💊 Sevgili Kapsül okuru, iyi akşamlar. Toplam 1.910 sözcükten oluşan bültenimizin okuma süresi, yaklaşık 8 dakika. 

❄️ Cuma günü ülke genelinde az yağış görülecek. Anadolu'da şiddetli don ve yer yer sis var.

💵 13.64 TL 💶 15.23 TL  

#️⃣ Sosyal medyanın gündeminde, silahlı saldırıda eşi Şafak Mahmutyazıcıoğlu'nu kaybeden sunucu Ece Erken var.

Son yapılan araştırma, Türkiye’de erişim engeli getirilen haberlerin büyük çoğunluğunun ‘yolsuzluk içerikli’ olduğunu ortaya koydu.

Rapor: Medya Araştırmaları Derneği (MEDAR), Ekim 2020-Ekim 2021 tarihleri arasında 36 web sitesi için alınan 1.197 erişim engeli kararının içeriğini inceledi. İnceleme sonrası hazırlanan rapora göre erişim engeli kararlarının 1.080’i ‘kişilik hakkı ihlali’, 100’ü ‘unutulma hakkı’, 91’i ise ‘ticari itibarın zedelenmesi’ gerekçesiyle alındı.

Haberlerde ne vardı?: Engel getirilen haberlerin 675’inin içeriğinde ‘yolsuzluk ve usulsüzlük’ vardı. ‘Görevin kötüye kullanılması’ içerikli haberlerin sayısı 466, ‘siyasal çatışma’ haberlerinin sayısı ise 70 idi.      

Kimler vardı?: Yolsuzluk ve usulsüzlük içerikli haberlerde 169 iş insanının adı yer alırken, 102’sinde üst düzey bürokratlar anlatılıyordu. 100’ündeyse ticari şirketlerin adı geçiyordu. Görevin kötüye kullanılmasını içeren haberlerde 49 isimle üst düzey bürokratlar ilk sıradaydı. Bunu 46’yla iş insanları, 44’le bakanlar izledi.

En çok: 36 medya kuruluşunun takip edildiği araştırmada, en çok kaldırma kararının 144 içerik ile Cumhuriyet gazetesine geldiği tespit edildi. Onu, 129 içerik ile BirGün gazetesi ve 98 içerik ile Oda TV haber sitesi takip ediyor.

Evveli: Erişim engeli bilançosu 2021 ile sınırlı değil. Geçen yıl da İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD) bir rapor hazırlamış ve 14 yılda 467 bin web sitesine erişim engeli getirildiğini ortaya koymuştu. Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) tarafından hazırlanan Basın Özgürlüğü Endeksi’ne göre ise Türkiye, 180 ülke arasında 154’üncü sırada.

Fotoğraf: Karar

AYM, KHK ile işlerinden çıkarılanların pasaportlarının iptal edilmesini, Anayasa’ya aykırı buldu. AYM, yargılama süreci bitmeden kamudan çıkarma kararının da ‘masumiyet karinesine’ aykırı olduğuna hükmetti.

Ankara’nın Çubuk ilçesinde, 2019’da Kemal Kılıçdaroğlu’na yönelik linç girişimiyle ilgili dava dosyasına Kriminal Polis Laboratuvarı raporu eklendi. Laboratuvar, Kılıçdaroğlu’nu olay günü sığındığı evin önüne gelerek “Yaksınlar o evi” diye bağıran, görüntüleri kameraya da yansıyan kadının tespit edilemediğini belirtti.

InstaChamp 17'nci dönem başvuruları için son gün! Instagram’da reklam şeklinde yayınlanmış işlerinizle Feed & Stories Video Reklamları, İnteraktif Reklam Formatları ve yeni eklenen Markalı İçerik & Reels Reklamları’ndan oluşan üç kategoride başvurabilirsiniz.

