Sayı: 979 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.436 kelime)

🌤️ Marmara Bölgesi’nin kuzeyi ile Karadeniz’in doğu ve batısında yağmur bekleniyor. Hava sıcaklıkları mevsim normallerinin üstünde.

$: 29,33 📈 €: 32,36 📈 BIST 100: 7.299 📈 ₿: 42.700 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, basketbol takımının başında Ergin Ataman’ın olduğu Yunan Panathinaikos’la futbol takımı teknik direktörlüğü için anlaşan Fatih Terim var. 

🎧 kapsül | günlük doz, poddy ve tüm podcast platformlarında

Açık mavi yaka

Yükseköğretim mezunları ile ilkokul ve altı eğitimliler arasındaki ücret makası kapanma eğiliminde. 2006’da bir üniversite mezunun ortalama ücreti, ilkokul ve altı eğitimlerinin 2.7 katıyken bu oran 2022 yılında 1.9 kata geriledi.

Bir başka deyişle ilkokul altı eğitimliler, üniversite mezunlarının aldığı aylık ücretin yüzde 36.5’ini alırken 2022’de bu oran yüzde 51.9’a yükseldi.

TÜİK verilerine göre geçen yıl kişi başı ortalama aylık ücret 11 bin 143 liraydı. En yüksek aylık ücreti 24 bin 158 lira ile yöneticiler alırken 8 bin 130 lira ile en az kazananlar tarım işçileri oldu.

Kadınlar ile erkekler arasındaki gelir eşitsizliği de dikkat çekici. 2022 yılında erkekler ortalama 11 bin 233 lira kazanırken kadınların ortalama kazancı 10 bin 961 lirada kaldı.

Ayrıca sendikalı çalışanlar hem ortalama ücretten hem de sendikasız çalışanlardan daha yüksek gelir elde etti. Sendikalı işçilerin geliri ortalama 14 bin 591 lira, sendikalı olmayanların ise 11 bin 61 liraydı.

Borsa İstanbul'da birçok kez işlem yasağı alan ve ‘Polen Nihat’ olarak tanınan Nihat Özçelik dahil sekiz kişi gözaltına alındı. Şüphelilere yedi farklı suçlama yöneltildi. Bahadır Özgür’ün yazısı: ‘Organize suç mu arıyorsunuz, dönüp borsaya da bir bakın’

Adalet Bakanı Tunç, motokurye Yunus Emre Göçer’e trafikte arkadan çarparak ölümüne neden olan Somali Cumhurbaşkanının oğlu Mahmud'la ilgili “Tahmin ediyoruz ki yakın bir zamanda yurtdışından gelip ifadesini verecektir” dedi. Mahmud hakkında açılan kamu davasında, Göçer'in ailesinin şikâyetini geri çektiği görüldü.

Bolu Belediye Başkanı Özcan, kent genelinde yedi günlük yas ilan edildiğini açıkladı. Kentte, yılbaşı gecesi etkinlik düzenleyenlere ceza kesilecek.

6 Şubat depremlerinin ardından erişim engeli getirilen ekşi sözlük’ün kullandığı yeni alan adı da erişime engellendi. Sözlük yönetimi, yeni alan adını paylaştı.

Okula girişleri gerekçesiz şekilde engellenen Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri, eğitim ve barınma haklarının engellenmesi sebebiyle suç duyurusunda bulundu. Öğrencilere, 1 aylık uzaklaştırma tedbiri uygulanacağı açıklandı.

Millî Eğitim Bakanlığı, İzmir Buca'da yeniden inşa edilen Belenbaşı İlkokulu’na Esat Oktay Yıldıran’ın adının verilmesini 'tasvip etmediğini' açıkladı. Yıldıran’ın isminin kaldırılması bekleniyor. 12 Eylül darbesi sonrası yüzbaşı rütbesiyle güvenlik amiri olarak görev yaptığı Diyarbakır Cezaevi’nde yapılan işkencelerle hatırlanan Yıldıran, 1988 yılında PKK'nın üstlendiği silahlı saldırı sonucunda İstanbul'da hayatını kaybetmişti. 

İçişleri Bakanlığı, suç örgütlerine yönelik operasyonlarda ele geçirilen 23 lüks aracın mahkeme kararıyla emniyete verildiğini duyurdu ve araçların görüntüsünü paylaştı. Araçlardan biri Taksim Meydanı’na getirildi.

Eski bakanlardan Yaşar Okuyan, çoklu organ yetmezliği nedeniyle hayatını kaybetti. 74 yaşındaki Okuyan, uzun yıllar MHP’de siyaset yaptıktan sonra ANAP’tan bakan olmuş ve 2019’da katıldığı CHP’den Şubat 2023’te ihraç edilmişti.

Murat Ağırel’in yazısı: “DEVA Partisi teşkilatını saran bir saadet zinciri ya da Ponzi sistemi kurulmuş.”

politika

Fotoğraf: Depo Photos

MHP lideri Bahçeli, DEM Parti'nin 57 milletvekilinin maaşlarının kesilmesini istedi. CHP lideri Özel’e seslenen Bahçeli, “Memleketi Manisa’da protesto edilen bu şahıs, eğer aklını başına almazsa sokakta bile yürüyemeyecektir” dedi. Bahçeli’ye yanıt veren Özel, 12 askerin hayatını kaybetmesi sonrası yaptığı açıklamada, ‘PKK terör örgütü’ dediğini ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bunu yapmadığını söyledi. Gaziantep'te uzman çavuş Abdulkadir İyem'in cenazesinde Özel'in gönderdiği çelengin parçalanmasının ardından bugün de Gümüşhane'de uzman onbaşı İsmail Yazıcı'nın cenazesinde Özel'in gönderdiği çelenk parçalandı.

Hüda Par lideri Yapıcıoğlu,  Meclis’te yaptığı konuşmada "Eyalet sistemi, özerklik ve federasyon gibi yönetim modelleri serbestçe tartışılmalıdır" dedi. Adalet Bakanı Tunç, ilgili soruya, “Söz konusu olamaz” yanıtını verdi. 

Tutuklu vekil Can Atalay’ın mesajı: “Türkiye’nin tek gündemi, yoksulluğun istismarıdır.”

Tolga Şardan’ın yazısı: "İçişleri Bakanı Yerlikaya'nın kafası karışık. Yerlikaya'nın İBB adaylığına Soylu da destek veriyor."

kültür - yaşam

Fotoğraf: İmam Çağdaş 

‘Dünyanın En İkonik Yemek Mekânları’ listesinde Türkiye’den altı restoran yer aldı. Taste Atlas listesine ‘Gaziantep İmam Çağdaş Kebap ve Baklava Salonu’ listeye 28. sıradan girdi. Onu 39. sırada ‘Bursa Uludağ Kebapçısı Cemal&Cemil Usta’, 43. sırada ‘Antalya 7 Mehmet’ takip etti. ‘Tarihi Sultanahmet Köftecisi Selim Usta’, ‘Çiya Sofrası’ ve ‘Hacı Abdullah Lokantası’ ise diğer mekânlar. 

• Dünya genelinde en iyiler ise Viyana’daki ‘Figlmüller’, Napoli’deki ‘L’Antica Pizzeria da Michele’ ve Münih’teki ‘Hofbräuhaus München’.

Nesli tükenme tehdidi altında olan türlerin yer aldığı ‘kırmızı liste’deki canlı sayısı 157 bin 190’a yükseldi. Tehlike altındaki türler, iklim değişikliği kaynaklı riskler nedeniyle son dokuz yılda iki katına çıkarak 44 bin 16’ya ulaştı. Türkiye’nin iç sularındaki 385 tatlı su balık türünün neredeyse yarısı endemik türler. Bu türlerin yüzde 65’i kırmızı listedeki tehdit kategorilerinde.

