Sayı: 916 - Ortalama okuma süresi: 5.5 dakika (1.595 kelime)

🌧️ Yurdun batı bölgelerindeki yağışın sürmesi öngörülüyor. İstanbul’daki yağışın öğleden sonra şehri terk etmesi bekleniyor.

$: 27.40 📈 €: 29.07 📈 BIST 100: 8.218 📈 ₿: 26.870 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, hakkında kara para aklama iddiası bulunan Dilan Polat var.

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Zengin daha zengin

Alman finans şirketi Allianz’ın raporuna göre hane halklarının finansal varlıkları, 2022’de yüzde 2.7 oranında düştü. 6.6 milyar euro değerinde kayıp yaşanırken 2008 krizinden bu yana en büyük düşüş gözlemlendi. Rapora göre en belirgin düşüş yüzde 6.2 ile Kuzey Amerika’da ve yüzde 4.8’le Batı Avrupa’da yaşandı. 

Dünya genelinde toplam finansal varlıklar 233 trilyon euro oldu. Bu varlıkların yüzde 85’i en zengin yüzde 10’luk kesimin elinde bulunuyor. Yani dünya genelinde 560 milyon kişi, toplam finansal varlıkların büyük bir bölümüne sahip. 

Küresel finansal varlıkların bu yıl büyümeye dönmesi bekleniyor. Allianz, 2023’te küresel finansal varlıkların yüzde 6, önümüzdeki üç yıl içinde ise yüzde 4 ila 5 civarında büyüyeceğini tahmin ediyor.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, İstanbul’da bugünden itibaren beş gün boyunca yağış beklendiğini açıkladı. Kentte sabah saatlerinden itibaren aralıklarla devam eden sağanak, Gaziosmanpaşa, Başakşehir, Sultanbeyli’de su baskınlarına neden oldu. Seferleri iptal edilen tramvay ve teleferikler yağışın etkisini azalttığı saatlerde yeniden işletmeye açıldı. 

• İSKİ ekipleriyle bir araya gelen İBB Başkanı İmamoğlu, “Bu hafta sonu yağış gözüküyor. Elbette hazırlıklı olacağız. Çalışmaları özellikle kritik noktalarda takip etmek şart” dedi.

İstanbul Bahçelievler’de bir binanın beşinci katındaki dairede doğalgaz sıkışmasından kaynaklandığı düşünülen bir patlama meydana geldi. İki kişi yaşamını yitirdi, biri ağır dört kişi yaralandı.

İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Cihangir’de oyuncu Ufuk Bayraktar’ın sahibi olduğu kafede oturan bir kişiye silahlı saldırı düzenlendi. Saldırıya uğrayan kişi ve kafede oturan iki müşteri yaralandı. 

TTB, bir gün içerisinde Adana, Adıyaman ve Mersin’de üç hekimin yaşamına son verdiğini açıkladı. Kötü çalışma koşullarına dikkat çeken birlik, “Yaşamak ve yaşatmak için, emeğimizin hakkı için tüm meslektaşlarımızı mücadeleye çağırıyoruz” dedi.

AYM, CHP'nin bu yıla mahsus getirilen ek MTV düzenlemesinin iptali talebiyle yaptığı başvuruyu reddetti. Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından TBMM’den geçirilen 1 trilyon 150 milyar 496 milyon 400 bin liralık ek bütçede, bu yıl ikinci kez MTV alınması düzenlenmiş ve ek MTV’den 32 milyar 662 milyon 87 bin lira gelir hedeflenmişti.

İstanbul’da Atatürk’ün fotoğrafına ‘uygunsuz hareketlerde bulunduğu’ için tutuklanan 17 yaşındaki lise öğrencisi A.E.S.’nin 3 yıla kadar hapsi istendi. İddianamede, 20 Eylül’de gözaltına alınan çocuğun 11. sınıf öğrencisi olduğu ve videonun dokuzuncu sınıf öğrencisiyken çekildiği belirtildi.

Kaos GL’nin hakaret ve ölüm tehditleri nedeniyle önceki gün (26 Eylül) yayından kaldırdığı ‘Nefrete karşı el ele’ videosu, 5 milyondan fazla izlendi. Kaos GL’den Yıldız Tar, “Uzattığımız elin havada kalmadığını görmek, devlet destekli düşmanlık siyasetine karşı özlem duyduğumuz bir arada yaşama duygusunu yeşertti” dedi.

