Sayı: 1.060 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.515 kelime)

🌦️ Yurdun kuzey kesimlerinde yağmur etkili olacak. Güney kesimlerde ise parçalı bulutlu bir hava bekleniyor. 

$: 32,49 📉 €: 34,89 📈 BIST 100: 9.716 📈 ₿: 63.434 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, kendisini yere atarak ve yuvarlanarak saldırıya uğradığını iddia eden Kocaeli İzmit'in AKP'li belediye meclis üyesi İbrahim Efe var. 

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Yetmez ama evet

Tekirdağ Çorlu'da yedisi çocuk 25 kişinin hayatını kaybettiği ve 328 kişinin yaralandığı tren kazasıyla ilgili davada karar, altı yılın ardından açıklandı.

Dönemin TCDD birinci bölge bakım müdürü Mümin Karasu 17 yıl, dönemin TCDD bakım müdürü Turgut Kurt 16 yıl 3 ay, dönemin TCDD birinci bölge müdürü Nihat Aslan 15 yıl, yol bakım ve onarım şefi Özkan Polat 13 yıl 9 ay hapis cezası aldı. ‘Bilinçli taksir’ suçundan ceza alan bu isimler için tutuklama kararı verildi.

Mühendis Tevfik Baran Önder 10 yıl, dönemin TCDD bölge müdür yardımcısı Levent Meriçli  ile mühendisler Deniz Parlak ve Kubilay Başkaya 9 yıl 2 ay, dönemin TCDD birinci bölge bakım müdür yardımcısı Nizamettin Aras 8 yıl 4 ay hapis cezası aldı. ‘Taksirle ölüme neden olma’ suçundan ceza alan bu isimler hakkında adli kontrol şartları uygulanacak.

Dört sanık hakkında beraat kararı verildi.

Ailelerin avukatı Deniz Özen, kararı değerlendirdi: “Türkiye tarihinde belki de ilk kez kamu görevlilerinin aldıkları cezalar açısından önemli bir karar. Karardan memnunuz ancak yetmez. Bu yargılama başından beri eksik bir yargılamaydı.”

Kazada oğlu Oğuz Arda Sel ve eski eşi Hakan Sel’i kaybeden Mısra Öz, dönemin TCDD başkanı İsa Apaydın’ın da tutuklanmasını istediklerini söyledi.

Duruşmayı izleyen CHP lideri Özel, istinaf ve Yargıtay aşamasını dikkatle takip edeceklerini duyurdu.

Karaman’daki bir okulda, tutuklu sosyal medya fenomeni Dilan Polat’ı canlandıran çocuğun yer aldığı 23 Nisan etkinliği hakkında soruşturma başlatıldı. Görüntülerde, bir öğrencinin ‘Enerci’ şarkısıyla dans ettiği, iki öğrencinin ise gözaltı işlemi uygulayan polis rolünde olduğu görülüyor. 

Barış Terkoğlu’nun yazısı: ‘Uğur Dündar’ın babalık davası’

Harita: Sahra Çölü'nden gelen toz bulutunun yoğunluğu.

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier’le görüşen CHP lideri Özel, ‘vize sorunu’ konusunda Steinmeier’in inisiyatif almasını talep etti. Bu talep, EURO 2024’te Türkiye’yi desteklemek için ülkeye gitmek isteyenleri de kapsıyor. Görüşmede yer alan CHP’li Uzgel, “Çok açık teminatlarda bulunmamakla birlikte ellerinden geldiğince destek olacaklarını söylediler” dedi. 

CHP’nin eski lideri Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'la görüşmeye hazırlanan CHP lideri Özel'e isim vermeden "Saray’la müzakere edilmez, mücadele edilir” sözleriyle seslendi. 

İBB Başkanı İmamoğlu’nun, Beylikdüzü'nde görev yaptığı dönemle ilgili 'siyasi yasak ve hapis' istemiyle yargılandığı dava bir kez daha ertelendi. Yeni bilirkişi raporunun değerlendirileceği sonraki duruşma 31 Mayıs’ta görülecek.

