Sayı: 965 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.516 kelime)

🌧️ Orta ve Doğu Karadeniz kıyıları hariç tüm yurtta yağış bekleniyor. Hava sıcaklıkları mevsim normallerinde seyrediyor.

$: 28,91 📈 €: 31,20 📉 BIST 100: 7.855 📉 ₿: 43.746 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, kentteki altıncı dönemi için adaylığını açıklayan Eskişehir’in 86 yaşındaki belediye başkanı Yılmaz Büyükerşen var. 

🎧 kapsül | günlük doz, poddy ve tüm podcast platformlarında.

Anlıyorum ama konuşamıyorum

Avrupa ülkelerinin İngilizce seviyelerini ölçen araştırmada Hollanda, bir kez daha ikinci dil olarak en iyi İngilizce becerisine sahip ülke oldu. Sıralamada 66. olan Türkiye, ‘düşük yeterlilik’ olarak tanımlanan ‘anlaşılmakta zorlanılabilecek’ ülkeler arasında yer aldı.

Hollanda’nın ardından Avusturya geliyor; onu Danimarka, Norveç ve İsveç takip ediyor. Belçika, Portekiz, Almanya, Hırvatistan ve Yunanistan, listenin ilk 10 sırasında bulunan diğer ülkeler oldu. Birçok Avrupa ülkesinden daha düşük sıralarda yer alan İspanya, İtalya ve Fransa’nın başkentlerinde İngilizce yeterliliği yüksek seviyede.

Gazeteci Hrant Dink’in katili Ogün Samast, ‘FETÖ üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ suçlamasıyla 10 yıla kadar hapis cezası talebiyle hâkim karşısına çıktı. Duruşmaya SEGBİS üzerinden Trabzon’dan katılan Samast’ın ifadesi, bir dahaki duruşmada alınacak. 

MEB, öğretmen ile veliler arasındaki iletişimi kurmak için gönüllü olarak görev yapan ‘sınıf annesi’ uygulamasını kaldırdı. Bakanlık, bu kişilerin sınıfın ihtiyaçları için para topladıkları ve derslere müdahil oldukları yönünde şikâyetler alındığını açıkladı. 

• Bakan Tekin, yapılan protokol uyarınca geçen yıl 56 ildeki okulların TÜGVA’ya tahsis edildiğini söyledi.

YÖK, Türkiye ve KKTC’de toplam 48 adalet meslek yüksekokulunu kapattı. ‘Adalet’ ve ‘hukuk büro yönetimi ve sekreterliği’ önlisans programları dönüştürülerek ‘mahkeme büro hizmetleri’ programı açılacak.

Eski millî futbolcu Oktay Derelioğlu ve eşi Başak Derelioğlu, trafikte tartıştıkları grubun saldırısına uğradı. İstanbul Kadıköy’de yaşanan saldırıyla ilgili iki kişi tutuklandı. Omzu çıkan ve hastanedeki tedavisi devam eden Derelioğlu’nun durumu iyi.

Tutuklu bankacı Seçil Erzan’ın evinde yapılan aramada, 67 bin lira bulundu. ‘Ponzi Mine’ olarak bilinen ve hakkında 200'e yakın soruşturma açılan Mine Mumcu'nun, eski bakanlardan Egemen Bağış'la yakın olduğu iddia edildi. Derleme: ‘Şampiyonlar Ligi’ fotoğrafında yer alan fenomenlerin hikâyesi.

İstanbul Üsküdar’daki Validebağ Korusu’na ‘millet bahçesi’ yapılmasına ilişkin imar planlarını iptal eden yargı kararı, İstinaf Mahkemesi tarafından onandı. Hazine’ye ait olan korunun bir kısmı, ‘bakım ve onarım’ gerekçesiyle Üsküdar Belediyesi’ne tahsis edilmişti. SİT alanı olan 354 dönümlük koru, Anadolu yakasının en geniş yeşil alanı konumunda.

Antalya Kaş’ta kaçak olduğu belirlenen 3 bin 719 yapının yıkımı için düzenlenen ihale iptal edildi. Belediyenin 2015’ten bu yana ilana çıktığı sekiz ihalenin tamamının iptal gerekçesi olarak 'teklif verilmemesi' gösterildi. İlçede 17 bin kaçak yapı olduğu öne sürülüyor.

