Sayı: 205 - Ortalama okuma süresi: 4 dakika (856 kelime)

$ 40,98 TL - € 48,08 TL - ₿ 115.654 dolar - ETH 4.716 dolar

BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 4,62’lik artışla 11.372 puandan tamamladı.

Nabız

Hayatın her alanına yayılan dijitalleşme süreci, beraberinde büyük miktarda veri üretimini getiriyor. Sağlık kayıtlarından finansal işlemlere, alışveriş alışkanlıklarından resmi belgelere kadar devasa bir bilgi akışı söz konusu. Üstelik internet üzerinden işlenen veri hacmi her üç yılda bir katlanarak artıyor.

Devletler, dijital dönüşümü kamu hizmetlerinde hız, maliyet avantajı ve verimlilik vaadiyle savunuyor.

Ancak sahadaki gerçeklik, bu beklentilerden çok daha karmaşık.

İngiltere ve Avrupa Birliği, Google ve Microsoft ile yapılan anlaşmalar üzerinden veri egemenliği riskini tartışıyor.

Peki, verilerin yüzde yüz güvenle saklanabileceği bir yöntem var mı?

İngiltere’nin Google ile işbirliği

Yakın zamanda duyurulan İngiltere–Google anlaşması bunun en çarpıcı örneklerinden biri. Bu işbirliği, önemli kamu verilerinin ABD’de bulunan sunucularda depolanmasını içeriyor. Benzer şekilde Microsoft da Fransa’daki kullanıcılarına tam anlamıyla “veri egemenliği” güvencesi veremeyeceğini kabul etmiş durumda. Bu gelişmeler, Avrupa genelinde veri gizliliği ve güvenliği konusunda ciddi soru işaretleri doğuruyor.

Anlaşmaya göre Google, İngiltere’deki kamu kurumlarının köhnemiş BT altyapısını yenileyecek. Öyle ki Ulusal Sağlık Servisi (NHS) ve polis teşkilatlarında kullanılan sistemlerin büyük kısmı 30–40 yıllık. Google bu sistemleri bulut tabanlı çözümlerle değiştirecek ve gelecekteki kamu projelerinde güçlü bir konum kazanacak.

Tek sağlayıcıya bağımlılık riski

Uzmanlar, böylesi anlaşmalarda “vendor lock-in” yani tek bir teknoloji sağlayıcısına mahkum olma riskine dikkat çekiyor. Ayrıca ABD’nin CLOUD Act yasası kapsamında Amerikan hükümetinin, İngiltere’de tutulan verilere erişebilme ihtimali tartışmaların merkezinde yer alıyor.

Google, verilerin İngiltere hükümetinin kontrolünde kalacağını ve gizlilik ihlali durumunda yasal yollara başvuracağını açıklasa da bu taahhüdün, kaygıları tamamen gidermediği açık.

Microsoft ve Avrupa’daki tablo

Benzer bir senaryo Microsoft için de geçerli. Şirket, Avrupa’daki kamu bilişim altyapısını yenilemek üzere 5 milyar euroluk yatırım planını duyurdu. Fakat Fransa Direktörü Anton Carniaux, ABD yasaları nedeniyle verilerin Amerikan otoritelerinin erişiminden tamamen korunamayacağını söyledi.

Her ne kadar Fransa ve Almanya’da yerel ortaklarla “güvenilir bulut” projeleri gündemde olsa da, veri egemenliği sorunu tam anlamıyla çözülmüş değil.

Ulusal egemenliğin yeni boyutu

Veri egemenliği, ülkelerin kendi vatandaşlarına ve kurumlarına ait bilgileri yerel altyapılarla koruması anlamına geliyor. Günümüzde bu kavram, klasik ulusal egemenlik anlayışının ayrılmaz bir uzantısı haline gelmiş durumda.

Uzmanlara göre hükümetler, teknoloji devlerinin sunduğu cazip çözümlerin uzun vadede bağımlılık ve güvenlik açığı yaratabileceğini unutmamalı. Vatandaşların mahremiyetini korumak ve ulusal güvenliği sağlamak, kısa vadeli kolaylıkların önünde tutulmalı.

bir doz teknoloji

Çin merkezli Kaiwa Technology şirketinin kurucusu Dr. Zhang Qifeng, insan bebekleri dokuz aylık bir süreç boyunca taşıyıp doğurabilecek ilk robot prototipini geliştirdiklerini açıkladı. Yapay rahim teknolojisinin artık “olgun bir seviyeye” ulaştığını belirten Zhang, sistemin robotun karnına entegre edilerek insan-robot etkileşimiyle hamilelik sürecinin başlatılabileceğini vurguladı.

