Toplam sözcük sayısı: 1.650 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika

🌞 Hava durumunda önemli bir değişiklik beklenmiyor. Bazı güney bölgelerinde hava sıcaklığı 40 dereceyi aşacak. Yakın zamanda herhangi bir yağış öngörülmüyor.

$: 26,92 TL 📈 €: 30,22 TL 📈 BIST 100: 6.365 📉 ₿: 29.900 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la Suudi Arabistan’a giden gazetecilerden Fulya Öztürk’ün yaptığı ‘Umre paylaşımı’ var. 

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Hızlı ve katil

İstanbul’da Bostancı sahil yolunda bir otomobilin çarptığı bisiklet sürücüsü Doğanay Güzelgün hayatını kaybetti. Kaza, bu sabah 05.30 sıralarında bisikletçilerden oluşan bir grubun toplandığı esnada yaşandı. Bir bisikletçinin kamerasına yansıyan anlarda, hızla kadraja giren bir aracın acı fren sesi duyuluyor.

Bisiklet grubunun içinde yer alan Ahmet Erkin Sert, otomobil sürücüsünün kazadan sonra kaçtığını ve kendisinin kaçan sürücüyü takip ettiğini anlattı. Sert, Marmaray alt geçidinde gözden kaybettiği şahsın, karakola teslim olan kişiyle aynı kişi olmadığını da söyledi.

Polis, olay yerinde teslim olan M.C.Ç.’nin asıl şüpheli olmadığını belirledi. Hâlen aranan şoför Temel Ü.’nün, arkadaşı M.C.Ç’yi aracı alması için olay yerine gönderdiği öne sürüldü. Aracın içinde içki ve uyuşturucu madde olduğu görüldü. 

Amatör bisiklet yarışçısı Doğanay Güzelgün, 51 yaşındaydı.

Muğla Datça'da 24 saati aşan elektrik ve su kesintilerine tepki gösteren Datça sakinleri, Cumhuriyet Meydanı’na yürüdü. Bugün öğle saatlerinde arızaların giderildiği açıklandı. 

Türkiye’de istihdamda bulunan işçi ve memurlar haftada ortalama 42.9 saat çalışırken bu süre AB ülkelerinde ortalama 36.4 saat. Türkiye’de haftalık 49 saat veya daha fazla çalışanların oranı da yüzde 28.

• AB ülkelerinin verileri 2022’ye, Türkiye’nin verisi ise 2020’ye ait. Bu veriler, 20-64 yaş arasında hem tam zamanlı hem de yarı zamanlı çalışanları kapsıyor.

HSK kararnamesiyle toplam 3 bin 423 hâkim ve savcının görev yeri değiştirildi. Tutuklu iş insanı Osman Kavala’nın tahliye edilmesi yönünde oy kullanan hâkim Sercan Karagöz, Ağrı’ya atandı. 

Ankara Mamak’taki MKE fabrikasının mühimmat deposunda yaşanan patlamada dört işçi yaralandı. Yaralı işçilerin sağlık durumlarının iyi olduğu açıklandı. Henüz sebebi bilinmeyen patlama sonrası çıkan yangın kontrol altında. 

Tutuklu gazeteci Merdan Yanardağ hakkında, Birgün’de yayımlanan köşe yazıları sebebiyle ‘cumhurbaşkanına hakaret’ suçundan yargılandığı davada 8 yıl 2 aya kadar hapis istendi. Sonraki duruşma 14 Kasım’da görülecek. 

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Muhalefet partileri, 1 Ekim’e kadar tatile giren Meclis’i ‘zam’ gündemiyle olağanüstü toplantıya çağırmak için imza toplamaya başladıklarını açıkladı. Başvurunun hafta bitmeden yapılması bekleniyor. CHP, oturum için 25 Temmuz’u işaret etti. 

• En az 120 milletvekilinin imzasıyla, TBMM Başkanı en geç yedi gün içinde Meclis’i toplantıya çağırmak zorunda. Vergi artışlarına ilişkin düzenlemeleri de içeren ‘torba yasa’ görüşmelerine katılmayan vekillerin listesi. 
• CHP’nin ardından İYİ Parti de zamlara karşı 81 ilde ortak basın açıklaması düzenledi. AKP’nin Bursa il binası önüne benzin bidonu bırakmak isteyen İYİ Partililere polis müdahale etti. CHP, yasayı AYM’ye taşıyacak. 
• DP’li vekil Cemal Enginyurt, emekli milletvekili maaşı dahil olmak üzere ayda toplam 147 bin lira maaş aldığını söyledi. 

