Sayı: 84 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.232 kelime)

Yeşilin vandalizm tonu

Hazırlayan: Gülşah Görücü

Londra’daki Finsbury Park yakınlarında bir binanın yan cephesinde bir gece yarısı beliren sanat eserinin sokak sanatçısı Banksy’ye ait olduğundan şüpheleniliyordu. Banksy, Instagram hesabından yaptığı paylaşımla, Londra'nın kuzeyindeki yeni duvar resminin kendisine ait olduğunu doğruladı. Tecrübeyle sabittir, vandalizmin eli kulağındadır derken, olanlar oldu ve yalnızca üç gün sonra eser beyaz boyayla tahrip edildi. 

Çalamıyorsan boyarsın

Banksy’nin yeni eseri, elinde basınçlı yıkama makinesi tutan ve bir apartman blokunun kenarına yeşil boya sıkmış gibi görünen bir kadın resmi ve yakın zamanda budanmış bir ağacın arkasındaki harap bir duvara boyanmış yeşil boyadan oluşuyor.

Fotoğraf: BBC

Esere baktığımızda, elleri kolları budanmış bir ağacın hayata dönüş operasyonunu görüyoruz; çorak dalların canlanması ihtimaline bir kez daha hayran kalıyoruz. Sosyal medyada spekülasyon yapan yorumcular, çalışmanın ya iklim kriziyle ya şirketlerin ‘yeşil aklama’ çalışmaları ile ilgili ya da Chicago Nehri'nin boyayla yeşile döndüğü St. Patrick Günü'ne bir gönderme olduğunu öne sürdüler. Çalışmanın tarz ve boya kullanım şeklinin, son zamanlarda artık iyiden iyiye kabak tadı veren, iklim aktivistlerinin sanat eserlerine yönelik vandalizmine benzediğini iddia edenler de vardı.

Banksy’nin eserin ona ait olduğunu sosyal medya hesabından duyurması üzerine bir anda beliren spekülasyonlar aslında akıllara ne çeşit bir vandalizm göreceğimizin sorusunu getirmişti. Daha önce eserlerinin çalınmasına aşina olduğumuz Banksy’nin bu yeni eserinin başına yine bir şey geleceği belliydi ancak ne geleceğini kestiremiyorduk. Ağacı sökebilirlerdi belki ama duvarı da çalamazlardı ya! 

‘Yeşil Aklama’

Fotoğraf: Far Out Magazine

‘Greenwashing’, yani ‘yeşil aklama’; bir şirketin çevresel açıdan sürdürülebilir ve gerçekte olduğundan daha çevre dostu görünmeye çalışmak için reklam ve kamu mesajlarını kullanması anlamına geliyor. Banksy mi ‘yeşil aklama’yı eleştiriyor, yemeyip içmeyip eserin olduğu duvara üç gün sonra beyaz boya fırlatan vandallar mı Banksy’i eleştiriyor henüz orası net değil.

Net olan tek şey, bir eserin daha vandalizmin kurbanı olduğu ve çiçeği burnunda eserin çevresine halkın erişimini sınırlayan metal bir çit yerleştirilmiş olması. Budanmış bir ağacın aklına bile bu çağda bunları yaşayacağı gelmezdi.

bugünkü destekçimiz

‘Dijital Deneyim Müzesi’ kapılarını ziyarete açtı

Avrupa'nın ‘en’leri ve ‘ilk’lerine de ev sahipliği yapacak olan İBB Kültür AŞ Dijital Deneyim Müzesi ziyarete açıldı. Yerli yaratıcılığın küresel bir deneyimle buluşma noktası olan müzede, 3 ve 4 boyutlu deneyim olanağı sağlayan tüm teknolojiler için gerekli yazılımlar Türk yazılımcılar tarafından geliştirildi. Dijital Deneyim Müzesi’nde TUCE Investment işbirliği ile yaratıcı konsept içerik tasarımları Project İstanbul imzası taşıyor. Kapsayıcı deneyimi desteklemek üzere inşa edilen tüm bu teknolojiler, her yaştan ziyaretçinin müzeyi her ziyaretinde farklı ve eşsiz bir deneyim yaşaması için incelikle tasarlandı.

