Sayı: 100 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika (1.562 kelime)

Seri izleme: Sağlıklı bir tutku mu, bağımlılık mı? 

Hazırlayan: Gülşah Görücü

‘Binge-watching’, Türkçe çevirisiyle ‘seri izleme’ ya da ‘dizi maratonu’ terimi, Oxford İngilizce Sözlüğü'nün 2013 yılının kelime adaylarındandı. O sene yılın kelimesi ‘selfie’ olmuştu, ‘binge-watching’ kaybetmişti. 

Henüz kimse bize favori dizilerimizi düzenli olarak izleyebileceğimiz platformların bu denli artacağından ve durdurak bilmeden bir şeyler izleyeceğimizden bahsetmemişti. Ekransızlığa tahammülümüzün bu kadar düşeceğinden, dikkat süremizin bu denli azalacağından ve çevrimiçi iletişimin fendinin çevrimdışı iletişimi yeneceğinden habersizdik. 

Portlandia 

Dönüşen deneyimler, değişen yatkınlıklar

‘Binge-watching’, bir dizinin birden çok bölümünün arka arkaya izleme pratiğini ifade ediyor. Netflix, Hulu, Amazon Prime Video, Disney+ ve pek çoğu tüm sezonları bir kerede yayınlayarak, bizi, bölümler arası ya da sezonlar arası beklemeden içeriği tüketmeye davet ediyor. İçerik geliyor, aynı hafta en çok izlenenlere giriyor, yer gök o dizinin tanıtım reklamları ve diğer yan içerikleriyle doluyor. Kendimizi bir anda sekiz bölümlük bir hikâyenin içinde buluyoruz. ‘Sonraki Bölüm’ butonunun cazibesi bizi içine alıyor. 

‘Binge-watching’, içerik ile etkileşim şeklimizi değiştirdi ve artık yeni sosyal dinamikler oluşturan kültürel bir fenomen hâline geldi. Bu alanda yapılmış çeşitli araştırmalar ‘binge-watching’ eylemini belirli bir tanımın içine sığdırmış değil. Henüz değil. Çünkü kimimiz için bu üç bölüm arka arkaya izlemek olurken, kimimiz için belki de altı saat ekran karşısından kalkmadan bir şeyler izlemek. 

Ayrıca bu eylemimiz artık sadece film ve dizi izleme platformlarını da kapsamıyor, 2013 yılından bu yana çok şey değişti. İşin içerisine giren sosyal medya gerçeği, TikTok, Instagram, YouTube ve nicesi artık ‘binge-watching’ yaptığımız mecralara dönüşmüş durumda. Tarihte ilk defa ‘kendi hızımızda tüketmek’ bu kadar mümkün ve bunu fazlasıyla iyi yapıyor durumdayız. 

Başka bir tanımsızlık hâli daha var. O da değişen, dönüşen ve sınırları gevşeyen psikolojik tanılar. Bugün artık herkes ADHD’li, herkes travma sonrası stres bozukluğunda debeleniyor ve yedi soruyu cevaplayan herkes hangi tür otizm spektrum bozukluğuna ait olduğunu kolayca öğrenebiliyor. Antidepresan ve dikkat bozukluğu ilaçları kullanımı her geçen gün artıyor. Buna rağmen geçmişte pek çok kere psikolojik hastalık olarak tanımlanan rahatsızlık hâlleri, American Psychological Association (APA)’a göre artık bir hastalık belirtisi değil, bir kişilik yatkınlığına işaret ediyor.

Pek çok araştırma, ‘binge-watching’i kendi başına ‘sorunlu’ bir psikolojik yatkınlık olarak tanımlamıyor. Evet, ’binge-watching' anksiyete-depresif duygudurum ile önemli bir ilişkiye sahip ancak ‘binge-watching’i sorunlu yapan, eylemin kendisi değil, eylemi yapan kişinin kendisinde anksiyete ve depresyon semptomlarının ne denli görünür olup olmadığı. 

Yani eğer sorunlu bir ‘binge-watching' yatkınlığınız olduğunu düşünüyorsanız; depresyon, sosyal etkileşim kaygısı ve yalnızlık ile ilişkili hâllerinize bir bakmanız tavsiye ediliyor. Düşünmüyorsanız, zaten bir sorun yok demek oluyor. Peki sağlıklı bir tutku ile bağımlılık arasındaki farkı ne belirliyor? Bunu düşünmek yerine bir bölüm daha izlesek iyi olmaz mı? 

Bir bölüm daha?

