Sayı: 971 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.424 kelime)

🌧️ Yurdun batısı yeni bir yağışlı havanın etkisine giriyor. Marmara ve Ege bölgelerinde yarın akşam başlayacak yağmurun tüm hafta sonu sürmesi bekleniyor. 

$: 28,98 📈 €: 31,86 📈 BIST 100: 7.813 📈 ₿: 42.389 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, Meclis bahçesinde düzenlediği ‘ciğer partisi’ için “Yaptığımız bu ikramda gösteriş yoktur” diyen AKP’li vekil Suna Kepolu Ataman var. 

🎧 kapsül | günlük doz, poddy ve tüm podcast platformlarında.

Beton orman

Resmî Gazete’de yayımlanan kararla, 11 ildeki yaklaşık 1.1 milyon metrekare alan, orman sınırları dışına çıkarıldı. Bunlar arasında İstanbul’da Ayazağa, Uskumruköy, Kilyos, Başıbüyük; İzmir Sığacık ve Antalya Akseki’deki alanlar da bulunuyor.

Bu alanların büyüklüğü, toplam 100 futbol sahasına denk geliyor.

Karara göre, bu alanların en az iki katı büyüklüğündeki Hazine arazileri orman tahsisi için Orman Genel Müdürlüğü’ne verilecek. Ancak bu yerlerin karşılığında verilecek arazilerin aynı şehirde olacağına dair bir ibare kararda yer almadı.

Türkiye Ormancılar Derneği üyesi Doç. Dr. Ufuk Coşgun, bir alanın orman olarak var olabilmesi için on binlerce yıl geçmesi gerektiğini hatırlattı. 

Hakem Halil Umut Meler’in saldırıya uğradığı maçın saha komiseri raporunda, Meler’e saldıran Faruk Koca’nın, koridorda “Buradan çıkamayacaklar” dediği yer aldı. Saldırıya ilişkin iddianamede, Koca için üç ayrı suçtan toplam 13 yıla kadar ceza istendi.

Erzincan İliç’te siyanür sızıntısının yaşandığı altın madenini işleten Anagold şirketinin, 7.2 milyon dolarlık (yaklaşık 209 milyon lira) vergi borcu silindi. Sızıntıdan üç ay sonra yeniden faaliyete başlayan şirket, sızıntının 20 ton olduğu ve Fırat Nehri’ne karıştığı iddiasını yalanlamıştı. Şirketin yüzde 80’i Kanadalı SSR Mining, yüzde 20’si ise Çalık Grubu’na ait.

Adana Turgut Özal Bulvarı’ndaki kahve zinciri Starbucks şubesine pompalı tüfekle saldırı düzenlendi. Tutuklanan O.G isimli saldırganın ateş ederken “Filistin’de çocuklar ölüyor” dediği belirtildi.

6 Şubat depremlerinin ardından erişim engeli getirilen ekşi sözlük’ün kullandığı yeni alan adı ‘eksisozluk1923.com’, ‘millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması’ gerekçesiyle erişime engellendi. Kararın hukuka aykırı olduğunu savunan sözlük yönetimi, yeni alan adını paylaştı.

Ankara merkezli terör soruşturmasında sekiz ay önce tutuklanan Mezopotamya Haber Ajansı editörü Sedat Yılmaz tahliye edildi. Yılmaz hakkında hazırlanan iddianame iki gizli tanığın ifadesine dayanıyor.

Gazeteci Hrant Dink’in katili Ogün Samast, isim değişikliği talebinden vazgeçti. Adını 'Ali Eren Karadeniz' olarak değiştirmek isteyen Samast’ın başvurusunu tahliyesinden önce yaptığı öğrenildi.

İsmail Saymaz’ın yazısı: “Somali’de mevcut bakanlar ve yüksek bürokratların Ankara’da evlerinin bulunduğu belirtiliyor. Somali’de erkeklerin dört kadınla evlenebildiği, eşlerinden birinin Türkiye’deki evlerinde kaldığı öne sürülüyor.”

