Ankara açıldı, Washington kapandı

Ankara açıldı, Washington kapandı | Kapsül

Günlük Doz

01 Ekim 2025

Sayı: 1.414 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika (1.368 kelime)

🌤️ Hava sıcaklığının, yurdun kuzey kesimlerinde mevsim normallerinin altında, diğer yerlerde diğer yerlerde normalleri civarında seyredeceği tahmin ediliyor. Ayrıca İstanbul başta olmak üzere birçok kent için kuvvetli fırtına uyarısı yapıldı.

$: 41,58 📈 €: 48,79 📉 BIST100: 11.022 📉 ₿: 117.447 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde lisede yaşanan bir kavga sonucu yoğun bakıma kaldırılan öğrenci Murat Duha Yıldız var.

Ankara açıldı, Washington kapandı

Bir tarafta yasama yılının görkemli açılışı, diğer tarafta devletin kapılarına kilit vuruldu. Türkiye ve ABD aynı gün zıt görüntülere sahne oldu.

Türkiye Büyük Millet Meclisi, 28. Dönem 4. Yasama Yılı’na başladı. İki buçuk aylık aradan sonra gerçekleşen açılış, sadece törensel bir başlangıç değil; aynı zamanda siyasi mesajların, parti tavırlarının ve gelecekteki tartışmaların provası niteliğinde oldu.

Sabah saatlerinde Meclis’te Atatürk Anıtı önünde düzenlenen törenin ardından Genel Kurul toplandı. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş oturumu yönetti. Ancak asıl dikkat çeken, partilerin açılışa dair farklı tavırlarıydı:

CHP, belediye başkanlarına dönük operasyonları ve kurultay sürecine müdahaleleri gerekçe göstererek açılışı boykot etti. Ana muhalefet ilk kez bir yasama yılı açılışını topluca terk etti.
Türkiye İşçi Partisi (TİP), benzer gerekçelerle açılışa katılmadı; Silivri’de eş zamanlı basın açıklaması yaptı.
DEM Parti, Erdoğan salona girdiğinde ayağa kalktı fakat alkışlamadı. Bu tutum, parti içinde “eleştirel nezaket” olarak yorumlandı. DEM Parti eş başkanlarının Bahçeli ile tokalaşması da “beklenen temas” olarak kayda geçti.
İYİ Parti lideri Müsavat Dervişoğlu’nun Bahçeli’ye selam vermeden oturması, muhalefet cephesindeki yeni dengelere işaret etti.

Erdoğan’ın konuşması

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşması, açılışın en önemli bölümüydü. Erdoğan, iç politikaya çok az değinirken, Gazze merkezli dış politika mesajlarına ağırlık verdi:

· “Savaşın kazananı, adil bir barışın kaybedeni olmaz.”

Konuşma sonrası Erdoğan’ın ilk tokalaşmasının DEM Parti vekilleriyle olması, dikkatleri bir kez daha siyasetin sembolik jestlerine çevirdi. Ancak Erdoğan'ın DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları'nın elini sıkmaması da dikkatlerden kaçmadı.

Meclis kulislerinde gün boyu Bahçeli’nin temasları, muhalefet partilerinin tepkileri ve Erdoğan’ın konuşmasındaki Filistin vurgusu tartışıldı. Açılış, yeni yasama yılının “yüksek tansiyonla” geçeceğinin sinyallerini verdi.

Washington: Bütçe krizi devleti kilitledi

Ankara’da Meclis açılırken, Atlantik’in diğer ucunda devlet kapıları kapandı. ABD, 2019’dan bu yana ilk kez federal hükümetin kapanmasıyla yüz yüze kaldı.

Bütçe görüşmelerinde Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasındaki derin görüş ayrılıkları çözülemedi:

Demokratlar, sağlık sigortası sübvansiyonlarının sürmesini ve Medicaid kesintilerinin iptalini istedi.
Cumhuriyetçiler ise harcamaların mevcut seviyede kalmasında ısrar etti.

Sonuçta her iki tarafın tasarısı da Kongre’den geçemedi ve ABD’de yeni mali yıl bütçesiz başladı.

Kapanmanın etkileri anında hissedildi:

Yaklaşık 750 bin kamu çalışanı ücretsiz izne çıkabilir.
Devletin “temel olmayan” hizmetleri durdu. Ordudan istihbarata, havaalanlarından kamu hastanelerine kadar “zorunlu personel” çalışmaya devam etse de maaş ödemelerinde belirsizlik doğdu.
ABD tarihinin en uzun kapanması olan 2019’daki 35 günlük kriz, yeniden hatırlatıldı.