Danıştay, Ankara’daki Gezi Parkı eylemleri sırasında polisin attığı gaz bombası fişeğinin yüzüne isabet etmesiyle yaralanan Mustafa Başnamlı'nın açtığı tazminat davasını reddetti. Karara herhangi bir gerekçe yazılmadı.

BBC Türkçe’nin video haberi: ‘Google Android Deprem Uyarı Sistemi nasıl çalışıyor, işe yarıyor mu?’

politika

Partinin bugünkü grup toplantısından. (Fotoğraf: Depo Photos)

İYİ Parti kurucularından İstanbul milletvekili Ayşe Sibel Yanıkömeroğlu, CHP’nin işbirliği önerisinin reddedilmesi gerekçesiyle partiden istifa etti. Partinin sandalye sayısı 39’a düştü. 

Mehmet Tezkan’ın yazısı: "Akşener siyaseti bırakır ama Bahçeli’nin durumuna düşmez."

Aytunç Erkin’in yazısı: “‘Akşener, ‘Bu son kararımız’ dedi.”

'Kamu görevlisine hakaret' suçlamasıyla hakkında açılan 10 dosyanın birleştirildiği davada yargılanan tutuklu siyasi Demirtaş, "Yıllardır sözlerim yüzünden hapis tutuluyorum ancak haklılığımızdan eminim" dedi. Heyet, karar çıkması beklenen duruşmayı 15 Mayıs'a erteledi. 

Sözcü TV’de 'Sabah Kahvesi' programını sunan Mesut Yar, CHP'den Datça belediye başkan adaylığı için görevinden istifa etti. 

Sedat Ergin’in yazısı: “Eurofighter alımında beliren Almanya engeli aşılamadığı takdirde bu proje de tehlikede.”

kültür - yaşam

Fotoğraf: Time

Şarkıcı Taylor Swift, Time dergisinin 1927’den bu yana belirlediği geleneksel ‘yılın kişisi’ ödülünün bu yılki sahibi oldu. Swift ayrıca, kadınlara cinsel suistimal konusunda konuşmaları için ilham veren ‘Sessizliği Bozanlardan’ biri olarak kabul edildiği 2017 yılında da ‘yılın kişisi’ seçilmişti. 1999’a kadar ‘yılın adamı’ olarak lanse edilen ödül, o tarihten önce üç kadına layık görülmüştü: Wallis Simpson, Kraliçe Elizabeth, Corazon Aquino.

Avrupa Birliği’ne bağlı Kopernik İklim Değişikliği Servisi, 2023’ün, ölçülen tarihin en sıcak yılı olmasına kesin gözüyle bakıyor. Kasım ayı ortalama günlük sıcaklığı 14.22 ile 2020’nin rekorunu 0.32 derece aştı. Yılın ilk 11 ayındaki ortalama sıcaklık ise sanayi öncesi dönemde kaydedilen ortalamanın 1.46 derece üzerinde bulunuyor.

Japonya’da bir taksi şoförü, kasıtlı olarak bir kuş sürüsüne çarparak birinin ölümüne neden olduğu şüphesiyle tutuklandı. 50 yaşındaki şüpheli, geçen ay gerçekleşen olayın araştırılmasının ardından yaban hayatı koruma yasalarını ihlal etmekten suçlandı.

Türkiye’deki geleneksel zeytin yetiştiriciliği ‘UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne eklendi. Halihâzırda dört unsurunu da aynı listeye sokmaya çalışan Türkiye, listeye en çok kültürel değer kaydettiren ikinci ülke olabilir. 

dünya

Fotoğraf: Ahmed Zakot / Depo Photos

İsrail ordusu ile Hamas arasındaki çatışmalar Gazze’deki birçok noktada sürüyor. Şehrin hem güneyine hem de kuzeyine gerçekleşen hava saldırıları nedeniyle 2 milyonluk nüfusun 1.87 milyonu yerlerinden edilmiş durumda. Yedi gün süren ateşkesin ardından İsrail saldırılarında hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısı 1.207’ye yükseldi. 7 Ekim’den bu yana süren saldırılarda ise 16 binden fazla Filistinli yaşamını yitirdi. Bunların büyük çoğunluğu kadın ve çocuk.

