Türkiye’de 27 bin kişi organ nakli bekliyor. Çoğunluk ise dinî kaygılar nedeniyle organ bağışına sıcak bakmıyor. 

Hasta yakınları engelliyor: Diyanet, organ bağışının dinen sakıncalı olmadığını söylüyor. Ancak bu açıklama yurttaşı ikna etmeye yetmiyor. Türk Tabipleri Birliği’nden (TTB) Anestezi Uzmanı Nursel Şahin, “Hasta, organ bağışı yapacağına dair adını listeye yazdırsa da yakınları kabul etmiyor” diyor. Şahin, kullanılabilecek organları donörden aldıktan sonra onu dinî vecibeleri yerine getirilebilecek şekilde teslim ettiklerinin altını çiziyor: “Dolayısıyla hem dinî kaygıya hem de vücut bütünlüğü konusunda endişe edilmesine gerek yok.”

Neden oluyor?: Türkiye’de kronik hastalıklar, birçok ülkeye göre daha sık görülüyor. Uzmanların ‘sosyo- ekonomik yetersizlik’ ile açıkladıkları bu durum aynı zamanda organ yetmezliğinin de temel nedeni. Bunlar arasında sağlıksız beslenme ve ağır koşullarda geçen çalışma yaşamı öne çıkıyor. Türkiye’nin az gelişmiş bölgelerinde ise sık enfeksiyona maruz kalma ve sağlığa erişim gibi problemler yaşanıyor.

‘Geç kalıyoruz’: Türkiye’nin gelişmiş ülkelerdeki gibi erken tarama ve tanıma testlerinin olmaması nedeniyle bazı enfeksiyonlar geç fark ediliyor. Yani organ yetmezliği erken teşhis edilemiyor. 

En çok böbrek nakli bekleniyor: 2021 yılı resmî verilerine göre 22 bin 775 kişi ile en çok böbrek nakli bekleniyor. Onu, 2 bin 376 kişi ile karaciğer nakli izliyor. Ayrıca 1.290 kişi kalp, 285 kişi pankreas, 157 kişi akciğer, 8 kişi böbrek-pankreas, 2 kişi kalp kapağı, 1 kişi ince bağırsak bekliyor. 

Kapak fotoğrafı: University Of Maryland School Of Medicine / Depo Photo