Boğaziçi Üniversitesi akademisyeni Lale Akarun’un yazısı: ‘Boğaziçi Üniversitesi’nin yasını tutmak’

politika

Bitmez’in tabutuna Filistin bayrağı asıldı (Fotoğraf: Depo Photos)

Meclis kürsüsündeki konuşmasını bitirdikten sonra kalp krizi geçiren SP'li vekil Hasan Bitmez, 53 yaşında hayatını kaybetti. Bitmez için TBMM’de tören yapıldı. Saadet-Gelecek Grubu, grup kurmak için gerekli 20 milletvekiline ulaşamadığı için düştü. 

• Bitmez’in yere düştüğü sırada AKP sıralarından, “Allah’ın gazabı böyle olur işte, Allah’ın gazabı” diye bağırıldığı TBMM tutanaklarına geçmişti. CHP’li vekiller, bu sözleri AKP’li Özlem Zengin’in söylediğini iddia ediyor.

CHP lideri Özel’le görüşen DEM Parti heyeti, görüşmeyi  'son derece verimli ve olumlu' sözleriyle tanımladı. Parti, muhalefet partileriyle ‘bölgesel işbirliği’ ihtimalini değerlendiriyor.

• Gazeteci Deniz Zeyrek ve Tekel Bayileri Platformu Başkanı Özgür Aybaş’a göre, Mey İçki, HEDEP’in isim değişikliğinin ardından ‘DEM’ isimli rakısını toplatma kararı aldı.

Partinin lideri Akşener’in talebiyle istifa eden İYİ Parti İBB Grup başkanvekili İbrahim Özkan'ı aynı göreve yeniden seçen meclis üyesi yedi kişi, 'kesin ihraç' talebiyle disipline sevk edildi. Partinin genel başkan yardımcılarından Ece Güner istifa etti, Ahmet Zeki Üçok ise görevden alındı. Üçok, CHP’yle işbirliği ihtimaline ilişkin Akşener’e haritalı sunum yapmıştı.

Murat Yetkin’in yazısı: ‘Erdoğan’ın Yeniden Refah ve HüdaPar’la aday pazarlığı’

kültür - yaşam

Fotoğraf: Depo Photos

Taste Atlas’ın yılın en iyi 100 yemeğini sıraladığı listede, ‘cağ kebabı’ 20. sırada yer alıyor. Listede toplam sekiz Türk yemeği bulunuyor: İskender kebap, mantı, döner kebap, Adana kebap, mercimek çorbası, hünkârbeğendi, tombik döner. Sokak lezzetlerinden kokoreç ise ‘kokoretsi’ ismiyle Yunan lezzeti olarak 79. sırada.  

• Listenin ilk üç sırası Brezilya mutfağından ‘Picanha’, Malezya’dan ‘Roti canai’ ve Tayland’dan ‘Phat kaphrao’ya ait. 

İngiltereli komedyen Jimmy Car, ‘Terribly Funny’ isimli tek kişilik şovuyla 7 Mart’ta ilk kez İstanbul’a geliyor. Bilet fiyatlarının 1.000 liradan başladığı etkinlikte altyazı desteği olmayacak.

Dünya genelinde 2023 yılı boyunca en çok etkileşim alan 10 haberin 9’u, ABD’deki gelişmelerle ilgili. Chartbeat’in araştırmasına göre ilk 100 içinde, merkezi ABD ve İngiltere’de olmayan tek medya kuruluşu ise İsrail-Hamas çatışmasına ilişkin İngilizce bir haberle 31. sırada yer alan Katar merkezli Al Jazeera. 2019 yılında en çok etkileşim alan 10 haber arasında İspanyolca ve Japonca haberler de yer almıştı. 

