Toplam sözcük sayısı: 1.848 - Ortalama okuma süresi: 7 dakika

🌧️ Yurt genelinde sağanak yağış bekleniyor. 

$ 19.40 TL 📈- € 21.27 TL 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, Memleket Partisi lideri İnce’nin katıldığı ‘Mevzular Açık Mikrofon’ yayını var. 

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Çocuğun adı yok

Türkiye’de geçen yıl sonu itibarıyla 22 milyon 578 bin 378 olarak belirlenen çocuk nüfusu, ülke nüfusunun yüzde 26.5’ini oluşturdu. Önceki yıl bu oran yüzde 26.9’du. 15-17 yaş grubundaki çocukların işgücüne katılım oranı yüzde 18.7 oldu. Bu oran önceki yıl 16.4’tü. 

• Nüfus projeksiyonlarına göre çocuk nüfus oranının 2030’da yüzde 25.6; 2040’ta yüzde 23.3; 2060’da yüzde 20.4 ve 2080’de yüzde 19 olacağı öngörülüyor. 
• Zorbalığa maruz kaldığı belirtilen 6-17 yaş grubundaki çocukların oranı yüzde 13.8 oldu.
• 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarının resmî olarak evlendirilmelerinin toplam resmî evlenmeler içindeki oranı yüzde 2. 
• Çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu il geçen yıl olduğu gibi bu yıl da yüzde 44.9 Şanlıurfa oldu. Şanlıurfa’yı Şırnak ve Ağrı izledi.

Hatay Barosu Başkanı Cihat Açıkalın, sadece Hatay’da, konusu ve kapsamı depremle ilgili 8 bin 260 soruşturma dosyasının Hatay Başsavcılığı’na iletildiğini söyledi. Açıkalın, hipotermiden kaynaklanan can kayıplarına ilişkin dilekçeleri ise depremin üçüncü günü savcılığa teslim ettiklerini belirtti.

• TTB 2. Başkanı Dr. Ali İhsan Ökten: “Birçok yurttaşımızın kurtarılmayı beklerken hipotermiye bağlı nedenlerle hayatını kaybettiği hem teknik olarak bir gerçek hem de depremde yakınlarını kaybedenlerin bir bölümünün ortak beyanı.” 
• Emlak Konut’un toplam 24.1 milyar liralık altı ayrı deprem konutu ihalesi, hükümete yakın müteahhitlere verildi.
• Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Bayrama kadar Hatay hariç diğer illerimizdeki tüm enkazı kaldırmayı hedefliyoruz.” 
• Ukrayna Savunma Bakanı Reznikov, Rusya ile çatışmalarda ölenlerin sayısına ilişkin bir soruyu, 6 Şubat depremlerinde hayatını kaybedenlerle karşılaştırarak yanıtladığı için özür diledi.
• Bahadır Özgür’ün yazısı: “Depremde yüzbinlerce insan açıkta kalmışken Erdoğan’ın tek derdi, ‘Kamu mülklerini nasıl satarım?’ oldu. 6 Şubat’tan beri Resmî Gazete adeta Erdoğan’ın her gece yayınladığı ‘emlakçı bülteni’ne döndü.”

Hatay BB Başkanı Savaş, Hatay Havalimanı’nın 17 Mayıs’a kadar kapalı olacağını doğruladı. Nedenini bilmediğini aktaran Savaş, “Şu an en az 500 bin seçmenimiz yok” dedi. 

• DHMİ ve THY yetkilileri, Hatay Havalimanı’na ticari yolcu uçaklarının tam dolulukta inmesinin ‘risk teşkil edeceğini’ söylemişti.
• Diken’in kulis haberine göre, havalimanının seçim sonrası taşınması planlanıyor. DHMİ yetkilileri, havalimanının mevcut konumunda uzun süre hizmet vermesini mümkün görmüyor. Olası yeni yerleşkeler için araştırma başladı.

Sarıyer’deki CHP İstanbul İl Başkanlığı binası civarında silahla ateş edilmesine ilişkin yürütülen soruşturmada gözaltına alınan Emre D., ‘ruhsatsız silah, bıçak veya mermi bulundurmak’ suçundan tutuklandı.

• Emre D.’nin ifadesi: “Olaydan bir hafta önce aileme ait işyerinin önünde kimliği belirsiz kişiler yanıma gelerek 4-5 el ateş etti. Beni vuran şahıslara gözdağı verebilmek için canlı yayın açtım. Ateş ettiğim esnada nereden geçtiğimizi dahi bilmiyordum.”

