Sayı: 919 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.500 kelime)

🌦️ Yurdun batısını terk eden yağışlı hava, ülkenin doğusunda etkili olacak. Hava sıcaklıklarında önemli bir değişiklik beklenmiyor.

$: 27.52 📈 €: 28.78 📉 BIST 100: 8.513 📈 ₿: 27.327 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, anlaşmalı olarak boşanan Nagehan Alçı ve Rasim Ozan Kütahyalı var. 

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Bir garip gözaltı

İçişleri Bakanlığı'na yapılan bombalı saldırıya ilişkin sunucusu olduğu ‘Medya Mahallesi’ programındaki sözleri nedeniyle hakkında soruşturma açılan ve Halk TV'deki programı yayından kaldırılan gazeteci Ayşenur Arslan evinden gözaltına alındı. Arslan, savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı.

Saldırganların kolay bir şekilde İçişleri Bakanlığı’nın önüne kadar gelmesini yayında sorgulayan Arslan, şunları söylemişti: “Belki o kendisini patlattı denilen kişi, terörist, üzerinde ya da arabada uzaktan kumandalı patlayıcı olduğunu bilmiyordu. Çünkü o kadar manasız ki gelip hiçbir şey yapamadan…”

Arslan’ın bu sözlerinin yer aldığı kesit gece boyunca sosyal medyada paylaşıldı ve birçok hesap tarafından hedef gösterildi. RTÜK, kanal ve Arslan hakkında inceleme başlatıldığını duyurdu.

Sabah saatlerinde ‘terör örgütü propagandası’ ile ‘suçu ve suçluyu övme’ suçlamalarıyla hakkında soruşturma başlatılan Arslan’ın gözaltına alınmasından önce bir tweet paylaşan Halk TV Yönetim Kurulu Başkanı Cafer Mahiroğlu, programın sona erdiğini duyurdu.

Arslan’ın sözlerini ‘talihsiz’ olarak niteleyen Mahiroğlu, “Aynı programda terör lanetlenmiş olsa da, Halk TV’nin en başta bahsettiğimiz duruş ve bakışının sınırlarını aşmaktadır” dedi. 

Gözaltı öncesi yaptığı kısa açıklamada “Türkiye tamamen sessizliğe gömüldü. Konuşanların da susmasını istiyorlar” diyen Arslan’ı adliyede bekleyenler arasında Mahiroğlu ve kanalın haber yayın yönetmeni Bengü Şap Babaeker de yer aldı.

Arslan, serbest bırakılmasının ardından “Gözaltı prosedürü uygulanmadı.Terörü övmek bir yana dursun, bu konudaki kaygıları bir vesileyle paylaştığımı anlattım. Tam da sağlığımın bozuk olduğu döneme denk geldi bu. O nedenle bir parça konuşma orucu içinde olacağım. Bu ne kadar sürecek, hatta bitecek mi henüz bilmiyorum" dedi. Arslan’ın Halk TV’deki geleceği henüz bilinmiyor.

CHP lideri Kılıçdaroğlu, haftalık olağan grup toplantısında basın özgürlüğüyle ilgili mesajlar vermesine rağmen Arslan’ın yaşadıklarına değinmedi.

• Eski İçişleri Bakanı Soylu, bombalı saldırı nedeniyle İçişleri Bakanı Yerlikaya’ya ‘geçmiş olsun’ ziyaretinde bulundu. TBMM İçişleri Komisyonu Başkanı olan Soylu’ya ziyaretinde, komisyonda görevli milletvekilleri de eşlik etti. 
• MHP lideri Bahçeli, saldırıyla ilgili “Tescilli FETÖ’cülerin Süleyman Soylu’ya iftira kuyruğuna girmeleri, bazılarının da görevdeki İçişleri Bakanı’nı kötülemeleri ortadadır. Kamu görevlilerimizin onuruyla oynanması tehlikelidir” değerlendirmesini yaptı. 
• Tolga Şardan’ın yazısı: “PKK’nın uzaktan patlayıcı getirmek yerine önceden gönderip saklamaya aldığı patlayıcı, silah ve mühimmatı kullanma ihtimali hayli fazla.”

CHP’li vekiller, AKP’li Kahramanmaraş Belediyesi’nin Meclis’teki 600 vekile gönderdiği gıda kolilerini iade edeceklerini açıkladı. Vekillerin hesabına göre, kolideki ürünlerin değeri yaklaşık 1.000 lira. 