Türkiye, son 53 yılın en sıcak kasım aylarından birini yaşadı. En son Kasım 2010’da görülen 12.5 derece ortalama sıcaklık, bu yılın kasım ayında da yaşandı. Geçen ay en düşük sıcaklık eksi 15.3 dereceyle Erzurum’da, en yüksek sıcaklık ise 32.9 dereceyle Manisa Salihli’de ölçüldü. İstanbul’da geçen ayki ortalama sıcaklık ise 29.6 derece.

dünya

Fotoğraf: Tamir Kalifa / Depo Photos

İsrail’in Gazze’ye yönelik hava saldırılarında kullandığı bombaların yarısına yakınının güdümsüz olduğu öne sürüldü. Güdümsüz füzeler, nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu bölgelerde sivil ölüm riskini artırıyor. CNN’in haberine göre 7 Ekim’den bu yana Gazze’ye 29 bin bomba atıldı.

• İsrail’in 7 Ekim’den bu yana devam eden saldırılarında şu ana kadar 19 bine yakın Filistinli hayatını kaybetti, 50 binin üzerinde de yaralı var. Yaşamını yitirenlerin büyük bir bölümünü kadın ve çocuklar oluşturuyor.
• Gazze’de çalışır durumdaki az sayıda hastaneden birinin müdürü olan Dr. Mervan el-Hams, bölgede salgın hastalıkların arttığını ve ilaç eksikliğinin felaket boyutlara ulaştığını söyledi.

Rusya lideri Putin, geleneksel yıl sonu basın toplantısında Ukrayna’daki hedeflerinin değişmediğini ve buna ulaşana kadar mevcut durumun devam edeceğini söyledi: “Size ne hakkında konuştuğumuzu hatırlatmak isterim: Ukrayna'nın silahsızlandırılması, askerden arındırılması ve tarafsızlık statüsü.”

• Putin, ülke genelinde her gün 1.500 kişinin orduya alındığını belirterek Ukrayna’da savaşan 614 bin askerin olduğunu vurguladı. Bu askerlerin 244 bini profesyonel, geri kalanı ise seferberlik çağrısı sonrasında askere alınan kişiler. Putin ayrıca gelecek yılın başlarında Türkiye’ye gidebileceğini de kaydetti.

Japonya’da dört bakan, çok sayıda iktidar partisi vekilinin adının karıştığı bir bağış toplama skandalı nedeniyle istifa etti. 2022’ye kadar geçen beş yıllık sürede 3.4 milyon dolardan fazla bir paranın örtülü ödenek fonlarına gittiği iddia ediliyor. Konuyla ilgili çok sayıda milletvekili sorgulandı; gelecek hafta da odalarında arama yapılacak. İstifa eden bakanların tamamı, 2022'de suikaste uğrayan eski Başbakan Şinzo Abe'ye yakın isimler.

Avustralya’da dört çocuğunu öldürmekten suçlu bulunan ve 20 yıl hapis cezasına çarptırılan Kathleen Folbigg’in mahkûmiyet kararı bozuldu. Haziran ayında affedilen Folbigg’e yüklü bir tazminat ödenecek. Çocuklarının doğal yollarla öldüğünü savunan Folbigg hakkında yürütülen ikinci bir soruşturmada iki çocuğun ölümlerine neden olabilecek genetik bir mutasyona sahip olduğunu gösteren kanıtlar bulunmuştu.

ekonomi

Fotoğraf: Ömer Hamza Yıldız / Depo Photos

DİSK-AR’ın hesaplamasına göre bir asgari ücretli 2003’te yıllık maaşıyla 25, 2005’te ise 31 tam altın alabiliyordu. Asgari ücretin değerinde en dramatik kaybın yaşandığı 2022 yılında ise bu sayı 8.9 altına düştü. Kasım ayı fiyatlarına göre bir asgari ücretli, yıllık maaşıyla ancak 9.5 altın alabilir durumda.

Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS), Şubat 2021 tarihinden bu yana ilk kez 300 baz puanın altına indi. 