Fransa’nın 500 bin nüfuslu Montpellier kentinde toplu ulaşım ücretsiz oldu. Kent sakinleri, özel bir ulaşım kartıyla araçlara ücretsiz binebilecek. Estonya’nın başkenti Tallinn, bu uygulamayı ilk olarak 2013’te başlatmıştı. Lüksemburg da 2020’de aynı kararı almıştı.

dünya

Fotoğraf: Omar Ashtawy / Depo Photos

Mısır, İsrail ile Hamas arasındaki savaşı bitirmek için bir ateşkes önerisi sundu. Plana göre iki haftalık bir ateşkeste, karşılıklı olarak rehine ve mahkûm takası yapılacak. Bunun yanı sıra Gazze Şeridi ile işgal altındaki Batı Şeria'yı yönetecek uzmanlardan oluşan bir Filistin hükümetinin kurulması öngörülüyor. Ancak İsrail ve Hamas planla ilgili açıklama yapmadı. İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze’ye yönelik saldırılarında hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısı 21 bine yaklaştı, 54 binden fazla kişi de yaralandı. Sadece son 24 saatte 241 Filistinli yaşamını yitirdi. 

İsrail’in Suriye’ye yönelik düzenlediği saldırıda İran Devrim Muhafızları komutanlarından Seyid Razi Musavi öldürüldü. Musavi, İran ve Suriye arasındaki askerî işbirliğini koordine ediyordu. Musavi'nin, ABD tarafından 2020'de öldürülen Devrim Muhafızları Komutanı Kasım Süleymani'nin yardımcısı olduğu da belirtiliyor. İran, İsrail’e yönelik misilleme hakkının saklı tutulduğunu açıkladı. ABD, Irak’taki üslerine düzenlenen saldırılara misilleme olarak İran destekli Irak Hizbullahı'nın ülkedeki tesislerini vurdu. Ekim ayının ortalarından bu yana Irak’taki ABD üslerine 100’den fazla saldırı gerçekleştirildi.

Ukrayna, Kırım açıklarında Rusya’ya ait bir çıkarma gemisini vurdu. Geminin İran’a ait insansız hava araçları taşıdığı belirtiliyor. Saldırıyı doğrulayan Rusya, bir kişinin hayatını kaybettiğini, iki kişinin de yaralandığını duyurdu.

• BBC’nin analizi: ‘2024'te Ukrayna'da savaşın seyrinde hangi faktörler etkili olacak?’

Nijerya’nın orta kesimindeki Plateau eyaletindeki çeşitli köylere düzenlenen saldırılarda en az 160 kişi hayatını kaybetti. Cumartesi akşamı başlayan saldırılar pazartesi gününe kadar devam etti. Saldırılarda en az 300 kişi de yaralandı. Bölgede zaman zaman Müslümanlar ile Hristiyanlar arasında şiddet olayları yaşanıyor.

Rusya’da, muhalif lider Navalni’nin Kuzey Kutup Dairesi’ndeki bir hapishaneye nakledildiği ortaya çıktı. Kendisinden iki haftadır haber alınamayan Navalni, avukatları aracılığıyla yaptığı açıklamada ‘iyi’ olduğunu belirtti. Navalni’nin nakledildiği hapishane, ülkenin en ağır şartları olan cezaevlerinden biri. Hapishanenin bulunduğu şehirde hava sıcaklıkları -28°C’ye kadar düşebiliyor.

İngiltere, Venezuela’nın, Essequibo bölgesinde hak iddia etmesi nedeniyle eski sömürgesi Guyana’ya askerî gemi gönderecek. ‘HMS Trent’ isimli 90 metre uzunluğundaki gemi birkaç gün içinde görev yerine doğru yola çıkacak. Venezuela ile Guyana liderleri, geçen haftalarda gerçekleştirdikleri görüşmede sorunu güç kullanmadan çözme konusunda anlaşmıştı.

ekonomi

Fotoğraf: Bench Accounting / Unsplash 

Türkiye’de KOBİ’lerin sayısında artış yaşanmasına rağmen toplam üretim, yaratılan katma değer ve ihracattan aldığı pay kesintisiz olarak düşüyor. Türkiye’deki tüm girişimlerin yüzde 99.7’sini oluşturan KOBİ’lerin 2013’te ihracattan aldıkları yüzde 59.2’lik pay, geçen yıl yüzde 31.6’ya kadar geriledi. 

