Toplam sözcük sayısı: 1.650 - Ortalama okuma süresi: 7 dakika

☔ Hafta sonu boyunca tüm yurtta yer yer yağmur bekleniyor. Bu süreçte tüm bölgeler güneşe hasret kalacak.

$ 19.79 TL 📈- € 21.42 € TL 📈 - BTC: 26 bin 921 $ 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, CNN Türk yayınında Kılıçdaroğlu’nun “Buradayım be buradayım” sesini duyan AKP’li Binali Yıldırım’ın yaşadığı şaşkınlık var.

Oğansılık hesabı

Kararını 19 Mayıs’ta açıklayacağını duyuran Oğan, bugün gündemin ilk sırasındaydı. 

Sabah saatlerinde CNN’e konuşan Erdoğan, Oğan'ın 'mülteci politikası’ vurgusuna “Onun isteklerine boyun eğmeyeceğim. Bu şekilde müzakere etmeyi seven biri değilim” yanıtını verdi.

Fotoğraf: Alp Eren Kaya / Depo Photos

Öğle saatlerinde Kılıçdaroğlu ve Zafer Partisi lideri Özdağ bir araya geldi. Görüşmenin ardından iki isim kameraların karşısına çıktı. Kılıçdaroğlu, seçim öncesi Zafer Partisi’ni ziyaret etmemişti. 

Kılıçdaroğlu: “Türkiye'nin demokrasiye, dayanışmaya, sorunları aşmaya ihtiyacı var. Sayın başkan, arkadaşları ile görüşecek. Biz düşüncelerimizi aktardık.”

Özdağ: “Bazı sorularımız vardı, onları sorduk. Ayrıntılı cevaplar aldık. Değerlendirmeler yapacağız. Kısa süre içerisinde görüşlerimizi paylaşacağız.” 

Bu görüşmenin ardından Erdoğan ve Oğan, Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde bir araya geldi. Talebin Cumhurbaşkanlığı’ndan geldiği öğrenildi. Görüşmenin ardından açıklama yapılmadı.

Alman haber ajansı dpa, Oğan’ın kararını haftaya açıklayacağını yazdı.

MHP lideri Bahçeli, 19 Mayıs mesajında, Oğan için isim vermeden “Fırsatçı aciz” dedi. 

Oğan ve Davutoğlu’nun yaptığı görüşmede yer alan Gelecek Partili Üstün, “Bize yakın olduğunu hissettim. Diğer tarafla alakalı kafasında bir şey yok” dedi. Oğan, CHP’li Bolu Belediye Başkanı Özcan’la da bir araya geldi. Gazeteci İsmail Saymaz’a konuşan HDP’li bir yetkili, “Oğan’la görüşülmesine karşı mısınız?” sorusuna “Son tahillde belirleyici olan aday ve adayın üslubudur” yanıtını verdi.

Kesin sonuçlar

YSK, yurtiçi, yurtdışı ve gümrük kapıları sandıkları dahil Cumhurbaşkanı seçiminin resmî sonucunu açıkladı. 

Erdoğan 27 milyon 133 bin 849 oy ile oyların yüzde 49.52'sini, Kılıçdaroğlu ise 24 milyon 495 bin 178 oy ile yüzde 44.88'ini aldı.

Oğan 2 milyon 831 bin 239 oy ile oyların yüzde 5.17'sini, İnce de 235 bin 783 oy ile oyların yüzde 0.43'ünü aldı.

Fotoğraf: Depo Photos

İkinci turda geçerli oyların çoğunluğunu alan, cumhurbaşkanı seçilecek. Yurtdışı temsilcilikleri ve gümrük kapılarında oy verme işlemi yarın (20 Mayıs) başlayacak ve 24 Mayıs’ta sona erecek. İki aday arasındaki yurtdışı oyları farkı 302 bin, gümrük kapılarında ise 24 binden biraz fazla. 

Seçime katılım oranı yüzde 87.04 oldu. Katılım oranının yüzde 85'in altında olduğu 19 il bulunuyor. Bu illerin 14'ü, Kılıçdaroğlu'nun ilk turu önde bitirdiği iller. Bu 19 ilin Gümüşhane ve Hatay dışında kalan diğer 17'si HDP'nin yüksek oy aldığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu illeri.

Meclis

YSK’nın açıklamasında, milletvekili seçiminin kesin sonuçlarına yer verilmedi. Yasaya göre, sonuçların açıklanmasını takip eden üçüncü günde TBMM’nin çağrısız olarak toplanması gerekiyor. Bu oturumda yemin töreninin de yapılması gerekiyor. 