Özel sektörün yurtdışından sağladığı toplam kredi borcu, geçen yılın sonuna göre yaklaşık 1 milyar dolar azalarak 158 milyar dolar oldu. Uzun vadeli borçlar 149 milyar dolar; kısa vadeli borçlar ise (ticari krediler hariç) 8.7 milyar dolar düzeyinde.

Kripto para borsası blockchain.com, gelecek yıl Türkiye ve Nijerya pazarına girmeyi planlıyor. Yaklaşık 300 çalışanı bulunan kuruluş, işgücünü de yüzde 25 oranında artırmayı hedefliyor.

Arjantin’de, yeni lider Milei’nin para biriminde devalüasyon kararı alarak uygulamaya koyduğu ‘şok terapisi’yle kasım ayında yıllık enflasyon beklentilerin üzerine çıkarak yüzde 161 olarak gerçekleşti.

Avrupa Birliği, kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele için yeni bir birim oluşturma kararı aldı. Finans sektöründeki kuruluşlar üzerinde doğrudan ve dolaylı denetim yetkisine sahip olacak birim, üye ülkeler ve AP’nin resmî onayının ardından faaliyete başlayacak.

Sosyal medya platformu X’in 2023 yılında yaklaşık 2.5 milyar dolar reklam geliri elde etmiş olması bekleniyor. Bu, önceki yıllara (Twitter) göre önemli bir düşüşe işaret ediyor. Reklam satışları X’in toplam gelirinin neredeyse yüzde 75’ini oluşturuyor.

spor

Fotoğraf: fenerbahce.org

Fenerbahçe Beko’da Dimitris Itoudis’ten boşalan başantrenörlük koltuğuna Litvanyalı koç Sarunas Jasikevicius getirildi. Aynı zamanda takımın eski oyuncusu olan Jasikevicius ile 2.5 yıllık sözleşme imzalandı. Bir buçuk sezon takımı yöneten Itoudis, takımın EuroLeague’deki son yedi maçta altı mağlubiyet almasını engelleyememişti.

• Anadolu Efes’in kaptanı millî basketbolcu Doğuş Balbay, 34 yaşında profesyonel oyunculuk kariyerini sonlandırdı. 

Şampiyonlar Ligi: Son 16 turuna yükselen takımlar, bu haftaki maçların özetleri, gelecek yıl uygulanacak ‘İsviçre modeli’ formatı. UEFA’nın üç büyük kupasının kura çekimi 18 Aralık’ta. 

Spor ekranı: Fenerbahçe-Spartak Trnava (20.45/Exxen), St. Gilloise-Liverpool (20.45/Exxen), Maccabi Plytika-Anadolu Efes (22.05/S Sport), Lugano-Beşiktaş (23.00/Exxen). 

kapsül öneriyor

• Radyo Eksen programcısı Güven Yıldız’ın 204 şarkılık listesi: ‘E Vitamini’
• Vedat Milor’un yazısı: ‘Roma’da birkaç güzel gün’
• Ayşe Bengi Özçelik’in podcasti ‘Sıradan Hikayeler’in konuğu yayıncı ve gazeteci Eda Doğançay.
• Caner Özyurtlu’nun ‘Atina’da gidilmesi gerekmeyen yerler’ başlıklı videosu: ‘Holistik Turizm’
• Nilay Örnek’in araştırma yazısı: Yeşilköy Çınar Oteli
• İskoç aktör Brian Cox’un sesinden: İsrail saldırısında hayatını kaybeden Filistinli şair Rıfat Alareer’in ölmeden önce yazdığı ‘Ölmem Gerekirse’ şiiri.

günün sözü

“Bu bir kazaydı. Kaçmadı ve bu amaçla bir avukat tuttu. İşi olduğu için ülke dışına çıktı. Karar ona ait ama teslim olmasını tavsiye ediyorum.”

Motokurye Yunus Emre Göçer'e trafikte arkadan çarparak ölümüne neden olan oğluyla ilgili ilk kez konuşan Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud.