Sayı: 982 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.462 kelime)

🌤️ Hafta sonu boyunca tüm yurtta sis etkili olacak. Hava sıcaklıkları da mevsim normallerinin üzerinde. 

$: 29,54 📈 €: 32,66 📈 BIST 100: 7.470 📈 ₿: 42.339 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, Cumhuriyet’in 100. yılında Süper Kupa maçının Riyad’da oynanması kararını alan Türkiye Futbol Federasyonu var. 

🎧 kapsül | günlük doz, poddy ve tüm podcast platformlarında.

Yurtta sulh cihanda sulh

Süper Lig şampiyonu Galatasaray ile Türkiye Kupası şampiyonu Fenerbahçe’nin Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da bu akşam oynayacağı Süper Kupa maçı saatler süren krize sahne oldu. İki kulübün başkanlarının maça üç saat kala TFF heyetiyle yaptığı görüşmede, maçın oynanmasına karar verildi.

Ancak bitmeyen krizin sonucunda, Galatasaraylı futbolculara maçın oynanmayacağı bildirildi. Gazeteci Yağız Sabuncuoğlu, iki takımın Türkiye’ye dönme hazırlığında olduğunu yazdı. İki takım da otelden stadyuma gitmedi. 

Süreç, Suudi yönetiminin maçta açılacak Atatürk posteri, Fenerbahçe’nin ‘Yurtta Sulh, Cihanda Sulh’ pankartı ve Atatürk tişörtüne, Galatasaray’ın da ‘Ne mutlu Türküm diyene’ pankartına ve İstiklal Marşı'na izin verilmeyeceğini açıklamasıyla başladı.

TFF, “Maç Türk bayrağımız huzurunda, 100. yıl kutlama etkinlikleriyle, şehitlerimiz için saygı duruşuyla ve Norm Ender’in okuyacağı İstiklal Marşımız ile başlayacaktır" açıklamasını yaptı. Suudi Arabistan polisi, futbolcuların herhangi bir pankart ve tişörtle sahaya çıkmaları ihtimaline karşı, soyunma odalarının kapısında ve koridorlarında yer aldı.

Riyad’da bulunan gazeteci Onur Tuğrul, Atatürk tişörtlerini ve pankartlarının ret gerekçelerini şöyle anlattı: “Portre, tablo gibi kavramlar statta olsun istememişler. ‘Yurtta sulh, cihanda sulh’ gibi pankartların yer almasıyla Filistin meselesinde taraf gibi görünmek istememişler. Ve tabii akışın daha önce kesinleştirilmiş olması, taleplerin son dakika geldiği gerekçesi.”

Al Nassr’ın da maçlarını oynadığı 25 bin kişilik Al-Awwal Park’ta (Kral Suud Üniversitesi Stadyumu) takımın oyuncusu Cristiano Ronaldo’nun portresi bulunuyor. Saat 20.45'te başlaması planlanan maç ATV’de yayınlanacaktı. Kupayı kazanan takım 65 milyon lira, diğer takım ise 43 milyon lira kazanacaktı. Suudi yönetimi, iki takımın ulaşım, konaklama ve diğer harcamalarını karşıladı.

Gazeteci Furkan Karabay, yaptığı bir haberde tutanakta adı geçen savcının ismini açık yazdığı için ‘terörle mücadelede görev almış kişiyi hedef gösterme’ suçlamasıyla tutuklandı. Karabay, Barış Saral’ın yargılandığı davadaki yolsuzluk ve rüşvet iddialarını haberleştirmişti. CHP’li vekil Tuncay Özkan, Karabay’ın tutuklanmasına gerekçe olan haberde geçen duruşma tutanaklarını paylaştı.