DİSK Başkanı Çerkezoğlu, İstanbul’da 1 Mayıs kutlamalarının Maltepe Meydanı’nda yapılacağını açıkladı.

İsmail Saymaz’ın yazısı: “Karabük Üniversitesi’nde 10-12 bin kadar yabancı öğrenci var. Bunlardan yaklaşık yarısı Afrikalılardan oluşuyor. Afrikalı kızların şebekelerce pazarlandığı savunuluyor. Geçen gün bir otelde 16 yaşındaki öğrencinin fuhuşa itildiği iddia edildi. Dina’nın ölümü, Afrikalı kızların düşürüldüğü bu fuhuş batağını gün yüzüne çıkarabilir.”

teşekkürler

Beşinci yılında onarıcı tarıma odaklanıyor: 1000 Çiftçi 1000 Bereket

Cargill’in 1000 Çiftçi 1000 Bereket Programı, çiftçilerin verimini ve refahını artırmak, tarlada sosyal ve dijital dönüşümü desteklemek amacıyla yoluna devam ediyor.

Beşinci yılında etkisini daha genişleten program, Amasya ve Tokat’ın da dahil edilmesiyle toplam il sayısını 16’ya çıkardı. 5 binin üzerinde mısır, ayçiçeği ve kanola üreticisi çiftçiye ulaşan program, 400 bin dekarlık alanı kapsıyor.

Dahası:

• Saha destekleri, özel danışmanlık hizmeti, eğitim, dijital tarım araçlarına erişim ve Lider Çiftçi modülünden oluşan 1000 Çiftçi 1000 Bereket’le çiftçiler bugüne kadar yüzde 20’ye varan oranda verim artışı sağladı. Programa yatırılan her 1 TL’nin 2022 itibarıyla 3,23 TL sosyal getirisi oldu.
• Yeni sezon hedefleri arasında onarıcı tarımı daha fazla yaygınlaştırmak var. Programın İlerleme Raporu’nun ikincisi mayıs ayında açıklanacak.

“1000 Çiftçi 1000 Bereket sayesinde artık daha bilinçli üretim yapıyoruz” diyen çiftçilerin görüşlerini izlemek için bu linke tıklayabilirsiniz.

Program hakkında daha fazlasını 1000 Çiftçi 1000 Bereket’in web sitesinde bulabilirsiniz.

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Son 24 saatte yaşananlar:

Kılıçdaroğlu’ndan ‘Kürtler’ başlıklı video: “Saray ne zaman seçimi kaybedeceğini görse Kürtlere toplu bir yaftalama, terörist muamelesi yapma durumu başlıyor. Utanç verici. Şu anda milyonlarca Kürde terörist muamelesi yapılıyor. Her gün durmadan. 3-5 oy için kardeşliğe kimsenin zarar vermesine asla ve asla izin vermeyeceğim.”

İnce’nin katıldığı ‘Mevzular Açık Mikrofon’ yayını: “Erdoğan’ın kazanmasından da, ‘millet ittifakı’nın kazanmasından da korkuyorum. Memleket Partisi üyelerine iftira atmayın. İkinci turda oy vermeye nasıl ikna edeceksiniz?”

• Akşener: “İnce’nin ‘millet ittifakı’nın içinde yer almasını isterdim ama CHP’nin getirmesi gereken bir durumdu, memnuniyet duyardım. Lince tabi tutulmasını doğru bulmuyorum.”
• İnce’nin HDP’yle ilgili “PKK'lılarla anlaşma yapmam” sözlerine yanıt veren Demirtaş: “Muharrem Hoca çok ayıp ediyor, bu yakışıksız sözler seçimden sonra da üstüne yapışıp kalacak.”
• Memleket Partisi'nin Hatay milletvekilleri adayları Mustafa Bayır ve Kazım Yalçın istifa etti.

İBB, Memleket Partisi lideri İnce’nin ‘Dudullu-Bostancı metro hattı ihalesinin Kolin İnşaat’a verildiği’ iddiasına yanıt verdi. İhalenin 2015 yılında yapıldığını belirten İBB, “Bahsi geçen şirketin de yer aldığı ortak girişim ihaleyi kazanmıştır” dedi. Hattın inşaatının önceki yönetim tarafından 2018 yılı sonunda maddi gerekçeyle durdurulduğunu hatırlatan İBB, 2020 yılında belediyenin özkaynaklarıyla sürecin tekrar başlatıldığını açıkladı. 

• İnce, partisinin sözcüsü İpek Özkal’ın eşinin Kolin İnşaat’ta çalışmasına ilişkin eleştirilere bu iddiayla yanıt vermişti. 

