Sayı: 1.429 - Ortalama okuma süresi: 7 dakika (1.452 kelime)

🌤️ Türkiye'nin birçok bölgesinde sağanak yağış ve gök gürültüsü etkili olacak.

$: 41,97 📈 €: 48,77 📉 BIST100: 10.551 📉 ₿: 108.461 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde Miss Germany 2025 adayları var.

“Torba torba” iddianame

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Türkiye’nin son yıllardaki en kapsamlı yolsuzluk dosyalarından biri olan “Aziz İhsan Aktaş Çıkar Amaçlı Suç Örgütü” soruşturmasını tamamladı.

Tam 578 sayfalık iddianamede aralarında 7 CHP’li belediye başkanı, 2 milletvekili ve çok sayıda iş insanı ile kamu görevlisinin yer aldığı 200 kişi hakkında kamu davası açıldı.

Soruşturmanın merkezinde, “etkin pişmanlık” hükümlerinden yararlanan iş insanı Aziz İhsan Aktaş bulunuyor.

Savcılık, Aktaş için “çıkar amaçlı suç örgütü kurmak ve yönetmek, ihaleye fesat karıştırmak, rüşvet, dolandırıcılık ve kara para aklama” suçlarından 270 yıldan 704 yıla kadar hapis cezası talep etti.

CHP’li Belediye Başkanlarına “ihale ve rüşvet” iddiaları

İddianamede adı geçen belediye başkanları şunlar:

Rıza Akpolat (Beşiktaş), Zeydan Karalar (Adana), Abdurrahman Tutdere (Adıyaman), Ahmet Özer (Esenyurt), Utku Caner Çaykara (Avcılar), Kadir Aydar (Ceyhan) ve Oya Tekin (Seyhan).

Savcılık, bu isimler için “rüşvet alma, ihaleye fesat karıştırma, resmi ve özel belgede sahtecilik, malvarlığı aklama” suçlarından yüzlerce yıl hapis istedi.

En yüksek ceza talebi Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat için yapıldı: 415 yıl.

İddianamede ayrıca CHP milletvekilleri Özgür Karabat ve Burhanettin Bulut hakkında da “rüşvet” suçlamasıyla fezleke düzenlenip Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi.

 Yapay zeka tanık mı oldu?

Dosyada yer alan “XYZ49QP” kod adlı gizli tanığın ifadesi, dikkat çekici bir tartışmayı doğurdu.

Bağımsız bir dil analizi çalışmasında, bu ifadelerin ChatGPT veya benzeri yapay zeka destekli metin üreticileri tarafından oluşturulmuş olabileceği iddia edildi.

Analize göre, iddianamedeki bazı paragrafların %90 oranında yapay zeka üretimi olma ihtimali var.

Uzmanlara göre bu durum, “Türkiye yargı tarihinde ilk kez yapay zeka katkılı iddianame” olasılığını gündeme getiriyor.

Hukukçular, bunun delil geçerliliği açısından ciddi bir kriz yaratabileceğini belirtiyor.

Etkin pişmanlık ve mali trafik

Etkin pişmanlıktan yararlanan Aziz İhsan Aktaş, ifadesinde belediyelerdeki ihalelerde “yaklaşık maliyetlerin örgüt tarafından belirlendiğini”, “bazı belediye başkanlarına seçim desteği ve nakit para sağlandığını” anlattı.

Bu beyanlar, HTS kayıtları, para transferleri, tapu kayıtları ve dijital belgelerle desteklenmeye çalışıldı.

Savcılığın iddiasına göre örgüt, ihalelerde danışıklı rekabet yöntemiyle kazanç sağladı; aynı şirketler farklı şehirlerdeki belediyelere teklif vererek “tek merkezden yönetilen bir çıkar zinciri” oluşturdu.

MASAK Raporu: “Sahte fatura ağı ve kara para zinciri”

Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) ve Vergi Denetim Kurulu raporlarına göre, örgütle bağlantılı 16 şirket, yüksek tutarlı fakat fiilen gerçekleşmemiş mal ve hizmet faturaları kesti.

Bu işlemlerle hem vergi kaybı yaratıldığı hem de rüşvet gelirlerinin yasallaştırıldığı tespit edildi.

MASAK, bu paravan işlemleri “öncül suçların ekonomik kanıtı” olarak tanımladı.

Savcılık, bu şirketlere ait banka hesaplarına, gayrimenkullere ve araçlara el konulmasını talep etti.

Belgelerde İmamoğlu ifadesi: “Asıl Hedef İstanbul mu?”

İddianamede İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun adı defalarca geçti.

Bazı bölümlerde doğrudan “Ekrem İmamoğlu suç örgütü” ve “suç örgütü lideri” ifadeleri yer aldı.

Ancak dikkat çekici biçimde, Aktaş’ın İmamoğlu’nun belediye başkanı olmadan önce aldığı ihalelere hiç yer verilmedi.

Bu durum, muhalefet çevrelerinde “dosyanın asıl hedefi İstanbul” yorumlarına neden oldu.