Adayların strateji, yaratıcılık, mecraya uygunluk ve sonuç kriterleri üzerinden değerlendirildiği InstaChamp hakkında detaylı bilgi ve başvuru için burayı ziyaret edebilirsiniz.

Fotoğraf: Serra Akcan

İzmir’deki LGBTİ+ dernekleri, son dönemde kentte yaşanan trans kadın cinayetlerine dikkati çekmek için basın açıklaması yapacak. “Trans yaşamlarımız değerlidir” diyerek sokağa çıkacak örgütler, 28 Ocak Cuma günü 18.00’de Türkan Saylan Kültür Merkezi önünde toplanacak.

• İzmir’de son bir yılda en az üç trans kadın öldürüldü. (1-2-3)

İran Milli Gaz Şirketi, Türkiye’ye gaz akışında yaşanan sorunun kendilerinden kaynaklanmadığını savundu. Şirketin aktardığına göre doğalgaz, Türkiye’deki basınç yükseltme istasyonunda yaşanan teknik sorun nedeniyle verilemiyor. 

• İran’dan gelen doğalgazda yaşanan sıkıntı nedeniyle 20 Ocak’tan bu yana sanayi ve doğalgaz santrallerinde kısıtlamaya gidilmişti. Organize sanayi bölgelerinde üretimin durma noktasına geldiği belirtiliyor.
• Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR), Ankara’nın talebiyle Türkiye’ye yapacağı gaz ihracatını artıracağını duyurdu.

İstanbul’da 2005 ile 2011 yılları arasında bir özel şirkette çalışan anne, bazı kadın çalışanlara kreş hakkı tanındığı, kendisi ise bundan yararlanamadığı için AYM’ye başvurdu. AYM, ‘ayrımcılık tazminatı’ ve çocuk için kreşe ödenen bedelin tazmin edilmesi’ isteğiyle yapılan başvuru hakkındaki kararını verdi ve ‘ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine’ hükmetti. 

Türkiye’de otizm tanısı konan çocukların yüzde 92’sinin eğitime erişemediği ortaya çıktı. CHP’li vekil Sibel Özdemir’in soru önergesine yanıt veren Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, bakanlığın e-okul sistemine kayıtlı 41 bin 854 otizmli öğrenci olduğunu belirtti. Bu konuda çalışma yürüten STK’lere göre ise 0-14 yaş aralığında otizm tanısı konmuş çocuk sayısı yaklaşık 150 bin. 0-19 yaş grubuna genellendiğinde ise Türkiye’deki otizmli genç sayısının 500 bin olduğu tahmin ediliyor.

Şırnak’ın Cizre ilçesinde kayyumun yönettiği belediyeye ait pikap, 23 yaşındaki Abdulgaffar Dayan’a çarparak ölümüne neden oldu. Yerel kaynaklar, aracın zırhlı olduğunu iddia etti. Belediyeden yapılan açıklamada ise aracın zırhlı olmadığı ve aracı kullanan kamu personeli hakkında adli ve idari tahkikat başlatıldığı belirtildi.

Erzurum’un Horasan ilçesine bağlı Çayanyurdu mezrasında çığ düştü. Abdullah ve Cüneyt Aktaş adlı akrabalar, tepeden kopan kar kütlesinin altında kaldı. Bölgeye, AFAD ekipleri sevk edildi.

Fotoğraf: Christine Sandu - Unsplash

İlaç firmaları, şubat ayında belirlenecek ilaç fiyatlarında yüzde 40 zam yapılmasını bekliyor. Firmalar, ilaç fiyatları için sabitlenen döviz kurunun hareketliliği nedeniyle yıl içinde fiyatlarda bir güncelleme daha yapılmasını talep ediyor.

• Türk Eczacıları Birliği Başkanı Erdoğan Çolak, 900 civarında ilacın tedarik edilemediğini paylaştı: “Kurda yaşanan oynama nedeniyle ilaç firmaları, kâr elde edemedikleri için ilaç getirmemeye, piyasaya sürmemeye başlıyor. Türkiye de ilaçta dışa bağımlı olduğu için yokluk baş gösteriyor.”

