Sayı: 1.215 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika (1.507 kelime)

🌦️ İzmir, Aydın ve Muğla’da şiddetli yağış bekleniyor. Yurdun iç ve batı kesimlerinde bulutlu bir hava öngörülüyor; diğer bölgelerde ise parçalı bulutlu bir hava hâkim olacak.

$: 34,69 📉 €: 36,75 📈 BIST100: 9.935 📈 ₿: 101.314 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, Türkiye’de kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmesinin 90. yıldönümü var.  

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de.

İçkide sahtecilik

İstanbul'da sahte içki nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 22'ye yükselirken 24 kişinin hastanelerde tedavisi devam ediyor.

İlk vaka 25 Kasım’da görülürken sahte içkilerin Fatih, Şişli ve Beyoğlu'ndan temin edildiği belirlendi. Diğer ilçelerde var olduğu tahmin edilen depolar aranıyor. 10 kişinin tutuklandığı operasyonda, içkilerin alındığı yerler arasında tekel bayilerinin de olduğu belirlendi.

Bazı içkilerin orijinal görünümlü şişelere, bazılarının ise pet şişelere doldurulduğu görüldü. 402 litre sahte içki bulunan Dolapdere’deki depodan kuryeler aracılığıyla teslimat yapıldığı bilgisine ulaşıldı.

Zehirlenme vakaları Bakırköy, Esenyurt, Sultangazi, Kâğıthane, Fatih, Beyoğlu, Şişli, Üsküdar ve Ümraniye’de görüldü.

Satıcılar ifadelerinde, “Yurtdışından getirdiğimiz için ucuz” diyerek orijinal görünümlü şişeleri müşteriye sunduklarını anlattı.

Sahte içkiyle ortaya çıkan metil alkol zehirlenmesi, genellikle tüketimden 10 ila 24 saat sonra belirtilerini gösteriyor. Merkezî sinir sistemi üzerinde yıkıcı etkiler yapan metil alkol, körlüğe, organ yetmezliğine ve ölüme neden olabiliyor.

İHA’nın haberine göre, Arnavutköy'de yüzey temizleyici içen 72 yaşındaki bir kişi, mide ağrısı nedeniyle hastaneye başvurdu. Bu kişinin ifadesinde, içki fiyatının pahalı olması nedeniyle  yüzey temizleyici içtiğini anlattığı öne sürüldü.

Türkiye'de sahte içkiden kaynaklanan zehirlenmeler, özellikle son birkaç yıldır içkiye gelen vergi zamlarının etkisiyle sıklıkla görülüyor. Alkollü içkilerden hem ÖTV hem de KDV alınıyor.

Tekel Bayileri Platformu Başkanı Özgür Aybaş anlatıyor: ‘İçki alırken nelere dikkat edilmeli?’

'Yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçlamasıyla tutuklanan AKUT kurucusu Nasuh Mahruki’nin tahliyesine karar verildi. Mahruki’nin üç yıla kadar hapsi istendiği davanın ilk duruşması 26 Aralık’ta görülecek.

‘Yenidoğan çetesi’ davasında ara karar açıklandı. Tutuksuz yargılanan 25 sanıktan yedisi için tutuklama kararı verilirken, tutuklu 22 sanığın ise tutukluluk hâli devam edecek. Haklarında tutuklama kararı olan isimlerden dördü için yakalama kararı çıkarıldı. Bunlar arasında Birinci Hastanesi’nin sahibi Ali Aksu da var. Bir sonraki duruşma 13 Ocak’ta görülecek. 

Bakanlık ve Diyanet’in projesi ÇEDES kapsamında İzmir Bornova’daki 99 okula, 'manevi danışman' görevlendirilmeleri yapıldı. İlçedeki anaokulu, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerine eğitim verilecek cami adresi bildirildi. Bu okullar arasında İzmir Fen Lisesi ve Bornova Anadolu Lisesi de yer alıyor. Feray Aytekin Aydoğan'ın yazısı: ‘İlkokullar Kuran kurslarına dönüştürülüyor’.