Çevre ve Şehircilik Bakanı Özhaseki ile yaptığı ‘deprem’ konulu görüşmenin detaylarını anlatan İBB Başkanı İmamoğlu, olumlu bir uzlaşıyla ayrıldıklarını söyledi. İmamoğlu’nun aktarımına göre, bakanlıkla belediye ortak bir çalışma yürütecek.

Bahadır Özgür’ün yazısı: “Suudi monarşisi ‘ucuzluk dükkânından’ neleri beğenecek, göreceğiz.”

Murat Yetkin’in yazısı: ‘Muhalefetin büyük yanılgısı: 25 milyon oy ve Muharrem İnce Sendromu’

kültür - yaşam

Fotoğraf: Coleen Rivas / Unsplash

Dünyanın en güçlü pasaportunun sahibi Singapur oldu. Pasaport sahiplerinin vizesiz girebildiği ülke sayılarına göre sıralanan Henley Pasaport Endeksi’ne göre Singapur vatandaşları, 193 ülkeye vizesiz giriş yapabiliyor. İkinci sıradaki Almanya’yı, İtalya ve İspanya takip ediyor.

• Türkiye ise bir önceki endekse göre üç basamak yükselerek 50. sıraya yerleşti. Türk pasaportuyla vizesiz girilebilen ülke sayısı 114. 

İskoçya’da kıyıya vuran 56 pilot balinadan 55’i hayatını kaybetti. Bu, ülke tarihinin en büyük toplu balina ölümü olarak tanımlanıyor. Uzmanlara göre sebebi ne olursa olsun bir balinanın kıyıya vurması, bütün sürünün onu takip etmesiyle sonuçlanıyor.

İstanbul Sarıyer’de, Su Altı Taarruz Komutanlığı ekiplerince bulunduğu yerden çıkarılan mühimmat, kontrollü bir biçimde imha edilecek. 

Natasha Walter’ın Guardian’daki ‘Barbie’ yazısı (çev. Eda Doğançay): “Mattel’in kadınlara daha fazla plastik ıvır zıvır satmak için feminist bir dil kullanma stratejisi, bizi bütüncül toplumsal değişim hayallerimizden uzaklaştırıyor.”

dünya

Fotoğraf: Finbarr O’Reilly / The NYT

Rusya, Ukrayna’nın Odessa kentine yönelik insansız hava araçları ve roketlerle saldırılar düzenledi. Rusya’nın tahıl anlaşmasından çekilmesinin hemen ardından gerçekleştirilen saldırıda ana hedeflerden biri de Odessa Limanı oldu. Ukrayna, toplamda altı roket ve 31 insansız hava aracının düşürüldüğünü; liman ve kentteki bazı evlerde çeşitli zararlar meydana geldiğini duyurdu. Mikolayiv şehrindeki limanda da yangın çıktığı açıklandı.

• Kırım’ı Rusya’ya bağlayan köprü, tek şerit üzerinden trafiğe tekrar açıldı. Köprü, Rusya’ya göre Ukrayna’nın düzenlediği saldırıda zarar görmüştü.

İsrail, Fas’ın Batı Sahra’daki egemenliğini tanıdı. Bölgede bir konsolosluk açmayı planlayan İsrail bu kararı, Başbakan Netanyahu’nun Fas Kralı IV. Muhammed’e yazdığı bir mektupla iletti. Eski ABD başkanı Trump, İsrail’le ilişkilerin kısmen düzeltilmesi karşılığında Fas’ın bölgedeki hak iddiasını destekleyeceklerini duyurmuştu.

• Batı Sahra’da Cezayir destekli ayrılık yanlısı Polisario cephesi, bağımsız bir devlet talep ediyor.

ABD, İran’ın ticari gemilere el koyma olasılığı nedeniyle Hürmüz Boğazı ve Umman Körfezi’ne ilave savaş uçakları ve savaş gemileri gönderecek. İran, ay içinde iki petrol tankerine el koymaya çalışmış, İranlı askerler gemilere ateş açmıştı.

İsrail’de hükümetin yargıda planlandığı yeniden yapılandırmaya karşı çıkan binlerce kişi gün boyu süren eylemlere imza attı. Tel Aviv’deki eylemciler borsanın girişini, bir grup ise bir askerî karargâhın girişini kapattı. Birçok tren istasyonunda gerçekleşen eylemler nedeniyle seferlerde aksamalar yaşandı. 