Beyoğlu Sütlüce’de konumlanan Dijital Deneyim Müzesi, 2.000 m2’ye yayılıyor ve aynı anda 400 kişi ağırlayabiliyor. Immersive Deneyim odası içerisinde 30 adet 4K çözünürlüklü projeksiyon cihazı kullanılıyor. Bu çözünürlükte, bu sayıda cihaz kullanılarak yapılan ilk müze unvanına sahip olan Dijital Deneyim Müzesi'nde, Immersive (kapsayıcı) alanının büyüklüğü ve teknik ayrımları dışında özel bir teknolojiye sahip VR alanı da yer alıyor. Her bir deneyim odası, farklı temalar ve teknolojilerle donatılarak, ziyaretçilerin öğrenirken eğlenmelerini, keşfederken yeni perspektifler kazanmalarını sağlıyor.

Hikaye anlatımı, bilgi vericiliği deneyimletmesi ve hayal ettirmesi gibi özellikleri ile Avrupa’nın en kapsamlı deneyim sunan müzesi olan Dijital Deneyim Müzesi, ziyaretçilerini sanatın ve teknolojinin merkezine yerleştiriyor. Bu benzersiz deneyim alanları, her yaştan ve her ilgi alanından ziyaretçiyi ağırlamaya hazır.

haber turu

Radiohead basçısı Colin Greenwood, Radiohead'in 2003 ile 2016 arasındaki 14 yıllık dönemi belgeleyen yeni bir fotoğraf kitabını duyurdu. ‘How to Disappear: A Portrait of Radiohead’ 15 Ekim 2024’te raflarda yerini alacak. Kitapta çoğu daha önce görülmemiş 97 fotoğrafın yanı sıra Greenwood'un kaleme aldığı bir bölüm de yer alıyor.

Jose Saramago’nun ‘Körlük’ romanı, geçen yıl Türkiye’de yetişkinlerin en çok okuduğu kitap oldu. Türk Kütüphaneciler Derneği’nin verilerine göre onu, Matt Haig’in ‘Gece Yarısı Kütüphanesi’ ve Ahmet Ümit’in ‘Kayıp Tanrılar Ülkesi’ takip etti. Çocuk kitaplarında ise en çok Varol Yaşaroğlu’nun ‘Dostum Bu Çok Havalı’ kitabı tercih edildi.

Diyarbakır’da düzenlenen Nevruz kutlamalarında Tunuslu sanatçı Emel Mathlouthi sahne aldı. Tunus'ta devrimin sembolü hâline gelen Mathlouthi, 500 yıllık tarihî Deva Hamamı'nda çekim yaptı. Mathlouthi şahsına münhasır bir sanatçı. 10 yaşında beste yapmaya başlıyor ve üniversite yıllarında kurduğu metal grubuyla profesyonel müziğe adım atıyor. Dünya müziğine sonraları ilgi duyarak politik içerikli şarkılar yazmaya başlayan Mathlouthi, 2006'da yayınladığı ‘Ya Tounes Ya Meskina’ (Zavallı Tunus) şarkısıyla dönemin hükümetinin tepkisini çekmiş ve şarkıları Tunus’ta yasaklanmıştı.

Paris Olimpiyatları’na çok az kaldı. Pandemi nedeniyle 2020 Tokyo Olimpiyatları’nda uygulanan yakınlaşma yasağının, Paris 2024 Olimpiyat Oyunları’nda kaldırılacağı duyuruldu. Olimpiyat Köyü direktörü Laurent Michaud, sporcuların konaklayacağı yerlerde 300 bin kadar kondom bulunacağını açıkladı. Sporculara kondom dağıtılması, 1988 Seul Olimpiyatları’ndan bu yana AIDS’e karşı farkındalık oluşturmak için sürdürülen bir uygulama.

