Sayı: 964 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.343 kelime)

🌧️ Karadeniz bölgesi dışında tüm yurtta yağış bekleniyor. Yağışların özellikle Ege ve Akdeniz’in sahil kesimleri ve ülkenin doğusunda etkili olacağı öngörülüyor. 

$: 28,91 📈 €: 31,27 📉 BIST 100: 8.057 📉 ₿: 42.328 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, öğretmenler için düzenlenmesi planlanan konser nedeniyle İBB ile şarkıcı Melike Şahin arasında yaşanan tartışma var. 

🎧 kapsül | günlük doz, poddy ve tüm podcast platformlarında.

Bayat bilgisi

15 yaşındaki öğrencilerin okuma, matematik ve fen (bilim) seviyelerinin değerlendirildiği PISA araştırmasının sonuçları yayınlandı. Türkiye, 81 ülke arasında matematikte 39, fende 34 ve okumada 36. sırada yer aldı.

OECD ülkeleri genelinde öğrencilerin seviyelerinde benzeri görülmemiş bir düşüş tespit edildi. Araştırmanın son kez yapıldığı 2018’e göre, Türkiye'nin matematikteki puanı sabit kaldı. Okumada 10 azaldı, fende ise 8 arttı. Tüm kategorilerde seviyesi ‘ortalama altı’ olarak görülen Türkiye, son listeye göre sıralamalarını yükseltti.

Tayvan, Japonya, Güney Kore, Estonya ve Çin’e bağlı Makao tüm kategorilerde ilk 10’da yer almayı başardı.

Araştırmada bir diğer dikkat çekici detay, Türkiye’de yaklaşık her 10 öğrenciden üçünün, okulda kendisini ‘yalnız, dışlanmış ve okula ait değilmiş gibi’ hissettiğini söylemesi oldu.

İçişleri Bakanlığı, son altı ayda 612 TikTok hesabının incelendiğini ve 14 kişinin tutuklandığını duyurdu. Murat Ağırel’in yazısı: ‘TikTok para cenneti’

‘İftira’ suçundan aldığı hapis cezası onanan gazeteci Nazlı Ilıcak, cezaevine girdi. 79 yaşındaki Ilıcak hakkındaki soruşturma, ‘Hanefi Avcı’nın operasyon beklentisi’ başlıklı yazısı nedeniyle savcı Orhan Kapıcı’nın şikâyetiyle açılmıştı. 

Diyarbakır merkezli operasyonda gözaltına alınan gazetecilerden Abdurrahman Gök tahliye edildi. ‘Örgüt üyeliği’ suçlamasıyla tutuklanan Gök, Nisan 2023’ten bu yana cezaevindeydi.

İstanbul Cevizlibağ’da uzun yıllar Tercüman gazetesinin kullandığı bina yıkıldı. Muhlis Tunca ve Günay Çilingiroğlu tarafından tasarlanan, 1974 yılında yapımı tamamlanan bina son olarak TOYA Plaza ismini almıştı.

Tolga Şardan’ın yazısı: ‘Erzan’ın ifadelerinde geçen tefeci Süleyman Aslan kimdir?’

Gazeteci İsmail Saymaz, süreci gazeteci Serhat Ulueren’e anlatıyor: ‘Fatih Terim fonu demek ayıp mı?’ 

Kandilli Rasathanesi'nden Doç. Dr. Doğan Kalafat anlatıyor: ‘Deprem uyarı sistemi ne kadar etkili olabilir?’

Murat Sevinç’in yazısı: ‘Çok özel bir halk mıyız, neler oluyor, ne yaşıyoruz?’

bugünkü destekçimiz

“EŞİTSEK FARK EDER”

“Kadın Gücü”ne destek veren ve “kadın güçlü olursa, toplum güçlü olur” anlayışı ile faaliyetlerini yürüten OPET, Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) ile akaryakıt dağıtım sektöründe bir ilke imza atarak “Eşitsek Fark Eder” Projesi’ni başlattı.