25 yıllık Mısır Çarşısı davasında dört kez beraat eden sosyolog Pınar Selek’e yönelik yeniden yargılamanın ikinci duruşması yarın (29 Eylül) yapılacak. Duruşmayı Paris’ten izleyeceğini söyleyen Pınar Selek, “Bir noktadan sonra kendi hayatını bir filmi izler gibi izliyorsun” dedi.

politika

Fotoğraf: Depo Photos

İYİ Partili Türker Yörükçüoğlu, yerel seçimlerde CHP'nin ‘10 büyükşehirde aday çıkarmamasını’ önerdi. Yörükçüoğlu’nun saydığı iller arasında CHP’nin güçlü olduğu Antalya, Aydın, Tekirdağ, Muğla, Eskişehir’in yanı sıra İstanbul ve Ankara var. 

CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun, 8 Ekim’de İstanbul il başkanını belirleyecek kongre öncesini yakından takip ettiği belirtiliyor. Diken’den Altan Sancar, bir CHP’linin kendisine “Genel başkan, küçük bir fark yerine kesin bir zafer için İstanbul’a büyük önem veriyor” dediğini aktardı.

• BBC Türkçe’den Mahmut Hamsici’nin ‘CHP’de İstanbul yarışı: Genel Merkez ve ‘değişimciler’ arasındaki dengeler nasıl şekilleniyor?’ başlıklı haberi: “Canpolat artık ‘Genel Merkez’in adayı’ görüntüsü çiziyor. İBB Başkanı İmamoğlu ve ‘değişimcilerin’ ise Çelik’i desteklediği ifade ediliyor.”

ABB Başkanı Mansur Yavaş, kredi bulunmasına ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayına rağmen atık su temizleme tesisi yatırımını belediye meclisindeki AKP’lilerin engellediğini söyledi. Bu durumun sadece Ankaralıları ilgilendirmediğini belirten Yavaş, Ankara Çayı’nın Sakarya Nehri’ne karışarak İstanbul’un Ömerli Barajı’nı da kirlettiğini öne sürdü. 

Fatih Altaylı’nın yazısı: “Tüm karalamalara rağmen ‘İmamoğlu’na oy verebilirim’ diyenlerin oranının yüzde 60’ın üzerinde olduğu söyleniyor. İmamoğlu’nun, AK Parti’nin yaptırdığı tüm anketlerde yüzde 50’nin üzerinde oy aldığı görülüyor. AK Parti ne yaparsa yapsın İmamoğlu yıkılmıyor. Hâl böyle olunca İmamoğlu’nu yıkma işi CHP’ye kalıyor.” 

kültür - yaşam

Fotoğraf: Depo Photos

British Museum, koleksiyonundan çalınan 2 bin eserin belirlenmesi ve bulunması için halktan yardım istedi. Müze, bunun için yeni bir web sitesi ve e-posta yardım hattı açtı.

• 16 Ağustos’ta depolarda tutulan birçok eserin çalındığı, kaybolduğu ve zarar gördüğü haberiyle gündeme gelen British Museum, iade edilen eser sayısının 60 olduğunu duyurdu. Müze, son olarak, Antik Yunan ve Roma dönemine ait kıymetli eşyaların ve mücevherlerin görsellerini paylaştı. 

Altın Portakal Film Festivali’nden çıkarılan ‘Kanun Hükmü’ filmi seçkiye geri alındı. Festival yönetimi, “Filmdeki kişi hakkında yargı sürecinin devam etmediği tarafımızca belgelendi” açıklamasını yaptı. Bunun üzerine festivalden çekildiğini açıklayan Kültür ve Turizm Bakanlığı, ‘FETÖ propagandası yapılmasına vesile olunduğunu’ savundu. KHK’lı iki memurun öyküsünü anlatan belgesele sansürün ardından jüri üyeleri görevden çekilmiş, yönetmenler de filmlerini festivalden çekmişti.

Yapay zekâ sohbet robotu ChatGPT, artık gerçek zamanlı verilere de erişim sağlayabiliyor. OpenAI şirketinin kullanıma açtığı ChatGPT’nin veri tabanının yanıtları, Eylül 2021'-’e kadarki bilgilerden oluşuyordu. Ancak bugünden itibaren robotun ‘premium’ kullanıcıları, sohbet robotuna güncel olayları sorabilecek ve haberleri buradan takip edebilecek.