Devlet Tiyatroları, 27 Mart'ta perdelerini ücretsiz açacak. Devlet Tiyatroları’nın hizmet verdiği 25 bölgedeki 36 sahnede, 38 ücretsiz temsilin ücretsiz izlenebilecek. Biletler şimdiden temin edilebilir. 

Salt, ‘Sanatsal Araştırma ve Üretim Destek Programı’nı duyurdu. Programa katılım için son başvuru tarihi 12 Mayıs. Program kapsamında desteklenmesine karar verilen projelerin her birine ise 20 bin euro fon desteği sağlanacak. Türkiyeli sanatçılara yönelik iki yıllık destek programı, araştırma ve üretim için bir platform oluşturarak sanatçılar ile topluluklar arasındaki etkileşimi teşvik etmeyi amaçlıyor.

nerede ne var?

‘İstanbul’un Baylan’ı: 100 Yıllık Serüven’ sergisi 20-29 Mart tarihleri arasında Yapı Kredi bomontiada’da. Küratörlüğünü Sevecen Tunç’un yaptığı, tasarım ve kurgusunu ise Burçak Madran’ın üstlendiği sergi, asırlık marka Baylan ile İstanbul’un yeme-içme kültüründeki değişim ve dönüşümün izini sürüyor. 

‘Belleği Yazmak: Alman Edebiyatında Kültürel Belleğin Sembolik Temsilleri’ semineri İstanbul Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı öğretim üyesi Doç. Dr. Şebnem Sunar anlatımıyla 26 Mart’ta Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı binasında gerçekleşecek. 

Serkan Yüksel’in ismini, Julio Cortazar’ın ‘Talimatlar Kitabı’ adlı öykü kitabında yer alan kısa öyküden alan yedinci kişisel sergisi ‘İlerleme-Gerileme’yi görmek için son günler. İnsanın doğa ile kurduğu ilişkinin karmaşıklığına tanıklık etmek isteyenler 30 Mart’a kadar  x-ist’in Karaköy Juma Binası’ndaki mekânına davetli. 

ALİKEV’in genç sanatçılara destek olmak üzere düzenlediği Genç Sanatçı Fonu’nun 5. dönemi için başvurular 24 Mart’a kadar devam ediyor. Bu dönem ‘Merak’ temasında üretimlerin desteklenecek, başvurular buradan alınıyor.  

‘7 Zamansız Günah’ CerModern ve Reo-Tek işbirliği ile gerçekleşiyor ve bu eksantrik dijital sergi, sanatseverleri, sanat tarihinin en ikonik isimlerinden biri olan Hieronymus Bosch’un ünlü eseri ‘Dünyevi Zevkler Bahçesi’nin büyülü dünyasına davet ediyor.

‘Affordable Art Fair NYC’ yani erişilebilir pahada eserlerin satışa çıkacağı; yerel, ulusal ve uluslararası galerilerden binlerce çağdaş sanat eserlerini buluşturan fuar, 20-24 Mart arası Chelsea'deki Metropolitan Pavilion'da 20 bin kolektörü ağırlıyor. Fremin Galeri, fotoğraflarıyla benzersiz bir estetik sunan Seçkin Cebeci'ye dokuz eseri için bir duvar veriyor.  

42. Uluslararası Hülya Özdemir Nutku İzmir Tiyatro Festivali 27 Mart’a kadar devam ediyor. İzmir BB’nin yıl içinde gerçekleştirdiği en kapsamlı etkinliklerden biri olan festivalde her sene olduğu gibi çocuk oyunları, yerel oyunlar ve ulusal oyunların yanı sıra Almanya, Yunanistan, Lübnan ve Sırbistan’dan gelecek tiyatro ekipleriyle uluslararası oyunlar İzmir’in dört bir yanına dağılıyor. 

