Sayı: 91 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.420 kelime)

Eurovision: Namütenahi bir hayal kırıklığı

Hazırlayan: Gülşah Görücü

İlk olarak 1956 yılında İsviçre’de düzenlenen ve Avrupa Yayın Birliği (EBU) üyesi ülkeler arasında bir kültür kutlaması olarak başlayan Eurovision Şarkı Yarışması, bir zamanlar ülkelerin kendi kültürel değerlerini ve müzikal çeşitliliklerini sergilediği bir platformdan, ‘birilerinin’ egemenliğinde eski ihtişamına kurşun sıkan ticari ve siyasi organizasyon politikalarıyla bir müzik kutlamasından başka her şeye benzemeye başladı. 

Bu yıl 68’incisi düzenlenen Eurovision Şarkı Yarışması’nı İsviçre adına yarışan Nemo, 591 puanla kazandı ancak akıllarda kalan ne Nemo ne de ‘The Code’ isimli şarkısı oldu.  

Fotoğraflar: Bloomberg

Yarışma, geçen yıl Loreen'in ‘Tattoo’ adlı şarkısıyla kazandığı zaferin ardından İsveç'in Malmö kentinde düzenlendi. 7 ve 9 Mayıs'ta yarı finallerle başlayan yarışma, 11 Mayıs'ta siyasi gerginlikler ve diskalifiye tartışmalarının gölgesindeki büyük finalle sona erdi. 

Bu sene yarışmanın teması ‘United By Music’ti. Birleşmenin müzikle dahi mümkün olmadığı farkındalığı yanında müzikten daha çok sahne şovlarıyla bezenen performansların sanatsal değerlerinin kimsenin umrunda olmadığı gerçeği de pastanın üzerindeki kiraz oldu. Bu sene finalde 26 ülke yarışacaktı, ancak Hollanda adına yarışan Joost Klein'ın diskalifiye edilmesiyle bu sayı 25'e düştü. Joost Klein, ‘Europapa’ adlı şarkısıyla büyük ilgi toplamıştı ve anketlerde favori gösteriliyordu. Final gününe kadar yaşanan gerginlik, İsrail’in finallere kalmasıyla iyiden iyiye görünür olmaya başladı ve yarışma öncesinde düzenlenen son basın toplantısında olacak olan oldu. Basın toplantısında bir gazeteci İsrailli temsilci Eden Golan'a, ‘etkinliğe katılarak diğer katılımcılar için bir güvenlik riskine neden olduğunu düşünüp düşünmediği’ sorusunu iletmiş, İsveçli sunucu Jovan Radomir'in soruya cevap vermesine gerek olmadığı söylendiğinde de Hollanda'nın temsilcisi Joost Klein "Neden olmasın?" şeklinde tepki göstermişti. 

Finale saatler kala yarışmanın organizatörü EBU, İsveç polisinin Klein hakkında ‘yapım ekibinin bir kadın üyesinin şikâyeti’ sonucunda soruşturma açtığını, böyle bir yasal süreç devam ederken yarışmaya devam etmesinin uygun olmayacağını duyurdu. Ve Klein, yarışmadan diskalifiye edildi. Hollandalı yayın kuruluşu Avrotros’un açıklamasına göre Joost sahneden yeni indiği ve yeşil odaya koşmak zorunda kaldığı sırada kameraya alındı, filme alınmak istemediğini söyleyerek yapım ekibinden kadın kameramanla itişti. 

Joost Klein 

Malmö sokaklarında binlerce kişi yarışmanın finaline İsrail’in katılmasını protesto ederken yarışmanın ana sponsorunun bir İsrail güzellik markası Moroccanoil olması, kötü bir şakadan başka bir şey olamazdı fakat gerçekti. 