TED Antalya Koleji’nin Cumhuriyet Bayramı etkinliklerinde yaptığı konuşmayla hedef gösterilen öğretmen E.K.’nin sözleşmesi feshedildi. Gözaltına alınıp serbest bırakılan E.K.'nın konuşması nedeniyle okula da para cezası uygulanacak. E.K. “Bir yanda 100 yıl önce anayasaya Cumhuriyet yazdırmak için ömrünü feda edenler, bir yanda onu yok etmeye çalışan, ‘Türkiye Yüzyılı’ masalına herkesi inandırmaya çalışanlar…” ifadelerini kullanmıştı.

İBB’ye bağlı İstanbul Planlama Ajansı'nın raporuna göre, İstanbul'da Kasım 2023 itibarıyla kira fiyatları önceki seneye göre yüzde 75.7, 2019’un aynı ayına göre yüzde 732.1 arttı.

Erzurum’da ‘terör örgütü propagandası’ yaptığı gerekçesiyle gözaltına alınan Ruşen Fırat’a, bir ay boyunca ‘sosyal medya hesaplarından Türk bayrağı paylaşma’ cezası verildi. Şeyh Sait'in torunlarından olduğu belirtilen Fırat, paylaşım yapmaması hâlinde tekrar gözaltına alınacak ve hakkındaki adli kontrol kararı gözden geçirilecek.

kültür - yaşam

Fotoğraf: Depo Photos

Yıl boyunca Yemeksepeti’nden en çok sipariş edilen yemek tavuk döner oldu. İkinci sırada burger yer alırken 2022’de ilk sırada olan lahmacun bu yıl üçüncü sıraya geriledi. En çok sipariş edilen kahveler latte, Americano ve mocha; en çok sipariş edilen tatlılar ise waffle, baklava ve sütlaç. En yüksek tutarlı sipariş 26 bin 98 lira; bir kullanıcının verdiği en fazla sipariş ise günde dördü aşkın siparişle toplam 1.567 adet oldu.

X’in sahibi Musk, 2023 yılında servetini en çok artıran insan oldu. Serveti 95 milyar dolar artarak 232 milyar dolara çıkan Musk’ı, servetini bu yıl 84 milyar dolar artıran Facebook kurucusu Zuckerberg takip ediyor. Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’un serveti ise 71 milyar dolar arttı. Listenin üçüncü sırasında yer alan Bezos’un toplam serveti ise 178 milyar dolar.

Kozmetik şirketi L’Oréal’in 70 yaşındaki varisi Françoise Bettencourt Meyers, tarihte 100 milyar dolardan fazla servete sahip ilk kadın oldu. Şu anda dünyanın en zengin 12. kişisi ve L’Oréal’in yüzde 35’lik hissesine sahip Meyers’in net serveti, yalnızca bu yıl 28.6 milyar dolar arttı. 

Kapsül Kültür’ün bugünkü sayısı: ‘20PopülerKültür23’

dünya

Fotoğraf: Bashar Taleb / Depo Photos

İsrail ordusu, Gazze’nin orta bölümlerinde bulunan mülteci kamplarına doğru ilerliyor. Birleşmiş Milletler verilerine göre 150 binden fazla Filistinli bu bölgeyi terk etmek zorunda kaldı. İsrail’e ait tankların Burejj Mülteci Kampı’nın doğusuna kadar ulaştığı bildiriliyor. Öte yandan İsrail, 24 Aralık’ta Magazi Mülteci Kampı’na düzenlenen saldırının yanlış cephane kullanılması yüzünden yoğun sivil kayba yol açtığını itiraf etti. Saldırıda 100’den fazla Filistinli sivil hayatını kaybetmişti.

• İsrail ordusu, 15 Aralık’ta Hamas’ın elindeki üç rehinenin öldürülmesiyle ilgili soruşturmayı tamamladı. Buna göre, İsrail askerlerinin, Hamas’ın kendilerini pusuya düşürmek için bir oyun yaptığını düşünüp rehinelerin yanlışlıkla öldürüldüğü sonucuna varıldı.
• Pakistan’daki yeni yıl kutlamaları, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları nedeniyle yasaklandı. Kararı, ülkenin geçici Başbakanı Enver El-Hak Kakar duyurdu.