• ABD, İsrail’in işgali altındaki Batı Şeria’da Filistinlilere şiddet uygulayan Yahudi yerleşimcilere vize yasağı getirmeye hazırlanıyor. Dışişleri Bakanı Blinken, yaptırım uygulananların aile üyelerinin de kısıtlamalara tabi olabileceğini belirtti.
• Almanya’nın Saksonya-Anhalt eyaletinde, Alman vatandaşlığı başvurusunda bulunanlardan, ‘İsrail’in devlet olarak var olma hakkını kabullendiğini’ beyan etmesi zorunluluğu getirildi. Diğer eyaletlerde de benzer bir uygulamaya geçilmesi bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, yarın (7 Aralık) Yunanistan’ın başkenti Atina’daki Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısına katılacak. İki ülkenin son yıllarda gerginleşen ilişkilerinin, bu ziyaretle beraber normalleşmeye başlaması bekleniyor. İki taraftan da bu yönde açıklamalar yapılıyor.

• Yunanistan’ın önemli yayın organlarından Kathimerini gazetesine konuşan Erdoğan, Yunanistan’ı hiçbir zaman düşman olarak görmediğini söyledi: “Sık sık söylüyorum, komşularımızla aşılamayacak hiçbir sorunumuz yok.”

ABD’nin Biden’dan önceki başkanı Trump, gelecek yılki seçimlerde aday olup kazanması hâlinde elde edeceği gücü, ‘ilk gün hariç’ kötüye kullanmayacağını söyledi. Bir gazetecinin bu yöndeki sorusuna Trump, “Hayır, hayır, hayır, ilk gün hariç. Sınırı kapatıyoruz ve sondaj yapıyoruz, sondaj yapıyoruz, sondaj yapıyoruz. Ondan sonra diktatör değilim.”

İngiltere’de yaşayan 53 yaşındaki Damion Johnson isimli bir kişi, 2018 yılında hayatını kaybeden arkadaşı 71 yaşındaki John Wainwright’ın cesedini saklayıp hukuka uygun bir şekilde gömülmesini engellemekten suçlu bulundu. 2 yıl hapis cezası alan Johnson’ın Wainwright'ın ölümüyle bir ilgisi ise tespit edilemedi.

Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde, satılmayan giysi ve ayakkabıların imha edilmesi iki yıl içinde yasaklanacak. Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu’nun aldığı karar, imha uygulamasının çevreye, iklime ve halkın bütçesine zarar vermesi nedeniyle alındı. Yeni düzenlemeyle, daha uzun süre dayanan, daha kolay onarılabilir ve yeniden kullanılabilir ürünlerin yaygınlaşması hedefleniyor.

ekonomi

Fotoğraf: Cumhur Yetmez / Depo Photos

Konut satışında metrekare fiyatı Türkiye genelinde 27 bin 840 liraya, İstanbul’da ise 41 bin 766 liraya yükseldi. 2023 yılının ilk dokuz aylık döneminde konut satışları bir önceki döneme göre yüzde 15 azaldı. Aynı dönemde yabancılara yapılan konut satışları da yüzde 43.5 azalarak 28 bin 64 adete geriledi.

• Yılın üçüncü çeyreğindeki birinci el konut satışları, 2013 yılından beri en düşük seviyesine geriledi.

11 Aralık’ta başlayacak asgari ücret görüşmelerinde Türk-İş’i ilk kez dört asgari ücretli çalışan temsil edecek. Kamuoyunda henüz bir teklif dile getirmemiş olan Türk-İş Başkanı Atalay, “Pazarlık açlık sınırından olmaz” dedi. Yılda tek zam yapılmasına karşı olduklarını paylaşan İYİ Parti ve Gelecek Partisi, asgari ücretin 17 bin lira olmasını savunuyor. 

• Temmuz ayında 11 bin 402 liraya yükseltilen asgari ücretin alım gücü, beş ay içinde 3 bin 837 lira eriyerek reel olarak 7 bin 565 liraya geriledi.