İtalya’nın Ankara Büyükelçiliği, Türk öğrenciler için vize başvurularında herhangi bir askıya almanın söz konusu olmadığını ve sürenin herkes için 29 Kasım'da sona erdiğini açıkladı.  İtalya’daki okullara kabul almasına rağmen vize bekleyen yaklaşık 1.000 öğrenci olduğu tahmin ediliyor. Ege Bölgesi Sanayi Odası, Almanya’ya yapılan vize başvurularında en fazla reddi İzmir merkezli başvuruların aldığını açıkladı.

Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cenap Ekinci, sosyal medya hesabından ‘terör örgütü PKK propagandası yaptığı’ gerekçesiyle tutuklandı. MA’nın haberinde Ekinci’nin, gazeteci Nevşin Mengü’nün paylaşımına yaptığı yorum gerekçesiyle tutuklandığı iddia edildi. Ekinci yerel seçimde, DEVA Partisi’nin Diyarbakır BB adayıydı.

Şair, yazar ve gazeteci Tevfik Taş, kalp krizi sonucu 62 yaşında hayatını kaybetti. Sağlık sorunları nedeniyle bir süredir tedavi gören Taş, son olarak Gazete Duvar ve kurucularından olduğu Evrensel’de yazıyordu.

İBB zabıta ekipleri, kamusal alanı işgal ettikleri gerekçesiyle Kartal sahilindeki karavanları park alanından çıkardı. Kararın, ilçe sakinlerinin şikâyetleri sonrası alındığı açıklandı. 

Barış Terkoğlu’nun yazısı: “Önümde bir dosya duruyor. Milli eğitimden başlayan mahkemelere taşan bir hikâye.”

politika

Edirne Belediye Başkanı Filiz Gencan Akın (Fotoğraf: Depo Photos)

Manisa BB’nin CHP’li başkanı Zeyrek’in ardından, Edirne Belediyesi’nin CHP’li başkanı Akın da tehdit edildiğini söyledi. İki isim de tehditlerin kaynağını ‘rant çevreleri’ olarak gösterdi.

Kayyum atanan İstanbul Esenyurt’ta AKP’den üç dönem belediye başkanlığı yapan Necmi Kadıoğlu, belediye binasında görüntülendi. Esenyurt’un ilk belediye başkanı Gürbüz Çapan, görev dönemini anlatıyor: “İnsanları hayata katmaya çalıştık”.

Sedat Ergin’in yazısı: “Koltuğu sallanmakta olan Suriye liderinin Ankara ile normalleşmeye girmesi, Türkiye’nin Putin’in istediği şekilde Esad’a yardım edebilmesini de kolaylaştıracaktır.”

kültür - yaşam

Fotoğraf: ABC News

‘The Fashion Awards’da 2024 yılının modeli 21 yaşındaki Alex Consani oldu. Böylece 35 yıldır düzenlenen etkinlikte ilk kez bir trans model yılın modeli seçildi. Consani, Valentina Sampaio ile birlikte Victoria’s Secret’ın uzun yıllar sonra yaptığı defilesindeki ilk trans modellerinden biri olmuştu. Ayrıca Jonathan Anderson da üst üste ikinci kez ‘Yılın Tasarımcısı’ ödülüne değer görüldü.

Edirne’deki Tarihî Mahmudiye Kışlası kültür merkezine dönüştürülecek. II. Mahmut döneminde, 1826 yılında inşa edilen ve daha sonra uzun yıllar cezaevi olarak kullanılan kışlanın kültür merkezine dönüştürülmesiyle sergi ve etkinlikler için 25 bin metrekare kapalı alan açılacak.  

📸 Forbes’un 2024 yılının ‘en iyi içerik üreticileri’ listesi.

dünya

Fotoğraf: Telmo Pinto / Depo Photos

Fransa’da 1962’den bu yana ilk kez bir hükümet güvenoylaması sonrası düştü. Üç ay önce görevine başlayan Başbakan Michel Barnier’in kısa bir süre içerisinde Cumhurbaşkanı Macron’a istifasını sunması bekleniyor. Ülkedeki anayasaya göre gelecek yılın temmuz ayından önce bir seçim düzenlenemiyor. Bu nedenle Macron'un seçilmemiş teknokratlardan oluşan bir hükümet ataması da söz konusu. Son siyasi kriz, hükümetin gelecek yıl için kemer sıkma bütçesini geçirmek istemesi ile başladı. Aşırı sol blok ve Marine Le Pen'in başını çektiği aşırı sağ ayrı ayrı önergelerle bütçeye karşı çıktı ve ardından güvenoylamasında 577 milletvekilinin 331'i hükümetin düşürülmesi yönünde oy kullandı.

