Sayı: 1.130 - Ortalama okuma süresi: 7 dakika (1.756 kelime)

🌞 Yurdun kuzey kesimlerinde parçalı bulutlu, güneyinde ise güneşli bir gün bekleniyor.

$: 33,47 📈 €: 36,61 📈 BIST100: 10.098 📈 ₿: 59.652 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, Dünya Kediler Günü var. 

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de. 

Sansürflasyon

Instagram’a getirilen erişim engelinde yedinci gün geride kalırken internet dünyasına dair sansür kararları art arda alınıyor.

Sahip olduğu ticaret hacmiyle diğer sosyal medya platformlarından ayrışan Instagram’a ilişkin bugünkü tek açıklama AKP’li Efkan Ala’dan geldi: “Kısa sürede netice alınacağını düşünüyorum.”

NTV’nin haberine göre, Ankara ve Meta arasındaki görüşmelerde ‘terör tanımı anlaşmazlığı’ giderilemedi. Meta yetkilileri, PKK’nın uluslararası düzeyde terör örgütü olarak kabul edildiğini ve bu konudaki paylaşımlarda algoritmasını düzelteceğini bildirdi. Ankara’nın talebi aynı taahhütün ‘YPG ve FETÖ’ için de verilmesi.

Sosyal medyada çok popüler olan 'interneti kesme düğmesi' yerleştirmesi (Fotoğraf: Malumatfuruş)

Son 24 saatte, çocuklar arasında popüler olan Roblox adlı çevrimiçi oyun platformunun yanı sıra yazılım projeleri için online dokümantasyon oluşturma ve barındırma hizmeti sunan Read the Docs’a da erişim engeli getirildi. 

Türkiye, 9 milyonu aşkın oyuncusuyla dünyada Roblox’un en çok oynandığı dördüncü ülke. Platformda, 'Vergiden kaçış' adlı bir oyun da bulunduğu ortaya çıktı. Bu oyunda amaç, ‘Patron RTE’nin ‘saray vergisi, nefes alma vergisi, yürüme vergisi, makam aracı vergisi, yaşama vergisi’ gibi oyuncuları öldürmeye çalışan vergilerinden kaçmak. 

Teknoloji şirketleriyle dönem dönem görüşmeler yürüten TBMM Dijital Mecralar Komisyonu’nun başkanı AKP’li vekil Hüseyin Yayman, TikTok için “Ulusal güvenlik meselesi. Milletimiz, TikTok'un kapatılmasını istiyor" ifadelerini kullandı. Türkiye, 38.4 milyon TikTok kullanıcısıyla dünyada 11. sırada.

RTÜK Başkanı Şahin’in gündeminde ise artan bir ivmeyle büyüyen sokak röportajları vardı. Yayınların dezenformasyona yol açtığını öne süren Şahin, gerekli çalışmaların başlayacağını söyledi. Son dönemde sosyal medyada yaygınlık kazanan sokak röportajı, ilk gününden bu yana televizyon kanallarında da kullanılan bir format. Şahin açıklamasında, televizyon kanallarına da işaret etti.  

Fotoğraf: Depo Photos

İstanbul’un 2036 Olimpiyat Oyunları adaylığının tanıtımı için Paris’te oluşturulan ‘İstanbul Evi’nin açılış töreni yapıldı ve tanıtım filmi paylaşıldı. İBB ve Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi işbirliği ile Paris’in ünlü moda müzesi Palais Galliera’da bir hafta boyunca kiralanan ev için 249 bin euro verildiği ve bu ücretin sponsorlar tarafından karşılandığı açıklandı. Törende bulunan gazeteci Oray Eğin’in yazısı: ‘Yeni döneme dair ilk teyit Dedetaş'tan geldi: İstanbul'u yönetmeye hazırım’

TBMM Başkanı Kurtulmuş ve TİP lideri Baş, 'Gezi Davası' tutuklusu Can Atalay hakkında AYM'nin aldığı kararı görüşmek üzere bir araya geldi. Görüşmenin ardından konuşan Baş, Kurtulmuş’un kendisine Meclis’in Atalay’ın durumuyla ilgili toplanması için 16 Ağustos’u önerdiğini aktardı. Baş ayrıca, Atalay’a tekrar milletvekilliği yolu açılması için muhalefet partilerinin birlikte hareket edeceğini söyledi. Tatilde olan Meclis, Filistin lideri Abbas’ın konuşma yapacağı 15 Ağustos günü toplanacak.

Bursa Karacabey Ovası'nda ürünleri ellerinde kalan çiftçiler, sabah saatlerinde traktörleriyle Bursa-İzmir Karayolu'nda eylem yaptı. "Çiftçi mahsulüne sahip çık" ve "Hükümet istifa" sloganları atan çiftçilere jandarma ve çevik kuvvet müdahale etti. Alana gelen Bursa Valisi Mahmut Demirtaş’ın, domatesin 3.5 lira olan taahhüt fiyatından alınacağını söylemesinin ardından eylem sona erdi.

