Sayı: 1.171 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.362 kelime)

🌞 Hafta sonu boyunca tüm yurtta güneşli ve sıcak bir hava var. Yeni haftayla birlikte sıcaklıklar düşecek ve yağmur gelecek.

$: 34,24 📈 €: 37,57 📉 BIST100: 9.109 📈 ₿: 61.585 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, “İpe sapa gelmez baştan sona yalan bir yazıyla ben, ailem ve genel başkanım hedef gösterildi, iftiraya uğradım” diyen ve kolon kanseri olduğunu açıklayan Manisa Şehzadeler’in CHP’li belediye başkanı Gülşah Durbay var. 

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de.

Hav muhalefeti

Bugün 4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Günü. Sokak hayvanlarına ilişkin yasanın TBMM’de kabul edilmesinin üzerinden ise iki ay geçti. 

Yasa, sokaktaki tüm köpeklerin toplanmasına ve sahiplendirilinceye kadar barınaklarda bakılmasına hükmediyor. Bakımevine alınan köpeklerden ‘insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlar’ için uyutulma öngörülüyor. AYM, yasanın iptali için CHP’nin başvurusunu esastan görüşme kararı almıştı.

Ülke genelindeki sokaklarda 4 milyona yakın köpek olduğu tahmin ediliyor.

Hayvan hakları savunucuları ve örgütler, bu yıl Türkiye’de 4 Ekim’i kutlamayacaklarını açıkladı. 

İstanbul’da yılda 5 bin köpeğin sahiplendirilmesini hedeflediklerini açıklayan İBB Başkanı İmamoğlu, kısırlaştırma ve sahiplendirmeyi ülke genelinde kampanyaya dönüştüreceklerini söyledi ve “Tek bir hayvanın uyutulmasına izin vermeyeceğiz” dedi. İBB, ‘SemtPati’ uygulamasıyla geçici bakımevlerinde kalan sokak hayvanlarının sahiplendirileceğini duyurdu. 

Hayvan hakkı savunucuları ve hukukçular anlatıyor: ‘Şiddet normalleşti, suç cezasız kaldı'

İstanbul Beyoğlu’nda bir kadını sokak ortasında taciz eden ve serbest kalan iki kişi, sosyal medyada yükselen tepkilerin ardından yeniden gözaltına alındı. Saldırıya maruz kalan İ.A'nın saldırganlardan şikâyetçi olmadığı öğrenildi. Saldırganlar Semir T. ve Ömer K.'nın 'cinsel saldırı' dahil birden fazla suçtan kaydı olduğu belirlendi.

İstanbul Eyüpsultan ve Fatih'te yarım saat içinde aynı yaşta olduğu iki kadını öldüren 19 yaşındaki Semih Çelik, Edirnekapı surlarından atlayarak intihar etti.

Bolu’daki bir kavşağa, tribünlere ‘bozkurt işareti’ yapan millî futbolcu Merih Demiral’ın heykeli dikildi. Heykelin açılışını yapan kentin CHP’li belediye başkanı Tanju Özcan, “Demiral’dan izin aldık. Bozkurt simgesi, Türk dünyasının simgesidir” dedi.

Komedyen Şahan Gökbakar hakkında Marmaris Delikyol Koyu’ndaki villasının olduğu araziye kaçak olarak iskele, duvar, konut, depo, çardak, güneş paneli ve su deposu inşa ettiği gerekçesiyle 10 yıla kadar hapis cezası istendi. Yapılar hakkında kısa bir süre önce yıkım kararı verilmiş ancak bahçe kapısının kilitli olması nedeniyle işlem yapılamamıştı. Gökbakar, evi aldığını 2020’de yapıların inşa edilmiş olduğunu savunuyor. 

Özlem Akarsu Çelik’in yazısı: “Gazeteciler geçinemiyor…”

İsmail Saymaz’ın yazısı: ‘Sinan Ateş davası, şaşırtıcı bir hızda bitti’

Serpil Yılmaz’ın yazısı: ‘Hayrola! İş Bankası, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na mı bağlandı?’

BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın kulis haberi: “Bahçeli’nin muhalefetle diyaloğu, Erdoğan’ın ‘iç cepheyi güçlendirme’ çağrıları etrafında yapılıyor.”

Barış Pehlivan’ın yazısı: “Akın Gürlek’in İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı olması, AKP’nin seçim sürecinde ‘şahin’ bir politika izleyeceğinin işareti olarak yorumlanıyor.”

kültür - yaşam

Resim: ‘The Crazy Barbara’ (1633), Frans Hals

Hollanda’da, Avrupa ve Amerika kıtalarında 15. ila 17. yüzyıl arasında ‘cadı’ denilerek yakılan 70 bini aşkın kadın için anıt hazırlığı yapılıyor. Ulusal Cadı Anıtı Vakfı, bunun için 35 bin euroluk bağış topladı ve anıta ev sahipliği yapabilecek belediyelerle görüşmelerini sürdürüyor. 