Peki şimdi ne olacak? Hem kendimiz olup hem de sevebilecek miyiz birbirimizi? ‘Aile Yalanları’ sezon boyunca ZORLU PSM’de. 

“Her ruh temaşa ettiği şeye dönüşür.”

Plotinos

‘Güllü’nün Yeri’nde buluşmayalı mevsim geçti. Bir cemre ötekini kovaladı, araya hayat girdi ve bahar bayramıyla geldi. Her zamanki gibi daha martı yarılamadan bahara ilk kanan bu sene de badem oldu. Bu muhteşem döngüde, bugünlerde yine mart kapıdan baktırıp, kazma kürek yaktırırken badem ilk çiçeğini dökenlerden oldu. Yine. 

Uyanık turunçlar bu günleri bekledi çiçeklerinin kokusunu kaldırımlarda başımızın üzerinden dökmek için. Tomurcuklandılar, birkaç güne bulanacak yer gök bu eşsiz parfüme, “Bunlar son soğuklar artık demektir” bu ‘turunçca’. 

Geçtiğimiz kış neye temaşa ettiysek bu bahar ona dönüşeceğiz biz de ağaçlar gibi. Ayaklarınızı yere sağlam basın bu bahar, köklenin bir ağacın toprağa köklendiği gibi. Açın kollarınızı gökyüzüne, uzanın, gerinin sevgili okurlar. Çekin o nefesi içinize, pompalayın bakalım o temiz kanı damarlarınıza. 

Bu her sene gelen baharlar sizin temaşa ettiklerinizin toplamıdır sevgili okurlar. Kokusunu içine çekin, manzaranın tadını çıkarın. Sevgiyle kalın.

kapsül kültür öneriyor

Fotoğraf: Orhan Cem Çetin

İstanbul’un en eski sahafı Vahan Kocaoğlu 99 yaşında hayata gözlerini yumdu. Onu, 2005’te Express’e verdiği söyleşiyle uğurluyoruz.

Meraklısına: TRT'den telaffuz sözlüğü. 

Kâinattaki tüm yaşam belirtilerini bunca yıldır yakından izlemeye, yansıtmaya ve korumaya çalışan Açık Radyo’nun Dinleyici Destek özel yayınlarının 21.’si, 24 Mart Pazar akşamına kadar devam ediyor. Güçlü desteğimiz ve biz olmadan Açık Radyo olmaz. 

İstanbul Bilgi Üniversitesi Psikoloji Bölümü öğretim üyesi Dr. Anıl Özge Üstünel iki senedir güvenli cinsellik ve cinsel şiddeti önleme konulu bir proje yürütüyor. Projenin bir çıktısı da bir sanal sergi. 

Yenal Bilgici, Türkiye’nin değişen melodisi’ni anlatıyor: “Oynak melodilerden korkutucu heybete nasıl geldik? Neden geldik?” 

Duygu Yıldırım’dan uzun yıllar sonra kişisel bir anlatı: ‘Orhan Pamuk, me, and two men from the seventeenth century’

Bir Arslan Eroğlu şaheseri ‘Şekercigil Hanesi’ Londra Pictorum Gallery’de sergileniyor.

Multiplayer hatırlattı: Dünyanın en yaşlı Counter-Strike takımı Silver Snipers'ın en genç oyuncusu 68 yaşında.

İflah olmaz bir gözlemci M. Serdar Kuzuloğlu yazıyor: “Herhangi bir konuda derdi olmayan insanı bitkiden ayırmak güçtür.”

‘Arkelogbirey Basileos’ anlatıyor: Kocaeli Yalova yolunun Gölcük kesiminde bulunan Konca lahiti. Bu lahit yoldan ve denizden geçenlere selam veriyor. 

Çevirmenler Birliği’nin kurucularından Aslı Biçen ile eskimeyen bir söyleşi: “Bir çıt sesine bakar her şey.”

Soul ve R&B efsanesi Kool & the Gang 60 yaşında!