İYİ Parti'nin genel başkan yardımcılarından Birol Aydemir, partisinden istifa etti. DEVA Partisi kurucularından Aydemir, 2011-2016 arasında TÜİK başkanı olarak görev yapmıştı. 

Sedat Ergin’in sayılarla yerel seçim analizleri: ‘CHP’nin Ege’deki rüzgârı İzmir’de hız kesince’

kültür - yaşam

Fotoğraf: Sebastian Fagarazzi / Venezia Autentica

İtalya’nın Venedik kentinde ‘ayakbastı parası’ uygulamasının ilk gününde 7 bin kişi ücret ödedi. Turist yoğunluğunu kontrol altına alma amacıyla günübirlik turistlerden yılın 29 gününde 5 euroluk giriş ücreti alınacak. İlk günde bu ödemelerden 36 bin eurodan fazla gelir elde edildiği aktarıldı.

Meta’nın Ray-Ban ile geliştirdiği ‘Meta Smart’ gözlüklere çok modlu yapay zekâ modeli eklendi. Gözlüğe verilecek ‘Hey Meta, bak ve …’ sesli komutuyla fotoğraf çekilebilecek, WhatsApp araması ve Instagram canlı yayını yapılabilecek, ayrıca herhangi bir nesne hakkında bilgi alınabilecek. Yeni özellik şimdilik ABD ve Kanada’daki kullanıcılara açık.

ABD’de ikinci kez bir insana başarıyla domuz böbreği nakli yapıldı. Kalp ve böbrek yetmezliğinden muzdarip 54 yaşındaki hastaya nakledilen organda tek bir genetik değişiklik yapıldığı aktarıldı. 

• Ocak 2022’de ölümcül kalp hastalığı olan 57 yaşındaki bir kişiye genetiği değiştirilmiş bir domuz kalbi nakledilmiş ancak hasta iki ay sonra hayatını kaybetmişti. Geçen mart ayında ise genetiği değiştirilmiş bir domuz böbreği naklinin ilk defa başarıyla gerçekleştiği duyurulmuştu.

Yeraltındaki aşırı basınç ve sıcaklıklarla oluşması milyarlarca yılı bulan elmas, Güney Kore’deki bir laboratuvarda 150 dakikada üretildi. Sıvı metallerin karışımına dayanan bir yöntemle devasa bir sıkıştırmaya gerek kalmadan 1025 derece sıcaklıkta sentetik bir elmas oluşturulabildi.

dünya

Fotoğraf: Nina Liashonok / Depo Photos

ABD’nin Ukrayna’ya gizlice uzun menzilli füzeler verdiği ortaya çıktı. Söz konusu füzelerin, geçen ay onaylanan 300 milyon dolarlık yardım paketinin bir parçası olduğu ve bu ay içerisinde Ukrayna’ya sevk edildiği açıklandı. 300 kilometre menzilli füzelerin Rus ordusunu vurmak için en az bir kez kullanıldığı belirtiliyor. Bu saldırıda Kırım’daki Rus havalimanlarının hedef alındığı vurgulandı. The New York Times füzelerin ayrıca, işgal altındaki liman kenti Berdyansk’taki Rus birliklerine karşı da kullanıldığını yazdı.

ABD’nin çeşitli üniversitelerinde başlayan Filistin yanlısı eylemler sürüyor. Boston’daki Emerson Koleji’nde 100’den fazla kişi gözaltına alındı. Austin'deki Teksas Üniversitesi'ndeki protestolar sırasında, aralarında yerel bir haber kanalından bir medya mensubunun da bulunduğu en az 34 protestocu; South California Üniversitesi’nde ise en az 93 kişiye gözaltı işlemi uygulandı. 

Üst düzey Hamas yetkililerinden Halil El Hayya, 1967 öncesi sınırlar içinde bağımsız bir Filistin devleti kurulması durumunda silahlarını bırakıp siyasi bir partiye dönüşeceklerini söyledi. Hâlihazırda İstanbul’da bulunan El Hayya, “İşgalcilere karşı savaşan insanlar bağımsız olduklarında ve haklarını ve devletlerini elde ettiklerinde ne yaptı? Siyasi partilere dönüştü ve onları savunan savaş güçleri de ulusal orduya dönüştü” dedi. İsrail’in bu talebi kabul etmesi beklenmiyor.