Uluslararası Af Örgütü, İsrail ordusunun Gazze’ye yönelik saldırılarına dair yayınladığı 300 sayfalık raporda İsrail’i soykırım yapmakla suçladı: “Şok edici bulgularımız uluslararası topluma bir uyarı niteliğinde olmalı. Bu bir soykırım. Hemen durdurulmalı.” Raporda İsrail'in Filistinlileri topluluk olarak yok etmeyi amaçladığı vurgulanırken İsrail ordusuna silah desteği sağlamaya devam eden ülkelerin suç ortağı olma riskiyle karşı karşıya oldukları uyarısı yapıldı. Örgüt, Gazze'de derhal ateşkes ilan edilmesi ve Hamas'ın kaçırdığı tüm rehinelerin serbest bırakılması çağrısında da bulundu.

Ukrayna, devam eden savaşta Rusya’nın topraklarından zorla götürdüğü Ukraynalı çocukları iade etmesini istiyor: “Ukrayna, yasadışı şekilde sınır dışına çıkarılan ve zorla nakle maruz kalan yaklaşık 20 bin çocuğu arıyor.” Ukrayna lideri Zelenskiy’in danışmanı ve ‘Bring Kids Back’ (Çocukları Geri Getirin) isimli girişiminin üst düzey yetkililerinden Daria Zarivna, şu ana kadar 1.022 çocuğun ülkelerine geri gönderildiğini duyurdu. Rusya ise çocukların zorla nakledildiği iddialarını reddediyor.

Avrupa Birliği üyesi Güney Kıbrıs, İsrail'den hava savunma sistemi satın aldı, ilk teslimat da geçen salı günü gerçekleşti. Güney Kıbrıs, Ukrayna’yı işgal eden Rusya’ya uygulanan yaptırımlar nedeniyle Rus yapımı silahlara mühimmat ve yedek parça bulamıyordu. İsrail’den satın alınan ‘Barak MX’ isimli hava savunma sistemi düşman uçak ve füzelerini 150 kilometre uzaktan vurabilecek kapasiteye sahip. Ukrayna işgali öncesinde Güney Kıbrıs’ın ana silah tedarikçisi Rusya'ydı.

Gazete Duvar’ın derlemesi: ‘Polis kurşunuyla ölen Aleksis'in arkadaşı Nikos Romanos, cezaevinden seslendi: ‘Mücadele şimdi başlıyor'

ABD’nin California eyaletindeki Yedinci Gün Adventist Kilisesi'ne bağlı bir okulda 5 ve 6 yaşlarındaki iki çocuğu silahla vuran saldırgan intihar etti. Yaralı olarak hastaneye kaldırılan çocukların durumu kritik. Silahlı saldırganın bir öğrenciyi okula kaydettirme konusunu görüşmek üzere okul yöneticisiyle toplantı planladığı ve bu görüşmenin samimi bir havada geçtiği belirtiliyor. Görüşmenin hemen ardından saldırgan, bir sınıfın dışındaki öğrencilere ateş açtı, sonrasında ise kendisini vurdu. Saldırganın kimliği ve saldırı nedeni henüz bilinmiyor.

ekonomi

Fotoğraf: 1ndex / Unsplash 

TÜİK verilerine göre 2023 yılında eğitim harcamaları bir önceki yıla kıyasla yüzde 92.5 arttı. Ayrıca eğitim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 4.3’e yükseldi. 2013’te bu oran yüzde 6.4’tü. Eğitim harcamalarının yüzde 83.5’i devlet tarafından finanse edildi. Öğrenci başına harcamanın en yüksek olduğu eğitim düzeyi yükseköğretim oldu. Devlet eğitim harcamalarının GSYH içindeki payı ise yüzde 3.6.  