Şimdi gözlerinizi kapatın ve 11 sene öncesini bir düşünün. Sevdiğiniz bir televizyon dizisinin tüm bölümlerini tek oturuşta yeniden izlemek nasıl bir fikirdi? Tanıdık bir histi. Tanıdık olduğu için rahat hissediyorduk. Kimimiz için bu, yeni detayları fark etme, gözden kaçırdığımız hikâye inceliklerini yakalama ya da bir karakteri yeniden tanıma fırsatıydı.

Bazımız, dizinin senaryosu ya da karakterleri ile duygusal bir bağ kurabiliyordu. Bazen onların yerine, bazen onların karşısına geçebiliyordu. 

Nostaljiydi bu çoğumuz için ve fakat bazımız geçmişe özlem penceresinden bakmayı sevmediği için bu eylemi bir nostalji olarak adlandırmıyor, daha çok bir tür kaçış olarak tanımlıyordu. Evet, belki de günlük yaşamdan bir kaçış izlediğimiz diziyi yeniden izlemek. O zamanların dünyasına geri dönmemiz için kesilen bir bilet ve kendi konfor alanını yaratmanın en zahmetsiz sihri. 

Hem Carrie Bradshaw’un da söylediği gibi “Günün sonunda bilgisayarlar çöker, insanlar ölür ve ilişkiler dağılır. Yapabileceğimiz en iyi şey, nefes alıp, yeniden başlatmak" değil mi? Ya da bazen en sevdiğimiz diziye baştan başlamak.

bugünkü destekçimiz

National Geographic WILD’da ‘Köpekbalığı Festivali’ Başlıyor!

National Geographic WILD, 20 Temmuz’dan itibaren ‘Köpekbalığı Festivali’ temasıyla izleyicilerine dopdolu içerikler sunuyor. Nefes kesen yapımların ve soluksuz izlenen belgesellerin yer aldığı bu özel etkinlik, köpekbalıkları hakkında bilmediğiniz pek çok gerçeği gözler önüne serecek.

Festival kapsamında, köpekbalıklarıyla ilgili en beğenilen belgeseller ve en dikkat çekici bölümler izleyicilerle buluşacak. Yakın zamanda insanlara yapılan saldırılardan, az bilinen değişik davranışlarına kadar, dünyanın en yanlış anlaşılan hayvanlarından biri olan köpekbalıklarını nefes kesen su altı görüntüleri ve hikayeleri eşliğinde inceleme fırsatı sunacak. 

Bir diğer heyecan verici yapım ise, New Orleans yerlisi ve tutkulu bir balıkçı olan Anthony Mackie’nin Louisiana kıyılarındaki köpekbalıkları üzerine köpekbalığı uzmanlarıyla iş birliği yaparak New Orleans'taki insanlar ve köpekbalıklarının bir arada yaşamasına yardımcı olacak cevapları aradığı “Anthony Mackie ile Köpekbalıkları: Körfez Kıyıları”. Bu belgesel, 20 Temmuz Cumartesi günü saat 20.00’de National Geographic WILD ekranlarında olacak.

Ayrıca, köpekbalığı biyologları, onlarca yıllık arayıştan sonra Atlantik büyük beyazının New York’un tam kıyısındaki yuvasını keşfettikleri “Şehirdeki Yavru Köpekbalıkları” belgeseliyle izleyicilere büyüleyici bir deneyim yaşatacak. Bu belgesel, 27 Temmuz Cumartesi günü saat 20.00’de National Geographic WILD ekranlarında izleyicileri bu yolculuğa davet ediyor.

National Geographic WILD’ın “Köpekbalığı Festivali” ile ilgili daha fazla bilgiye sahip olmak ve heyecan verici belgeselleri kaçırmamak için D-Smart, Digiturk, TOD, KabloTV, Tivibu ve TV+ platformlarından kanalı takip etmeyi unutmayın.

haber turu

Fotoğraf: Medium

Fransız lüks moda markası Hermés, isim benzerliği nedeniyle İzmir’de ikinci el kitapları satan Hermes Sahaf'ın sahibi Ümit Nar’a ticari isim ihlali iddiasıyla patent davası açmıştı. Nar, Hermes’in Yunan mitolojisi haricinde kimseye ait olmadığını, bu figürün insanlığın kültürel mirasına ait olduğunu savunmuş ancak Hermés Türkiye temsilciliği, farklı sektörlerde yer almalarına rağmen iki marka arasındaki ‘benzerlik ve karıştırılma riski’ni öne sürerek davayı sürdürme kararı almıştı. Nar’a göre, “Bu aynı zamanda müşterilerinin zekasına da hakaret"ti. Davanın karar duruşması Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görüldü ve kazanan İzmirli Hermes oldu. 