Elektronik sigaranın yol açtığı akciğer hastalığı EVALI, Türkiye’de de görülmeye başladı. İlk kez 2019’da ABD’de saptanan hastalık, akut akciğer hasarı ile solunum yetmezliği ve ölüme yol açabiliyor.

• Üç aydır elektronik sigara içen 33 yaşındaki bir erkek hastaya tanıyı koyan Doç. Dr. Osman Elbek, hastalığın akciğer üzerindeki etkisinin Covid-19’a benzediğini söyledi: “Dünya Sağlık Örgütü böyle bir tabloyla gelen hastalara son üç ayda elektronik sigara kullanıp kullanmadığının sorgulanmasını, kullandıysa EVALI olabileceğini düşünerek araştırmamızı istiyor.”

Danimarka, Covid-19 kısıtlamalarını kaldıracağını duyurdu. Sağlık Bakanlığı, yurtdışından gelenlere PCR uygulaması dışındaki tüm kısıtlamaların 1 Şubat itibarıyla kaldırılacağını açıkladı.

• İngiltere’de bugünden itibaren maske zorunluluğu kaldırıldı. Ayrıca kalabalık etkinliklere girmek için aşı ya da PCR testi belgesi sunmak zorunlu olmayacak. Süpermarket zinciri Sainsbury's ve mağaza zinciri John Lewis ise müşterilerinden maske takmalarını istemeye devam edeceklerini açıkladı.

İngiltere’nin önde gelen menstruasyon uzmanlarından Dr. Victoria Male, Covid-19 aşısı sonrası kadınlarda regl düzeninde küçük değişimler görüldüğünü ancak bunun kısa sürede normale döndüğünü yazdı.

Fotoğraf: Irish Times

Forbes’a göre 1.7 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin kadın müzisyeni olan Rihanna, iklim krizi için 15 milyon dolarlık bağış yaptı. Şarkıcı ayrıca, LGBTİ+ hakları ve iklim krizi ile ilgili toplamda 18 örgüte daha bağış sözü verdiğini açıkladı.

Alım gücünün son dönemde daha da düştüğü Türkiye’de, bazı gıda ürünlerinin evde daha ucuza imal edildiğini gösteren YouTube videoları çok ilgi görüyor. Uzmanlar, en fazla izlenenlerden biri olan ‘1 litre sütten 1.5 kg kaşar peyniri yaptım’ videosuna dair yorumda bulundu. Uzmanlara göre üretilen şey bir kaşar peyniri değil, yoğun karbonhidrat içeren bir taklit ürün. Üstelik sağlığa da zararlı. 

• Videoda 300 gr nişasta, az tereyağı, kaşar peyniri ve 1 litre süt ile 1.5 kg kaşar yapıldığı iddia ediliyor.

HAÇİKO Derneği Başkanı Ömür Gedik, ‘kedi ve köpek mamalarında KDV indirimi’ isteğiyle Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan ile görüştü. Hayvanseverlerin mama satın alırken zorlandığını aktaran Gedik, bakanlığın birkaç ay içerisinde bu konuyla ilgili düzenleme yapacağını söyledi.

Beşiktaş’ın eski yönetim kurulu üyesi, avukat Şafak Mahmutyazıcıoğlu, dün gece uğradığı silahlı saldırı sonucu kaybetti. Yeniköy’deki bir restoranın önünde öldürülen 42 yaşındaki Yazıcıoğlu, sunucu Ece Erken ile evliydi.

Video | Sinema sanatçısı Fatma Girik, düzenlenen cenaze törenlerinin ardından toprağa verildi. Girik için ilk tören, 1989-1994 yılları arasında belediye başkanlığı görevini üstlendiği Şişli Belediyesi’nde yapıldı. İkinci tören de Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda düzenlendi. Törenlere, Girik’in yüzlerce sanatçı dostu ve seveni katıldı.

Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu, 2022 yılına ilişkin ilk enflasyon raporunu açıkladı. Buna göre MB, yıl sonu enflasyon hedefini 11.8'den yüzde 23.2'ye çıkardı. Yıl sonu gıda enflasyonu tahmini de yüzde 13.9'dan yüzde 24.2'ye yükseltildi. 

• Kavcıoğlu, kur korumalı mevduat hesabının duyurulduğu 20 Aralık'taki MB’nin ‘el altından’ döviz sattığı iddialarını ise yalanladı: “O gün Merkez Bankası tek kuruş satmadı. Bireyseller, kurumsallar, yurt dışı yaklaşık 2.250 milyar dolar satarak kuru düşürdü.”

Ekonomistler, MB raporunu yorumladı. MB eski baş ekonomisti Hakan Kara’ya göre açıklanan rakamlar ‘şapka çıkartılacak’ cinsten: “Yıl ortasında yüzde 50'ye çıkan enflasyonu, seneye yüzde 8.2’ye indiren tahmine şapka çıkarmak lazım.”

• Ziraat Bankası Eski Genel Müdürü Şenol Babuşçu, Kavcıoğlu’nun toplantıdaki bazı sözlerinin bankalara ‘uyarı’ niteliğinde olduğunu savundu: “Kavcıoğlu, ‘kur korumalı enstrümanda yavaş davranan bankalar var, buradan onlara da sesleneyim’ dedi. Bu bankalara gözdağıdır.”
• Borsa İstanbul eski CEO’su İbrahim M. Turhan: "Durum belli oldu. Parasal destekle kredi genişlemesi geliyor. Ortalık bir hayli şenlenecek."

FED, politika faizini yüzde 0-0.25 aralığında sabit bıraktı. FED Başkanı Powell, faiz artışı için ise mart ayını işaret etti. FED’in faiz kararı sonrası dolar yükselişe geçti.

• Ekonomist Atilla Yeşilada, FED’in tahmininden daha yüksek bir enflasyon tehlikesinin var olduğunu savundu. Yeşilada yatırımcılara da FED’in, 2023 sonuna kadar parasal sıkılaşmayı sürdüreceği gerçeğine göre hazırlıklı olmasını önerdi.

Ankara Simitçiler Odası Başkanı Savaş Delibaş, simitin mart ayında 5 lira olacağını söyledi. Şu an 3 liradan satılan simitin 4 liraya çıkması için Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’ne yazı yazdıklarını duyuran Delibaş, Türkiye’de artık çay-simit hesabının çöktüğünü savundu. 

• Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’ne gönderilen ve zam talep edilen yazıda şu ifadeler yer aldı: “50 kilogram (kg) un 390 lira, 25 kg susam 850 lira. Elektrik, yakıt, personel ve kira arttı.” 

Muğla Büyükşehir Belediyesi’nin ihtiyaç sahibi ailelere sağladığı ‘Kara Kış Destek Paketi’ uygulamasıyla bin 904 aileye yakacak, gıda ve maddi yardım yapıldı. Belediyenin kasasından bu giderler için 2 milyon 100 bin lira çıktı.

• Ankara Büyükşehir Belediyesi, 674 kadın hayvan üreticisi ile 10 afetzedeye yüzde 100 hibe ile hayvan yemi dağıtımına başlandığını duyurdu.

Ekonomist Oğuz Demir, akaryakıtta şubat ayının sonuna doğru 1 liralık artış beklendiğini söyledi. Demir’in aktardığına göre akaryakıt istasyonlarının kârı bir hayli düştü.

• Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PİUS) kasım ve aralıkta 800’e yakın akaryakıt istasyonunun kapandığını açıkladı. PİUS’a göre ocak ayının sonuna dek yaklaşık bin 500 istasyon daha kapanabilir.