MFÖ üyesi Mazhar Alanson'un 50 yaşındaki kızı Eda Alanson, tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. Ajanslar, Alanson’un ani bir rahatsızlık nedeniyle hastaneye kaldırıldığı bilgisini geçti. Gazetecilik ve metin yazarlığı yapan Alanson, senaryosunu yazdığı ‘Kirpi’ (2009) filminde babası ile beraber rol almıştı. MFÖ’nün ‘Muaf’ şarkısının söz yazarı olan Eda Alanson, Mazhar Alanson'un Hale Alanson evliliğinden dünyaya gelmişti.

Çizgi roman dünyasının devleri Marvel ve DC Comics, ABD’de ‘super hero’ (süper kahraman) kelimesinin kullanım haklarını kaybetti. Bu iki şirket, söz konusu tabirin tescilini 1980’den bu yana ortak kullanıyordu. Karar, süper kahraman temalı bebek çizgi romanları üreten Superbabies isimli şirketin, bu durumun haksız rekabet yarattığını savunarak açtığı dava üzerine alındı. 

YouTube, şimdiye kadar 1 dakika ile sınırlı olan Shorts videolarının süresini 3 dakikaya çıkardı. 15 Ekim itibarıyla uygulanacak bu değişimle birlikte Shorts içinde remiks klipler de oluşturabilecek.

dünya

Fotoğraf: Sally Hayden / Depo Photos

İsrail ordusunun Lübnan’a yönelik hava ve kara saldırıları sürüyor. Bu sabah (cuma) İsrail, Lübnan’ı Suriye’ye bağlayan ve binlerce insanın Suriye'ye tahliye için kullandığı ana yola saldırı düzenledi. Masna sınır kapısında, yakınlardaki saldırı nedeniyle dört metre genişliğinde bir krater oluştu. İsrail ordusu, Hizbullah’ı söz konusu sınır kapısından Lübnan’a askerî malzeme taşımak için kullanmakla suçluyor. Bu arada perşembe gecesi yoğun İsrail bombardımanın bir hedefi de, Hizbullah kontrolündeki Dahiye yakınındaki uluslararası havalimanına yakın noktalar oldu. Birleşmiş Milletler, 23 Eylül'den bu yana 130 bin kişinin Lübnan'dan Suriye'ye kaçtığını tahmin ediyor. Öte yandan Avrupa Birliği, Lübnan’a 30 milyon euro tutarında ek insani yardım yapılacağını duyurdu.

• İran’ın dinî lideri Hamaney, başkent Tahran’da yaptığı cuma hutbesinde “İsrail’in ömrü uzun olmayacak” dedi. Konuşmasını Farsça yerine Arapça yapan Hamaney, İran’ın geçen günlerde İsrail’e yönelik hava saldırılarının meşru olduğunu savundu.

ABD’nin güneydoğusunda etkili olan Helene Kasırgası nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 200’e yükseldi. Özellikle Kuzey Carolina’nın batısındaki dağlık bölgelerde yollar yıkılırken elektrik, su ve cep telefonu hizmetleri de kesildi. Kurtarma ekipleri de bu bölgeye ulaşmaya çalışıyor. Ancak yetkililer can kaybının daha da artabileceğini söylüyor. Helene, 2005’te ABD ana karasını vuran Katrina Kasırgası’ndan bu yana en ölümcül kasırga oldu.

Rusya, ABD’nin çekilmesinin ardından Afganistan’da yönetimi ele geçiren Taliban’ı terör örgütleri listesinden çıkarmaya hazırlanıyor. Taliban'ı 2003 yılında terör örgütleri listesine ekleyen Rusya, ABD’nin ülkeden çekildiği 2021’den bu yana örgütle olan ilişkilerini kademeli olarak geliştiriyor. Rusya lideri Putin de geçen temmuz ayında Taliban’ı müttefik olarak tanımlamıştı. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ise başkent Moskova’daki Afganistan konulu diyalog toplantısında Batılı ülkelerden Afganistan’a yönelik yaptırımlarını kaldırmalarını talep etti.

Bosna Hersek’te etkili olan aşırı yağışların oluşturduğu su baskınları ve toprak kaymaları nedeniyle en az 15 kişi hayatını kaybetti. Hâlen çok sayıda kişinin kayıp olduğu belirtiliyor. Bu nedenle can kaybının artmasına kesin gözüyle bakılıyor. Şiddetli yağışlar ve sert rüzgârlar Bosna Hersek’in komşusu Hırvatistan'da da görüldü. Birçok yol kapandı ve başkent Zagreb'de, Sava Nehri'nin taşması ihtimaline karşı önlemler alındı.

