Ufuk Tanışan

Kripto para sektöründe ‘borsa depremi’ yaşanıyor. Likidite sorunları çeken kripto para borsası FTX, iflas başvurusunda bulundu. Borsanın CEO’su Sam Bankman-Freid de istifasını açıkladı.

Kripto piyasalar henüz mayıs ayında yaşanan Luna sarsıntısını atlatamazken şimdi de dünyanın ben büyük dördüncü borsası kaynaklı sıkıntı günlerden geçiyor. The New York Times gazetesi, FTX’in çöküşünü 2008 küresel mali krizin yaşanmasına yol açan Lehman Brothers’ın iflasına referansla ‘kripto dünyasının Lehman anı’ olarak tanımlıyor. Bitcoin, 15 bin 600 dolar seviyelerine, Ethereum ise 1.080 dolar seviyelerine kadar düştü. Yakın zamanda da piyasalarda bir toparlanma beklenmiyor. Peki, mayıs ayında Luna’nın ardından kripto paraları bir başka çöküşe götüren bu süreçte neler yaşandı?

Her şey bir anda oldu

Geçen hafta CoinDesk’e sızdırılan bir belgede, Bankman-Fried’ın kripto yatırım şirketi Alameda Research ile FTX’in, bilinenin aksine yakın bir şekilde çalıştığı iddia edildi. Normalde bu iki şirket ayrı kurumlar olarak görülüyordu. FTX’in en büyük rakibi Binance CEO’su Changpeng Zhao, bu gelişme üzerine ellerindeki 500 milyon dolar değerindeki FTT coini satacaklarını duyurdu. FTX’in çıkardığı bir coin olan FTT’nin fiyatı Zhao’nun açıklamaları sonrasında önemli ölçüde düştü. Birçok yatırımcı da üç gün içinde 6 milyar dolar değerinde FTT sattı.

Tam bu noktada FTX’te likidite sıkıntıları başgösterdi. Bunu aşmak için şirketini Binance’e satmaya dahi gönüllü olan Bankman-Fried’ın çabaları Binance’in anlaşmadan çekilmesiyle boşa çıktı. Bankman-Fried, her ne kadar Twitter’dan müşterilerilerin varlıklarının güvende olduğunu öne sürse de şirket, günler içinde iflasını açıkladı. Yılın şu ana kadarki döneminde toplamda 627 milyar dolarlık hacme ulaşan FTX’in iflas başvurusunda 10 ila 50 milyar dolar arasında pasif borcu olduğu yer aldı.

Ayrıca ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), FTX hakkında inceleme başlattı. Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) de borsanın müşterilerin varlıklarını ayrı tutup tutmadığını inceleyecek.

3 dolarlık ‘servet’

İstifa eden 30 yaşındaki Bankman-Fried’ın servetinin 16.2 milyar dolardan, neredeyse yüzde 100’lük düşüşle 3 dolara indiği düşünülüyor. Bir zamanlar kripto dünyasının güvenilir liderlerinden biri olarak gösterilen Bankman-Fried, aynı zamanda ABD’de kripto paralarla ilgili yasalar çıkarılması için lobi faaliyetleri de yürütüyordu. Merkezi Bahamalar’da olan FTX’in son yatırım turunda değerlemesi 32 milyar dolardı.

Borsada bulunan yatırımlara ne olacağı henüz bilinmiyor. Şirket iflas başvurusunda bulunduğu için ABD’deki yatırımcılar kalan paralarını almak için mahkemeler aracılığıyla mücadele edebilir.