Fotoğraf: Ferhat Dervişoğlu / Depo Photos

Suriyeliler gönderilebilir mi?

Suriyeliler başta olmak üzere sığınmacıların durumu, seçimler yaklaşırken bir kez daha  siyasetin ana gündem maddelerinden biri.

Muhalefet partileri, sığınmacıların diplomatik temasların ardından ülkelerine gönderilmesi konusunda hemfikir. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan ise 13 bölgede yapılacak altyapı çalışmalarıyla, 1 milyon Suriyelinin gönüllü dönüşü için hazırlık yapıldığını duyurdu. Sabah gazetesinin haberinde, gerekli çalışma tamamlandıktan sonra İstanbul, Ankara, Konya, Adana ve Gaziantep’teki Suriyelilerden ‘gönüllü dönüş’ talep edileceği aktarıldı.

Türkiye’nin taraf olduğu sözleşmelere göre, ‘geri gönderme’ ancak ‘gönüllü’ olunan durumda mümkün. BM’nin son Suriye raporuna göre ülkedeki belirli alanlarda güvenlik durumu değişken, sosyo-ekonomik koşullar ise giderek kötüleşiyor. 

Hukukçular, ancak Suriye'deki durumun ‘tamamen güvenli hale’ geldiği raporlarla ortaya konulursa ‘zorla sınır dışı’ kararı alınabileceğini söylüyor.

2011'de iç savaşın ardından Türkiye'ye gelen Suriyeliler, ‘geçici koruma statüsü’ altında bulunuyor. Avukat Barış Birol, bu özel koruma çeşidinin idari bir kararla geri alınabileceğini söylüyor: "Sadece geçici koruma rejiminin ortadan kalktığı gerekçesiyle bu korumadan yararlanan herkesin zorunlu bir şekilde geri gönderilmesi mümkün olmayacaktır."

Göç Araştırmaları Derneği kurucu başkanı Doç. Dr. Didem Danış’a göre, Suriyelilerin (3.7 milyon) büyük bir bölümü ülkelerine dönmeyi düşünmüyor. Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Murat Erdoğan’ın araştırması, bugüne kadar Türkiye’de doğan bebek sayısının 750 bin civarında olduğunu gösteriyor.

Irak, İran ve Afganistan’dan gelip resmî sığınma başvurusu yapan kişi sayısı ise yarım milyona yakın. 

Sığınmacıların durumunun gündemde tutulmasının iktidarın işine geldiğini savunan Danış, Suriyelilerin yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Çok büyük bir tedirginlik içindeler, aileler çocuklarını kaygıyla okula gönderiyor, insanlar sokağa çıkmaya korkuyor. Sosyal medyada ekilen nefret tohumları en basitinden, okullarda çocukların akran zorbalığına uğramasına neden oluyor.