CHP’li Özel, HÜDA PAR vekillerinin “Türk milleti önünde ant içerim” ifadesine itiraz edeceğini, bu nedenle yemin töreninin ‘ikinci tur’ sonrasına kalacağını öne sürdü: “Seçmen tercihinin etkilenmemesi isteniyor. ‘En yaşlı üye’ sıfatıyla Bahçeli’nin yöneteceği bir yemin töreninde sorun çıkmasını istemiyorlar.” 

Milletvekili seçilen 16 bakan, yemin ettikten sonra bakanlık görevine devam edemeyecek. 

“HÜDA PAR sizi zorladı mı?” sorusuna yanıt veren MHP Genel Başkan Yardımcısı Yıldız: “Listeden aday oldular, geçti gitti. Sonraki beyanlarına baktık. Artık devletle, cumhuriyetle barışık beyanlarını gördük.”

Mesajlar:

• Kılıçdaroğlu, Erdoğan’ın izlettiği montajlanmış görüntülere, AKP döneminde yaşananlardan kesitlerle yanıt verdi: ‘Vatanını seven sandığa gelsin!’
• Oğan’la görüşmesinden önce konuşan Erdoğan: “1 milyona yakın mültecinin dönmesi için Suriye’de konut yapımı projeleri hazırladık.”
• Demirtaş: “Kimse benim suçsuz yere yattığım hapislik üzerinden siyasi şantaj, kirli hesap yapmasın. Halk özgür değilse benim çıkmamın bir önemi yok. Bin ömrüm olsa hepsini halkım için feda ederim. Moralli olun, dik durun, direnin.”

Diğer gelişmeler:

Akademisyen Necip Hablemitoğlu’nun öldürülmesiyle ilgili davada mahkeme, 'delil durumunun sanıklar lehine değişmesi ihtimali nedeniyle' tutuklu tüm sanıkların tahliyesine karar verdi. Davada, altı sanık tutuklu yargılanıyordu. 

‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçlamasıyla yargılanan 13 yaşındaki B.C.G, hâkim karşısına çıktı. Delil olarak, çocuğun WhatsApp grubunda sarf ettiği öne sürülen cümle gösterildi. Savcı ceza istedi, mahkeme duruşmayı erteledi. 

Kadıköy’de oynanan Fenerbahçe-Trabzonspor maçında, “Meclis’te Hizbullah istemiyoruz” tezahüratı yapıldı. 

📝 Hakkı Özdal’ın yazısı: “Deprem bölgesinde iktidar oyları anlamlı şekilde gerilemiş, AKP ve Erdoğan önemli destek kayıpları yaşamıştır. ‘Boyalı harita’ esasına dayalı değerlendirmeler, bu anlamlı gerilemeleri gözden kaçırıyor. Ama konu bu matematik hesabı da değil.”

📝 Ozan Gündoğdu’nun yazısı: ‘1 milyon 269 bin kişi…’

kültür - yaşam

Fotoğraf: Florian Wehde / Unsplash

ABD’nin New York şehri ‘göğe kadar yükselen’ binalarının ağırlığı altında her yıl 1 veya 2 milimetre batıyor. Empire State Building ve Chrysler Building’in de aralarında bulunduğu şehir yapılarının toplam ağırlığı, yaklaşık 140 milyon filin ağırlığına denk olarak hesaplandı.

• Teknik çökme olarak adlandırılan kademeli alçalma ya da ani batma, yükselen deniz seviyesiyle su baskını riskini artırıyor. 

TÜİK verilerine göre nüfusun yüzde 15.2’sini 15-24 yaş grubu oluşturuyor. Ülke genelindeki genç sayısı 12 milyon 949 bin 817 kişi; bunun yüzde 51.2’si erkek, yüzde 48.8’i kadın.

• Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı yüzde 24.2.
• Kendini mutlu hissettiğini söyleyen gençlerin oranı yüzde 49.7 iken gençlerin yüzde 82.4’ü işinden, yüzde 52.9’u elde ettiği kazançtan memnun olduğunu belirtti. 
• Habitat Derneği’nin raporuna göre ise yaşamından memnun olan gençlerin oranı son beş yılda düşerek yüzde 45.6’ya geriledi. Bu oran 2017’de yüzde 70.8’di.

DSÖ, pandeminin ilk iki yılında milyonlarca insanın erken ölmesi nedeniyle yaklaşık 337 milyon yaşam yılının kaybedildiğini açıkladı. 2022’ye kadar olan verilere göre pandemideki resmî ölüm sayısı yaklaşık 7 milyon. Gerçek rakamın 20 milyona yakın olduğuna inanılıyor.