İran’da, 2022 yılındaki hükümet karşıtı eylemlere destek verdiği gerekçesiyle tutuklanan rapçi Toomaj Salehi, idam cezasına çarptırıldı. Gösteriler, başörtüsünü düzgün takmadığı gerekçesiyle polis gözetimine alınan ve burada hayatını kaybeden Mahsa Amini’nin ölümünün ardından başlamıştı. Eylemlerden önce de muhalif kimliğiyle tanınan ve konser vermesi yasaklanan Salehi kararı temyize götürecek.

Eşi Begoña Gómez’in yolsuzlukla suçlandığı İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, kamu görevlerini askıya aldı. Eşine yönelik yolsuzluk iddialarını yalanlayan Sanchez, verdiği aranın ardından istifa edip etmeyeceğini önümüzdeki pazartesi açıklayacak. 52 yaşındaki Sanchez, 2018'den beri başbakanlık görevini sürdürüyor. Gómez, yeni iş anlaşmalarını bağlamak için kocasının siyasi konumunu kullanmakla suçlanıyor.

New York Yüksek Mahkemesi, ABD’li eski film yapımcısı Harvey Weinstein’a 2020 yılında tecavüz suçlamasıyla verilen mahkûmiyet kararını bozdu. Weinstein, bu davada cinsel istismar suçundan 23 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Başka bir davadan ceza alan 72 yaşındaki Weinstein, cezaevinde kalmaya devam edecek. Angelina Jolie, Gwyneth Paltrow ve Salma Hayek gibi aktrisler Weinstein’ı cinsel saldırı ve tacizle suçlamıştı.

Irak’ta, IŞİD’e üye olmak ve ‘terörist eylemlerde’ yer almaktan suçlu bulunup idama mahkûm edilen 11 kişinin cezası infaz edildi. İnfazların ülkenin güneyindeki Nasıriye kentindeki bir hapishanede gerçekleştirildiği belirtildi. İdam edilenlerin tamamı Irak vatandaşı. Irak’ta daha önce de çok sayıda IŞİD savaşçısının idam cezaları infaz edilmişti.

ekonomi

Fotoğraf: İlker Eray / Depo Photos

Yeme ve içmenin, banka kartı ve kredi kartı harcamasından aldığı pay mart ayında ilk kez yüzde 5’in altında kaldı. Söz konusu harcama miktarı 63.9 milyar lira ile rekor düzeye ulaşsa da toplam harcamadan alınan pay yüzde 4.98. Sektör temsilcisi Hasan Yeşilyurt: “Türkiye’de restoranların satış fiyatları mevcut ekonomik durum göz önüne alındığında normal seviyelerde ama insanların alım gücü düştüğü için artık hepimize her şey çok pahalı geliyor.”

Merkez Bankası, politika faizini piyasa beklentilerine paralel olarak yüzde 50 seviyesinde sabit tuttu. Ayrıca enflasyonun ‘devam eden zayıflamaya rağmen öngörülenden yüksek’ gerçekleştiği belirtildi. 2024’ün ikinci yarısında dezenflasyonun sağlanacağı öngörüsü de yinelendi.

• KKM’den TL mevduata geçişin desteklenmesi ve genel olarak TL mevduat payının artırılması amacıyla TL zorunlu karşılıklara uygulanacak faiz oranı yükseltildi. Belirlenen koşulları yerine getiren bankaların, zorunlu karşılık tutarı için alabileceği en yüksek faiz KKM hesaplarında yüzde 30, TL mevduat hesaplarında yüzde 40 oldu.
• Merkez Bankası’nın 818 milyar liralık 2023 yılı zararı, kurun düşük seyrettiği nisan ayında sadece bir haftada 33 milyar lira azaldı.