Oyuncu Alec Baldwin, Ekim 2021’de çekimleri devam eden ‘Rust’ filminin setinde prova gereği elinde bulunan silahı ateşlemiş, filmin görüntü yönetmeni Halyna Hutchins hayatını kaybetmiş, yönetmen Joel Souza ise yaralanmıştı. Baldwin’in kasıt olmadan ölüme sebebiyet verme suçlamasıyla yargılaması sürerken ‘gerçek merminin sete nasıl geldiği’ gizinin de açığa çıkmasıyla hâkim, Baldwin’e yönelik suçlamaları ikinci kez düşürdü ve Baldwin aklandı. 

Eminem’in alter egosunun cenazesini kaldırdığı yeni albümü ‘The Death of Slim Shady (Coup De Grâce)’, bugünün albüm standartlarına hiç de yanaşmayan ve lakin Eminem’in nefis kafiyeleri arasında 25 sene önce olduğu gibi dolaşabilmemizi sağlayan 19 parçayı bir araya getiriyor. Eminem’e göre, ‘Slim Shady artık ne kendi yaşamına, ne de toplumsal değişimlerle uyum sağlıyor’; bu nedenle de yok edilmesi gerekiyor. ‘Renaissance’ ile açılan albümün bize ‘Lose Yourself’i hatırlatması, Eminem’in 2000’lerde alevlendirdiği öfkemize bir jest, ‘The Real Slim Shady’ ardından bir saygı duruşu niteliğinde. Bu albüm daha az öfkeli, daha çok politik doğruculuk peşinde, anlaşılan Eminem’in yeni alter egosu da öyle. İstanbul Beşiktaş'ta, Eminem şarkıları eşliğinde 'Slim Shady' ruhuna dökülen hayır lokması ise yine tam da memleketimizden beklenildiği gibi.

İBB Miras ve Şişli Miras, Şişli’nin tarihi ve kültürel alanlarına hayat vermek için ortaklaşa gerçekleştireceği ilk proje olan Feriköy-Terkos Su Terfi Merkezi için çalışmaları başlattı. Feriköy’ü daha yaşanabilir hâle getirmek için kolları sıvayan ekipler kadar Feriköylüler de heyecanlı. Kentin göbeğinde atıl duran bu alan mekânsal dönüşümünün ardından kamusal alana dönüşecek, proje detayları henüz paylaşılmadı. 

20 yıl sonra ilk kez plak, cd, kaset gibi fiziksel kopya satışları arttı. Official Charts Company ve BPI tarafından Music Week aracılığıyla yayınlanan yeni verilere göre, 2024'ün ilk altı ayında fiziksel albüm satışları yüzde 3.2 oranında arttı. Fiziksel albüm satışlarının pozitif bir yüzdeyle sonuçlandığı en son dönem, 163.4 milyonluk tekil satışın gerçekleştiği 2004 yılıydı.

Fotoğraf: TRT

Çanakkale Biga’da bulunan Kemer köyüne bağlı kazı alanında 2 bin 700 yıllık liman şehri Parion’un kazı çalışmaları devam ediyor. 2 bin 700 yıllık geçmişe sahip Roma İmparatorluğu'nun liman kenti Parion'daki su altı çalışmaları sırasında, kente ait ikinci antik liman bulundu. Uzmanlar, keşfedilen alanın ‘askerî liman’ olma ihtimali üzerinde duruyor. 

76. Emmy Ödülleri adayları açıklandı. Bu yılın en çok adaylık alan yapım ‘Shōgun’ olurken onu 23 adaylıkla ‘The Bear’ takip etti. Emmy Ödülleri, 15 Eylül'de sahiplerini bulacak.

Billie Eilish, yazar ve çizer Oliver Jeffers'ın ‘Bu Geyik Benim’ adlı kitabını, BBC’ye ait çocuk televizyon kanalı CBeebies için okudu. Kitap, büyük geyik Marcel'in kendisine ait olduğunu söyleyen Wilfred adında küçük bir çocuğun hikâyesini anlatırken, vahşi yaşamı koruma mesajı paylaşıyor. 