Rusya, Ukrayna’ya yönelik son dönemin en yoğun füze ve silahlı insansız hava aracı saldırılarını (SİHA) gerçekleştirdi. Ukrayna, ülkenin çeşitli bölgelerinde 158 SİHA ve çok sayıda füzeyle düzenlenen saldırılar nedeniyle en az 18 kişinin hayatını kaybettiğini, 132 kişinin de yaralandığını duyurdu. Başkent Kiev'in yanı sıra ülkenin batısındaki Lviv, doğusundaki Harkiv ve Dnipro ile güneydeki Odessa ve Zaporijya da hedef alınan kentler arasında.

Bulgaristan ile Romanya, gelecek yılın mart ayında Schengen bölgesine kısmen girecek. Şu ana kadar hava ve deniz yolu için anlaşmalar sağlandı; kara sınırları içinse görüşmeler sürüyor. 400 milyon kişiye serbest dolaşım imkânı sağlayan Schengen bölgesinde hâlen 27 ülke bulunuyor. 2007'de AB'ye üye olan Romanya ve Bulgaristan, 10 yıldan uzun süredir Schengen bölgesine girmeye çalışıyor.

ABD’de Colorado’dan sonra Maine eyaletinde de eski başkan Trump’ı, Cumhuriyetçi Parti’nin başkan aday adaylarının ön seçim pusulasından çıkarma kararı alındı. Karar, eyaletin Demokrat Partili genel sekreteri tarafından alındı. Colorado’da ise bu kararı mahkeme vermişti.

İran, İsrail’in istihbarat servisi Mossad’la bağı olmakla suçladığı dört kişiyi idam ettiğini açıkladı. Bu ay, aynı suçlamayla bir kişi daha idam edilmişti. Ülkenin resmî IRNA haber ajansı, idam edilen sanıkların Türkiye'deki bir Mossad görevlisiyle iş birliği yaptıklarını itiraf ettikleri yaklaşık sekiz dakika uzunluğunda bir video klip yayınladı.

Venezuela’da bu yıl toplamda 6 bin 973 kişi öldürüldü. Bu, her gün ortalama en az 19 kişinin şiddete maruz kaldığı için hayatını kaybettiği anlamına geliyor. Maktullerin 953’ü güvenlik güçlerine direndikleri gerekçesiyle polis tarafından öldürüldü. Tüm cinayetlerin yüzde 58’i de henüz aydınlatılamadı. Öldürülenlerin yüzde 66’sı 15 ila 44 yaş arasında.

ekonomi

Fotoğraf: Sabri Tuzcu /Unsplash

Asgari ücret, son 24 ayda sadece bir kez açlık sınırının üzerine çıktı. O da yalnızca 3.5 liralık bir farkla. Ocak 2005’ten bu yana son 19 yılda, yani 228 ayın sadece sekiz ayında asgari ücret açlık sınırını aşabildi. Türk-İş’in en son açıkladığı kasım ayı verilerine göre, dört kişilik bir ailenin yalnızca gıda harcamalarını kapsayan açlık sınırı 14 bin 26 lira. Uzmanlara göre, Merkez Bankası’nın ‘iyimser enflasyon beklentisiyle bile’ asgari ücret birkaç ay içinde açlık sınırının altına düşecek. 

• Ekonomist Mustafa Sönmez: “Asgari ücretten dolayı iş yerini çeviremem diyenler çıkacaktır ama bunlar çok küçük ve verimsiz işletmelerdir. Bunların da sağlam bir ekonomide yeri olmaması gerekir.” Çiğdem Toker’in yazısı: “Çalışan emekliye yakında ödenecek 5 bin TL ile, bu duyuru ilk yapıldığı zamanki 5 bin TL, aynı 5 bin TL değil.”