Türkiye genelinde mart ayında konut fiyat artışı yüzde 2.7 oldu. Bu, aylık enflasyon olan yüzde 3.2’nin gerisinde. Mayıs 2020’den itibaren sürekli artan ülke genelindeki reel konut fiyat endeksi, Temmuz 2023’te düşüş eğilimine geçmişti. Sahibinden ve Bahçeşehir Üniversitesi’nin verilerine göre reel satış fiyatlarındaki düşüş dokuz aydır devam ediyor. Kiralık konut talebinde ise yıllık bazda yüzde 20’lik bir düşüş mevcut. Şubat verisine göre İstanbul’da ortalama konut fiyatı 5.4 milyon liranın üzerinde seyrediyor.

Almanya’da emekli maaşlarına yüzde 4.57 zam yapılacak. Bu oran, ülkedeki yüzde 2.2’lik enflasyon oranının iki katından fazla. 2000 yılından bu yana ülkedeki emekliler, ilk kez enflasyonun üzerinde bir oranda maaş artışı elde edecek. 84 milyonluk nüfusa sahip Almanya’da 2021 verilerine göre 23 milyonu aşkın emekli bulunuyor.

Teslimat şirketi Getir’in, bu hafta başında Almanya’daki 1.800 çalışanını işten çıkardığı ve 15 Mayıs itibarıyla ülkedeki faaliyetlerini sonlandıracağı öne sürülüyor. Rakibi Gorillas’ı satın aldıktan neredeyse bir buçuk yıl sonra Almanya’dan çekilmeye hazırlanan Getir’in aldığı yeni yatırımları, Türkiye pazarındaki faaliyetlerini genişletmek için kullanması bekleniyor.

Japon Yeni, ABD Doları karşısında 155.37 seviyesinde işlem görerek son 34 yılın en düşük değerine geriledi.

spor

Fotoğraf: Irina R. Hipolito / Depo Photos

Barcelona’dan sezon sonunda ayrılacağını duyuran teknik direktör Xavi Hernandez, kararından vazgeçerek takımın başında kalacağını açıkladı: “Fikrimi değiştirdim çünkü başkandan, yönetim kurulundan ve oyunculardan güven hissettim. Bu proje henüz bitmedi.” Xavi, 27 Ocak’ta takımının 5-3 mağlup olduğu Villarreal maçının ardından sezon sonunda görevini bırakacağını duyurmuştu.

Bahçeşehir Koleji, FIBA Europe Cup final ikinci maçında NINERS Chemnitz’i 105-95 mağlup etmesine karşın turnuvayı ikinci sırada bitirdi. Mücadelenin normal süresi de Bahçeşehir Koleji’nin 95-84’lük galibiyetiyle tamamlandı. İlk maç 85-74’lük skorla Chemnitz’in galibiyetiyle sonuçlandığı için karşılaşma uzatmalara gitti. Ancak farkı açamayan temsilcimiz ikincilikle yetindi.

Spor ekranı: Swiatek-Wang (20.00/beIN Max 1), Panathinaikos-Maccabi (21.15/S Sport), Brighton-Man.City (22.00/beIN Sports 3), Lakers-Nuggets (05.00/S Sport).

kapsül öneriyor

Murat Meriç’in 58 şarkılık listesi: ‘Üniversitelerde protest müzik’

Kelsey Borresen’in yazısı (çev. Eda Doğançay): ‘Gizli narsist’ler nasıl anlaşılır?: İlişkilerde dikkat etmeniz gereken 5 işaret’

Sanatçı Marcijuš Journey'in ‘hayali’ tenis kortları: ‘Venedik’

Mantra derlemesi: ‘Yedi yıl önce hayatına son veren Gaziantepspor’un Çek futbolcusu Frantisek Rajtoral’in hikâyesi’

Psikiyatr ve yazar Cem Mumcu’nun videolu serisi: ‘Feyyaz Yiğit ile Dost Sohbeti’ 

Yazar Gündüz Vassaf’ın verdiği söyleşi: ‘Yazmanın zorluğu ve değeri’ 

günün sözü

“Rahat uyu bebeğim. Bu daha başlangıç.”

Çorlu’da 25 kişinin yaşamını yitirdiği tren kazasında oğlu Oğuz Arda Sel’i kaybeden Mısra Öz’ün, kararın ardından yaptığı paylaşım.