• Eylemciler, hakkında yolsuzluk davasının sürdüğü Netanyahu’nun söz konusu değişiklikle yargı üzerinde hâkimiyet kurup güçler ayrılığını ortadan kaldıracağını düşünüyor.

ABD ordusuna ait milyonlarca elektronik postanın, yazım hatası nedeniyle en az 10 yıldır Mali’ye gönderildiği ortaya çıktı. ‘.mil’ alan adını kullanan ABD ordusunun, bunun yerine e-postaları yanlışlıkla ‘ml’ uzantılı Batı Afrika ülkesi Mali’ye gönderdiğini Hollandalı internet girişimcisi Johannes Zuubier tespit etti. Zuubier, Mali alan adının yönetimi için 2013’te bir sözleşme imzalamış; sözleşme süresi dün bitmişti. 

• E-postalarda tıbbi bilgiler, askerî tesislerinin haritaları, mali kayıtlar, üst düzey yetkililerin seyahat planları ve bazı diplomatik mesajlar bulunuyor.

Avrupa Seyahat Komisyonu, kendi verileri üzerinden yaptığı tespitte aşırı sıcaklar, turizm sektöründe kalıcı değişikliklere sebep olacağını vurguladı. Komisyon, haziran ve kasım ayları arasında Akdeniz’deki ülkelere gitmek isteyen turist sayısının geçen yıla oranla yüzde 10’luk bir düşüş gösterdiğini; buna da aşırı sıcakların neden olduğunu açıkladı. Aynı veriler, aynı dönemde Çekya, Danimarka, İrlanda ve Bulgaristan’da tatil yapmak isteyenlerin oranının arttığını gösteriyor. 

• Avrupa Birliği, Yunanistan’da devam eden orman yangınları nedeniyle bölgeye yangın söndürme uçakları gönderecek.

Polonya’da Cessna 209 tipi küçük bir uçağın başkent Varşova yakınlarında bir hangara çarpması sonucu beş kişi hayatını kaybetti, yedi kişi yaralandı. Kazanın nedeni olarak hava koşulları gösteriliyor.

ekonomi

Fotoğraf: Depo Photos

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Körfez turu, Suudi Arabistan’da başladı. Erdoğan’a çok sayıda bakan ve iş insanı eşlik etti. Ayrıca milis güçleri silahlandırdığı ve eğittiği iddia edilen SADAT’ın CEO’su Melih Tanrıverdi heyette yer aldı.

• İki ülke, Baykar yapımı silahlı insansız hava aracı alımı için anlaşma imzaladı. Erdoğan, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Selman’a Togg araç hediye etti. Togg’un en ucuz modeli 1.2 milyon lira. 
• Suudi Arabistan Yatırım Bakanı el-Falih, ülkesinin ‘Vizyon 2030’ yatırımlarında Türkiye’deki özel sektörü de hedeflediklerini söyledi.
• Ticaret Bakanı Bolat, iki ülke arasındaki dış ticaret hacminin 2022’de yaklaşık 6.5 milyar dolar olarak gerçekleştiğini hatırlatarak “Hedefimiz kısa vadede 10 milyar dolara, uzun vadede ise 30 milyar dolara çıkarmak olacaktır” dedi. Türkiye’de 1400’den fazla Sudi şirket bulunuyor. 
• Erdoğan ve beraberindeki heyetin bir sonraki durağı BAE olacak. Türkiye’nin BAE’ye ihracatı, bu yılın ilk yarısında 2 milyar doların üzerine çıktı. Sektörel bazda en fazla ihracatı mücevher sektörü gerçekleştirdi.

Goldman Sachs ekonomistleri, Türkiye’nin faiz oranlarına dair tahminde bulunmayacağını açıkladı. Haziran ayındaki PPK toplantısı öncesi yüzde 40 ile en yüksek politika faizi tahmininde bulunan kuruluş Goldman Sachs idi. Bir sonraki faiz kararı 20 Temmuz’da açıklanacak.

• Barış Soydan’ın yazısı: “Faiz kararlarında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kısıtlayıcı tavrının devam ettiği, Şimşek’in düşüncelerini kabul ettirmekte zorluk çektiği ve bu arada Merkez Bankası yönetiminin de sessiz kalarak Şimşek’i yalnız bıraktığına dair kulis bilgilerini paylaşayım.”

Ankara’da toplu ulaşıma zam geldi. 24 Temmuz itibarıyla geçerli olacak tarifeye göre tam bilet 9.5 liradan 15 liraya, öğrenci bileti ise 4.75 liradan 7.5 liraya yükseltildi. 