TİP Genel Başkan Yardımcısı Doğan Ergün, Demirtaş’ın dikkat çektiği kritik seçim bölgeleri için hemen adım atılabileceğini söyledi. Ergün, kazanabilecekleri illerde Yeşil Sol’un ‘tasarrufta bulunmasından memnuniyet duyacaklarını’ da ekledi.

Deprem bölgesindeki 11 ilden Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Adıyaman’ın seçmen sayılarında azalma görüldü. 11 ilin toplamında ise 2019 yerel seçimlerine göre seçmen sayısında yüzde 5 oranında artış var.

Kahramanmaraş Elbistan Belediye Başkanı Mehmet Gürbüz: “Deprem öncesi toplam 97 bin seçmeni olan Elbistan’ın şu anki kayıtlara göre 89 bin seçmeni var. Şu an Elbistan’da seçmenlerin yarısından fazlası yok.”

Seçim çalışmaları için gittiği Erzurum’da trafik kazası geçiren HDP’li vekil Beştaş, tedavisinin bir süre daha hastanede devam edeceğini açıkladı. 

• Nuray Babacan’ın yazısı: “Yurtdışında ilk kez oy kullanacak 300 bin civarında genç seçmen var. Seçmenlerin yarıya yakını Almanya’da yaşıyor. AKP’nin yurtdışındaki görevlileri, seçmenlerini adres beyanı için günlerce konsolosluklara taşıdı.”
• Dağhan Irak’ın yazısı: “Kendi ayaklarının üstünde durmak TİP’in en doğal hakkı. Bunu kimse onların elinden alamaz. Ama bazen doğru olanı, yanlış zamanda yapınca da hesap tutmuyor.”
• Murat Yetkin’in yazısı: ‘Cengiz Çandar ile Hulusi Akar’ın söyledikleri ve söylemedikleri’
• Fatih Altaylı’nın yazısı: “Miting yapmama kararı almış olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı seçime 27 gün kala 40 miting yapmak için yollara düşüren tablo.”
• Yeşil Sol Parti’nin milletvekili adayı Hasan Cemal: “‘Yetmez ama evetçilere’ öyle bir düşmanlık yaratıldı ki sanki onlar Erdoğan’ı seçim sandığında iktidara getirdiler. Bu büyük bir haksızlık, bu bir siyasi operasyon.”

yaşam

Fotoğraf: Oytun Babür Özen / Unsplash 

Antalya’nın Finike ilçesi, uluslararası ‘Cittaslow’ (sakin şehir) ağına Türkiye’den dahil olan 22. merkez oldu. Ağa dahil olabilmek için ‘kentsel yaşam kalitesi, tarımsal, turistik, esnaf ve sanatkârlara dair politikalar ve sosyal uyum’ gibi pek çok kriteri yerine getirmek gerekiyor. 

• Antalya’nın Elmalı, Demre ve İbradı ilçeleri için de başvuru yapılacak. 

Taste Atlas’ın ‘Dünyanın En İyi Çorbaları’ listesinde mercimek çorbası üçüncü sırada yer aldı: “Hazırlaması ve içimi kolay olan mercimek çorbası, özellikle Türkiye'nin kırsal kesimlerindeki yerel lokantalarda kahvaltı, öğle veya akşam yemeklerinde tüketilir.”

• Listede ilk sırada Japonya’dan ‘ramen’, ikinci sırada ise Polonya’dan ‘zurek’ yer alıyor.

dünya

Fotoğraf: The Conversation

Sudan’da ordu ile Hızlı Destek Güçleri (HDG) arasında cumartesi günü başlayan çatışmalarda ABD’nin diplomatik konvoyuna ateş açıldığı açıklandı.

• Sudan’daki AB Büyükelçisi O’Hara da dün Hartum’daki konutunda saldırıya uğramıştı. Durumu iyi olan diplomata yönelik saldırının ayrıntıları bilinmiyor.
• Merkezi Doktorlar Komitesi çatışmalarda 200’e yakın sivilin öldüğünü açıkladı. Gerçek sayının çok daha fazla olduğu bildiriliyor.
• Ordu ile HDG arasındaki çatışmalar, Sudan’da sivil iktidara geçişe yönelik planın parçası olarak HDG’nin de tamamen orduya katılmasını öngören reform nedeniyle yaşanıyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Türkiye’ye F-16 modernizasyon paketi satışı için yeşil ışık yaktığı bildirildi. Haber kaynaklarına göre, Kongre’deki ilgili komite liderlerinin gayriresmî onayının ardından resmî tebligatta bulunulması bekleniyor. 

