Türkiye'de günde sekiz kişi, organ nakli beklerken hayatını kaybediyor. Uzmanlara göre organ naklinin önündeki en büyük engel ise yanlış dini bilgiler ve önyargı. Yurttaşların çoğu, organ nakliyle ilgili ilk önce şu soruyu soruyor: Organ bağışı yaparsam günah işler miyim?

Türkiye'de halihazırda 26 bin 894 kişi organ nakli bekliyor. Bunların bin 376'sını karaciğer, 22 bin 775'ini böbrek, bin 290'ını kalp, 285'ini pankreas, 157'sini akciğer, sekizini pankreas, ikisini kalp kapağı ve birini de ince bağırsak konusunda organ nakli bekleyen hastalar oluşturuyor. Bunların 2 bini kadarı ise çocuk...

Dünyada ise 2017 tarihli bir rapora göre toplamda 128 bin 24 organ nakli gerçekleşti. Bunun yüzde 80'ini ölen birinden elde edilen organlar oluşturdu. Türkiye'de ise tam tersi bir durum söz konusu. Organ nakillerinin yüzde 80'i canlı vericiden alınan organlardan yapılıyor.

Vefaten organ nakli yapanların Türkiye'de nüfusa oranı 1 milyonda yediyken, İspanya'da bu sayı 1 milyonda 35-40 arası ve ABD'de ise 1 milyonda 25 olarak kayıtlara geçti.

Nefroloji uzmanı Doç. Dr. Ali Bakan, Türkiye ile dünyanın diğer ülkelerindeki bu farkı bilgi eksikliğine bağlıyor: "Vefat eden bir yakınının organlarını bağışlamayı düşünen bir aile, kişinin bedensel bütünlüğünün tamamen bozulacağı endişesini taşıyor. İnsanlarda ‘organ bağışı yaparsam günah işler miyim?’ düşüncesi var. Dini bilgi yetersizliği veya önyargılardan kaynaklı çekinceler de az değil. Bazen ‘organ bağışında bulunmak ister misiniz?’ diye sorduğumuz ailelerin konuyu önce bir din adamına danışmak istediklerini görüyoruz."

Diyanet ne diyor?

Diyanet'in yayınladığı fetvada 'normal şartlar altında' ölü veya diri birinden alınan organlardan faydalanılmasının caiz olmadığı belirtiliyor. Ancak Diyanet'e göre 'zaruret' durumlarında organ nakli caiz olabiliyor. 

Uluslararası fetva kuruluşu Mecmeu’l-Fıkhi’l-İslami'nin de şartlı organ nakline onay verdiğini vurgulayan Diyanet, fetvasında şunları söylüyor: "Bazı şartlara uyulmak kaydıyla, hayatı veya hayati bir uzvu kurtarmak için başka çare olmadığında, bazı şartlara uyularak kan, doku ve organ nakli yolu ile de tedavinin caiz olması gerekir."

Dahası

Mesude Erşan'ın röportajı: 'Organ nakli yapılan doktor: Herkes bir gün ihtiyaç duyabilir'

Ayfer Feriha Nujen'in söyleşisi: 'Prof. Dr. Alp Gürkan: Ölümsüzlüğe organlarımızı bağışlayarak ulaşabiliriz'