Fotoğraf: Erdoğan, Hamas yöneticileri ile bir arada - Times of Israel

İsrail medyası, İsrail’le ilişkileri normalleştirmek isteyen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Hamas yöneticilerinden ülkeden ayrılmalarını istediğini iddia etti.

Türkiye, İtalya’da şubat ayından itibaren geçerli olacak düzenlemeyle ‘Covidsiz turizm koridoruna’ dâhil edildi.

• İtalya bugüne kadar Türkiye’ye turistik seyahatlere izin vermiyordu.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Antalya Diplomasi Forumu’na Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan ile Özel Temsilci Ruben Rubinyan’ın da katılabileceğini söyledi.

• Emenistan Başbakanı, Ankara-Erivan hattındaki normalleşme sürecinin olumlu devam etmesi durumunda Diplomasi Forumu’na katılabileceklerini ifade etmişti.

Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht, Ukrayna’ya 5 bin miğfer göndereceklerini açıkladı. Miğferin silah olmadığını ancak işe yarar bir araç olduğunu belirten Lambrecht, “Bu ihtilafta, bu şekilde çalışmaya devam edeceğiz. Biz Avrupa’nın ortasında barışçıl bir çözüm için çalışıyoruz” dedi. 

• Kiev Belediye Başkanı Vitali Klitschko, olası bir Rus saldırısına karşı Almanya’nın silah göndermeyi reddederek miğfer göndermesi karşısında “Söyleyecek söz bulamıyorum. Almanya bir sonraki sefer nasıl bir destek gönderecek, yastık mı?” diye sordu. 
• Rusya Devlet Başkanı Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye davetini kabul etti. Erdoğan, Rusya-Ukrayna krizinde arabuluculuk önermiş ve her iki ülke liderini Türkiye’ye davet etmişti. Putin’in ziyaretiyle ilgili net bir tarih belirtilmedi.

Yunanistan Başbakanı Miçotakis, Atina’da etkili olan kar fırtınası nedeniyle otoyolda mahsur kalanlardan özür diledi. 

• Otoyolu işleten şirketin genel müdürü istifa etmişti. Hükümet, şirketle görüşerek çevre yolunda saatlerce beklemek zorunda kalanlara 2000’er, mahsur kalan tren yolcularına da 1000’er euro tazminat ödeneceğini açıklamıştı. 

Afrika’nın güneydoğusunda etkili olan ‘Ana’ isimli tropikal fırtına nedeniyle, en az 46 kişi hayatını kaybetti. Madagaskar’da yaklaşık 65 bin kişi evsiz kalırken, Mozambik’te ise 3 binden fazla ev yıkıldı.

Katalonya Parlementosu, ‘cadılık’ faaliyetlerinde bulundukları suçlamasıyla 15’inci yüzyıl ile 18’inci yüzyıl arasında idam edilen 700’den fazla kadın için iade-i itibar kararı aldı. Karar doğrultusunda bazı sokak isimleri, ‘cadılıktan’ hüküm giymiş kadınların adlarıyla değiştirilecek. 

Copernicus Atmosfer İzleme Servisi’nin araştırması, AB ülkelerinde Mart 2020’deki ilk pandemi kapanması sırasında kara taşımacılığındaki azalmaya bağlı olarak azot dioksit (NO2) emisyonlarında ciddi düşüş yaşandığını ortaya koydu. Hava kalitesinin iyileşmesiyle de 800’den fazla can kaybı önlendi. 

• Temel hava kirliliği kaynaklarından olan azot dioksitin, bazı solunum ve kalp rahatsızlıklarıyla bağlantılı olduğu ve AB’de her yıl 50 bin erken ölümden sorumlu olduğu biliniyor. 