‘Harry Potter’ serisi filmlerinde Albus Dumbledore’u canlandıran İrlandalı aktör Michael Gambon, zatürre nöbeti nedeniyle 82 yaşında yaşamını yitirdi. Oyunculuğa 1960’ların başında tiyatro sahnesinde başlayan Gambon, çok sayıda ödül aldı. Dört BAFTA ödülü bulunan Gambon, 1998’de Kraliçe II. Elizabeth tarafından ‘Sir’ unvanına değer görüldü.

dünya

Fotoğraf: Nanna Heitmann / The New York Times

Azerbaycan’ın 24 saatlik operasyonu sonrasında silah bırakan Dağlık Karabağ’daki ayrılıkçı Ermeni yönetimi kendini 1 Ocak 2024 itibarıyla feshedeceğini açıkladı. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla 1991’de bağımsızlığını ilan eden ve I. Dağlık Karabağ Savaşı’nın ardından fiilen tam bağımsız hâle gelen ve ‘Artsakh Cumhuriyeti’ olarak adlandırılan yönetim, Ermenistan dahil hiçbir ülke tarafından tanınmıyordu. İlk savaşta çoğunluğu Azerbaycan Türkü 1 milyon kişi yerinden edilmişti.

• Dağlık Karabağ’daki etnik Ermeni nüfusun yarısından fazlası Ermenistan’a geçti. Bölgede 120 bin etnik Ermeni yaşıyordu.

Kanada Başbakanı Trudeau, Kanada Parlamentosu’nun alt kanada Avam Kamarası’nda ağırlanan ve ayakta alkışlanan 98 yaşındaki Yaroslav Hunka olayı nedeniyle özür diledi: “Holokost’ta hayatını kaybeden milyonlarca insanın anısına yapılan korkunç bir saygısızlıktı.” Hunka’yı ayakta alkışlayanlardan biri de Trudeau olmuştu. Olayın ardından Avam Kamarası Başkanı Anthony Rota istifa etmişti.

ABD, İsrail vatandaşlarına vizeyi kaldırdı. Buna göre İsrailliler, elektronik seyahat izin sistemine kayıt yaptırarak ABD’yi 90 gün boyunca iş ve tatil amaçlı ziyaret edebilecek. Hâlihazırda 40 ülkenin vatandaşları ABD’ye vize olmadan seyahat edebiliyor. 

• Karara tepki gösteren Filistinli diplomatlar, ABD'nin İsrail'i, Filistinli Amerikalılara eşit muamele taahhütlerini yerine getirmeden programa dahil ettiğini savunuyor.

Tayvan, ilk yerli üretim denizaltısını tanıttı. 1.54 milyar dolara mal olan ve dizel-elektrikli denizaltı çeşitli testlerden geçmesinin ardından gelecek yılın sonuna kadar donanmaya teslim edilecek. Çin’in olası bir saldırısına karşı hazırlığını sürdüren Tayvan’ın en büyük destekçisi ise ABD.

Fransa lideri Macron, Korsika Adası’na özerklik teklif etti. Buna göre Korsika ismi Fransa Anayasası’na yazılacak ancak devlete aykırı olmayan bir özerklik verilecek: “Devletten kopmadan. Bu, devlete karşı özerklik ya da devletsiz özerklik değil, Korsika için ve cumhuriyet içinde özerklik olacaktır.”

• Söz konusu özerkliğin hayata geçirilmesi için Kongre’nin yüzde 60’ının onayı gerekiyor.

Burkino Faso’da yönetimi elinde bulunduran askerî cuntaya yönelik darbe girişiminin engellendiği açıklandı. Darbe teşebbüsüyle bağlantılı olarak dört kişi tutuklandı, iki kişi ise hâlen aranıyor. 

ekonomi

Fotoğraf: Depo Photos

Ortalama küresel navlun, 1.479 dolarla son yılların en düşük seviyesine geriledi. Navlun değeri son bir haftada yüzde 5.2 oranında düştü. Eylül 2021’de 10.377 dolarla tarihî zirvesini gören endeks, hâlihazırda 2.679 dolar olan 10 yıllık ortalamanın da yüzde 45 altında bulunuyor. 

