Toplam sözcük sayısı: 1.600 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika

🌞 Marmara Bölgesi ve Karadeniz kıyıları boyunca yağış bekleniyor. Güneydoğu Anadolu dışında hava sıcaklıkları mevsim normallerine düşecek.

$: 27.03 📈 €: 29.81 📈 BIST 100: 7.441 📉 ₿: 29.465 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, Bursa Valiliği’nin kamp ve içki satışına getirdiği yasağın ardından iptal kararı alınan ‘Nilüfer Müzik Festivali’ var.

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Kadrolu kiracı

Memur ve asgari ücretli için bir eve sahip olmak günden güne zorlaşıyor. Aralık 2019’da 95 metrekare konut almak için bir memurun 62 ay çalışması gerekirken bu süre Haziran 2023’te 170 aya yükseldi. 

50 yaşında emekli olan bir memurun ev alabilmek için 73 yaşına kadar tüm maaşını ayırması gerekiyor. Asgari ücretle çalışan bir kişinin 2013 başında konut almak için 161 maaş ödemesi gerekirken Mayıs 2023’te bu süre 263 aya yükseldi. 

Haziran 2021’de yüzde 29 olan yıllık konut fiyat artışı, Eylül 2022’de yüzde 189’u görmüştü. Mayıs 2023 verisine göre ise konut fiyatlarının yıllık artışı yüzde 104 oldu.

Son açıklanan konut birim fiyatına göre 95 metrekare bir evin Türkiye geneli fiyat ortalaması 2 milyon 240 bin lira. İstanbul’da konut fiyatları bunun yaklaşık iki katı.

AFAD Başkanı Yunus Sezer, görevden alınarak Edirne’nin yeni valisi oldu. Kararnameyle, 57 ile vali ataması yapıldı, 16 vali ise merkeze çekildi. Ankara Valisi Vasip Şahin koltuğunu korurken İzmir’e Süleyman Elban atandı. 

İstanbul’da ‘depreme karşı dönüşümü hızlandırmak’ için yasa hazırlığında olduklarını paylaşan bakan Özhaseki, bir binanın dönüşümü için tapu sahiplerinin yüzde 50’sinden fazlasının onay vermesinin yeterli olacağını söyledi. 

İstanbul Adalar için hazırlanan imar planına göre, toplam nüfus 32 bine çıkacak. Bakanlığın planında, SİT derecesi düşürülerek imara açılan alanlara dair ‘düşük yoğunlukta faaliyetler, turizm ve yerleşimlere izin vermeyi sağlayacak mekânsal ve yönetsel kararların üretilmesi’ öngörüldü. 

CHP'nin ‘öğrenme yoksulluğu’ raporuna göre Türkiye’de 10 yaşına kadar kısa bir metni okuyamayan ve anlayamayan çocukların oranı yüzde 15 oldu. Bu oran, Avrupa ve Orta Asya ortalamasından yüzde 4.1 yüksek.

Gökçeada’da açılması planlanan ‘Yeniden Buluşacağız: İmroz'un 1964 Belleği’ sergisi, ‘resmî kurumlara yapılan baskı’ sonucu iptal edildi. Gazeteci Melike Çapan’ın hazırladığı sergi, Gökçeada Kent Konseyi tarafından “Rum ve Yunan sevici yazar, çizer ve entelektüel kesimce hararetle alkışlanırken Türk milletini rencide etmektedir” sözleriyle hedef alınmıştı.

RTÜK, Murat Boz’un ‘Derin Mevzular’ klibinin ‘karakterin içtiği ruh sağlığı ilaçlarının işe yaramadığına, istediğini kavgayla elde ettiğine ve sıkıntılarından cinsel ilişki ile kurtulduğuna’ işaret eden mesajları barındırdığı gerekçesiyle yayıncı PowerTürk TV’ye para cezası kesti. 

politika

Fotoğraf: Depo Photos

CHP’nin Akbelen için genel görüşme önergesi verdiği TBMM oturumunda, muhalefet partilerinden 37 vekilin yer almadığı ortaya çıktı. Önerge, 244 kabul oyuna karşı 281 oyla reddedilmişti. Oturuma YSP’den 15, CHP ve İYİ Parti’den altışar, DEVA’dan üç, TİP’ten iki (biri cezaevindeki Can Atalay), DP ve DBP’den ikişer ve HDP’den bir milletvekili katılmadı. 

