|
Kapsül Günlük Doz
12 Mayıs 2022
|
|
Toplam sözcük sayısı: 1.478 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika
🌧️ Hakkari ve Van haricinde yurdun tüm kesimlerinde güneşli bir hava görülecek. İstanbul’da hava sıcaklığı 27 dereceye kadar yükselecek.
$ 15.38 TL 📈- € 16.07 TL 📉
# Sosyal medyanın gündeminde, MHP’li eski vekil Ahmet Çakar’ın kıyafeti nedeniyle hedef gösterdiği oyuncu Melis Sezen’e verilen destek var.
|
|
|
|
Resmî kayıtlar, 2021 yılında Türkiye’de 7.190 ‘çocuğun’ doğum yaptığını gösteriyor. Üstelik doğum yapan bu çocukların 117’si 15 yaşın altında. TÜİK verilerine göre son 10 yılda 15 yaş altı doğum yapan çocuk sayısı ise yaklaşık 21 bin.
Peki bu çocuklar okula gitmek yerine neden anne olmaya zorlanıyor?
Tarımda ve hizmet sektöründeler: Veri Kaynağı’nın ‘Türkiye’nin Kız Çocukları’ araştırmasında, 2020 yılında her 100 kız çocuğundan 6.9’unun okula gitmediği tespit edildi. Erken çalışma hayatına atılan 5-14 yaş arası kız çocuklarının pek çoğu, tarım sektöründe çalışıyor/çalıştırılıyor. 15-17 yaş aralığındaki kız çocukları ise ağırlıklı olarak hizmet sektöründe çalışıyor.
Neden?: Kız çocuklarının okula gidememesinin en yaygın nedeni maddi yetersizlik. Ancak 15-17 yaş arasındakiler daha farklı düşünüyor. 2019’daki bir çalışmaya göre 15-17 yaş arasındaki kız çocuklarının büyük çoğunluğu, okula gitmeme gerekçelerini şöyle açıklıyor: “Okula gitmenin yararına inanmıyorum / okula ilgi duymuyorum.”
‘Kız çocuklar için dünya hâlâ çok zor bir yer’: UNICEF, günümüzde dünya çapında daha fazla kız çocuğunun okula gittiğini aktarsa da, ‘dünyanın onlar için hâlâ çok zor bir yer’ olduğu vurgusunu yapıyor. Kurum, okullaşma oranı artmasına karşın kız çocuklarına yönelik şiddetin sürdüğü konusunda uyarıda bulunuyor. Veri Kaynağı da benzer bir istatistik paylaşıyor ve 2020’de güvenlik birimlerine ulaşan 78 bin vakanın mağdurunun, kız çocukları olduğu aktarıyor.
Eğitimciler ‘4+4+4’ konusunda uyarmıştı: Uzmanlara göre kız çocuklarının ilkokulda okullaşma oranının 2012’ye göre 5.8 puan kaybetmesinin sebeplerinden biri, bir sonraki yıl değiştirilen eğitim sistemi. Eğitimciler, 4+4+4 adıyla bilinen sistemin kız çocuklarının okullaşmasında büyük tahribata neden olacağı konusunda uyarmıştı. Değişikliğin ardından tüm veriler, erkek çocuklarının kız çocuklara göre daha fazla okuduğunu gösteriyor.
Kapak fotoğrafı: Depo Photos

|
|
|
|
Fotoğraf: CHP
Yargıtay, sosyal medya paylaşımları nedeniyle CHP İstanbul İl Başkanı Kaftancıoğlu’na verilen 4 yıl 11 ay 20 günlük hapis cezasını onadı. Siyasi yasak da getirilen Kaftancıoğlu, hiçbir partide beş yıl süreyle yönetici ya da milletvekili olarak görev yapamayacak. Ancak bağımsız milletvekili seçilerek Meclis’e girebilecek.
- Mahkeme, Kaftancıoğlu’na beş ayrı suçtan toplamda 9 yıl 8 ay 20 gün hapis cezası vermişti. Yargıtay, Kaftancıoğlu’na terör suçlamasıyla verilen cezaları ise bozdu. Kaftancıoğlu’nun en fazla üç gün cezaevine girmesi ve denetimli serbestlikten yararlanarak tahliye edilmesi bekleniyor.
- Kaftancıoğlu: “Örgüt kademelerinde görev alma hakkım devam ettiği müddetçe benim için hiçbir sorun olmaz."
- CHP’li vekiller ve partililer, genel başkan Kılıçdaroğlu’nun çağrısıyla CHP İstanbul İl Başkanlığı önünde toplandı. Kılıçdaroğlu, 21 Mayıs’ta Bursa’da yapılması planlanan ‘Milletin Sesi’ mitinginin İstanbul’a alındığını açıkladı.