• Yaklaşık 150 bin kişinin konteynerlerde yaşadığı Hatay’daki su baskınını yaşayanlar anlatıyor: “İnsanlar bir kutu teneke içinde yaşamaya mahkûm edilmiş durumda, mahsur ve yalnız bırakıldılar."
• Bahadır Özgür’ün yazısı: “Bir yanda her yağmurda sular altında kalan konteyner yaşamlar, diğer yanda eldeki kaynağın seferber edildiği, çevreyi, kıyıyı, tarımı tarumar eden tesisler…”

Yurtdışında çalışmak için gerekli olan ‘iyi hâl belgesi’ alan hekim sayısı, bu yılın ilk dokuz ayında 2 bin 286 oldu. Aylık başvuru sayısı, geçen ay ilk kez 300’ü geçmişti.

Ruhsatsız silah taşıyanlara ve silah kaçakçılarına yönelik 64 ilde düzenlenen operasyonda, 928 kişi gözaltına alındı. Operasyonda 744 tabanca, 24 uzun namlulu tüfek ve 74 ruhsatsız av tüfeğinin ele geçirildiği açıklandı.

bugünkü destekçimiz

Sayısız konu ve konuğu ağırladığı, Türk televizyon tarihinin en uzun soluklu programlarından Teke Tek’in sunucusu vegazeteci Fatih Altaylı, Brand Week Istanbul’da!

Türkiye’deki medya oluşumlarının dijital ile birlikte yaşadığı dönüşümü ve gelenekselden yeniye geçerken medyanın toplum üzerindeki etkisini Fatih Altaylı Brand Week Istanbul’da anlatacak.

Brand Week Istanbul'da Kapsül aboneleri Ekim ayı sonuna kadar geçerli özel indirimden faydalanabilecek. %20 erken kayıt indirimine ek %10 indirim fırsatından yararlanmak için kullanabileceğiniz kod: KAPSUL30

politika

Fotoğraf: TİP

Hatay’dan Ankara’ya yürüyüş başlatan TİP lideri Baş’ın görüntülü mesajı: “Bugün Hatay’ın özel afet bölgesi ilan edilmemesine, zeytinliklerin moloz sahası yapılmasına, doğanın talanına karşı yürüyorum.”

Yerel seçim sürecini değerlendiren DEVA Partisi lideri Babacan, İstanbul ve Ankara dahil tüm seçim bölgelerinde kendi adaylarını çıkaracaklarını söyledi.  

kültür - yaşam

Fotoğraf: Depo Photos

Cambridge Üniversitesi fizik bölümünün 16. başkanı, Prof. Dr. Mete Atatüre oldu. ‘Cavendish Laboratuvarı’ olarak tanımlanan bölüm, üyelerinin kazandığı Nobel ödülleriyle biliniyor. Atatüre, 2020’de ‘Thomas Young Madalyası ve Ödülü’nü’ kazanmıştı.

Göbeklitepe Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, yeni bulunan heykellerin fallus bölgelerinin bilerek kırıldığı iddialarını yalanladı. Karul, heykelin parçalar hâlinde bulunduğunu belirterek “Burunları yüzde 99 oranında kırık ve birkaç örnek dışında fallusu üzerinde olan kırılmamış heykel yok. Bu heykeller burnu, çenesi ve fallusu olmayacak şekilde üç parça hâlinde bulundu. Bilimin, özellikle arkeolojinin içerisinde bilim insanları tarafından sansürün yeri olamaz. Projede çalışan bizler herhangi bir kurumdan bir telkin almadık” açıklamasını yaptı.

İtalya’nın Floransa şehrinin tarihî kent merkezindeki konutların kısa süreli kiralanması için verilen izinler durduruldu. Hak sahiplerine, evlerini uzun süre kiralamaları durumunda ikinci evleri için alınan konut vergileri üç yıllığına kaldırılacak. 

• UNESCO Dünya Mirasları arasında yer alan şehrin Belediye Başkanı Dario Nardella, son yedi yılda kiraların yüzde 42 oranında arttığı bilgisini verdi. Kent merkezinde AirBnb gibi platformlar vasıtasıyla kısa süreli kiralanan konutların sayısı 14 bin 378.

dünya

Fotoğraf: Evandro Inetti / Depo Photos

Katoliklerin ruhani lideri Papa Francis, eşcinsel birliktelikleri kutsamanın bir yolu olabileceğini söyledi. Francis’e göre bu kutsama, kadın ile erkek arasındaki kutsal evlilik ile karıştırılmamalı; ancak rahipler, ‘inkâr eden ve dışlayan yargıçlar’ olmamalı. 