Afganistan’da Taliban, sivil toplum kuruluşları tarafından desteklenen eğitim merkezleri ve enstitüleri kapattı. Bu kurumlarda ağırlıklı olarak altıncı sınıftan sonra okula devam etmeleri yasak olan kız çocukları eğitim görüyordu.

Kanada’nın Toronto kentinden Nijerya aktarmalı olarak Hollanda’nın başkenti Amsterdam’a gelen yolcu uçağının iniş takımlarında bir kaçak yolcunun cansız bedeni bulundu. Kimliği açıklanmayan kaçak yolcunun ölüm nedeni hipotermi olabilir. Olayla ilgili soruşturma  başlatıldı. 

• Geçen yıl bir kargo uçağının iniş takımlarında Johannesburg ve Amsterdam arasındaki 9 bin kilometre yolculuk yapan kaçak yolcu, hayatta kalmayı başarabilmişti.

İtalya’nın Sicilya adası açıklarında, denizde yüzer hâlde bulunan iki tonluk kokain ülke tarihinin en büyük uyuşturucu operasyonlarından biri oldu. Batma ve sızıntıyı önlemek amacıyla özel olarak sarılan ve alıcıların bulabilmesi için ışıklı cihaz yerleştirilen 70 paketin piyasa değeri 400 milyon dolar.

Rusya lideri Putin, ülkesinin Ukrayna’da işgal ettiği Herson bölgesine gitti. Ukrayna yönetimi ise Putin’in ziyaretine tepki gösterdi: “Putin, yandaşlarının işlediği suçların tadını son kez çıkarmak için bölgeye gitti.”

ABD’de bir asker, hiciv amaçlı kurulan kiralık katil sitesine iş başvurusu yapmasının ardından tutuklandı. 21 yaşındaki Garcia, siteye gönderdiği özgeçmişinde askeri tecrübesi ve tüfek kullanım yeteneklerini öne çıkardı. Durumu FBI’a bildiren site, FBI’ın direktifleriyle Garcia ile yazıştı. Ailesine bakabilmek için paraya ihtiyacı olduğunu söyleyen Garcia, 10 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.

📝 Vice News haberine göre, uyuşturucu kaçakçıları yargılanmaktan kaçınmak için Türkiye ve BAE’den vatandaşlık satın alıyor.

ekonomi

Fotoğraf: the blowup / Unsplash 

Konut fiyatları şubat ayında yıllık yüzde 141.5; bir önceki aya göre ise yüzde 8.4 arttı. Böylelikle fiyatlarda sekiz ayın en hızlı artışı kaydedildi. En yüksek artış Antalya’da.

• Konut metrekare birim fiyatı Türkiye genelinde 20 bin 493 lira olurken İstanbul’da ortalama metrekare birim fiyatı 31 bin 802.2 liraya yükseldi. Böylelikle İstanbul’da ortalama bir konut fiyatı 3.18 milyon lirayı aşıyor. 

Merkez Bankası, bankaların günlük döviz satışına ve işlem saatine sınırlama getirdi. Karara göre, bankalar müşterileri için piyasadan saat 13.00’e kadar döviz alabilecek; limitler ise her banka bazında ayrı belirlendi. 

• Geçen haftadan bu yana ABD doları alış-satış kurları arasında 68 kuruş fark uygulayan bankalar, bu sabahtan itibaren bunu 80 kuruşa yükseltti. Böylece alış-satış kurları arasındaki fark yüzde 4.1’e yükseldi. Bankacılar, bunun Merkez Bankası tarafından sözlü olarak dikte edildiğini belirtiyorlar.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın her yıl Türkiye’de üretilen motorlu araçların yerli katkı oranlarını paylaştığı raporda Togg yer almadı. Togg’un T10X modelinde yerlilik oranının yüzde 51 olacağı açıklanmıştı. Bu oran ile bakanlığın listesinde Togg, en yüksek üçüncü yerlilik oranına sahip otomobil olacaktı.

• Koreli Hyundai’nin i20 modelinin yerlilik oranı yüzde 68.03; yine aynı markanın ürettiği Bayon modelinin yerlilik oranı da yüzde 66 olarak tespit edildi. Üçüncü sıradaki Tofaş üretimi Fiat Egea’nın yerlilik oranı yüzde 51.17 ile 63.93 arasında değişiklik gösteriyor.

Tarım Kredi Kooperatif marketlerinde, temel gıda ve temizlik ürünlerini kapsayan 900 üründe başlatılan ‘sabit fiyat’ kampanyası 1 ay süreyle uzatıldı.