Cumhurbaşkanı kararnamesiyle dokuz vali merkeze çekildi, 10 ilin valisi ise yer değiştirdi. İlk kez vali olarak atanan altı kişi, doğrudan İçişleri Bakanı Soylu'nun bakanlıktaki kadrolarından tercih edildi.
‘Siyasal ve askeri casusluk’ suçundan yargılanan DEVA Partisi kurucu üyesi Metin Gürcan hakkında yeniden tutuklama kararı verildi. Müebbet ve 35 yıla kadar hapis talep edilen Gürcan’ın tutuksuz yargılanmasına karar verilmiş ancak savcılık karara itiraz etmişti.
Yargı, CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında kullandığı, “Beşli çetenin hamisi” sözüne getirilen ihtiyati tedbir kararını kaldırdı.
- Önceki kararda Kılıçdaroğlu’nun, Erdoğan’la ilgili ‘dikkatli konuşması için uyarılmasına’ hükmedilmişti.
|
|
|
|
Fotoğraf: Birgün
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy’a ait şirketin tatil köyü projesine onay verdi. Bodrum Türkbükü’nde yapılacak tatil köyüne, orman arazisi de dâhil edilecek. Ersoy, 25 bin metrekarelik arazinin tahsis edildiği şirketin ana hissedarı ve yöneticisi konumunda bulunuyor.
Sosyal medya platformları ve kullanıcılarına yönelik yaptırım içeren yasal düzenlemenin, kısa bir süre içinde Meclis’e sunulması bekleniyor. Tasarıda, dezenformasyon içerikli paylaşımlara yaptırım uygulanması öngörülüyor. BBC Türkçe’nin kulis haberine göre bu karar, mahkemeler tarafından alınacak.
- ‘Yalan haber’ veya ‘haberlere yapılan yorumlarla’ ilgili internet haber sitelerine de yükümlülükler getirilecek.
Göç İdaresi Başkanlığı, Türkiye’deki kayıtlı Suriyeli sayısının 3 milyon 762 bin 889 olduğunu açıkladı. 542 bin Suriyelinin yaşadığı İstanbul, en çok ikamet edilen şehir oldu.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), 15 Mayıs’ta İstanbul Maltepe’de miting düzenleyecek.
Tekirdağ’da arı hastalıklarını araştırmak için kurulan kovanlara zarar verilmesi sonucu 4 milyon arı öldü. Kimliği belirsiz kişiler, ‘genetik materyal’ olan kovanlardan da ana arıları çaldı.
Öğretmenlik kariyerini üçe ayıran yönetmelik, Resmî Gazete’de yayımlandı. ‘Aday öğretmenler’ iki yılın ardından ‘öğretmen’, ‘uzman öğretmen’ ve ‘başöğretmen’ olabilecek.
- Uzman öğretmen ve başöğretmenlik için öngörülen sınavlar, yılda bir kez yapılacak.
İstanbul Samandıra’da arkadaşıyla taksiyle binen Olcayto Okur, altı kişilik taksici grubunun palalı ve sopalı saldırısına uğradığı gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu. Taksici Ayhan Karakaya, ‘silahla kasten yaralama’ suçundan tutuklandı.
- Taksicilerin öldüğünü zannedip olay yerinde kendisini terk ettiğini anlatan Okur, uğradığı şiddet nedeniyle beyninde ödem oluştuğunu söyledi.
Bolu Dağı Tüneli'nin İstanbul istikameti, yapım çalışmaları nedeniyle 16 Mayıs’tan 20 Haziran’a kadar trafiğe kapatılacak.
|
|
|
|
Samanyolu Galaksisi’nin merkezinde yer alan ve Dünya’dan 26 bin ışık yılı uzaklıktaki bir karadeliğin görüntüsü yayınlandı. Event Horizon Teleskopu’yla görüntüsü çekilen karadeliğin milyarlarca yıldır var olduğu düşünülüyor.
📺 Antalya, Konyaaltı Sahili’nde denize atılan Hıdırellez dilekleri dalgıçlar tarafından görüntülendi. Denize atılan kâğıtlardaki dilekler: “2022 model cip, Bodrum’da yazlık ev, dudağıma dolgu, burnuma estetik, dünyayı içime sine sine gezmek istiyorum, yurtdışında yüksek lisans, 60 yataklı huzurevi…”
|
|
|
|
İllustrasyon: Dola Sun / The Atlantic
ABD’de silahlı cinayetlerin sayısı bir yılda yüzde 35 arttı. Bu,1994’ten beri kaydedilen en yüksek oran.
- 15-34 yaşlarındaki siyah erkeklerin silahla öldürülme ihtimali aynı yaştaki beyaz erkeklere oranla 20 kat daha fazla. Aynı zamanda, silahla öldürülen siyah kadınların sayısı 2020 yılında bir önceki seneye göre yaklaşık yüzde 50 arttı.
