Marmara Denizi’nde bir süredir devam eden müsilaj (deniz salyası) problemi, dünyanın da gündeminde. Öyle ki, İngiliz Guardian’ın dünkü haberinin ardından bugün ABD’nin önde gelen gazetelerinden Washington Post da Marmara’daki müsilaja dair bir haber yayınladı.

Uzmanlar müsilajın yeni olmadığını, küresel ısınmayla birlikte yükselen su sıcaklıkları nedeniyle durumun daha da kötü hale gelebileceğine vurgu yapıyor. Yine uzmanlara göre deniz kirliliği, müsilaj sorununu tetikleyen etkenlerin başında yer alıyor.

Müsilaj nedir? Neden olur?

Müsilaj, fitoplankton denen bitkisel canlıların aşırı çoğalması, deniz sıcaklığının yükselmesi ve buna bağlı olarak bakteriyel aktivitelerin artmasıyla oluşan sümüksü, yapışkan bir yapı. Bu yapının oluşabilmesi için suyun çok sıcak ve durgun olması gerekiyor. Dolayısıyla bu yıl kışın sıcak geçmiş olması, müsilaj sorununun önemli bir sebebi olarak görülüyor.

Kirlilik de müsilajı tetikleyen etkenlerden biri. Zira Marmara Denizi, endüstriyel ve evsel atıklardan en fazla etkilenen denizlerden başında geliyor.   

Müsilaj insan sağlığı için zararlı mı?

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi’nden Prof. Mustafa Sarı, müsilajın zehirli olmaması sebebiyle balık ve midye yenebileceğini söylüyor. Uzman, bakteriler için uygun bir ortam olması nedeniyle temastan kaçınmak gerektiği konusunda da uyarıda bulunuyor.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nden Prof. Dr. Yeşim Büyükateş de müsilajın, insan sağlığını doğrudan etkilemediği noktasında Sarı ile hemfikir. Ancak yine de müsilajın yoğun bulunduğu bölgelerde denize girilmemesi gerektiğini söylüyor. 

Balıkçılığı etkiler mi?

Müsilaj sorunu, balıkçılığı olumsuz etkiliyor. Balıkçılar müsilaj nedeniyle ya denize ağ atamıyor ya da attığı ağ zarar görüyor. Müsilaj nedeniyle düzgün beslenemeyen balık da başka bölgeye gidiyor. İstanbul Deniz Ürünleri Avcıları Birliği Başkanı Murat Kun, balıkçıların normalde 2 saatte topladığı ağı, müsilaj nedeniyle 8 saatte toplayabildiğini söylüyor.  

Çözüm için ne yapılmalı?

İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar bakanlıkların, yerel yönetimler ve üniversitelerle birlikte uzun süreli takip çalışması yapması gerektiğini savunuyor.

Müsilajı, deniz yüzeyi temizleme tekneleriyle ortadan kaldırmak mümkün değil. Ancak İBB’nin birlikte çalışma yürüttüğü uzmanlara göre geçiş süreci tamamlandığında, deniz suyu yeterli sıcaklığa ulaştığında ortadan kalkacak. Uzmanların bu savdaki dayanağı ise geçmişte su yosunu patlamalarının ortadan kalkarak deniz dibine inmesi sürecinde yapılan gözlemler.