CHP kurmayları, soruşturmanın “yerel seçim sonrası muhalefeti yıpratma operasyonu” niteliği taşıdığını savunuyor.

“Torba iddianame” ve somut delil eksikliği tartışması

Hukuk çevreleri dosyayı “Ergenekon ve Balyoz tarzı torba iddianame” olarak nitelendiriyor.

Yüzlerce sayfalık iddianamede somut delil sayısının az, gizli tanık ifadelerinin yoğun olması dikkat çekti.

Savcılığın baz istasyonu kayıtları ve tanık beyanlarına dayalı çıkarımları, dosyanın sağlamlığı konusunda soru işaretleri doğurdu.

Ayrıca Aktaş’ın 2019 öncesi ticari faaliyetlerinin kapsam dışı bırakılması, “AK Parti dönemindeki ihaleler neden yok?” sorusunu gündeme taşıdı.

AK Partili belediyelere de soruşturma

Soruşturmanın ilk etapta yalnızca CHP’li belediyeleri hedef aldığı düşünülse de yeni gelişmelere göre Kütahya ve Isparta belediyeleri hakkında da dosya istendi.

Isparta Belediyesi’nin AK Parti yönetiminde olması ise dikkat çeken bir nokta oldu.

Bu adım, soruşturmanın parti sınırlarını aşabileceği sinyali olarak yorumlandı.

“Zincirleme Suç” formülü

Savcılık, yüzlerce yıla ulaşan hapis taleplerini her ihaleyi ayrı suç kabul ederek hesapladı.

Türk Ceza Kanunu’nun 43. maddesindeki “zincirleme suç” hükmü uygulanarak cezalar artırıldı.

Bu yöntemle, Aziz İhsan Aktaş için 46 ayrı eylem, Rıza Akpolat için 26 farklı ihale suç olarak değerlendirildi.

Son durum: Dava İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi’nde

Dosya, İstanbul 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi.

40 tutuklu, 160 tutuksuz sanık yargılanacak.

İlk duruşma tarihinin önümüzdeki haftalarda açıklanması bekleniyor.

Mahkeme,

• Etkin pişmanlık beyanlarının güvenilirliğini,
• Gizli tanıkların kimlik ve içerik doğruluğunu,
• Yapay zeka ile hazırlanmış olabileceği iddia edilen bölümlerin geçerliliğini
  tek tek inceleyecek.

Türk siyasetinde deprem etkisi

Bu dava, sadece yolsuzluk iddialarını değil, Türkiye’de yargının tarafsızlığı, dijital delil güvenliği ve yapay zekanın hukuka etkisini de tartışmaya açtı.

gündem

Aralarında eski Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş'ın da olduğu önceki CHP kurultay delegeleri, CHP'nin 39. Olağan Kurultayı sürecinde yapılan il kongreleri seçimlerinin iptali için Ankara 42. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne başvurdu. Başvuru dilekçesinde Kemal Kılıçdaroğlu ile parti meclisi ve yüksek disiplin kurulu üyelerinin göreve getirilmesine karar verilmesi istendi.

Yeniden Refah Partisi lideri Fatih Erbakan, CHP'nin 24 Ekim'de görülecek kurultay davasından "mutlak butlan" kararı çıkabileceğini ve bu yolla Kemal Kılıçdaroğlu'nun partinin başına geri dönebileceğini iddia etti. Erbakan, bu senaryonun arkasında, ABB Başkanı Mansur Yavaş veya İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun aday olması halinde seçimi kaybedeceğini düşünen iktidarın, "kontrollü bir seçim" yapma arzusu olduğunu öne sürdü.

İBB’ye yönelik yürütülen soruşturma kapsamında, aralarında belediye meclis üyeleri ve çalışanların da bulunduğu 200’ün üzerinde kişinin ifadeye çağrılmasının ardından 100'ü aşkın kişi ifade verdi.

Sıralamalardaki değişiklikler ve yüzlerce öğrencinin boşta kalmasıyla gündem olan 2025 YKS'de öğrencilerin tercihlerinin değiştirildiği iddia edildi. Tercihlerinin değiştiğini öne süren öğrenciler konuyla ilgili yargıya başvurdu.

Bir kişinin ölümüne ve üç kişinin yaralanmasına neden olduğu halde sadece 4 yıl 2 ay hapis cezası verilen Fatma Zehra Kınık hakkındaki karar istinaf tarafından bozuldu. Üç yaralının şikayetini çektiği ve Kınık’ın sadece bir kişinin ölümünden cezalandırılması gerektiği belirtildi.

Sivas'ta özel halk otobüsü sürücüsü, yasal hakkını kullanarak otobüse ücretsiz binen şehit babasına "dilenci" diye hakaret edip darbetmeye kalktı. İşten çıkartılan sürücüye ayrıca para cezası uygulandığı öğrenildi.