• Sektör uzmanları, ortalama küresel navlunun 2027’nin ilk yarısında 500 doların altına gerileyebileceğini düşünüyor.
• Denizyolu taşımacılığı dünya mal ticaretinin yüzde 90’ına hizmet veriyor.

Merkez Bankası’nın brüt rezervleri, 125.5 milyar dolarla mart ayından bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Net rezervler de 24 milyar 34 milyon dolarla şubat ayından sonraki en yüksek seviyeyi gördü. Altın rezervleri ise 200 milyon dolarlık artışla 41.69 milyar dolar olarak kaydedildi.

Ekonomik güven endeksi, eylül ayında 1.3 puan artarak 95.4 değerini aldı. Endeksin 100’den küçük olması genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor.

ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs, ‘Türkiye yeniden oyuna dahil oluyor’ isimli raporunda reel faizlerin yıl sonu itibarıyla pozitif bölgeye geçebileceğini, bununla da Türk Lirası ‘carry trade’ işlemlerinin yeniden başlayabileceğini öngördü. Banka, dolar/TL kurunun altı ay sonra 29 seviyelerinde işlem göreceğini tahmin ediyor.

• 'Carry trade', yatırımcıların düşük faiz getirisi olan ülkelerin para birimleri cinsinden borçlanıp yüksek getirili gelişmekte olan ülke para birimlerine yatırdıkları işlemlere deniyor.

Alaattin Aktaş’ın yazısı: “Bir asgari ücretli artık yüzde 50 zamlı maaş alıyor diye çocuğunun dondurma tezgâhına uzanması karşısında ona engel olmaya çalışmak zorunda kalmaktan kurtulacak mı? Kendimizi kandırmayalım! Hayat pahalılığı öylesine bir boyuta ulaştı ve standartlarımızı öyle bir düşürdü ki, yıllar önceki düzeyleri yakalamak hiç mi hiç mümkün görünmüyor.”

Çinli gayrimenkul devi Evergrande’nin hisseleri geçici olarak işleme kapatıldı. Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Hui Ka Yan, dün gözaltına alınmıştı. 1996 yılında kurulan şirketin hâlihazırda 300 milyar dolardan fazla borcu bulunuyor.

spor

Fotoğraf: Melissa Tamez / Depo Photos

NBA’de üç takımın yer aldığı takas sonucu Portland Trail Blazers’ın yıldız oyuncusu Damian Lillard, Milwaukee Bucks’a transfer oldu. Trail Blazers, Lillard karşılığında Jrue Holiday, Deandre Ayton, Toumani Camara, 2029 korumasız 1. tur draft hakkını aldı. Takasın üçüncü tarafı Phoenix Suns ise Jusuf Nurkic, Grayson Allen, Nassir Little ve Keon Johnson'ı kadrosuna kattı.

Türkiye Sigorta Basketbol Süper Ligi'nde 2023-2024 sezonunun ilk haftası yarın (28 Eylül) oynanacak Manisa Büyükşehir Belediyespor-Bahçeşehir Koleji maçıyla başlayacak.

kapsül öneriyor

• French 79 albümü: ‘TEENAGERS’
• TRT Arşiv kaydı: ‘Tarihçiler Halil İnalcık ve İlber Ortaylı Fatih Sultan Mehmet'i anlatıyor (1985)’
• Pınar Üzeltüzenci’nin, internet tabanlı platform ekonomisi ve toplumsal cinsiyet üzerine yazısı: “Platform ekonomisi, cinsiyet tabanlı eşitsizlikleri devam ettirmekle kalmıyor, pekişmesine katkıda da bulunuyor.”
• Matematikçi Ali Nesin, ‘Aydaki Adam’ programında ‘Nesin Köyü’nü anlatıyor.
• Ali İhsan Varol’un yeni yarışma programının ilk bölüm kaydı: ‘Dağarcık Düellosu’
• Oruç Aruoba ve Ferhat Taylan’ın ‘Felsefe Gevezelikleri’ podcasti bölümü: ‘Soykırım nedir?’

günün sözü

“Sevgili İstanbullular, ilimiz genelinde kuvvetli yağış devam etmektedir ve sabaha kadar yağış beklentisi tahmin edilmektedir. Lütfen su basma riski bulunan yerleri ivedi şekilde boşaltınız.”

İstanbul Valisi Davut Gül’ün yağışlar karşısında İstanbullulara verdiği tavsiye.