BBC Türkçe’nin derlemesi: ‘Türkiye'nin yerli teknolojiyle geliştirdiği hava savunma sistemi 'Çelik Kubbe' nasıl çalışacak?’

Millî Eğitim Bakanlığı, ilkokul birinci sınıf şubeleri ile bu sınıfların öğretmenleri ve ortaokul birinci sınıf şubelerinin, e-Okul sistemi üzerinden otomatik olarak belirleneceğini duyurdu.

Zonguldak Kilimli'de ruhsatsız çalışan bir maden ocağında yaşanan göçükte, maden işçisi 54 yaşındaki Ayhan Yılmaz hayatını kaybetti. 25 Temmuz'dan bu yana Zonguldak'ta toplamda 21 ruhsatsız maden ocağı tespit edildi.

Muğla Milas’ta çıkan orman yangını ikinci günde kontrol altına alındı. İlk belirlemelere göre yaklaşık 60 hektarlık (yaklaşık 84 futbol sahası) ormanlık ve zeytinlik alan zarar gördü.

İBB'ye bağlı İstanbul Planlama Ajansı verilerine göre, Ağustos 2024 itibarıyla Türkiye’de kayıtlı 3 milyon 103 bin 606 Suriyeli var. Bunların 530 bin 217’si İstanbul’da yaşıyor. Ülkede ikamet izniyle kalan yabancı sayısı 1 milyon 109 bin 25 kişi. İllere göre dağılımda ise ilk sıradaki İstanbul'u, Antalya takip ediyor. Kısa dönem ikamet izniyle kalan yabancılar arasında en fazla sayıya sahip olanlar Irak uyruklular.

📺 İstanbul Beyoğlu'nda gayrimenkul konusunda anlaşmazlık yaşayan Tugay Üstün ve alacaklısının avukatı Fatih Arslan bir fotokopiciye giderek senedin fotokopisini çektirdi. Fotokopi çekiminin ardından işyeri çalışanının uzattığı 523 bin liralık senedi alan Üstün, senedi yuttu.

kültür - yaşam

Amsterdam. (Fotoğraf: Jahanzeb Ahsan / Unsplash)

Avrupa ülkelerine 2023 yılında en çok Schengen başvurusunda bulunan ülke vatandaşları Çin, Türkiye, Hindistan, Fas ve Rusya oldu. Schengen News’in haberine göre Almanya, Polonya ve Çekya genel olarak vize başvurularını onaylama şansı en yüksek ülkeler iken tüm başvuruların yüzde 82.2’si onaylandı. Geçen yıl Türkiye vatandaşlarının başvurularını en çok onaylayan ülkeler ise yüzde 93 ile Portekiz, yüzde 91 ile İtalya, yüzde 89 ile Slovakya, yüzde 87 ile Polonya ve yüzde 86.5 ile İspanya oldu.

Geçen temmuz ayı, tarihin en sıcak ikinci ayı olarak kayıtlara geçti. Dünya genelindeki en sıcak ay da Temmuz 2023 olmuştu. AB’nin Copernicus programının son raporu bu gidişle 2024’ün tarihin en sıcak yılı olarak kayıtlara geçme ihtimalinin arttığını gösteriyor. 1940 yılından beri tutulan kayıtlara giren en sıcak iki gün de Temmuz 2024’te yaşandı: 22 Temmuz ve 23 Temmuz.

ABD’li şarkıcı Taylor Swift’in Avusturya’nın başkenti Viyana’da planlanan üç konseri ‘terör saldırısı planlandığı’ gerekçesiyle iptal edildi. Saldırı hazırlığında olduğu tespit edilen iki kişi tutuklandı. Üç gün art arda yapılacak konserlerin her birinde 85 bini aşkın kişinin toplanacağı hesaplanıyordu. Avusturya Başbakanı Nehammer konuya ilişkin “Batılı yaşam tarzımıza saldırmak için şiddet araçlarının kullanıldığı bir zamanda İslamcılığa karşı kararlı bir biçimde hareket etmek önemlidir” dedi.