2024 Eurovision Şarkı Yarışması'nın final gecesi, politik gerilimlerin ve güvenlik endişelerinin gölgesinde gerçekleşti. İsrail temsilcisi Eden Golan, yarı final gecesi ve final provaları esnasında olduğu gibi, canlı yayın performansında da yoğun ıslık ve protestolarla karşılaştı. Ticari baskılar, siyasi etkiler ve o meşhur öğrenilmiş çaresizliğimiz olan ‘blok oylar’ ve halk oylaması derken “Cenneti bulan ve kodu kıran” İsviçre temsilcisi Nemo, bu senenin birincisi oldu. Ticari ve siyasi baskılarla can çekişen yarışma 2025’te İsviçre’de gerçekleşecek, tam da yıllar öncesinde başladığı yerde. 

Peki kaderin bu cilvesi, bu namütenahi hayal kırıklığımızı bize unuttur ve biz müzikle birleşebilir miyiz? Bilemiyorum ama ‘Bu İş Çok Zor Yonca’.

haber turu

Fotoğraf: People

‘Barbie’ filmi ile son zamanların en çok konuşulan ismi Greta Gerwig’in jüri başkanlığını yaptığı 77. Cannes Film Festivali başladı. Açılış töreninden akıllarda kalan, ‘Altın Palmiye Onur Ödülü‘nü Juliette Binoche’un elinden alan Meryl Streep ve kırmızı halı seremonisi sırasında, sinema çalışanlarından oluşan ‘Ekranların Arkasındaki Yoksulluk (Sous les Ecrans la Deche)’ kolektifi üyesi bir grubun Festival Sarayı'nın çatısında açtığı pankart oldu. Bu yıl jüride senarist ve fotoğrafçı Ebru Ceylan da yer alıyor.

Gustave Courbet'nin meşhur nü tablosu ‘L'Origine du Monde (Dünyanın Kökeni)’, protestocular tarafından ‘Me Too’ etiketiyle hedef alınmıştı. Courbet dâhil olmak üzere sergideki toplam beş eserin ‘Me Too’ sloganıyla tahrif edildiği doğrulandı. 1886 tarihli tablo, Fransa'nın kuzeyindeki Centre Pompidou-Metz'de ‘Lacan Sergisi’nde sergileniyordu. 27 Mayıs’a kadar açık olacak sergide sanat psikanalizle buluşuyor ve bir zamanlar ‘L'Origine du Monde'un sahibi olan Fransız psikanalist Jacques Lacan'ın önerdiği bilinçdışı teorilerini odağına alıyordu. Eser, Paris'teki Musée d'Orsay'dan ödünç alınmıştı. 

Atatürk Kültür Merkezi, komedyen Metin Zakoğlu’na uyguladığı sansürle gündemde yer tutmaya devam ediyor. Zakoğlu, gösterilerinin AKP’nin İBB adayı Murat Kurum’la ilgili yaptığı şaka nedeniyle yasaklandığını iddia etti. İBB, beş oyunu Kültür Bakanlığı tarafından iptal edilen Zakoğlu'na salon tahsis edildiğini duyurdu.

26. Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri’nin adayları belli oldu. İstos Sahne’nin ilk oyunu ‘Büyük Zarifi Apartmanı’, 26. Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri’ne dört dalda aday gösterildi. Beyoğlu Pembe Çıkmazı’nda 150 yaşında bir Rum apartmanının hikâyesini anlatan, mekâna özgü yaratılan ve tarihî gerçeklerden yola çıkan hikâyesiyle sahnelendiği ilk günden bu yana kapalı gişe oynayan İlyas Özçakır’ın yönettiği oyun, kolektif hafızamıza bir çukur kazıyor. Oyun, ‘Yılın En Başarılı Oyunu’, ‘Yılın En Başarılı Yönetmeni’ ve iki ayrı ‘Yardımcı Rolde Yılın En Başarılı Kadın Oyuncusu’ adaylıklarıyla törene damgasını vuracağa benziyor. Tören, 11 Haziran’da düzenlenecek. 