Kadının Güçlenmesi Prensipleri’nin (WEPs) etkin bir şekilde uygulanmasını hızlandıracak olan OPET, 4 aşamadan oluşacak proje kapsamında Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı’nı oluştururken yaklaşık 16 bini bulan akaryakıt istasyonu çalışanlarına ve paydaşlarına “temel toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimleri” verecek. Proje ile BM Kadının Güçlenmesi Prensipleri (WEPs) doğrultusunda başta OPET istasyonlarında, iş yerlerinde, sektörde ve sosyal yaşamda toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı kurum politikaları ve uygulamalarının geliştirilmesi hedefleniyor.

Bu amaç doğrultusunda ülke çapında eğitim programı başlatılarak kadın gücünün kapsayıcılığı ile etki alanını artması ve örnek bir model oluşturulması planlanıyor. Türkiye’de akaryakıt dağıtım sektöründe bir ilk olma özelliğini taşıyan projenin imza töreni; Rahmi M. Koç Müzesi’nde UN Women Türkiye Ülke Direktörü Asya Varbanova, OPET Genel Müdürü Özgür Kahramanzade ve OPET Yönetim Kurulu Üyesi Filiz Öztürk’ün katılımıyla gerçekleştirildi.

politika

Fotoğraf: Depo Photos

İYİ Parti’nin ‘işbirliği’ teklifini reddetmesiyle ilgili konuşan CHP lideri Özel, ittifak arayışının ‘tabana yayılacağını’ söyledi: “İYİ Parti’nin seçmeni gerçekten iyi insanlar. Atatürk’ü, ülkesini seven, bayrağını seven insanlar. Örgütümüzden talebim, eski dosttan düşman olmaz.”

• Zafer Partisi lideri Özdağ, bir kez daha İYİ Parti’ye ittifak çağrısı yaptı. Fatih Altaylı’nın yazısı: “Bu karar muhtemelen partinin sonunu getirmeye yönelik.”

Buğra Gökce, CHP’den İzmir BB başkan adaylığı için başvuru yaptı. Son olarak İBB'de genel sekreter yardımcısı olan Gökce, 2017-2022 yılları arasında İzmir BB Başkanı Soyer’in genel sekreteri olarak görev almıştı. Mevcut başkan Soyer de adaylık başvurusu yapmıştı. Parti, İstanbul, Ankara ve Aydın dışındaki adaylarını eğilim yoklaması ile belirleyecek.

İYİ Parti, partinin Sakarya milletvekili Ümit Dikbayır'ın partiden ihracına karar verdi.

kültür - yaşam

Türkiye’de kadınların yüzde 20’si eşi ya da partneri tarafından makyaj yapmaması için baskıyla karşılaşıyor; yüzde 15’i de maruz kaldığı şiddeti örtmek için makyaj yapıyor. Partnerinin söylediği ya da yaptığı bir şey nedeniyle en çok vazgeçilen makyaj ürünü yüzde 24 ile parlak renkli ruj. Araştırma, yedi ülkedeki 7 bin 173 kadınla yapıldı. 

• Ayrıca kadınların yüzde 39’u, arkadaşlarının da dış görünüşünün, bir partner tarafından etkilendiği ya da kontrol edildiğine şahit oluyor. Ancak bunların yüzde 27’si, ‘hakları olmadığını’ düşündüğü için tanık oldukları bu duruma müdahale etmiyor. 

‘Nesli tehlike altındaki türler’ listesinde bulunan caretta caretta kaplumbağaların Akdeniz’deki Belek ve Kızılot kumsalındaki yuva sayısında bu yıl ciddi bir artış yaşandı. Buna göre Belek kumsalında 83 bin, Kızılot kumsalında ise 70 bin, toplamda da 153 bin yavru deniz kaplumbağası denize ulaştı.

ABD’nin Alabama eyaletinde üç aylık bir bebek, ailesinin evcil kurt-köpek melezi tarafından öldürüldü. Hayvana olay yerinde bir veteriner tarafından ötenazi uygulandı. Bebeğin saldırıdan sonra hastaneye götürüldüğü ancak burada hayatını kaybettiği belirtildi. Olay sırasında evde başka çocuklar da bulunuyordu.

dünya

Fotoğraf: Yousef Masoud / The NYT

İsrail ordusu, Gazze’ye yönelik hava ve kara operasyonlarını yoğunlaştırdı. Gazze’nin güneydoğusunda bulunan Han Yunus bölgesindeki sivillere bölgenin batısına gitmesi çağrısı yapan İsrail, Gazzelileri daha ‘güvenli’ bölgelere yönlendiren bir haritayı gösteren QR kodlu broşürler attığını savunuyor. Ancak bölgedeki siviller haritadan haberdar değil.