Ekonomik etkiler

Ekonomik cephede de kapanmanın etkisi daha ilk günden kendini belli etti:

Altın ons fiyatı 3.875 doları aşarak rekor kırdı.
ABD borsaları kapanma riskini fiyatladı, dolar endeksi değer kaybetti.
Analistler, kapanmanın uzaması halinde büyüme tahminlerinin düşeceğini ve Fed’in faiz indirim takviminin belirsizleşeceğini vurguluyor.

Başkan Donald Trump, kapanmayı “kaçınılmaz” olarak nitelendirdi; Kongre’deki çıkmazı Demokratların “dayatmalarına” bağladı. Ancak kamuoyu yoklamaları, her iki partiye duyulan güvenin ciddi biçimde zedelendiğini gösteriyor.

İki başkent, iki tablo

Aynı gün, iki başkentte oluşan tablo dikkat çekti:

Ankara’da Meclis açıldı, siyaset sahnesi yeniden hareketlendi.
Washington’da hükümet kapandı, devlet çarkları durdu.

Bir tarafta yasama yılı umutla ve tartışmalarla başladı; diğer tarafta mali kriz, çalışanları ve piyasaları belirsizliğe sürükledi.

gündem

8 aydan uzun süredir cezaevinde tutulan menajer Ayşe Barım hakkında ev hapsiyle tahliye kararı verildi. Bugün ikinci kez hakim karşısına çıkan Ayşe Barım yaşadığı sağlık sorunlarını anlattı ve "Neden yaşam hakkımdan yoksun bırakılıyorum?" diye sordu.

Can Holding ve Ciner Holding soruşturması kapsamında Atilla Ciner ve Gökhan Şen tutuklama talebiyle Sulh Ceza Hakimliği’ne sevk edildi. Hacı Mustafa Kıraç, Ömer Çatal, Orhan Yüksel, Gürsel Usta, İsmail Karakuzu, Yalçın Tahiroğlu, Timur Haşhaş, Kemal Gürsel Özyar, Selçuk Yeşiltaş ve Çiğdem Yılmaz ise yurt dışına çıkış yasağı ile serbest bırakıldı.

Dezenformasyonla Mücadele Merkezi gazeteci Cem Küçük'ün "KAAN uçaklarının motorları hakkında Cumhurbaşkanı'mız bilgilendirilmedi" açıklamasını yalanladı.

AK Parti'nin kurucularından, eski Türkye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Bülent Arınç, "Kaçsınlar gerekiyorsa, zaten iddialarını kaybederler" diyerek Ekrem İmamoğlu’nun tutukluluğuna karşı çıktı. Öte yandan Murat Çalık'ı ziyaret eden Arınç, İmamoğlu'nu cezaevinde neden ziyaret etmeyeceğini açıkladı.

Gazeteci Ertuğrul Özkök'ün T24'te yayımlanan yazısında araştırma şirketlerinin CHP'nin yüzde 40 bandına doğru gittiğini ve AK Parti seçmeninde partiye ve iktidara karşı hoşnutsuzluğun arttığını yazdı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD ziyareti ve Donald Trump ile yaptığı görüşmeye dair yorumları sosyal medyada yayılan NTV Washington Temsilcisi Hüseyin Günay, görevinden alındı.

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, başarılı öğrencilerin üniversitelerini 3 yılda tamamlayabilmesini sağlayacak bir düzenleme yapılacağını açıkladı. Ayrıca meslek yüksekokullarında uygulamalı derslerin ve staj imkanlarının artırılacağı reform adımları da gündemde.

kültür – yaşam

TÜİK’in 2025 verilerine göre, girişimlerin yüzde 7,5’i yapay zekâ teknolojilerini kullanıyor. Bireylerde yapay zekâ kullanım oranı yüzde 19,2 olarak ölçüldü; 16-24 yaş grubunda bu oran yüzde 39,4’e ulaştı. Üniversite mezunlarının üçte biri yapay zekâ kullanırken, ilkokul mezunlarında oran yüzde 2,2’de kaldı.

Coldplay konserinde çekilen sarılma görüntüleriyle gündeme gelen eski Astronomer CEO’su Andy Bryon, aylar sonra eşi Megan ile birlikte objektiflere yakalandı.

ABD Başkanı Donald Trump, federal fonları dondurulan Harvard Üniversitesi ile uzlaşmaya çok yakın olduklarını belirtti. Trump, Harvard’ın 500 milyon dolar ödeyeceğini açıklarken, üniversite ise hükümetin antisemitizm raporundaki bulgulara itiraz ediyor.

dünya

Gazze’ye insani yardım götürmeyi amaçlayan ve 44 ülkeden aktivistlerin katıldığı Küresel Sumud Filosu, Doğu Akdeniz’de İsrail donanmasının baskısı altında ilerliyor. Aktivistler iletişim sistemlerinin hedef alındığını ve uluslararası sularda engellendiklerini açıklarken, İsrail’in filoya deniz komandoları ve savaş gemileriyle el koymaya hazırlandığı bildirildi. Filoda Türkiye’den dört milletvekili de katıldı. Öte yandan İtalya, donanmanın ablukanın kırılması durumunda filoya eşlik etmeyeceğini açıkladı.