Sokak sanatçısı Banksy’nin birkaç gün önce duyurduğu iki eserinden sonra üçüncü eseri de Londra’nın güneybatısında görüldü. Üç resmin de odak noktasının vahşi hayvanlar olması dikkat çekiyor. Keçi ve fillerden sonra üçüncü eserde üç adet maymun görünüyor. Bu üç eserin, İngiltere’deki sağcı ayaklanmaların toplumda yarattığı ‘vahşilik’ ve kaosa atıfta bulunduğu ya da iklim değişikliğine dikkat çektiği düşünülüyor. 

dünya

Fotoğraf: Thabo Jaiyesimi / Depo Photos

İngiltere’de bir haftadır süren aşırı sağcı grupların dün yapmayı planladıkları bazı protestolar, ırkçılık karşıtı binlerce kişinin organize olup sokağa çıkmasıyla engellendi. Irkçılık karşıtlarının eylemleri ise genel olarak barışçıl geçti. Southport kasabasında üç çocuğun hayatını kaybettiği bıçaklı saldırının failinin Müslüman ve göçmen kökenli olduğu yönündeki yanlış haberlerin ardından ülke çapına yayılan göçmen karşıtı protestoları kimi yerde şiddet olaylarına dönmüş ve 500’e yakın kişi gözaltına alınmıştı. Dün üç kişi çeşitli hapis cezaları alırken bugün de üç kişiye 18 aydan başlayan cezalar kesildi.

İspanya’nın Barcelona şehrinde polis, 2017’deki Katalonya’nın bağımsızlığı referandumunun ardından sürgünde yaşayan Carles Puigdemont'u bulmak ve tutuklamak için operasyon başlattı. Zira Puigdemont, Barcelona’da birkaç bin kişilik bir kalabalığa hitap ettikten sonra ortadan kayboldu. Puigdemont, konuşmasında “Kendi kaderini tayin hakkı halka aittir. Katalonya'nın kendi geleceğine karar vermesine izin verilmelidir. Sizi bir daha ne zaman göreceğimi bilmiyorum ama ne olursa olsun, birbirimizi tekrar gördüğümüzde bir kez daha 'Yaşasın Özgür Katalonya!’ diye haykırabiliriz” ifadelerini kullandı. Polis, operasyon kapsamında Fransa sınırına giden yollara barikat kurdu.

Japonya'nın güneyindeki Miyazaki eyaleti açıklarında meydana gelen 7,1 büyüklüğündeki depremin ardından bölgede tsunami alarmı verildi. Depremin yerin 25 ila 30 kilometre altında gerçekleştiği hesaplanıyor. Japon Meteoroloji Ajansı, depremden yaklaşık yarım saat sonra yarım metreye ulaşan tsunami dalgaları tespit edildiğini bildirdi. Daha büyük tsunami dalgalarının kıyıya vurmasına kesin gözüyle bakılıyor. Dünyada her yıl meydana gelen depremlerin yüzde 18’i Japonya’da gerçekleşiyor.

İslamî İşbirliği Teşkilatı’nın (IOC) toplantısı için Suudi Arabistan’da bulunan İran Dışişleri Bakanı vekili Ali Bakıri, Hamas lideri Haniye suikastından suçladıkları İsrail’e ‘doğru zamanda uygun bir şekilde’ yanıt vereceklerini söyledi: “İran’ın hamlesi sadece kendi egemenliğinin ve ulusal güvenliğinin savunması değil, aynı zamanda tüm bölgede istikrar ve güvenliğin savunulması olacak.” IOC, toplantının ardından yayınladığı bildiride suikastten İsrail’i sorumlu tuttu. Ancak bildiride İran’ın olası bir askerî hamlesine destek verilmedi.

• Fehim Taştekin’in yazısı: ‘Yahya Sinvar’ın liderliği ne anlama geliyor?', Hediye Levent’in yazısı: ‘Sinvar geldi Türkiye devre dışı kaldı’

BBC’nin derlemesi: ‘‘Kocandan yazılı izin getir’: İranlı kadınların çalışabilmek için yüzleştiği zorlu kurallar’

ekonomi

Fotoğraf: Cumhur Yetmez / Depo Photos

Merkez Bankası yılın üçüncü enflasyon raporunda enflasyon tahminlerini değiştirmedi. 2024 sonu için enflasyon beklentisi yüzde 38, 2025 için yüzde 14, 2026 için yüzde 9 seviyeleri korundu. Ekonomistlere göre beklentilerin zayıflamaması için tahminler değiştirilmedi ancak bu durum raporun inandırıcılığını sarsıyor. Ayrıca toplantıda ilk kez mevsimsellikten arındırılmış aylık fiyat artışları da açıklandı. Bununla birlikte Merkez Bankası Başkanı Karahan, ‘fiyat gelişmelerini anlamak için küçük ölçekli de olsa fiyat topladıklarını’, TÜİK’in fiyatlarıyla arasında ‘ciddi farklar’ bulunmadığını söyledi. Merkez Bankası ile TÜİK’in ortak hesaplamaları için bir komite oluşturulduğunu da belirtti. Uğur Gürses: “Tahmin değiştirmeden devam edilmesi faiz indiriminin ufukta belirdiğini söylüyor. ‘Faiz indirim döngüsüne girildiğinde de sıkı duruş korunacak’ vurgusu, indirim döngüsünün de 5’er puanlık kademeli olacağını, likidite gevşemesi olmayacağını ima ediyor.”