Siyasete verdiği aranın ardından yoluna İYİ Parti’de devam eden Oktay Vural, yerel seçim için “İttifak arayışımız da yok, teklifimiz de yok” dedi. Partinin teşkilat başkanı Buğra Kavuncu ise yerel seçim için “Tek başımıza girecek gibi hazırlanıyoruz” ifadelerini kullandı. 

CHP’de genel başkanlık için ismi geçen Özgür Özel, "Adaylığa karar verdiğimde önce ailem sonra genel başkanla paylaşacağım. Değişim konusunda kararlı ve vefalı olmak lazım” dedi. 

• Hürriyet’in kulis haberi: ‘İmamoğlu-Kılıçdaroğlu konuşmasının şifreleri’

Fatih Altaylı’nın yazısı: “Sayın Kılıçdaroğlu, böyle satılmış ve satılık gazeteciler var ise bunları bilmek toplumun hakkı. Bu isimleri açıklayın.”

Araştırmacı Can Selçuki’nin yazısı: “Hem seçim sonuçları hem de içinden geçtiğimiz iktisadi süreç, mayıs sonuçlarının muhalefet siyasetinin sonu olmayabileceğine işaret ediyor.”

kültür - yaşam

Fotoğraf: Elsa Olofsson / Unsplash

ABD’de en az bir kez marihuana (esrar) deneyenlerin oranı yüzde 50’ye yükseldi. Diğer bir deyişle ABD’lilerin yarısı en az bir kez marihuana kullanmış durumda. Gallup’un araştırmasına göre bu oran 1999’da yüzde 34, 2013’te ise yüzde 38 olarak ölçülmüştü. Düzenli olarak marihuana içenlerin oranı ise 2013’e göre iki kat artarak yüzde 14’e çıktı. 

• En fazla marihuana tüketen grup yüzde 29’la 18 ila 34 yaş arası olurken onları yüzde 17 ile 35-54 yaş aralığındakiler takip etti. Marihuananın yasal olmasını isteyenlerin oranı da yüzde 68’le yeni bir rekora imza attı.
• Kapsül’ün anketi: Siz hiç marihuana denediniz mi?

Lübnan ve Kuveyt, ‘Barbie’ filminin gösterimini yasakladı. Kuveyt, bu yasağı ‘kamu ahlâkının ve toplumsal geleneğin korunması’ amacıyla aldığını duyurdu. Lübnanlı yetkililer ise filmin ‘eşcinselliği özendirdiğini ve dinî değerlere aykırı’ olduğunu düşünüyor. Türkiye’de 1 milyondan fazla seyirciye ulaşan film, şu ana dek küresel çapta 1 milyar dolardan fazla hasılat elde etti.

dünya

Fotoğraf: CNN

Ekvador’da yolsuzluk ve çetelere karşı bir başkanlık kampanyası yürüten başkan adayı Fernando Villavicencio, suikast sonucu hayatını kaybetti. Başkent Quito’daki mitingden ayrıldığı sırada öldürülen Villavicencio’nun suikastını ‘Los Lobos’ (Kurtlar) isimli bir suç çetesi üstlendi. Sekiz başkan adayından biri olan Villavicencio, anketlere göre orta sıralarda yer alıyordu. Ülkede olağanüstü hâl ilan edildi. 

• Ülkenin en büyük ikinci çetesi olan ‘Los Lobos’ kokain kaçakçılığı yapıyor ve Meksika’daki ‘Jalosco Yeni Kuşak’ karteli ile bağlantılı olduğuna inanılıyor.

ABD’nin Hawaii eyaletindeki Maui adasında kontrol altına alınamayan yangınlar nedeniyle şu ana kadar en az 36 kişi hayatını kaybetti. Yangınlar, kasırganın neden olduğu rüzgârın yardımıyla şiddetini artırırken çok sayıda insan denize atlayarak kurtuldu. Binlerce kişi adada oluşturulan sığınaklara yönlendirildi. Ölü sayısının artmasından endişe ediliyor.

• 📷 Maui adasındaki yangınların fotoğrafları.

