Medya Araştırmaları Derneği, Ekim 2020’de yürürlüğe giren Sosyal Medya Yasası'nın basın özgürlüğünü nasıl etkilediğine ilişkin bir rapor hazırladı. Raporda, hakkında içerik kaldırma kararı verilen 658 haber incelendi.

Haberlerin tematik dağılımında ilk sırada 336 içerikle ‘yolsuzluk ve usulsüzlük’, ikinci sırada ise 308 içerikle ‘görevin kötüye kullanılması’ konuları yer aldı.

En çok içerik kaldırma talebi iletilen yayın organı, 80 içerikle Cumhuriyet gazetesi oldu. 68 içerikle ikinci sıradaki BirGün gazetesini, 52 içerik ile Oda TV takip etti.

Verilere göre en çok içerik kaldırma talebi, 103 içerikle ‘iş insanı’ unvanını taşıyan kişilerden geldi. Bu grubu sırasıyla bakan (85 içerik), avukat (70 içerik) ve üst düzey bürokrat (66 içerik) unvanlı kişiler izledi.

‘Unutulma hakkı’

Sosyal medya şirketlerine, bir dizi yükümlülük ve yaptırım öngören yasa 1 Ekim’de yürürlüğe girmişti. Düzenleme ile ayrıca kullanıcılara ‘unutulma hakkı’ sağlandı. 

Bu hakla, kişilerin isminin geçtiği ve ‘kişilik haklarına saldırı’ olarak nitelendirdiği paylaşımlar hukuki sürecin ardından arama motorlarından da kaldırılıyor.

Bu durum, ‘basın kuruluşları arşivlerinin yok olacağı’ yönünde yorumlanıyor.

Yeni düzenleme 

Yeni yasama yılında, sosyal medya platformları ve kullanıcılarına yönelik yaptırım içeren yasal düzenlemenin Meclis’e gelmesi bekleniyor. 

‘Yalan haber ve dezenformasyonla mücadele’ gerekçeleriyle planlanan tasarıda, dezenformasyon içerikli paylaşımın ‘örgütlü bir biçimde, belli bir amaca yönelik olması’ halinde yaptırım uygulanması öngörülüyor. Söz konusu paylaşımlarda bulunan sosyal medya kullanıcıları için beş yıla kadar hapis cezası üzerinde duruluyor.

Bir paylaşımın dezenformasyon amacı taşıyıp taşımadığına hangi merciinin karar vereceği ise henüz bilinmiyor. Denetim için ‘resmi ve kurumsal’ bir mekanizma kurulacağı belirtiliyor.