Twitter’ın sahibi Musk, Twitter Blue aboneleri için 60 dakika olan video süresinin 120 dakikaya çıkarıldığını duyurdu. Musk ayrıca yakın zamanda, Twitter’da sesli ve görüntülü sohbetlerin de olacağını açıkladı. 

dünya

Fotoğraf: Twitter

Suriye lideri Esad, 12 yıl sonra davet edildiği Arap Birliği’nin Suudi Arabistan’ın Cidde kentindeki toplantısına katıldı. Esad, zirveyi, bölgedeki krizleri masaya yatırmak için tarihî bir fırsat olarak tanımladı. 

• Ukrayna lideri Zelenskiy de zirveye sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi ve ülkesi Ukrayna için yardım çağrısında bulundu.

İran’da geçen yıl birkaç ay süren kitlesel protestolar sırasında üç güvenlik görevlisini öldürmekle suçlanan üç eylemciye verilen idam cezası infaz edildi. Buna karşın Uluslararası Af Örgütü, söz konusu üç ismin işkence altında itirafa zorlandığını söylüyor. Gösteriler nedeniyle ülkede şu ana kadar yedi kişi idam edildi.

• Tüm ülkeye yayılan eylemler, 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin, ahlak polisi tarafından alındığı gözaltında hayatını kaybetmesinin ardından başlamıştı.

Japonya’nın Hiroşima kentinde düzenlenen ve üç gün sürecek G7 ülkelerinin zirvesi başladı. Zirveden ilk olarak Rusya’ya yönelik yaptırımların genişletileceği mesajı yayınlandı. Buna göre özellikle Rusya’nın savaşına yardımcı olacak sanayi araçları ve teknolojik ürünlerin bu ülkeye ticareti, yaptırıma tabi tutulacak. Ukrayna lideri Zelenskiy’nin de zirveye katılması bekleniyor.

• Zirvede G7 ülkeleriyle ekonomik problemler yaşayan Çin ve nükleer silahlardaki olası kontrol artırımı konuları da masada.

İtalya’nın kuzeyinde bulunan Emilia-Romagna bölgesinde gerçekleşen seller nedeniyle en az 13 kişi yaşamını yitirdi. 10 bin kişinin evlerini terk etmek zorunda kaldığı sel nedeniyle 300’e yakın toprak kayması meydana geldi. 230 nehir taştı ve 400 yol da zarar gördü. Selin yarattığı zararın 1 milyar eurodan fazla olduğu hesaplanıyor.

• Sel bölgesine yakın olan Imola'da pazar günü düzenlenecek F1 yarışı iptal edildi.

Çin, aralarında Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’ın olduğu beş Orta Asya ülkesine yatırım yapmaya hazırlanıyor. İki gün süren Çin Orta Asya Zirvesi’nde ekonomi, ticaret, sanayi, tarım ve enerji konularında işbirliğinin artırılmasına karar verildi. Bu ülkeler arasındaki sınır ticaretinin artırılması için demiryolu ve otoyollar iyileştirilecek.

El Kaide, Batı Afrika’dan yedi yıl önce kaçırdığı Avustralyalı doktor Kenneth Elliot’ı serbest bıraktı. 88 yaşındaki Elliot, 2016 yılında eşiyle beraber kaçırılmadan önce Burkina Faso’da 120 yataklı bir hastane işletiyordu.

ekonomi

Fotoğraf: Efekan Akyüz / Depo Photos

Merkez Bankası, kredi kartından nakit avans kullanımına dün getirdiği sınırlamayı kaldırdı. Kredi kartlarında makro ihtiyati tedbir uygulaması ile birlikte nakit avans çekiminde menkul kıymet tesisi şartı da kaldırıldı.