Queensland Üniversitesi Frazer Enstitüsü’nden bilim insanları, dünyanın en gelişmiş insan derisini laboratuvar ortamında üretmeyi başardı. Araştırmacılar, bu yapay derinin nadir genetik cilt hastalıklarını incelemek ve yeni tedaviler geliştirmek için kullanılabileceğini söylüyor. Kök hücrelerden geliştirilen deri kopyasında kan damarları, kıl kökleri, doku katmanları ve bağışıklık hücreleri yer alıyor.

Nvidia, en son Blackwell mimarisi üzerine inşa edilen ve şu anda Çin’de satmasına izin verilen H20 modelinden daha güçlü olacak yeni bir yapay zeka çipi geliştiriyor.

iş dünyası

Türkiye'de 2025 yılı ikinci çeyrek bilanço dönemi tamamlanırken, Borsa İstanbul rekor seviyelere ulaştı. Ancak bu yükseliş, tüm şirketlerin kâr yaptığı anlamına gelmedi. Yılın ilk yarısında birçok dev şirket, bilançolarında önemli zararlar açıkladı. Özellikle Arçelik, Vestel, Sasa Polyester, Mogan Enerji Holding ve Zorlu Enerji en fazla zarar yazan şirketler arasında öne çıktı.

Merkez Bankası, Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarında 23 Ağustos'tan itibaren yenileme ve açılış işlemlerinin yapılmayacağını duyurdu.

Japonya merkezli SoftBank Group, ABD'li yarı iletken üreticisi Intel'e 2 milyar dolarlık yatırım yapmayı öngören bir anlaşma imzaladı. Ayrıca ABD Ticaret Bakanı Lutnick, hükümetin Intel'in yüzde 10 hissesini aldığını duyurdu. Lutnick, anlaşmanın yarı iletkenler alanında ABD'nin liderliğini güçlendireceğini ve teknolojik üstünlüğünü güvence altına almaya yardımcı olacağını söyledi.

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, Wyoming'de düzenlenen Jackson Hole Ekonomi Sempozyumu'nda yaptığı konuşmada para politikasına ilişkin önemli mesajlar verdi. Powell, "Politikanın kısıtlayıcı bölgede olmasıyla birlikte, temel görünüm ve değişen risk dengesi politika duruşumuzu ayarlamamızı gerektirebilir" ifadelerini kullandı. Diğer yandan ise Trump, "mortgage dolandırıcılığı" iddiasıyla karşı karşıya olan ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook'un istifa etmemesi durumunda görevden alacağını söyledi.

Meta ve Google arasında depolama, ağ ve diğer hizmetleri içeren 10 milyarlık bir işbirliği anlaşması imzalandı.

yaratıcılık

NBA’in süper yıldızlarından Steph Curry, teknoloji devi Google ile uzun vadeli bir ortaklığa imza attı. Golden State Warriors oyuncusu, Google’ın yeni “performans danışmanı” olarak görev yapacak ve şirketin donanım ile yazılım ürünlerinin geliştirilmesine sporcu bakış açısıyla katkı sağlayacak.

Google, Gemini modeline bir metin komutu gönderildiğinde 0,26 mililitre su harcandığını açıkladı. Şirket bu miktarı “yaklaşık beş damla” olarak tanımladı. Araştırmaya göre her bir komut için 0,24 watt-saat enerji kullanılıyor ve 0,03 gram CO2 eşdeğeri açığa çıkıyor. Google, Mayıs 2024 ile Mayıs 2025 arasında toplam emisyonları 44 kat azalttığını iddia etti. Ancak uzmanlar, Google’ın açıklamalarının gerçek tüketimi gizleyebileceğini ifade ediyor.

WhatsApp, dikkat çekici yeni bir özellikle ‘22.25.23.21’ kodlu Android beta sürümünde cevapsız kalan çağrılar için hızlıca sesli mesaj göndermelerini sağlayacak sürümü test aşamasından sonra kullanıcılara sunacak.

dil altı

Yapay Zeka ve’den ‘İlişkiler’ podcasti

Oğuzhan Uğur’la Pinç! üçüncü bölüm

Dolubatarya’dan ‘Otomobil alırken kandırılıyoruz’ videosu

Deniz Türkeri ile geleceğin sineması: İnsan + AI