İngiltere’de hükümet, ülkeye giden göçmen sayısını azaltma planları kapsamında vasıflı göçmen işçilerin çalışma vizesi alabilmeleri için gereken asgari maaşı artırdı. Geçen yıl net göçün 745 binle rekor kırdığı ülkede, bu yasakla birlikte göç sayısının yıllık 300 bin azaltılması hedefleniyor. Buna göre yabancı vasıflı işçiler için yıllık asgari maaş eşiği, 26 bin 200 sterlinden (956 bin lira), 38 bin 700 (1.4 milyon lira) sterline yükseltilecek.

Yunanistan’ın ana muhalefet partisi Syriza’nın liderliğine Stefanos Kasselakis’un seçilmesinin ardından 11 milletvekili partiden ayrılarak ‘Yeni Sol’ isimli yeni bir siyasi hareket kurdu: “Yeni, modern, Avrupalı, inandırıcı, militan, vizyoner, geniş görüşlü ve açık fikirli, dürüstlük ve netlikle konuşan bir sol.”

Fransa’da küçük bir uçak, başkent Paris’in güneyindeki bir banliyöye acil iniş yaptı. İnişin ardından bir apartmanın arkasındaki bahçede duran uçağın bazı parçaları çevreye dağıldı. Hastaneye kaldırılan uçaktaki üç kişinin hayati tehlikeleri bulunmuyor. Uçakta 80’li yaşlarındaki bir uçuş eğitmeni ile 20’lerindeki iki yolcu vardı.

Nijerya ordusuna ait bir insansız hava aracının saldırısında, ülkenin kuzeybatısındaki bir Müslüman bayramını kutlayan en az 85 sivil ‘yanlışlıkla’ öldürüldü. Akşam saatlerindeki saldırıda iki bomba atıldı. Hayatını kaybedenlerin çoğunluğunu kadınlar oluşturuyor. Hükümet, çok sayıda yaralının bulunduğu saldırıdan etkilenenlere tazminat verileceğini duyurdu.

Endonezya’da bulunan Marapi Dağı’ındaki yanardağ patlaması nedeniyle hayatını kaybeden dağcıların sayısı 13’e yükseldi. Kayıp 10 kişiyi arama çalışmaları ise sürüyor. Patlama sırasında çevrede bulunan 75 kişinin büyük bir bölümü daha önce tahliye edilmişti.

Fransa’da Ulusal Meclis, tek kullanımlık elektronik sigaraların yasaklanmasını öngören yasa tasarısını oybirliğiyle kabul etti. Tasarının yasalaşması için Senato’nun yanı sıra Avrupa Birliği Komisyonu’nun da onayı gerekiyor. Hükümet, söz konusu yasağın gelecek yılın eylül ayına kadar yürürlüğe girmesini hedefliyor.

ekonomi

Fotoğraf: Depo Photos

Asgari ücretteki artışın yüzde 40 civarında kalacağı ve 16 bin lira olarak belirleneceği konuşuluyor. Gazete Pencere’nin kulis haberine göre, işverenlerin 500 liralık asgari ücret desteğinin artırılarak devam etmesi talebi için henüz karar verilmedi. İstanbul’da dört kişilik bir ailenin ortalama yaşam maliyeti aylık 47 bin 493 lira.

• Hayri Kozanoğlu’nun ‘Enflasyon ve Ücretler’ başlıklı yazısı: “Hesabı OECD’nin yüzde 47.4 enflasyon tahmini üzerinden yapınca bile 17.035 lira buluyoruz. Buna 2023 için yüzde 4.5 refah payını da katarsak 17 bin 800 rakamına varırız.” 

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Katar Emiri el Sani’nin görüşmesinde, iki ülke arasında çeşitli alanlarda 12 anlaşma imzalandı.