Vergi uzmanı Ozan Bingöl, 2025 yılında vergi, harç ve cezaların yüzde 45 oranında artacağını hesapladı. Bu durumda yeniden değerleme oranına göre yurtdışına çıkış harcı 720 lira, yurtdışından yolcu beraberinde getirilen cep telefonu harcı yaklaşık 46 bin lira olacak. 2022 yılında üç yıl ve üzeri pasaport harcı 1.478 lira iken hesaplamaya göre 1 Ocak 2025’te 11 bin 357 liraya çıkarak yüzde 668 zamlanacak.

Philip Morris, JTI, BAT ve TT gruplarının ardından Imperial Tobacco grubu da sigaralarına zam yaptı. Gruba ait en ucuz sigara 62 lira, en pahalısı ise 77 liraya yükseldi. 

Ticaret Bakanı Bolat, ihracatçılara 5 milyar liralık ek desteğin yolda olduğunu söyledi. Bu yılın başında 38 milyar liralık bütçenin yüzde 60’ının ihracat desteklerine ayrıldığını aktaran Bolat, ihracatçılara bir yılda yurtdışında beş fuara katılma desteğini 10’a çıkardıklarını hatırlattı. Öte yandan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, yeni mağaza ve depo açılışları, mağaza yenileme ve güneş panellerinin kurulumu için A101’e 200 milyon dolarlık kredi sağladı.

Temmuz ayında yatırımcısına en çok kazandıran BIST100 oldu. TÜFE ile indirgendiğinde BIST100 yüzde 0.91, külçe altın yüzde 0.54, brüt mevduat faizi yüzde 0.11 oranında reel getiri sağladı. Euro yüzde 1.44 ve ABD Doları yüzde 2.10 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.

📝 Ümit Akçay’ın küresel piyasalardaki düşüşle ilgili yazısı: ‘Yumuşak inişte yol kazaları’

spor

Fotoğraf: USA Today

ABD’li atlet Quincy Hall, 2024 Paris’teki erkekler 400 metre finalinde 43.40’lık derecesiyle altın madalyaya uzandı. Büyük Britanyalı Matthew Hudson-Smith 43.44'le gümüş, Zambiyalı Muzala Samukonga 43.74'le bronz madalyanın sahibi oldu.

A Millî Kadın Voleybol Takımı, Paris 2024 Olimpiyatlarının yarı finalinde bu akşam (8 Ağustos) TSİ 21.00’de İtalya ile karşı karşıya gelecek. Maç, TRT 1’de yayınlanacak. Grup aşamasında da mücadele eden iki takımın ilk maçı, İtalya’nın galibiyetiyle sonuçlanmıştı. Üçüncü kez Olimpiyatlarda mücadele eden Ay-Yıldızlılar, 2012 Londra’da grup aşamasını geçememiş, 2020 Tokyo’da ise beşinci olmuştu. İtalya, çeyrek finalde Sırbistan’ı mağlup edip yarı final biletini almıştı.

Spor ekranı: Eurosport 1 (20:30/Atletizm, 22:50/Voleybol, 23:30/Boks) Eurosport 2 (20:30 Çim hokeyi-Erkekler final Almanya-Hollanda, 21:45/Basketbol Erkekler yarı final ABD-Sırbistan). 

kapsül öneriyor

ARTE Concert canlı kaydı: ‘Ben Böhmer-Sónar 2024’

Mashable derlemesi: ‘Vücudunuz hangi olimpik spora uygun?’ 

Mehmet Yaşin’in yazısı: “Şu anda kıyı lokantalarını kurtaran iki balık vardır. Çingene palamutu ile sardalye.”

25. yaşını kutlayan psikedelik rock grubu ‘Hayvanlar Alemi’ üyeleri anlatıyor: “Aşk, Devrim, Anarşi!”

(500) Days of Summer filminin 15. yılı: ‘Beklentiler ve gerçekler’

Prof. Dr. Nurperi Gazioğlu’nun yazısı: ‘Bir Cumhuriyet aydını: Türkiye’nin ilk kadın beyin cerrahı Aysima Altınok’un ardından’

günün sözü

“Beni sokakta gören insanlar diyor ki ‘Sayın vekilim, TikTok’u kapatırsan cennetin kapısını aralarsın’. TikTok şeytanın avukatlığını yapıyor. Yaşını başını almış insanlarının orada paylaşım yapmalarını özgürlük alanı olarak görmüyorum. TikTok, Türkiye için bir millî güvenlik meselesidir. Milletimize sorulsa yüzde 90’ı TikTok’un kapatılmasını ister.”

TBMM Dijital Mecralar Komisyonu’nun başkanı AKP’li vekil Hüseyin Yayman.