AKP’nin kadına ve sağlık çalışanlarına yönelik şiddetle ilgili cezaları yeniden düzenleyen kanun teklifi, Meclis’e sunuldu.

Teklif neyi içeriyor?: Teklifte kadına yönelik kasten öldürme suçu, ‘nitelikli hâl’ kapsamına alınıyor. ‘Nitelikli hâl’ durumunda fail, daha sert cezalara çarptırılabiliyor. Ayrıca, ‘kasten yaralama, işkence, eziyet ve tehdit’ suçlarında verilecek cezanın alt sınırının artırılması da öngörülüyor. Bunun yanı sıra kadına ve sağlık çalışanlarına karşı işlenecek kasten yaralama suçu ‘katalog suçlar’ arasına alınacak. Katalog suçlar, tutuklanmayı gerektiriyor. Son olarak, ‘ısrarlı takip’ eyleminin de suç sayılması teklifi yapıldı.

‘Takdir indirimi’ değişiyor: Kanun teklifinin yasalaşması hâlinde Türk Ceza Yasası’nın 62. maddesinde düzenlenen ve cezanın hafifletilmesini sağlayan ‘hâkimin takdir indirimi’ için ‘pişmanlık’ şartı aranacak. Söz konusu değişiklik, ‘... failin geçmişi, sosyal ilişkileri, fiilden sonraki ve yargılama sürecindeki davranışları, cezanın failin geleceği üzerindeki olası etkileri gibi hususlar göz önünde bulundurulabilir’ maddesindeki ‘gibi hususlar’ ibaresi çıkartılarak sınırlandırılacak. ‘Sürecindeki davranışları’ ibaresi de ‘sürecindeki pişmanlığını gösteren davranışları’ olarak değiştirildi.

Nitelikli cezalarda artış: Kadına karşı işlenen şiddet suçları ‘nitelikli hâl’ kapsamına alınarak ağırlaştırma nedeni olacak. Teklife göre kasten öldürme suçunun kadına karşı işlenmesi durumunda, müebbet yerine ağırlaştırılmış müebbet cezası öngörülüyor. Bunun yanı sıra kasten yaralamalarda alt sınır 4 aydan 6 ay hapse, tehditte 6 aydan 9 aya, işkence suçlarında 3 yıldan 5 yıla, eziyet etme hâlinde ise 2 yıldan 2 yıl 6 aya çıkarılacak.

Sağlıkçıya şiddet ‘katalog suç’ oluyor: Sağlık çalışanlarına ve kadına yönelik şiddet suçlarının cezaları da artırılacak. Görevi sırasında sağlık çalışanlarına yönelik kasten yaralama suçu, tutuklanma nedeni sayılan katalog suçlar kapsamına alınacak. Ayrıca, ‘Kamu hizmetlerinden yararlanma hakkının engellenmesi’ başlıklı maddeye, ’suçun konusunun sağlık hizmeti olması hâlinde verilecek ceza 1/6 oranına kadar artırılır’ hükmü getirilecek.

‘Israrlı takip’ suç sayılacak: Teklifle birlikte ‘ısrarlı takip’ ilk kez müstakil suç olarak düzenlenip ceza yasasına girecek. Israrlı takip, teklifte şöyle tanımlandı: ‘Fiziken takip etmek, haberleşme, iletişim aracı, bilişim sistemi veya üçüncü kişileri kullanarak temas kurmaya çalışmak suretiyle bir kimse üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da kendisi veya yakınlarının birinin güvenliğinden endişe duyması.’

Bu suçun cezası ise 6 aydan 2 yıla kadar hapis olarak öngörülüyor. Söz konusu suçun çocuğa, ayrılık kararı verilen veya boşanılan eşe karşı işlenmesi; mağdurun okulunu, işyerini, konutunu terk etmesine neden olması, hakkında uzaklaştırma kararı verilen fail tarafından işlenmesi hâlinde ise ceza, 1 yıldan 3 yıla kadar artırılacak.

Sivil toplum ne düşünüyor?: Sivil toplum kuruluşları, söz konusu teklifin birçok konuda eksik olduğunu düşünüyor.

• Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü: “Kadına karşı şiddetin, öldürmenin pişmanlığı mı olur? Bu maddede açık ve net bir şekilde ‘kadına karşı şiddet suçtur; dolayısıyla yapılan eylemin indirimi olmaz’ diye bir madde bekliyoruz biz. Çünkü kadına şiddet hayatın olağan akışına terstir.”
• Türk Tabipler Birliği: “Sağlık sistemindeki tıkanma ve derinleşen ekonomik krizle birlikte belirgin artış gösteren sağlıkta şiddetin ortaya çıkış nedenlerini her yönüyle analiz etmeden yapılan göstermelik düzenlemeler, bize herhangi bir çözüm sunmayacaktır.”