• Mustafa Sönmez: “Tam yalama olmuş bir sistem. Pazartesi yeni bir karar gelirse de şaşırmayın. Kur oynadıkça, bunlarda kafa oynuyor.”
• Emrah Lafçı: “Kısa bir fragman izledik, filmin devamı 28 Mayıs sonrası! Uygulama kalkmış olsa da bankaların uygulama öncesine dönüş mümkün değil. Çünkü biliyorlar ki er ya da geç bu kısıtlamalar gelecek. Onun için muslukların bu hafta hemen açılacağını sanmayın.”
• Türk Lirası dün ABD Doları karşısında yüzde 0.2 değer kaybetti; dolar/TL kuru 19.8050 ile tüm zamanların rekorunu kırdı.
• Merkez Bankası, seçim sonrası üç günde üç düzenlemeye imza atmış oldu. Prof. Dr. Öner Günçavdı’ya göre bu durum, adı konmamış bir sermaye kontrolü. Piyasa aktörleri ve ekonomistler, bankada dolar ya da euro hesabı olan vatandaşların pek çok olumsuz gelişmeye hazırlık olması gerektiğini görüşünde.
• Günçavdı ayrıca Erdoğan’ın seçimi kazanması hâlinde Türkiye'ye ilişkin kredi açığının büyüyeceğini, ihtiyaç duyulan sermayenin içeriden bulunacağını, yani vatandaştan vergi yoluyla kaynak yaratılacağını belirtiyor.
• Şeref Oğuz’un yazısı: ‘Dövizin çözümü baskılamak mı yoksa kazandırmak mı?’

Yabancıların Borsa İstanbul’dan çıkışı sürüyor. Merkez Bankası verilerine göre, yabancı yatırımcı 12 Mayıs haftasında 135 milyon dolarlık hisse sattı. Böylelikle satış serisi üçüncü haftaya taşındı. Bu dönemde toplam hisse satışı 357 milyon dolara ulaştı.

Gazeteci Emre Özpeynirci, mayıs ayında 1.000 adet Togg teslimat hedefine rağmen dün 60. aracın teslim edilebildiğini yazdı. 2023’te 20 bin aracın teslim edileceği duyurulmuştu.

Lübnan Merkez Bankası Başkanı Selame hakkında Fransa’da ‘uluslararası tutuklama’ kararı verildi. Zimmete para geçirme, kara para aklama ve yolsuzluk suçlamaları üzerinden verilen tutuklama kararı Lübnan’a iletildi. 

• 30 yıldır Lübnan Merkez Bankası Başkanı olarak görev yapan 72 yaşındaki Selame’nin görev süresi bu ay doluyor. Selame’nin Lübnan'da tutuklanabilmesi için dokunulmazlığının kaldırılması gerekiyor.

Çin yılın ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 58 artışla 1 milyon 70 bin araç ihraç etti. Böylece Japonya’yı geride bırakarak, dünyanın en büyük otomobil ihracatçısı unvanını kazandı.

spor

Kolaj: The Guardian

Hollanda Futbol Federasyonu, Vitesse takımına yönelik, Chelsea’nin eski sahibi Rus oligark Abramoviç’le olan finansal bağları nedeniyle soruşturma açmaya hazırlanıyor. The Guardian’ın ortaya çıkardığı belgelere göre Abramoviç, gizli bir şekilde Vitesse’ye 100 milyon euroluk bir kaynak aktardı. Her iki takım da daha önce iddiaları reddetmişti.

Şampiyonlar Ligi’nin ardından Avrupa’daki iki büyük kulüp organizasyonunda da final karşılaşmalarında yer alacak takımlar belli oldu. Buna göre Avrupa Ligi’nde Roma-Sevilla, Konferans Ligi’nde ise Fiorentina-West Ham maçları oynanacak.

kapsül öneriyor

• Siyaset bilimci Prof. Dr. Ahmet Demirel anlatıyor: ‘Atatürk'ün Samsun'a çıkışı öncesi ve sonrası neler yaşandı?’
• Kapsül Kültür’ün bugünkü sayısı: ‘Müzelerde bir nefes’
• DJ KI/KI’nin Boiler Room seti: ‘Festival Amsterdam: Boiler Room x SPIELRAUM’
• Fragmanlarıyla bu hafta vizyona giren filmler ve Altyazı’nın yıldız tablosu.
• Dağhan Irak’ın yazısı: ‘İyi bir haber kanalımız olsaydı acaba pazar gecesi ne olurdu?’ 
• Gülşah Güray ve Kanat Atkaya’nın podcasti ‘Jack Talks’ bölümü: ‘Tom Waits’

günün sözü

“29 yaşında bir kadın avukat olarak sözümün ciddiye alınması için ciddi bir savaş vermem gerekiyor. 'Sen bu hâlinle bana kanun mu öğreteceksin?' diyorlar. Avukat olduğumu söylüyorum ama önemsemiyorlar. Ama erkek devreye girip aynı benim söylediklerimi söylese 'Tamam gel kardeşim' deyip onunla konuşuyorlar.”

Ankara Sincan'da Oy ve Ötesi aracılığıyla müşahit olarak görev yapan avukat Aslı Tarhan.