ABD lideri Biden’ı sosyal medya üzerinden tehdit eden Craig Robertson isimli kişi, FBI’ın evine düzenlediği operasyonda öldürüldü. Hakkındaki gözaltı kararı tebliğ edildiği sırada öldürülen Robertson’ın silahlı olduğu bilgisi geçildi. 70’li yaşların başında olan zanlı, sosyal medyada, “Biden'ın Utah'a geleceğini duydum. M24 keskin nişancı tüfeğinin üzerindeki tozu temizliyorum” notunu paylaşmıştı. Robertson, ABD Başkan Yardımcısı Harris ve Manhattan Bölge Savcısı Alvin Bragg'ı da tehdit etmişti.

Rusya, Ukrayna’yı ait 13 adet insansız hava aracının (İHA) düşürüldüğünü açıkladı. Başkent Moskova’da iki İHA düşürülürken Rusya’nın ilhak ettiği Kırım yönünde de 11 İHA imha edildi. Bu, Ukrayna’nın Moskova’ya yönelik bu haftaki dördüncü saldırı girişimi. 

• Rus paralı asker grubu Wagner’le birlikte Ukrayna’da savaştığı düşünülen Demyan Kevorkyan isimli eski bir mahkûm, Rusya’ya döndükten sonra çifte cinayet işledi. Birçok suçtan sabıkası bulunan Kevorkyan, geçen yılın ağustos ayında Ukrayna’da savaşması için erken salınmıştı. 
• Almanya’da, Rusya adına casusluk yaptığından şüphelenilen bir Alman yetkili tutuklandı.

Nijer’de yönetimi ele geçiren askerî cunta, yeni hükümetini atadı. 21 bakandan oluşan kabineye Lamine Zeine başbakanlık yapacak. Zeine, daha önce de maliye bakanı koltuğundaydı. Devrik cumhurbaşkanı Bazum, hâlen başkanlık sarayında tutuluyor.

• Hediye Levent’in yazısı: ‘Afrika için üç senaryo’

Twitter’ın, eski ABD Başkanı Trump’ın hesabına erişim için çıkarılan ‘arama emri’ne uymayı geciktirdiği için aldığı 350 bin dolarlık ceza onandı. ‘2020 başkanlık seçimine müdahale’ iddiası kapsamındaki arama emri 17 Ocak 2020’de çıkarıldı ancak Twitter, 9 Şubat’a kadar karara uymadı. Yeni adıyla ‘X’ olan platformun sahibi Elon Musk konuyla ilgili henüz sessiz.  

Pakistan’da parlamento resmî olarak feshedildi. 90 gün içinde yapılması gereken seçimlerin ertelenmesi bekleniyor. Ülkenin seçim kurulundan bir yetkili seçimlerden önce nüfus sayımının yapılması gerektiğini, bunun da en az dört ay alacağını söyledi. Üç gün içinde, seçimlere kadar ülkeyi yönetecek bir geçici hükümet kurulacak.

• Eski başbakanlardan İmran Han, 3 yıllık hapis cezasının infazı için geçen hafta tutuklanmış; 5 yıl da siyasetten men cezası almıştı.

ekonomi

Fotoğraf: Nazar Hrabovyi / Unsplash

İklim şartları ve aşırı sıcaklar zeytin üretimini de vurdu. Manisa Akhisar'da geçen yıl 400 bin ton olan rekoltenin bu yıl 50 bin tona kadar düşmesi bekleniyor. 

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, 'geçici bazı faktörler' nedeniyle enflasyondaki yükselişin birkaç ay daha süreceğini söyledi. Vergi zamlarının bir daha tekrarlanmayacağını vurgulayan Şimşek ayrıca yabancıların Türkiye'ye yatırım için 'bekle-gör' modunda olduğunu belirtti.

• Ümit Akçay'ın yazısı: ‘Ekonomik kriz var mı yok mu?’

TÜİK verilerine göre haziranda işsizlik oranı bir önceki aya göre 0.1 puan artışla yüzde 9.6 oldu. Genç nüfusta işsizlik oranı 1.2 puan artarak yüzde 18.6'ya yükseldi. Geniş tanımlı işsizlik ise yüzde 24.2 ile son iki yılın zirvesini gördü. 