İsrail'in katliamlarına devam ettiği Gazze'de görev yapan TRT muhabiri Yahia Barzaq, İsrail'in saldırısında yaşamını yitirdi.

ABD’nin New York kentinde göçmen gözaltılarını görüntülemek isteyen Anadolu Ajansı başkameramanı Vural Elibol, ICE polisinin göçmenlere sert müdahalesi sırasında yere düşerek başından yaralandı. Ambulansla hastaneye kaldırılan Elibol müşahede altına alındı.

Rusya, ABD ile Ukrayna savaşını sonlandırmaya yönelik yeni görüşmelerin sonbahar sonunda yapılacağını duyurdu. Ancak Washington’dan teyit gelmezken, Trump ve Putin’in yeniden buluşup buluşmayacağı belirsizliğini koruyor.

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in geçen ay Doha'ya düzenlediği saldırının ardından, Katar'a tekrar saldırı düzenlenmesi halinde, misilleme amaçlı askerî müdahale de dahil olmak üzere, ülkenin güvenliğini garanti altına almayı taahhüt eden bir başkanlık kararnamesi yayımladı.

Almanya’nın Münih kentinde Lerchenauer Strasse’de meydana gelen patlama sonrası polis ve itfaiye ekipleri geniş güvenlik önlemleri aldı. Yol kapatılırken, yetkililer halka yönelik bir tehlike olmadığını açıkladı. Patlamanın nedeni araştırılıyor.

Polonya’da doğum oranlarının hızla düşmesi üzerine ülkenin en büyük özel otel grubu Arche, çiftlere ilginç bir kampanya başlattı. Otelde konakladıktan yaklaşık dokuz ay sonra bebek sahibi olan ailelere ücretsiz kutlama imkanı sunuyor.

Nepal'de 2 yaşındaki kız çocuğu yeni "Yaşayan Tanrıça" seçildi. Ailesinden alınan çocuk Kumari Ghar adı verilen tapınak-sarayına yerleştirildi.

ekonomi

İstanbul'un eylül ayı enflasyon verileri açıklandı. Perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İTO İstanbul Tüketici Fiyat İndeksi'nde aylık artış yüzde 3,19 olarak gerçekleşti. Eylül ayında İstanbul enflasyonun hızlanması dikkat çekti.

Finansmana erişimin kolaylaştığını belirten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Enflasyonu bu yıl sonuna kadar yüzde 30'un altına indirmeyi planlıyoruz" dedi.

Günün ilk yarısında düşüş eğiliminde hareket eden Borsa İstanbul öğleden sonra yükselişe geçti. Bankacılık endeksinde yükseliş yüzde 4'ü aşarken BIST 100'de yükseliş yüzde 2'yi aştı.

Uygulanan ekonomi politikaları KOBİ’lerin hepsini aynı derecede etkilemedi. Mikro işletmelerde kredi büyümesi enflasyonun altında olurken daha fazla kredi erişimi sağlayan küçük ve orta büyüklükteki işletmeler ise takipteki alacaklarındaki artışlarla mücadele etmek zorunda kalıyor.

Spotify, Türkiye'de abonelik ücretlerine büyük zam yaptı. Bireysel paket 59,99 TL'den 99 TL'ye yükselirken, öğrenci aboneliği, Duo ve aile paketinin de fiyatları arttı. Ayrıca yeni kullanıcılar için sunulan bir aylık ücretsiz deneme seçeneği de kaldırıldı.

KFC ve Pizza Hut markalarının eski Türkiye işletmecisi İş Gıda başarısız konkordato sürecinin ardından resmen iflas etti.

spor

İspanya 1. Futbol Ligi (LaLiga), Real Madrid forması giyen milli futbolcu Arda Güler'i eylül ayının en iyi 23 yaş altı oyuncusu seçti.

NBA'in en popüler kardeş oyuncularından Stephen Curry ve Seth Curry, artık aynı takımda forma giyecek. Seth Curry ile bir yıllık sözleşme imzalayan Golden State Warriors, Stephen Curry'nin pozisyonunu güçlendirdi.

Kortlardaki Alcaraz fırtınası, Asya'da da sürdü. Carlos Alcaraz Japonya Açık'ta, kariyerinin 24'üncü şampiyonluğunu kazandı.