BDDK’nın Ankara’dan İstanbul’a taşınan uzmanlarına 45 bin liraya varan tazminat verilmesini öngören madde, bütçe görüşmelerinde torba kanun teklifinden çıkarılacak. Düzenlemenin tüm memurları kapsayacak şekilde genişletilmesi bekleniyor.

Yılın ilk 11 ayında Antalya’yı 200’e yakın ülkeden 15 milyon 371 bin turist ziyaret etti. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16.3’lük artışla birlikte rekor kırılmış oldu. Antalya’ya gelen turistlerin 14.5 milyonunu yabancılar, geriye kalanını ise yurtdışında yaşayan Türkiye vatandaşları oluşturdu. Yabancı turistte ilk sırada Ruslar yer alırken onu Almanlar, İngilizler ve Polonyalılar takip etti. Bu grup, Antalya’daki toplam turistin yüzde 59’unu oluşturuyor. Antalya’yı ziyaret eden Polonyalı turist sayısı bir önceki yıla göre yüzde 40 artmış durumda.

📝 Alaattin Aktaş’ın yazısı: ‘Faizle oynamasaydık dolar 12, benzin 13, motorin 15 liraydı’

Türkiye otomotiv endüstrisinin yılın ilk dokuz ayındaki ihracatı, yüzde 14 artışla 31.8 milyar dolara ulaştı. Binek otomobil ihracatı yüzde 12, otobüs-minibüs-midibüs ihracatı da yüzde 31 artış kaydetti. Talep en çok Almanya, İngiltere ve Fransa’dan geldi.

Dünyanın en değerli markaları listesinde, değerini 502 milyar dolara çıkaran Apple bu yıl da zirvedeki yerini korudu. Interbrand’ın hazırladığı listede Microsoft ikinci, Amazon ise üçüncü sırada bulunuyor. Listeye göre McDonald’s yemek, Toyota ise otomotiv alanında lider. 

spor

Fotoğraf: Roland Garros

Kapsül Spor’un bugünkü sayısı: ‘2023’te tenis: Djokovic sadece sezonun değil tarihin zirvesinde’

Attila Gökçe’nin yazısı: “Gelecek yıl sezonu üst sıralarda bitiren takımlar play-off oynayacak. Sırf para için sportif bakımdan doğru olmayan bu sistemi denemeye değer mi?”

BBC Türkçe'nin ‘UEFA Ülke Puanı’ dosyası: ‘Avrupa kupalarına hangi ülkeden kaç takımın katılacağı nasıl belirleniyor, Türkiye ne durumda?’

Spor ekranı: Beşiktaş-Joventut Badalona (20.00/TRT Spor Yıldız), Sheffield United-Liverpool (22.30/beIN Sports 4), Baskonia-Fenerbahçe (22.30/S Sport), Fiorentina-Parma (23.00/TRT Spor), Manchester United-Chelsea (23.15/beIN Sports 3).

kapsül öneriyor

• ‘NPR Music Tiny Desk Concert’ kaydı: ‘PJ Harvey’
• TIME seçkisi: ‘2023’ün en iyi 10 dizisi’
• Bartu Küçükçağlayan, Büyük Ev Ablukada’nın yeni albümü ‘Defansif Dizayn’ı anlatıyor: “Perişanlık.”
• GQ dosyası: ‘Aralıklı oruç sağlığınızı iyileştirebilir mi, yoksa suçluluk duymadan dondurma yemenin süslü bir yolu mu?’
• Selçuk Orhan’ın yazısı: ‘Umut Sarıkaya ve nostaljinin travması’
• Bob Marley’nin hayatını anlatan ‘Bob Marley: One Love’ filminin fragmanı.

günün sözü

“Büyükşehirlerimizde ulaşım hizmetlerinin başarısından söz etmek maalesef pek mümkün değil.”

Ocak 2023’te İstanbul’da katıldığı Bostancı-Dudullu sürücüsüz metro hattı açılışında “Çok güzelmiş, Paris’teki gibi” diyen İYİ Parti lideri Akşener’in, bugünkü grup toplantısındaki sözleri.