Ticaret Bakanlığı, yılın ilk altı ayında stokçuluk ve fahiş fiyat uyguladığı gerekçesiyle 369 şirkete 152 milyon 820 bin lira idari para cezası verdiğini açıkladı. 

Rekabet Kurumu, aralarında Vodafone ve Türk Telekom’un da bulunduğu 16 şirket hakkında yürüttüğü ‘centilmenlik anlaşması’ soruşturmasında idari para cezası istedi. Bu anlaşma, çalışanların şirketler arasındaki geçişlerinin engellenmesi anlamına geliyor. Böylece işçiler daha yüksek ücretler ve daha iyi koşullar sunan iş fırsatlarından mahrum kalıyor.  

Emlak Konut, dairelerini Türkiye ortalamasının yaklaşık üç katına sattı. Şirket son altı ayda 3 bin 945 daire satarak 28 milyar 959 milyon 741 bin 267 lira gelir elde etti. Satılan dairelerin ortalama fiyatı KDV hariç 7 milyon 340 bin lira.

Birleşmiş Markalar Derneği’nin raporuna göre, derneğe üye markaların çoğunun haziran ayı satışlarında önceki yılların aynı ayına göre yüzde 20’ye varan artış görüldü. Adet bazlı satışlarda da son üç aydır yükselen bir grafik var. Sektör temsilcilerine göre tüketiciler ‘fiyatlar daha da artacak’ endişesiyle ileride ihtiyaç duyabileceğini düşündüğü ürünleri de alıyor. 

Şeref Oğuz’un yazısı: “IMF, ekonomiyi Şimşek’ten daha ucuza fonlar. Ancak sorun şu ki hükümet, IMF’yi istemez. Zira seçim ekonomisine izin vermez. Oysa İstanbul, Ankara ve İzmir’i geri alabilecek bonkörlükte harcamaya hazırlanıyor hükümet.”

Fatih Altaylı’nın yazısı: “Hemen hemen 1.5 ay önce asgari ücret alan biri maaşının tamamı ile 439 litre benzin alabiliyorken şu anda tüm maaşı ile 332 litre akaryakıt alabiliyor. Yani siz iktidar olarak asgari ücretlinin deposundan 100 litre benzin çaldınız.”

spor

Fotoğraf: @AlNassrFC_EN

Suudi Arabistan’ın Al-Nassr takımında forma giyen Cristiano Ronaldo, Suudi Arabistan Ligi’nin bir yıl içinde Türkiye ve Hollanda liglerini geçeceğini öne sürdü. Celta Vigo’ya 5-0 kaybettikleri hazırlık maçından sonra konuşan Ronaldo, “Avrupa’ya dönmeyeceğim. Suudi Ligi, ABD’deki MLS’den daha iyi. Ben yolunu açtım, şimdi tüm futbolcular buraya geliyor.”

📽️ FIVB Milletler Ligi finalinde Çin'i 3-1 yenerek şampiyon olan A Millî Kadın Voleybol takımının Türkiye’ye dönüş anları.

kapsül öneriyor

• Kapsül Pazar’ın son sayısı: ‘Genç yetişkinlerin sosyal medya dünyası’
• Ilgaz Gökırmaklı’nın yazar ve kimyager Elizabeth Zott ile söyleşisi: ‘Hayal kırıklığına uğramış kadınlar için kokteyl tarifi’ 
• Idioma’nın teklisi: ‘Pandore’
• Fotoğraflarla: ‘Komik Evcil Hayvan Fotoğrafları’ yarışması finalistleri. 
• Sarper Günsal ve Enes Kanbur, 2023 Fransa Bisiklet Turu’nun ikinci haftasını değerlendiriyor: “Uzun zamandır bu kadar heyecanlı bir tur görmedik."
• ‘Nasıl Olunur?’ podcastinde Nilay Örnek’in konuğu psikiyatrist Prof. Dr. Timuçin Oral: ‘Yalnızlıkla tek başınalığın farkı nedir?’

günün sözü

“Ev sahibimden yüzde 100’lük kira artış zammı aldım. Türkiye’deki ev sahiplerinin kiraları çılgınca yükseltmekten başka neredeyse hiçbir seçeneği yok. 2013’te Türkiye’ye ilk geldiğimde 1 dolar yaklaşık 2.6 liraydı. Bugün ise 1 dolar 26 liradan fazla.”

Uzun yıllardır Türkiye’de top koşturan Eyüpspor’un Hollandalı futbolcusu Ryan Babel.