1 Ocak itibarıyla TL dönüşümlü yeni kur korumalı mevduat (KKM) hesabı açılamayacak; mevcut hesaplar vade sonunda yenilenmeyecek. Döviz dönüşümlü KKM’de ise yeni hesap açılışları ve vade sonunda yenileme devam edecek. 

• Merkez Bankası 2024 yılına ilişkin para politikası metninde sıkı para politikası, miktarsal sıkılaştırma, seçici kredi politikası, TL’ye geçişin devamı ve rezerv biriktirmeye yönelik politikaların süreceğini vurguladı.

Bankacılık sektörünün net kârı ocak-kasım arasında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 37.66 artışla 535.5 milyar lira oldu.

Kira sözleşmelerinin e-devlet üzerinden yapılabilmesine olanak sağlayan e-kontrat uygulaması hayata geçecek. Henüz çalışmaları süren e-kontrat sistemiyle hem bir bölgedeki kiralık dairelerin fiyatları haritalandırılmış hem de kayıt altına alınacağı için mülk sahipleri vergiden kaçınamayacak.

Ons altının değeri bu yıl yüzde 13 artışla 2074 dolar seviyesine yükseldi. Böylece altın üç senenin ardından ilk yıllık artışını gerçekleştirdi. Bankalararası dolar/TL kuru üzerinden hesaplanan gram altın ise 1.900 lira seviyesinin üzerinde alıcı buluyor.

Google, ABD’de, kullanıcılar ‘özel modda’ gezinirken bile onları takip ederek mahremiyetlerini ihlal ettiği iddiasıyla açılan davada uzlaşmaya giderek 5 milyar dolar ödemeyi kabul etti. Google, arama ve dijital reklamcılık uygulamalarına meydan okuyan başka davalarla da karşı karşıya.

Prof. Dr. Selva Demiralp’in yazısı: ‘TCMB büyüme konusunda ne diyor?’ 

spor

Jurgen Klopp ve Nuri Şahin (Fotoğraf: Eurosport)

Antalyaspor’un teknik direktörü Nuri Şahin, Borussia Dortmund'un teklifi sonrası görevinden istifa etti. Şahin’in sezon sonuna dek teknik direktör Edin Terzic’in yardımcılığını yapması, gelecek sezon itibarıyla da takımın başına geçmesi bekleniyor. 

Beşiktaş, kadro dışı bıraktığı Eric Bailly ile karşılıklı anlaşmaya varılarak sözleşmesinin feshedildiğini duyurdu. 29 yaşındaki Fildişi Sahilli oyuncu, sezon başında bedelsiz olarak Manchester United’dan transfer olmuştu.

kapsül öneriyor

• Fragmanlarıyla: Bu hafta vizyona giren filmler.
• Solomun’un seti: ‘Christmas in Bed 2023’
• Nilay Örnek’in podcasti ‘Nasıl Olunur’ bölümü: ‘Avrupa'da yapay kalp naklini gerçekleşen ilk kadın cerrah Dr. Dilek Gürsoy’
• Uplifers derlemesi: ‘Yılbaşı gecesi misafir ağırlama ipuçları’ 
• Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi çalışmaları kapsamında hazırlanan ‘Başka Kayda Rastlanmadı’ e-yayını erişime açıldı.
• AA, yönetmenler Zeki Demirkubuz ve Nuri Bilge Ceylan arasında polemiğe neden olan Altın Portakal 2006’dan bir kesit paylaştı.

günün sözü

“Kimse bu araçlara binmek istemiyor. Eğer araçta hasar oluşursa, bunu polis memuru ödemek zorunda. Emniyet, ödenek olmadığı için ekip araçlarına kasko sigortası yaptırmıyor.”

İstanbul’da görevli bir polis memuru, suç örgütlerine yönelik operasyonlarda ele geçirilen ve emniyete tahsis edilen 23 lüks araçla ilgili yaşananları anlattı.