ABD’de ortalama hane geliri 75 bin dolar olan 2 bin yatırımcının katıldığı ankete göre rahat bir emeklilik için 1 milyon dolar yeterli değil. Yakın zamanda yapılan bir başka araştırmaya göre, bazı ABD’liler kendilerini varlıklı hissetmeleri için 3 milyon ila 5 milyon dolar gerektiğini söylüyor. 

• Hesaplamalara göre, dünyayı gezmeyi ve beş yıldızlı otellerde kalmayı planlıyorsanız 1 milyon dolar sadece 10 yıl dayanır.

Apple, Hindistan’daki ilk mağazasını açtığını; ikinci mağazanın da bu hafta içerisinde açılacağını duyurdu.  

Denetim ve danışmanlık şirketi Ernst&Young, ABD’deki işgücünün yaklaşık yüzde 5’ine denk gelen 3 bin çalışanını işten çıkaracağını açıkladı.

kültür

Fotoğraf: Boris Eldagsen

‘Sony Fotoğrafçılık Ödülleri’nin bu yılki kazananları arasında yer alan Alman fotoğrafçı Boris Eldagsen, fotoğrafın yapay zekâ ürünü olduğunu duyurdu. Eldagsen, ‘Pseudomnesia: The Electrician’ adlı fotoğrafla yarışmaya katılma gerekçesinin, ‘fotoğrafçılığın geleceği hakkında bir tartışma ortamı yaratmak olduğunu’ söyledi.

• Ödül komitesi yetkilileri, yapay zekânın söz konusu fotoğraftaki rolü konusunda yanıltıldıklarını açıkladı. 

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, RTÜK’ün beş kez yayın durdurma ve 1.5 milyon lira para cezası verdiği Show TV'nin ‘Kızılcık Şerbeti’ dizisine ‘sansür’ uygulanmadığını savundu. Başkanlık, kamuoyu tepkisinin ardından ‘program durduma’ cezası verildiğini söyledi.

• Dizinin 14 Nisan’da yayınlanması gereken bölümünün yerine, RTÜK kararıyla ‘İslamofobi’ konulu bir belgesel ekrana gelmişti. Mahkeme tebligatı ulaşmayan Show TV, önceki bölümün özetini yayınlarken ‘lisans iptali’ riski nedeniyle yayını kesmişti.

spor

Fotoğraf: Depo Photos

İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadyumu’nda 10 Haziran’da oynanacak UEFA Şampiyonlar Ligi finalinin İstanbul’dan alınabileceği öne sürüldü. UEFA’nın ‘acil durum eylem planı’ndan bahsedilen Independent haberinde “Seçim nedeniyle Türkiye'de huzursuz bir ortam var. Bu durum devam ederse UEFA, maçın oynanacağı yeri değiştirebilir” ifadeleri yer aldı. 

• 2020 yılında İstanbul’da düzenlenmesi planlanan final, pandemi sebebiyle Lizbon’a alınmıştı. Ertesi yıl yine İstanbul’da oynanması planlanan final, Türkiye’nin İngiltere hükümetinin Covid-19 kırmızı listesinde bulunması sebebiyle Porto’ya verilmişti. Geçen yıl St. Petersburg’da oynanması planlanan final ise Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle Paris’e alınmıştı.

Şampiyonlar Ligi çeyrek final rövanş maçlarında günün programı: Chelsea-Real Madrid (0-2): 22.00 ve Napoli-Milan (0-1): 22.00. İki maç da EXXEN’de yayınlanacak. 

kapsül öneriyor

• Enstrümansız müzik programı ‘ve ben yalnız’ın konuğu Kardelen: ‘Bi’Kalp’
• Pınar Üzeltüzenci’nin yazısı: ‘Samandağ’ın Kadınları’
• Cem Erciyes’in yazısı: “Seçim bildirgeleri partilerin kültürel aynası gibi.”
• Manifold’un ‘Kadraj’ serisinde Burak Can Baknali’nin fotoğrafları: ‘PERİFERİ’
• BBC Türkçe’nin video haberi: ‘Bayburt: 'İktidar' dostu kent’
• bantmag.’dan Cem Kayıran’ın röportajı: “20 şehirde 20 basket maçı için yollara düşen NBA yorumcusu Leigh Ellis ile Caddebostan sahilde 3’e 3 maç yaptık.”

günün sözü

“Uyanık olalım. Ucuz baklava olmaz.”

Fıstık yerine öğütülmüş ıspanak, ceviz yerine ekmek kırıntısı konulan baklava hilelerine karşı uyarıda bulunan Hacı Hasan Oğulları Yönetim Kurulu Başkanı Yüksel Aktaş.