İspanya’da F-18 tipi savaş uçağının düşmesi sonucunda bir asker yaşamını yitirdi. Ülkenin kuzeydoğusundaki Teruel kenti yakınlarında düşen uçağın hayatını kaybeden pilotunun İspanya ordusu yarbayı Pablo Estrada Martín olduğu açıklandı.

ekonomi

Fotoğraf: Tolga Ahmetler / Unsplash

İstanbul’da yaşamanın maliyeti 71 bin 431 liraya yükseldi. İPA’nın raporuna göre eylül ayında kentte dört kişilik bir ailenin yaşama maliyeti geçen yıla kıyasla yüzde 60.3 arttı. İstanbul’da yaşam bir önceki aya göre 2 bin 498 lira daha pahalandı. Temel tüketim maddelerinden tuvalet kâğıdındaki yıllık fiyat artışı yüzde 119, tıraş malzemelerinde yüzde 90, kuru fasulyede ise yüzde 83 oldu. 

Reuters’ın anketinde TL’nin dolar karşısındaki kayıplarının yıl sonunda yüzde 5’e ulaşması öngörülüyor. Dolar/TL’nin yıl sonunda 36, bir yıl sonra ise 41.25 olması bekleniyor.

TÜİK’in verilerine göre 2023 yılında devletin toplam gelirindeki artış bir önceki yıla kıyasla yüzde 91.7, giderindeki artış da yüzde 106.18 oldu. ‘Genel devlet harcamalarının’ GSYH’ye oranı 2022 yılında yüzde 2.1 iken bu oran 2023’te yüzde 4.8’e yükseldi.

Kamu bankalarının reklam harcamaları, özel bankaların harcamasını kat kat aşıyor. Halk Bankası’nın 2023 yılı reklam harcaması, 2005’teki harcamasının 374 katına çıkarken Ziraat Bankası’nın harcaması ise 298 kat arttı. Aynı dönemde Akbank ve Yapı Kredi’nin reklam harcamaları ise sadece sekiz kat arttı. İki kamu bankasının son 19 yıldaki reklam harcamasının toplam tutarı 1.28 milyar dolar. Vergi uzmanı Ozan Bingöl: “İki kamu bankasının sadece 2023 reklam harcaması toplamıyla bu eğitim-öğretim yılında ortalama 20 bin lira maaş ile 16 bin 666 temizlik görevlisi çalıştırılabilirdi.”

📊 Kira artış oranında yüzde 25’lik tavanın temmuz ayında kalkmasıyla, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 5 olan aylık ortalama fiyat artışı üçüncü çeyrekte yüzde 7.3’e yükseldi.

Merkez Bankası’nın raporuna göre yılın son çeyreğinde bankacılık sektörü, konut kredilerinde gevşeme, taşıt kredilerindeki sıkılaşmanın sonlanması, diğer bireysel kredi türlerine uygulanan standartlardaki sıkılaşma seyrinin ise devam edeceğini bekliyor.

Avrupa Komisyonu, Çinli elektrikli araçlara yüksek gümrük vergisini AB ülkelerinin çoğunluğu çekimser kalmasına rağmen onayladı. Böylece, ABD’li Tesla için gümrük vergisi yüzde 7.8 iken Çinli üreticiler yüzde 45’in üzerinde gümrük vergisiyle karşılaşacak.

spor

Fotoğraf: Depo Photos

TBF Başkanı Hidayet Türkoğlu, yıkılan Abdi İpekçi Spor Salonu’nun yerine yapılan Basketbol Gelişim Merkezi’nde İpekçi’nin adını yaşatacaklarını söyledi: “Abdi İpekçi basketbol ile özdeşleşmiş bir isim. Abdi İpekçi ismini seçim sürecine dahil etmek istemedim. Geçtiğimiz günlerde kızıyla görüştüm. Seçimden sonra planlarımız var.” Efe Aydan ve Türkoğlu’nun federasyon başkanlığı için yarışacağı seçim 8 Ekim’de düzenlenecek.

Onur Özgen’in yazısı: ‘Garp cephesinde yeni bir şey yok’ 

Spor ekranı: Napoli-Como (19.30/S Sport 2), Rizespor-Antalyaspor (20.00/beIN Sports 1), Fenerbahçe-Olympiakos (20.30/S Sport), Sunderland-Leeds United (22.00/TV 8.5), Virtus Bologna-Anadolu Efes (22.00/S Sport 2). 

kapsül öneriyor

Fragmanlarıyla bu hafta vizyona giren filmler. 

Hozier’in yeni albümü: ‘Unreal Unearth: Unaired’ 💿

Sanatçı Hakan Yılmaz’ın Tophane Çeşmesi’ne yaptığı video mapping çalışması

Fotoğrafçı Trent Munson’ın Letonya’da bir halk dansını kaydettiği videosu: ‘Cross’ 

TRT Arşiv seçkisi: ‘Kamuran Akkor’

Binnaz Saktanber’in yazısı: ‘Komedi iyilik inşa edebilir mi: Will Ferrell ve Ellen DeGeneres vakaları’ 

günün sözü

"Daha önce korumasıydım. Şimdi de danışman olarak RTÜK'te görev yapıyorum.”

RTÜK Başkanı Şahin’in danışman olarak atadığı eski koruma polisi Rıdvan Usta.