Hatay’da depremin neden olduğu yıkıma, Vakıflar Genel Müdürlüğü sorumluluğundaki 71 eser de dâhildi. Tamamen yıkılan ya da kullanılmaz duruma gelen tescilli kültür varlıklarımızın ahvalinin ne olacağıyla ilgili resmi açıklamada, restorasyon çalışmalarının 2025'te tamamlanacağını belirtildi.

nerede ne var? 

Fotoğraf: Antalya Körfez Gazetesi

Uluslararası Antalya Kum Heykel Festivali, Lara sahilinde 'Uzay Macerası' temasıyla 2024 sezonuna başladı. Festival alanında, 10 bin ton nehir kumuyla yapılan 200 eser bulunuyor. Heykel yapımı 15 Mayıs'ta başladı ve ay sonuna kadar devam edecek. Ziyaretçiler, kum heykelleri gezerken sanatçıların canlı çalışmalarını da izleyebiliyorlar.

‘m2 Film Geliştirme Programı’ başvuruları için son 15 gün! İlk veya ikinci uzun metraj filmi üzerine çalışan bir sinemacıysanız m2 Film Geliştirme Programı’na katılarak yüz yüze senaryo atölyesi, birebir mentorluk oturumları ve çevrimiçi sinema buluşmalarıyla projelerinizi geliştirebilirsiniz.

Pandemi günlerinden bugüne birikmiş suluboyalar, kamusal alanlarda yapılmış manzaralar, portreler ve bedenler… Nalan Yırtmaç ve İlhan Sayın’ın, Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi’ndeki ‘Darmadağın’ isimli sergisinde, iki sanatçının birbiriyle konuşan işlerini izliyoruz.

Hemithea Tapınağı ve Kastabos Kutsal Alanı’ndan ilhamını alan ‘Marmaris Uluslararası Kültür ve Sanat Festivali (MKSF’24)’ Alman-Fransız-Türk Dostluk Konseri'yle başladı. Klasik Batı müziği, caz ve blues konserlerinin yanı sıra; koro ve sokak konserlerinden, panel, söyleşi, sergi ve atölye çalışmalarına kadar birçok etkinlikten oluşan geniş bir programa ev sahipliği yapan festival 30 Haziran’a kadar devam edecek.

14. Antalya Uluslararası Tiyatro Festivali, bugün perdelerini açıyor. Bu yıl 17-27 Mayıs  tarihleri arasında seyircisi ile buluşacak olan festivalde 11 sahnede birbirinden eşsiz oyunların yer alacağı festivalde, Türkiye’den 11 devlet tiyatrosu, bir şehir tiyatrosu, yurtdışından yedi ülke ve yedi farklı tiyatro topluluğu olmak üzere; 35 farklı oyun ile 49 temsil sahnelenecek.

52. İstanbul Müzik Festivali 21 Mayıs’ta başlıyor. Festivalin bu yılki teması ‘Kökler’. 

Fotoğraf: bantmag

Kapadokya’nın katmanlı kültürel dokusu ve eşsiz peyzajından yola çıkan Cappadox, 23-26 Mayıs tarihleri arasında çok-disiplinli programıyla bizleri ‘Değişen Gökler’ altına çağırıyor. 

‘İzmir Çikolata ,Tatlı & Çocuk Festivali’, 6. edisyonuyla bugün başlıyor ve hafta sonu boyunca İzmir Arena’da devam ediyor. Sahne performansları, çocuk tiyatrosu, kukla gösterileri, tadımlar, yetişkin ve çocuk oyun parkurları ile bu festival çocuklar ve hâlâ içinde çocuk ruhunu taşıyanlara…

Bugüne kadar Teoman, Aylin Aslim, Ceylan Ertem, Kurban, Replikas, Nekropsi ve Gevende gibi birçok ismi müzik dünyasına kazandıran ‘19. Roxy Müzik Günleri’nin ödül töreni, 22 Mayıs’ta Roxy’nin sezon kapanış partisiyle beraber gerçekleşecek.