İsviçre merkezli Pictet Bank, off-shore hesaplarındaki varlıkları ve gelirlerini gizlemek için ABD’li vergi mükellefleriyle yaptığı işbirliği nedeniyle ABD Hazinesi’ne 123 milyon dolar ödeyecek. Pictet Bank’ta hesabı olan ABD’li vergi mükelleflerinin 2008-2014 arasında yaklaşık 50.6 milyon dolarlık vergi kaçırdığı hesaplanıyor. 

Araçlarla ilgili güvenlik endişelerini dile getirdiği için işine son verilen eski Tesla çalışanı Lukasz Krupski, sürücüsüz araçların trafiğe çıkabilecek kadar güvenli olmadığını söyledi. Frenleme ve otopilot sürüş için yeterli donanım ve yazılımın olmadığını savunan Krupski, mayıs ayında, içinde bu konuda müşteri şikâyetlerinin de yer aldığı 100 GB’lık bir veriyi Alman Handelsblatt gazetesine sızdırmıştı.

Facebook, Instagram ve Whatsapp’ın çatı şirketi Meta hisseleri, kasım ayında yüzde 172 arttı. Boomberg’in verilerine göre Meta’nın kurucu ortağı Zuckerberg, 185 milyon dolar değerinde yaklaşık 682 bin hisseyi elden çıkardı. Böylece Zuckerberg’in servetini yöneten kuruluşlar iki yılın ardından ilk kez hisse satmış oldu.

Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Çin’in kredi notu görünümünü ‘durağan’dan ‘negatif’e indirdi. Değişiklik, ülkedeki yüzlerce şirketin artan borçlarından kaynaklanıyor. 

spor

Fotoğraf: Depo Photos

İngiltere Premier League’in yerel yayın hakları dört yıllığına 8.4 milyar dolar karşılığında Sky, TNT ve BBC’ye satıldı. 2025-2029 yılları arasını kapsayan anlaşmaya göre Sky, hâlihazırda gösterdiği 215 maç sayısını, 100 maç artıracak. TNT, bir sezonda yayınladığı 52 maçlık hakkını korudu. BBC de maç özetlerini göstermeyi sürdürecek.

Beşiktaş’ın yeni başkanı Hasan Arat, mazbatasını alarak görevine resmen başladı. Bununla birlikte yönetim kurulundaki görev dağılımı da belirlendi. Önceki yönetimde basketboldan sorumlu olan Umut Tahir Güneş, görevine devam edecek. 

Inter Miami’ye imza atması beklenen Uruguaylı golcü Luis Suarez, Gremio taraftarına veda etti.

Fenerbahçeli İrfan Can Kahveci’nin eski futbolcu Hurşut Meriç’le özdeşleşen çalımı ve golü.  

Spor ekranı: Türk Telekom-Cluj Napoca (20.00/TRT Spor Yıldız), Anadolu Efes-Panathinaikos (20.30/S Sport), Alanyaspor-Kocaelispor (21.00/TRT Spor Yıldız), Cholet Basket-Darüşşafaka (22.00/Tivibu Spor 1), Luton Town-Arsenal (23.00/beIN Sports 3).

kapsül öneriyor

• The New Yorker karikatürü: ‘You must be the ex’
• Açık Radyo’nun ölümünün 15. yılında (2010) dostlarıyla andığı program kayıtları: ‘Bilge Karasu Aramızda’
• CONSEQUENCE seçkisi: ‘2023’ün en iyi 50 albümü’
• Grand Theft Auto (GTA 6) oyununun fragmanı.
• Dinar Bandosu kurucularından Ali Ece anlatıyor: ‘Vazgeçemediği beş plak’
• Akademisyen Deniz Gedizlioğlu'nun sunduğu ‘Aşk-ı Memnu Efsanesi’ serisinin üçüncü bölümü: ‘Ziyagillerin mutlu yuvası’

günün sözü

“Terim ailesine en yakın olan kişiyim. 40 senedir ailenin ötesindeyiz. Bana Volkan dese ki ‘Abla şu kadarını götür bankaya teslim et’, ben zaten bir şey sormam.”

Fatih Terim’in damadı Volkan Bahçekapılı’nın hesabına gönderdiği 1 milyon doları eski bankacı Seçil Erzan’a götürmesiyle ilgili soruyu yanıtlayan Nur Erkasap.