Foto galeri | Dünyanın en yaşlı erkek gorili Ozzie, 61 yaşında hayatını kaybetti. Nesli tükenme tehkilesiyle karşı karşıya olan ova gorilinin ölüm nedeni, yapılacak otopsiden sonra belli olacak. ABD’deki Atlanta Hayvanat Bahçesi’nde yaşayan Ozzie, ardında pek çok torun bıraktı.

Beatles grubuna ait eşyalar, NFT olarak satışa çıkıyor. John Lennon’ın oğlu Julian Lennon’ın satışa sunacağı eşyalar arasında, ‘Jude’ şarkısının orijinal notları ve Lennon'ın kıyafet ile gitarları da bulunuyor.

Spotify, müzisyen Neil Young’ın şarkılarını platformdan kaldırmaya başladı. Young, Covid aşısıyla ilgili yanlış bilgi yaymakla suçladığı podcast yayıncısı Joe Rogan için “Bu bilgiler birilerinin ölümüyle sonuçlanabilir. Spotify ya bu podcastleri ya da benim şarkılarımı kaldırsın” diyerek ültimatom vermişti.

• Ocak ayı başında bir grup sağlık çalışanı mektup kaleme alarak Spotify’ı, Rogan’ın verdiği yanlış bilgiler nedeniyle uyarmıştı.

‘The Office’ dizisinin yıldızları Steve Carell ve John Krasinski, 10 yılın ardından ‘IF' adlı filmde buluşacak. Senaryosunu ve yönetmenliğini Krasinski’nin yapacağı filmin kadrosunda, altı Emmy Ödüllü ‘Fleabag’ dizisinin yaratıcısı ve oyuncusu Phoebe Waller-Bridge de yer alacak.

Yeraltı edebiyatının kült eserlerinden 'Dövüş Kulübü’ filminin Çin uyarlaması ’farklı bir son’ ile bitti. İzleyeciler, ABD’li yönetmen David Fincher’ın 1999’daki sinema uyarlamasını hatırlatarak, filmin Çin versiyonunu eleştirdi. Ancak eserin yazarı Chuck Palahniuk, Çin uyarlamasının kitaptaki sonla daha doğru orantıda olduğunu açıkladı.

PSG’de forma giyen Arjantinli yıldız Lionel Messi, bir ay önce yakalandığı Covid-19’u atlatamadı. Arjantin Milli Takımı'nın teknik direktörü Scaloni, Messi’nin hastalık sürecinin çok zorlu geçtiğini söyledi.

• Plansız sanayileşme 1970’lerden beri Ergene Havzası’nın havasını, suyunu, toprağını kirletiyor. Mekânda Adalet Derneği videosu: ‘Ergene: Bu Bir Dere Değildir’
• Gazeteci Sedat Bozkurt’un yazı dizisinden ilk bölüm: ‘AKP’nin 20 yıllık hikayesi- 1’
• ‘Spider-Man: No Way Home’ filminde rol alarak üç nesil ‘Örümcek Adam’ı bir araya getiren oyuncular Tom Holland, Tobey Maguire ve Andrew Garfield ilk defa birlikte röportaj verdi. 
• Argonotlar Kurucu Yayın Yönetmeni Kültigin Kağan Akbulut ile sanat medyasının dönüşümü, sürdürülebilir yayıncılık ve gelir modelleri söyleşisi…
• Video | Türkiye, çalışmalarına ABD’de devam eden virolog Semih Tareen’i Covid-19 pandemisi sırasında attığı tweetlerle tanıdı. Tareen aynı zamanda film müzikleri de besteliyor.
• Playlist | 'coming of age playlist'

“Değerli dost ve arkadaşlarım; Türkiye Uzay Ajansı Kurumuna, Başkan Müşaviri olarak atandım. Dua ve desteklerinizi her zaman beklerim.”

Uzay Ajansı'na Başkanlık Müşaviri olarak atanan, Sebze Üretim Tekniği mezunu İlyas Haliloğlu'nun dostlarından isteği...