Britanya, İsveç ve Finlandiya ile güvenlik anlaşması imzaladı. Buna göre Britanya, Rusya’dan herhangi bir saldırı tehdidine maruz kalmaları hâlinde bu ülkelere destek verecek.
Finlandiya, NATO üyeliği için başvuru yaptığını resmî olarak duyurdu. Kremlin Sözcüsü Peskov, üyeliğin Rusya için bir tehdit olduğunu söyledi. Eski Başbakan Medvedev de nükleer savaş riskini ‘hatırlattı’.
Bloomberg’in haberine göre, Avrupalı 20 doğalgaz şirketi Rusya’dan gaz alabilmek için ruble hesabı açtı.
ABD’nin ikinci en büyük şehri Los Angeles’ta nisan ayından beri süren yangında, şu ana kadar 1000 kilometrekareye yakın ormanlık alan yok oldu. Yangının nasıl başladığı bilinmiyor.
İspanya’da hükümet, kürtaj ve regl izniyle ilgili yeni bir yasa hazırlıyor. Buna göre 16-17 yaşındaki kız çocukları, ebeveyn izni olmadan kürtaj olabilecek. Ayrıca kadınlar ayda 5 güne kadar regl izni alabilecek.
- 2015’te iktidardaki muhafazakâr Halk Partisi, 16-18 yaş arası kürtaj için ebeveyn iznini zorunlu hâle getirmişti.
BM’nin kuraklıkla ilgili son raporuna göre, kuraklık dönemlerinin hem süresi uzadı hem de sıklığı artış kaydetti. 2000 yılından beri kuraklık dönemleri yüzde 29 arttı.
Google Çeviri’ye 24 yeni dil daha eklendi. Böylece Google’ın desteklediği dil sayısı 133’e ulaştı. Dünya genelinde 7 bin 151’den fazla konuşulan dil olduğu tahmin ediliyor.
- Yeni eklenen diller arasında Kürtçenin Sorani lehçesi de bulunuyor. Soranice, İran ve Irak’ta konuşuluyor.
|
|
|
|
Fotoğraf: aramco.com
Suudi Arabistan’ın millî petrol şirketi Aramco, piyasa değerini 2.43 trilyon dolara çıkararak dünyanın en değerli şirketi sıralamasında lider olan Apple’ı ‘tahtından etti’. Piyasa değeri yüzde 5 düşen Apple’ın değeri 2.37 trilyon dolara geriledi. Aramco ise petrol fiyatlarındaki yükseliş ile birlikte 2021 yılında kârını ikiye katlamıştı.
Financial Times, Türkiye’de hükümet yetkililerinin bankaların üstünde baskı kurarak döviz satışlarını sınırlamalarını istediğini yazdı. Gazeteye konuşan bankacılar, 1 milyon dolarlık kurumsal döviz işlemlerinin incelendiğini, 5 milyon dolar üstü alım taleplerinin ise reddedildiğini söyledi.
Türkiye, tarihinde ilk kez Hindistan’dan buğday ithalatına başladı. İlk etapta Hindistan’dan 50 bin tonluk buğday ithal edilecek.
TÜİK’in verilerine göre gelir eşitsizliğinin en yüksek olduğu şehir İstanbul olarak tespit edildi. Eşitsizliğin en az görüldüğü şehirler ise Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli oldu.
Nakit gelirleri 182 milyar 106 milyon lira, nakit giderleri ise 226 milyar 377 milyon lira olan Hazine, nisan ayında 43 milyar 671 milyon lira açık verdi.
Fiyatı genellikle 1 dolara yakın işlem gören ‘sabit coin’ UST’nin, 0.34 cente kadar gerilemesiyle kripto paralarda yaşanan düşüş sürüyor. UST’den sonra en büyük ‘sabit coin’ USDT’nin de fiyatı 0.94 centlere kadar geldi. Bunun üzerine bir açıklama yapan şirket, söz konusu coini 1 dolar karşılığında satmaya devam edeceklerini açıkladı.
- Hâilhazırda Bitcoin 28 bin dolar, Ethereum ise 1900 dolar seviyelerinden işlem görüyor.
Türkiye, Avrupa’da süt ve süt ürünlerine en fazla zam yapan ülke oldu. Türkiye’deki süt, peynir ve yumurta fiyatları son bir yılda yüzde 60 artarken, AB’de ortalama artış yüzde 7’de kaldı.
Konut kredisi kullandırma şartları: Kim, nasıl faydalanabilecek?
İzmir’de 1 Temmuz 2022'den itibaren geçerli olmak üzere suyun metreküp fiyatına yüzde 15 zam yapıldı. Faturalara, temmuz ayından itibaren yüzde 15’in yanı sıra ÜFE oranı zammı da yansıyacak.
|
|
|
|
ABD’de 2021’de aşırı doz uyuşturucu kullanımı nedeniyle 107 bin kişi hayatını kaybetti. Aşırı dozdan ölüm oranı bir yılda yüzde 15’lik artışla rekor kırdı. Bu, ülkede her beş dakikada bir kişinin aşırı dozdan öldüğü anlamına geliyor.