Ankara'da iki kadına yardım bahanesiyle cinsel istismarda bulunduğu suçlamasıyla gözaltına alınan 'Ensar Ağabey' lakaplı 'mültecilere yardım' mağazasının sahibi Saadettin Karagöz tutuklandı.

kültür – yaşam

Pop müziğin efsane ismi Michael Jackson'ın kızı Paris Jackson, babasından kalan mirastan şimdiye dek 65 milyon doları (yaklaşık 2.7 milyar TL) hızla tükettiği iddiasıyla gündeme geldi.

Sosyal medyada, "Okumuş kadın, incinmişsin dedi" videosuyla tanınan Hasan Yılmaz, Konya'da bir kamyonda ölü bulundu.

dünya

ABD Başkan Yardımcısı Vance'in İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşmesinde Gazze'de güvenliği sağlaması öngörülen uluslararası güç de gündeme geldi. ABD Türkiye'nin bu güçte yer almasını isterken İsrail karşı çıkıyor.

Doğuda İsrail, batıda Yunanistan'la savaş uçağı yarışına giren Ankara, Katar ve Umman’dan 40 Eurofighter savaş uçağı alarak bölgesel rakipleri karşısında denge arayışına girdi. F-35 programına dönüş arayışları sürerken, yerli savaş uçağı KAAN yine arka plana itildi.

Reuters tarafından yapılan bir anket, Demokratların yüzde 80'i ile Cumhuriyetçilerin yüzde 41'i ABD'nin Filistin devletinin tanınması gerektiğini düşündüğünü ortaya koydu. Anket sonuçları, Başkan Donald Trump'ın bu konudaki muhalefetinin kamuoyunun görüşüyle uyuşmadığını gösteriyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın, İsrail parlamentosundaki konuşması sırasında "Filistin'i tanı" yazılı kağıt açan Filistin asıllı İsrail Milletvekili Eymen Avde, "Bizler 'kral çıplak' diyen çocuklar olmak zorunda kaldık. Bu nedenle de Meclis Başkanı'nın emriyle salondan çıkarıldık." dedi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rus ordusunun Harkiv kentindeki bir kreşe insansız hava aracıyla (İHA) düzenlediği saldırıda bir kişinin öldüğünü ve 7 kişinin yaralandığını bildirdi.

Kamerun'da 12 Ekim'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini mevcut Cumhurbaşkanı Paul Biya kazandı. Eğer sonuç resmileşirse dünyanın en yaşlı devlet başkanı Biya ülkeyi 99 yaşına kadar yönetecek.

ekonomi

Dün yüzde 5,3 düşüşle 4 bin 125 dolardan kapanan altının ons fiyatı, Nisan 2013 yılından bu yana en hızlı düşüşünü kaydetti. Ons altın, bugün de yüzde 2,35 kayıpla yaklaşık 4 bin 28 dolardan alıcı buldu.

Elektronikten savunma sanayine, yapay zekadan uzay teknolojilerine kadar pek çok sektörün vazgeçilmesi haline gelen nadir toprak elementleri (NTE) küresel güç dengesini de değiştirmeye başladı. Çin küresel ekonomiyi NTE silahıyla kıskaca alırken, gözler Çin'den sonraki en büyük rezerve ev sahipliği yapan Türkiye'ye çevrildi. Türkiye'nin yakın gelecekte NTE üretebilen 5 ülkeden biri olacağı öngörülürken, laboratuvar çalışmaları başladı.

Google’ın çatı şirketi Alphabet, yapay zeka girişimi Anthropic ile bulut bilişim anlaşması üzerinde görüşüyor. Anlaşma gerçekleşirse teknoloji sektörünün en büyük bulut iş birliklerinden biri olacak.

Dünya Bankası, Suriye'nin çatışma sonrası yeniden inşa maliyetinin 216 milyar dolar olduğunun tahmin edildiğini bildirdi.

spor

Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), Endonezya hükümetinin İsrail heyetine vize vermemesi üzerine harekete geçti. Gazze’deki soykırıma rağmen İsrailli sporcuların kendi bayrakları altında yarışmasına izin veren IOC, bu tutumunu sürdürerek Endonezya’ya yönelik yaptırım kararları açıkladı.

Amerikan Basketbol Ligi'nde (NBA) sezonun açılış maçında son şampiyon Oklahoma City Thunder'a 125-124 yenilen Houston Rockets'ta milli oyuncu Alperen Şengün'ün 39 sayı atması ABD basınında gündem oldu.

kapsül öneriyor

Dünyanın en iyi 30 yemek şehri

Banu Avar ve Biket İlhan, Attila İlhan’ı anlatıyor

Oggusto’nun en iyi tarihi dönem dizileri listesi

günün sözü

"Güldüğüm için, 'Halkı kin ve düşmanlığa tahrik etme' suçundan ifade verdim."

Yer6 Film YouTube kanalının sahibi Muhammet Bahçecik, 1 yıl önce çektiği "Diamond Tema vs. Asrın Tok" videosunda güldüğü gerekçesiyle ifadeye çağrıldığını duyurdu.