imkanlarının sınırlı olması gibi çözülemeyen sorunlar nedeniyle greve gitme kararı aldı.

Meta’da yapay zeka araştırmalarından sorumlu başkan yardımcısı ve FAIR ekibinin lideri Joelle Pineau, Meta'daki görevlerini bırakacağını duyurdu.

Son aylarda Çin merkezli DeepSeek’in tehdidi altında olsa da, yapay zeka girişimlerinde başı çeken şirket olan OpenAI yeni yatırımlar almaya devam ediyor. Financial Times’ın haberine göre SoftBank liderliğindeki bir yatırımcı grubuna 40 milyar dolarlık hisse satan OpenAI’ın piyasa değeri 300 milyar dolar olarak tescil edildi. 40 milyar dolarlık yeni yatırımın 30 milyar doları SoftBank’tan geldi. Yatırımcılar 40 milyar doların 10 milyarını hemen, kalan 30 milyarını ise yıl sonunda şirkete ödeyecek.

Politico'da yer alan habere göre Meta, Türkiye'deki protestolarla ilgili içerikleri kaldırmadığı için “önemli miktarda” para cezasına çarptırıldı.

Sermaye piyasalarının deneyimli ismi Murat Tanrıöver, Hedef Grubu’ndaki üst düzey görevlerinden ayrılarak kurucusu olduğu MT Portföy’e tam zamanlı olarak odaklanma kararı aldı.

Tekfen Holding'deki ortaklık yapısı el değiştiren hisseler nedeniyle her hafta değişiyor. Mart ayında holdingin üç kurucusundan ikisi Gökyiğit ve Akçağlılar aileleri hisselerinin tamamını satmıştı. ARY Holding, bu hafta da 2.82 milyar liralık hisse alarak en büyük hissedar Berker ailesini geçti.

yaratıcılık

Ubisoft’un beklentileri karşılamış duran yeni oyunu Assassin’s Creed Shadows, piyasaya çıktıktan sonra kısa sürede milyonlarca oyuncuya ulaştı. 20 Mart’ta çıkan Shadows, ilk gününde 1 milyon, ikinci gününde 2 milyon oyuncuya ulaştı. İlk haftanın sonunda bu sayı 3 milyonu geçti. Oyun, bir günlük gelir açısından serinin en çok kazanan ikinci yapımı olurken, PlayStation dijital mağazasında Ubisoft’un rekorunu kırdı.

Nintendo yeni oyun konsolu Switch 2'nin ABD satış fiyatının 499.99 dolar olacağını açıkladı. Trump'ın duyurduğu yeni vergiler, zaten yüksek bulunan oyun konsolunun fiyatında ciddi artışa yol açabilir.

Mozilla, Gmail ve Outlook gibi e-posta servislerine alternatif olarak geliştirdiği açık kaynak kodlu yeni e-posta hizmeti Thundermail’i duyurdu.

YouTube, platformda yayımlanan ve yapay zeka ile oluşturulmuş sahte film fragmanları nedeniyle iki popüler kanalın reklam gelirlerini kesme kararı aldı. 'Screen Culture' ve 'KH Studio' adlı kanallar, artık YouTube İş Ortağı Programı kapsamında gelir elde edemeyecek.

dil altı

Greta Margo’nun ‘Golden hour’ seti

En yüksek puanlı 10 Prime Video filmi

Sanatın Kadınları yeni bölümü

Gazete Oksijen’in Malumat yazısı: İşte Trump’ın gümrük vergisi formülü