Türkiye’deki 800 bine yakın epilepsi hastasının büyük bir bölümünün, döviz kurlarında yaşanan artış nedeniyle yaklaşık bir yıldır ilaçlarına erişemediği öne sürüldü. CHP’li İlgezdi, ilaçlara yanıt vermeyen hastaların kullandığı ‘Vagus pili’ için ise vatandaşların sosyal medyada yardım kampanyası düzenlediğini belirtti.
|
|
|
|
Fotoğraf: Twitter
Müzisyen Ufuk Beydemir, sosyal medyada gündem olan yedi yaşındaki İsmail Saraçoğlu’nun ‘Ben bir kek miyim?’ şiirini besteledi. Tüm platformlarda erişime açılan şarkı, Saraçoğlu’na söz yazarı olarak telif hakkı da kazandıracak.
📹 Diyarbakır’daki Surp Giragos Kilisesi 7 yıl aradan sonra yeniden ibadete açıldı.
|
|
|
|
Fotoğraf: Michele Nucci / Depo Photos
EuroCup finalinde İtalyan ekibi Virtus Bologna’ya 80-67 mağlup olan Frutti Extra Bursaspor, turnuvayı ikinci sırada tamamladı. Kupanın galibi Bologna, aynı zamanda gelecek sezon THY EuroLeague’e katılma hakkı elde etti.
Sivasspor, yarı final ilk maçında 2-1’le geçtiği Alanyaspor’la rövanşta 1-1 berabere kalarak finalde Kayserispor’un rakibi oldu. Final, 26 Mayıs’ta Atatürk Olimpiyat Stadı’nda oynanacak.
- Anadolu takımlarının oynadığı Türkiye Kupası finalleri…
|
|
|
|
Advertorial
Mayıs’ı Caz ayına dönüştüren ‘PSM’de Caz Konser Serisi’, 4 Mayıs’taki Lisa Ekdahl konseri ile başladı. Ay içerisinde 14 isim daha, Zorlu Performans Sanatları Merkezi’ndeki sahnelerde Caz sevenler ile buluşmuş olacak:
Çağrı Sertel ‘Multiverse’ - 18 Mayıs 21:00: Aranjör, besteci ve prodüktör kimlikleriyle farklı projelere imza atan piyanist Sertel, ‘Multiverse’ adlı projesiyle Zorlu PSM %100 Studio’da sahne alacak. Proje kapsamında müzisyen, analog synth’ler, drum machine’ler, elektronik keyboard’lar ve akustik piyanoyu effect pedallarından geçirerek nadide bir sound elde ediyor. Sertel’in, evinde gerçekleştirdiği ‘Multiverse’ performansını buradan izleyebilirsiniz…
Anouar Brahem Quartet - 20 Mayıs 20:30: Ud ile Arap müziği geleneğini modern caz ve Batı’nın kompozisyon tekniği ile buluşturan Anouar Brahem, grubuyla Zorlu PSM Turkcell Sahnesi’nde bir konser verecek. Brahem’in 2009’a çıkardığı ‘The Astounding Eyes Of Rita’ albümünden aynı adı taşıyan parça, en sevilen çalışmaları arasında yer alıyor.
|
|
|
|
- SALT’ın düzenlediği serginin çevrimiçi sunumu: ‘Salon’
- ‘Yayınlanması Kaydıyla’ podcastinin konuğu gazeteci Tuğrul Eryılmaz: “Gazetecinin marifeti, işin aslını kaybettirmeden kendini okutturmaktır ve güven sağlamaktır.”
- Oğlu Arat Dink’in yorumuyla: Hrant Dink'in şiirinden bestelenen 'Penceremin Aptalları'
- Altyazı ekibinden Fırat Yücel’in yazısı: ‘Korku siyaseti ve sinema’
- Çizer Tarık Tolunay, karikatürist Ersin Karabulut, ressam Ergün Gündüz ve reklamcı Salih Güngör, ‘Muhabbet Kralı’nda tartışıyor: ‘Dergicilik ne durumda?, Basılı mı, dijital mi daha revaçta?’
- ‘Avatar’ın devam filmi ‘Avatar: The Way of Water’dan ilk fragman…
|
|
|
|
“Türk kadını bu psikolojik şiddeti çok uzun yıllardır yaşıyor.”
Sahnede Mehmet Ali Erbil’in sözlü tacizine maruz kalan sunucu Melike Öcalan.
|
|
|
Bülteni Paylaş
Takip Edin |
|
Kapsül'ü sosyal medya'da takip edin! |
|
|
|
|
|
|
|