Merkez Bankası net rezervleri geçen hafta yaklaşık 5 milyar dolar artışla 15.7 milyar dolara, brüt rezervler ise 113.8 milyar dolardan 115.6 milyar dolara yükseldi. Swap hariç net rezerv eksi 49.1 milyar dolar oldu.

Kur korumalı mevduat hesaplarının toplamı 4 Ağustos haftasında 149 milyar 903 milyon liralık rekor artışla 3 trilyon 282 milyar liraya ulaştı.  

İnşaat maliyet endeksi haziranda bir önceki aya göre yüzde 4.43, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 49.32 arttı.

Moody's'in analizinde, ekonomide ‘Ortodoks politikalara geçişin sürmesi hâlinde’ Türkiye'nin kredi görünümünün pozitife dönebileceği ve notunun yükselebileceği, aksi hâlde ise görünümün negatife çevrilebileceği belirtildi.

Altın ithalatına getirilen ek yükümlülüklere benzer önlemlerin tekstil ve ayakkabı sektöründe de uygulanması için çalışma başlatıldı. Otomotivde de 2000 cc ve üzerindeki araçlar için ÖTV artışı gündemde.

İzmir'de gevrek ve boyoz, 20 Nisan’dan bu yana ikinci kez zamlandı. Gevrek, boyoz ve poğaçanın fiyatı yüzde 42 artışla 7 liradan 10 liraya çıktı. 

Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor'un futbol şirketlerinin toplam borcu 23 milyar 340 milyon liraya yükseldi. 

spor

Fotoğraf: TVF

FIVB 19 Yaş Altı Kızlar Dünya Voleybol Şampiyonası yarı finalinde Japonya'yı 3-0 yenen Türkiye namağlup finale yükseldi. 

Bayern Münih, Harry Kane'in transferi için kulübü Tottenham’la 100 milyon euro karşılığında anlaştı. Kane, 2010'da A takıma çıktığı Tottenham'da 435 maçta 280 gole imza atmış, Premier Lig'de üç kez 'altın ayakkabı' ödülünü kazanmıştı.

Aysu Türkoğlu, Kuzey İrlanda ile İskoçya arasındaki Kuzey Kanalı'nı yüzerek geçen ilk Türk kadın ve en genç Türk sporcu oldu. Kuş uçuşu 35 kilometrelik mesafeyi 11 saat 48 dakikada yüzen Türkoğlu, geçen yıl da Manş'ı yüzerek geçmişti. 

Konferans Ligi üçüncü eleme turu maçları: Neftçi Bakü-Beşiktaş (20.00/Haber Global), Adana Demirspor-Osijek 21.00/TV 8.5) Fenerbahçe-Maribor (21.00/S Sport+)

Milli voleybolcu Hande Baladın'ı 'yüzüne asit atmakla' tehdit eden Mustafa N. için 5 yıla kadar hapis istendi.

Real Madrid'de antrenmanda sol diz ön çapraz bağı kopan kaleci Courtois'nın ameliyat olacağı açıklandı. Belçikalı eldivenin altı ay sahalardan uzak kalması bekleniyor.

kapsül öneriyor

• The New Yorker karikatürü: ‘The game is rigged’ 
• Radyocu ve müzisyen Deniz Koloğlu’nun 14 şarkılık listesi: ‘Cazır Cazır 18.05.2019’
• NTV Radyo programı ‘Albüm’ün konuğu Erci E: ‘Cartel neden dağıldı?’
• Yapımcı İzzet Öz’ün yazısı: “Erkin Koray, Barış Manço ve Cem Karaca. Bu üç değerli dostum, muhteşem sanatçı annelere sahipti.”
• Tam kayıt: Beşiktaş 2-1 Lyon (2016/17 UEFA Avrupa Ligi çeyrek finali)
• Mersin, Hacettepe ve ODTÜ akademisyenlerinin oluşturduğu ‘Antik DNA’ ekibi: “Avrupa’da 40 ila 15 bin yıl öncesinde yaşanan değişimlerin kaynağı Anadolu olabilir.”

günün sözü

"Her şeyi unuttuk. Bir sosyal yaşantımız yok. ‘Yastık altındakileri çıkarın' diyorlar, bizim yastığımızın altında hiçbir şey yok ki."

7 bin 500 liralık emekli maaşına tepki göstererek İzmir Alsancak’ta oturma eylemi başlatan Ayşe Ekşioğlu.