Asgari ücretin belirlenmesi için gözler üçüncü kez toplanacak olan Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda. Çarşamba günü işçi ve işveren temsilcilerinin Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Beştepe’de bir araya gelmesi, kararın en geç perşembe günü açıklanması bekleniyor. Beklenti yüzde 50’lik artışla asgari ücretin 17 bin 103 lira olması.

Reel kesim güven endeksi, aralık ayında bir önceki aya göre 1.1 puan azalarak 99.1 seviyesinde gerçekleşti. Endeks böylece, yılın en düşük seviyesini görürken 2023’te ilk kez 100’ün altında kaydedildi.

Ekonomistlerin dünya genelinde 2024 yılına ilişkin beklentileri arasında merkez bankalarının faiz oranlarını düşürmesi ve enflasyonun yavaş da olsa düşmesi var. Ayrıca CEBR’in raporuna göre Türkiye ekonomisi 2038 yılında en büyük 17. ekonomi hâline gelecek. Türkiye, 2013’te en büyük 16. ekonomiydi. 

Rekabet Kurulu, aralarında BluTV’nin Warner Bros-Discovery’e devrinin de yer aldığı bazı devralma işlemlerini onayladı. Kurul üyeliğine Ayşe Ergezen getirildi. Ergezen, 2009’da başbakan müşaviri olarak atanmış; Haziran 2015’te Balıkesir’den milletvekili adayı olmuştu.

IC Holding, Sabiha Gökçen Havalimanı’nın işletme hakkına sahip Malaysia Airports ile işbirliği görüşmesinde. Malaysia Airports, Akkuyu Nükleer Santrali’ni de yapan IC Holding ile görüştüklerini teyit etti. Bu işbirliği kapsamında Serhat Soğukpınar, havalimanının CEO’su olarak atandı.

Uğur Tandoğan’ın yazısı: “Başarıda insan kaynağının önemini kavramış kuruluşlar, çalışanı cezbetmek, elde tutmak ve motivasyonlarını yükseltmek için ellerinden gelen her şeyi yaparlar. ‘Giderlerse gitsinler’ türü bilinçsiz ve sorumsuz kabadayılıklara hiçbir zaman yer vermezler.”

Çiğdem Toker’in yazısı: ‘BAE’ye enerji kapitülasyonu neyin diyeti?’

spor

Nadal (Fotoğraf: Depo Photos)

Liste: Uzun bir aradan sonra kortlara dönmeye hazırlanan Grand Slam şampiyonu raketler. 

Ziraat Türkiye Kupası’nda 5. tur maç programı ve ertelenen 16. hafta maç programı.  

Spor ekranı: Djokovic-Alcaraz (20.00/S Sport), Burnley-Liverpool (20.30/beIN Sports 3), Ratiopharm Ulm-Türk Telekom (21.30/TRT Spor Yıldız), ManUtd-Aston Villa (23.00/beIN Sports 3).

kapsül öneriyor

Oyuncu Paul Mescal’in ‘All of Us Strangers’ filmi için hazırladığı 48 şarkılık liste. 

Semra Somersan’ın anısına | Olca Erdost’un yazısı: ‘Semra, Semroş, Teyzecik’, Olcay Akdilek’in yazısı: “Tanıdığım ilk çevreci.”

Begüm Kurgan’ın videolu tarifi: ‘Yılbaşı kurabiye ağacı’

The New Yorker’ın 1 Ocak tarihli sayısının kapağı: ‘Deadline’

Nadine Anand anlatıyor: ‘Çocuğumun küllerini neden Ay’a gönderiyorum?’

Mersin’deki Metallica apartmanının müteahhiti anlatıyor: "Sonraki binama 'Guns N’ Roses' adını vereceğim."

günün sözü

“Eğer korkak olsaydım bu işleri yapmazdım. İnsanları uyutan diziler çeker, suya sabuna dokunmadan bu mesleği yapabilirdim.”

RTÜK’ün başlattığı incelemenin ardından çekim izinleri iptal edilen ‘Kızıl Goncalar’ dizisinin yapımcısı Faruk Turgut, yeni mekânlar bulacaklarını söyledi.