Mecliste görüşmeleri devam eden düzenlemeye göre coğrafi verileri üreterek gelir elde eden gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerin faaliyetleri bakanlık iznine tabi olacak. İzin bedeli, yapılacak bir hesaplama üzerinden belirlenecek. Bazı ülkeler harita üreten sahada bilgi toplayan şirketleri ve faaliyetleri kayıt altına alıyor ama henüz izin bedeli getiren ülke yok. Teklif kanunlaşırsa bu, dünyada bir ilk olacak. Ücretlendirilecek, izin alınmaması ve ödeme yapılmaması hâlinde idari para cezası verilecek. Söz konusu teklif ‘esnafa konum vergisi getirilecek’ şeklinde anlaşılınca Bakanlık bunu reddeden bir açıklama yayınladı. 

Merkez Bankası toplam brüt rezervi 29 Kasım ile biten haftada 157.7 milyar dolara yükseldi.

Resmî Gazete’de yayımlanan ilana göre 100 maden sahası ihale yoluyla aramalara açılacak.

GSM operatörlerinin kredi kartıyla fatura ödemeleri sırasında ‘hizmet bedeli’ adıyla tahsil ettiği ücretleri Yargıtay hukuksuz buldu. Daha önce 1.5 lira olan hizmet bedelinin bugün 5 liraya kadar yükseldiğine dikkat çeken CHP’li vekil Orhan Sarıbal “Elimizdeki veriler bu uygulama nedeniyle operatör firmasının aylık 200 milyon liraya varan bir gelir elde ettiğini göstermektedir” dedi.

Kripto para birimi Bitcoin perşembe gününün ilk saatlerinde yüzde 6’dan fazla değerlenerek ilk defa 100 bin doların üzerine çıktı. Böylece Bitcoin’in değeri yılın başından bu yana yüzde 100’den fazla ve ABD Başkanı Trump’ın seçim zaferinden bu yana geçen dört haftada yaklaşık yüzde 45 arttı. Coinmarketcap’in verilerine göre Bitcoin dahil küresel kripto para piyasasının değeri 24 saatte yaklaşık yüzde 2.8 artarak 3.6 trilyon doları geçti.

spor

Fotoğraf: The Athletic

Danimarka Futbol Federasyonu, Nordsjaelland ve AGF arasında oynanan lig maçında taraftarlarının attığı toplam dört adet kartopu nedeniyle iki takıma 670’er euro para cezası verdi. Federasyon, iki kulübün taraftarları tarafından ikişer kartopu olmak üzere toplam dört kartopu atıldığını belirtirken cezanın, stadyumda güvenlik ve düzen ihlali nedeniyle alındığını duyurdu. Para cezası kararına itiraz hakkı bulunmuyor.

Spor ekranı: Gaziantep FK-Batman Petrolspor(20.30/ASpor), Zalgiris-Efes (21.00/SSport), Real Madrid-Fenerbahçe (22.45/SSport2), Bournemouth-Tottenham (23.15/beINSports4). 

kapsül öneriyor

Enstrümansız müzik programı ‘ve ben yalnız’a Peyk’ten İrfan Alış’ın konuk olduğu bölüm: ‘Köleler ve Kilitler’ 

Dezeen seçkisi: ‘Yılın en iyi evleri’

‘Bizimkiler’ dizisi kesiti (1995): ‘Boğazda balık’ 

Çikolata üreticisi Ebru İpekçi, Can Kozanoğlu ve Mirgün Cabas'ın podcasti ‘Nereden Başlasam?’ın konuğu: ‘Çikolata'

Manifold’un ‘Kadraj’ serisinde Gizem Hız'ın çalışması: ‘Palet serisi'

Arkitekt seçkisi: ‘Ani Antik Kenti’

günün sözü

“Arkadaşlarımızın tahminlerine göre Türkiye'nin yedide biriyle fotoğraf çektirmişim.”

Yedi yıl boyunca İçişleri Bakanı olarak görev yapan AKP’li vekil Soylu’nun, “Bazı suça bulaşmış kişilerin sizinle fotoğrafları çıktı. Keşke bu kadar fotoğraf vermeseydim dediğiniz oldu mu?” sorusuna verdiği yanıt.