Görsel sanatlar alanında faaliyet gösteren sanatçıları desteklemek amacıyla hayata geçirilen program SaDe - Sanatçı Destek Fonu, bu yıla özel olarak sadece 6 Şubat depremlerinden etkilenen sanatçıların başvurularına açıldı. Son başvuru tarihi 31 Mayıs.

Işıl Yücesoy 25 yıl sonra tekrar tiyatro sahnesinde. Yönetmenliğini Arsen Gürzap’ın yaptığı müzikli oyun ‘İzninizle’ 21 Mayıs akşamı Trump Sahne’de.

kapsül kültür öneriyor

Ayten Gökçer, Ajda Pekkan ve Metin Oktay (Taçsız Kral)

Tiyatro ve sinemamızın değerli ismi Ayten Gökçer aramızdan ayrıldı. Gökçer, 1965'te yönetmenliğini Atıf Yılmaz'ın yaptığı; Ajda Pekkan, Erol Taş, Gönül Yazar'ın da kadrosunda yer aldığı ‘Taçsız Kral’ filmiyle sinemaya adım atmıştı. Memoli’nin derdine çare Belgin Abla’yı unutmayacağız. 

Marksist kuramcı Terry Eagleton yeni yazısıyla yine taşı gediğine oturtuyor: “Şu anda Gazze’de masumların katledilmesini protesto eden öğrenciler… göz kamaştırıcı ücretler karşılığında, öğrenme değerinin yerini çoktan paranın aldığı kurumlardan eğitim denen bir meta satın alıyorlar.”

Ashwagandha nedir ve Danimarka’da neden yasaklandı?  

Bu yaz yedi sınırda, beş dilde ve üç temel dinde uzun bir yolculuğa çıkıyoruz. Olga Tokarczuk’un merakla beklenen yeni eseri ‘Yakup'un Kitapları’, Neşe Taluy Yüce çevirisiyle Everest Yayınları’ndan çıktı. 

16 yıllık emek, 30 binden fazla makale ve dahası. Bağımsız kültür gazeteciliğinin en nadidelerinden The Quietus yeni yüzüyle aramızda.

Nehir Tuna’nın dünya prömiyerini Venedik Film Festivali’nde yapan Altın Lale Ödüllü ilk uzun metraj filmi ‘Yurt', bugünden itibaren vizyonda. 

İnsanlığın tarihi hakkındaki yerleşik kabulleri berhava eden bir eserle karşı karşıyayız. 

e-Express’in ilk sayısından William Deresiewicz’in yazısı: ‘Her Şeyin Şafağı: İnsanlığın Yeni Bir Tarihi’

‘Anadolu Türkülerinde Semboller, Örüntüler ve Kültürel Bağlamlar’ raflarda yerini aldı. 2004 yılından bu yana Açık Radyo’da ‘Dilden Dile Titreşimler’ isimli halk müziği programını hazırlayıp sunan Prof. Dr. Ahmet Emre Dağtaşoğlu, bu kitabında türkülerin içerdiği sembol ve örüntüleri inceliyor.

Modern hikâyenin önde gelen isimlerinden Sait Faik Abasıyanık’ın ölümünün üzerinden 69 yıl geçti: “..Kalemi yonttuktan sonra tuttum öptüm. Yazmasam deli olacaktım…"  

Farklı disiplinlerden sanatçıların birbirlerine uzmanlık soruları yönelttiği ‘Sahne Tozu Yutanlar’ın 56. bölümünde ‘Sidikli Kasabası Müzikali’ oyuncularından Canan Ergüder ile Doruk Şengün var.

Çağdaş sanat dünyasının bugünlerde gözü kulağı Mardin’de. 6. Mardin Bienali ‘Daha Uzaklara’ başlığıyla 10 Haziran'a kadar devam ediyor. Semra Dursun’un yazısı: ‘6. Mardin Bienali’nden Yansıyanlar’

Podcast serisi: ‘İyi Günde Kötü Günde: Bir Arada Yaşamak’  

‘Kübra’, 2. sezonuyla 6 Haziran’da Netflix’te: “Hâlâ aynı yolda mısın Semavi?”