• Francis bunu, beş kıtadan beş farklı muhafazakâr kardinalin, eşcinsellik hakkındaki kilise öğretisini onaylaması için kendisine iletilen ‘dubia’ isimli beş soruluk listeye yanıt olarak verdi. 11 Temmuz’da yanıt almalarına rağmen kardinaller cevap mektubunu yayınlamadı. Pazartesi günü Vatikan tarafından yayınlanan cevap, LGBTİ+’lar tarafından ‘tam eşitliğe doğru muazzam bir ilerleme’ olarak yorumlandı.
• Francis’in, eşcinsel çiftlere yasal imkânlar tanıyan medeni kanunu desteklediği biliniyor. Avrupa’nın bazı bölgelerinde rahipler, eşcinsel birliktelikleri kutsuyor. 

Ermenistan’da parlamento, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) üyeliğini onayladı. Parlamento, UCM’nin kurucu anlaşması olan Roma Statüsü’nü 22’ye karşı 60 oyla kabul etti. Ermeni yetkililer, bu üyelikle birlikte ülke için ek garantiler yaratıldığını düşünüyor. 

• Ermenistan’ın UCM üyeliğine uzun süredir karşı çıkan Rusya, bunun olasılığını dahi ‘son derece düşmanca bir davranış’ olarak tanımlamıştı. UCM, Rusya lideri Putin hakkında yakalama emri çıkarmıştı.

Nijer Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, el yapımı patlayıcılar ve kamikaze araçlarının kullanıldığı saldırıda 29 asker hayatını kaybetti. Mali sınırında gerçekleşen saldırının ardından üç günlük yas ilan edildi. 

Brezilya’da hükümet, Amazon ormanlarındaki yerli olmayan insanları iki bölgeden atmaya başladı. Para eyaletindeki Apyterewa ve Trincheira Bacaja bölgelerinde 10 binden fazla yerli olmayan insan yaşıyordu. Buna karşın bölgelerdeki 51 köyde 2 bin 500 kadar yerli yaşıyor. 

• Apyterewa bölgesi, dört yıl boyunca Brezilya'daki tüm yerli toprakları arasında en fazla ormansızlaşmanın yaşandığı bölge olmuştu.

Asya Şampiyonlar Ligi’nde İran temsilcisi Sepaha’nın Suudi Arabistan ekibi Al-Ittihad’ı konuk edeceği maç ertelendi. Zira Al-Ittihat, saha girişine İran Devrim Muhafızları’nın 2020’de ABD tarafından öldürülen generallerinden Kasım Süleymani’nin büstü yerleştirildiği için mücadeleye çıkmadı. 

2023 Nobel Fizik Ödülü, Pierre Agostini, Ferenc Krausz ve Anne L’Huillier’e verildi. Yaklaşık 1 milyon dolarlık ödülü paylaşacak olan fizikçiler, ‘en kısa anı’ yakalayan ve elektronların dünyasına pencere açan ışık deneyleri için ödüle layık görüldü. Anne L’Huillier aynı zamanda tarihi boyunca Nobel Fizik Ödülü’ne layık görülen beşinci kadın.

ekonomi

Fotoğraf: Cumhur Yetmez / Depo Photos

TÜİK’in verilerine göre yıllık enflasyon yüzde 61.53 seviyesinde gerçekleşti. Bu, yılın en yüksek seviyesi. Eylül ayı özelindeki enflasyon ise yüzde 4.75 oldu. Buna karşın ENAG ise yıllık enflasyonu, yüzde 130.13 olarak hesapladığını duyurdu. ENAG’ın açıkladığı eylül ayı enflasyonu ise yüzde 6.24.

• Aylık bazda en fazla artış gösteren grup yüzde 30.27 ile eğitim, en az artış gösteren grup da yüzde 2.59’la giyim ve ayakkabı oldu.

Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, TCMB Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı sunumda enflasyonu 2026’da tek haneye indireceklerini söyledi: “Yıllık enflasyonda düşüşü baz etkisiyle Mayıs 2024'ten sonra görmeye başlayacağız. 2025'te istikrar dönemi olacak.” Büyümeden ödün vermeden de dezenflasyon sağlanabileceğini öne süren Erkan, “KKM azalırken rezervde artış yaşanması, TL’ye geçiş stratejisinin başarıyla ilerlediğini gösteriyor” diye konuştu.

Otomobil ve hafif ticari araç satışları, eylül ayında ulaştığı 96 bin 793 adetle rekor kırdı. Bu, en yüksek eylül ayı satışları olarak kayda geçti. Satışlar, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 76.7 artmış durumda. Artış, 10 yıllık eylül ortalamalarında da yüzde 58.1 oldu. 

• Yılın ilk ayındaki satışlar ise, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 64.8 artarak 857 bin 575 olarak kaydedildi. 
• Togg, eylül ayında yaklaşık 5 bin adet teslimat yapmayı planlamasına karşın bu sayı 2 bin 204 adette kaldı. Aynı dönemdeki Tesla marka araç teslimatı sayısı ise 4 bin 700 adet oldu.

Nuray Babacan’ın kulis yazısı: “Ekonominin yeni yönetimi, elektrik ve doğalgaz zammına ilişkin hazırlıklarını Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sundu. Açıklanan yüzde 20 zamdan en az üç kat daha fazla artış içeren pakete itiraz eden Erdoğan’ın ‘Üç aşamada yapın. Kalabilenler yerel seçim sonuna kalsın’ dediği ifade ediliyor.”

Almanya merkezli sandalet üreticisi Birkenstock, bu ay New York Borsası’nda işlem görmeye başlayacak. Şirketin değerinin, borsada işlem görmesiyle birlikte 9.2 milyar euroya yükselmesi bekleniyor. 1774 yılında kurulan şirketin çoğunluk hissesi özel sermaye grubu L Catterton ve Fransız lüks patronu Bernard Arnault’nun aile holding fonuna satılmıştı. 

spor

Old Trafford/saat 19.00 (Fotoğraf: Galatasaray)

Galatasaray, UEFA Şampiyonlar Ligi grup aşamasındaki ikinci maçında Manchester United’a konuk olacak. Exxen’de yayınlanacak maç saat 22.00’de başlayacak. Günün programı.

• Manchester United oyuncusu Altay Bayındır anlatıyor: “Genç futbolcular mutlaka psikolog ile çalışmalı.”

Almanya'da düzenlenecek UEFA EURO 2024’ün biletleri satışa sunuldu. Grup aşamasındaki maçlar için 30 eurodan (864 lira) başlayan fiyatlar, final için 1.000 euroya (2 bin 880 lira) kadar çıkıyor.

Tahkim Kurulu, millî takıma katılmadıkları için ceza alan Anadolu Efes oyuncusu Shane Larkin ve Fenerbahçe Beko oyuncusu Scottie Wilbekin’in cezalarını onadı. Beş maç ceza alan iki isim, yerli statüsünde oynama haklarını kaybetti. 

Başakşehir ile yollarını ayıran teknik direktör Emre Belözoğlu’nun yeni adresi Ankaragücü oldu. Kulüple iki yıllığına anlaşan Belözoğlu’nun ekibinde Selçuk Şahin’in de olması bekleniyor.

kapsül öneriyor

• ABD’nin eğlence merkezi Las Vegas’ta kapılarını U2 konseriyle açan küre şeklindeki yeni eğlence mekânı ‘sphere’den görüntüler.  
• Aziz Nesin’in 1950’de çıkarttığı siyasi mizah gazetesi Medet’in nüshaları.
• Seçil Türkkan’ın yazısı: ‘İçerik üreticisi ile gazeteci: Ayrım nerede başlıyor, nerede bitiyor?’
• 140journos’un Adnan Oktar suç örgütünü anlattığı belgesel: ‘kedicik’
• Berke Can Özcan & Jonah Parzen-Johnson teklisi: ‘Red Pine Bridge and the Crystal Clear Dead-End’
• 1 Aralık’ta vizyona girecek Beyoncé konser filmi ‘Renaissance’tan fragman.

günün sözü

“Utanmaya zorlanıyoruz. Buna şartlanıyoruz.”

Kıyafetleri nedeniyle ‘hayasızca hareketlerde bulunma’ suçlamasıyla hakkında ev hapsi kararı verilen model Melisa Aydınalp.