17. Mersin Kenti Edebiyat Ödülü bu yıl yazar Murathan Mungan’a verildi. Mungan’a giden ödülün gerekçesi, “..en otantik olanın, en modern olduğundan hareketle, çağdaş insanın mutsuzluğunu güncel hâle getirdiği söylence, mit, arketip ve metaforlarla okura açtığı için” cümleleriyle paylaşıldı. Çağdaş edebiyatımızın usta ismi Mungan’a ödülü, kasım ayı içerisinde yapılacak törenle takdim edilecek. 

Pedro Almodóvar’ın ilk İngilizce uzun metraj filmi ‘The Room Next Door’ Venedik Film Festivali'nde dünya prömiyerini yapacak. Savaş muhabiri Martha ve roman yazarı Ingrid’in hikâyesini izleyeceğimiz filmde, Tilda Swinton ve Julianne Moore başrolleri paylaşıyor.

nerede ne var?

Massive Attack, 23 Temmuz’da Bonus Parkorman’da. Sahneyi paylaşacağı konukları da oldu: Elizabeth Fraser, Horace Andy, Deborah Miller ve elbette Young Fathers. bantmag. dosyası: ‘A’dan Z’ye: Massive Attack’

Bruce Dickonson bu akşam KüçükÇiftlik Park’ta. 

Art On İstanbul’un, özgün ve bağımsız sanatçılara kendilerini ifade edebilecekleri bir alan açabilmesi mottosuyla kurguladığı Crossroads sergi serisinin 7. edisyonunu görmek için son gün 20 Temmuz Cumartesi.

Moda Sahnesi, tiyatroseverler karşısına Othello ile tekrar çıkıyor. Caner Cindoruk'u başrolde izlediğimiz Othello’nun yönetmen koltuğunda Kemal Aydoğan oturuyor. Othello, peşpeşe üç performansla 19, 20 ve 21 Temmuz akşamları Moda Sahnesi’nde.

Pink Martini, 30. Yıl Turnesi kapsamında 21 Temmuz akşamı Harbiye Açık Hava Sahnesi’nde. 

10. Ayvalık AIMA Müzik Festivali devam ediyor. Ayvalık’a yolu düşenlere ‘Jean-Marc Fessard, Ayşegül Kirmanoğlu ve Deniz Kuvandık ile Klarnet Resitali’ni tavsiye ediyoruz. Resital 23 Temmuz akşamı, Cunda Bekir Coşkun Kütüphanesi’nde. 21 Eylül’e kadar devam edecek festivalin programı burada. 

‘Sevgili Arsız Ölüm Dirmit’ İzmir’e geliyor! Köyden şehre göç eden kalabalık bir ailenin şehirle mücadelesini ailenin en küçük kızı Dirmit'ten dinlemek isteyenler, 23 Temmuz saat 21.00’de İzmir Kültürpark Açıkhava Tiyatrosu’na davetli.

Sanatını sergilemek isteyen gençlerle yeni yetenekleri keşfetmek isteyen sanatseverleri buluşturan girişim ‘Sanata Bi Yer’ platformu ile Büyükdere35 işbirliği sanatı alışılageldik düzeninden çıkarmayı hedefliyor. ‘Sanata Bi Yer’ üyesi İrem Yüksekbilgili’nin ‘Göz Teması’ isimli 1wall sergisi 28 Temmuz’a kadar ziyarete açık kalacak. 

Dünyanın önde gelen fotoğraf ve sürdürülebilirlik ödülü Prix Pictet, ödülün onuncu döneminde Human [İnsan] temasının keşfine çıkıyor ve finale kalan 12 seçkin fotoğrafçının yapıtlarına Arter’de yer veriyor.

kapsül kültür öneriyor

Jeff Cronenweth’in bu fotoğrafında David Bowie Tilda Swinton, Tilda Swinton da David Bowie. 

Kendini gerçekleştirme süreci biyolojik düzeyde nasıl işliyor? Dr. Zach Bush anlatıyor, “Geleceğin mümkünlerini düşünüp enseyi karartmayalım” diyor.

Trump’a suikast girişimi esnasında Evan Vucci’nin çektiği bu fotoğraf, ‘o an’ı çoktan toplumsal hafızaya kazıdı bile. 

Yazar Ahmet Erkam Saraç’tan okumak isteyene amme hizmeti geldi. New York Times’ın ‘21. Yüzyılın En İyi 100 kitabı’ listesinden Türkçeye kazandırılan eserleri, yayınevi ve baskı durumu bilgisiyle paylaştı. 

Harun Kolçak aramızdan ayrılalı yedi sene oldu. Profesyonel müzik hayatına Erkin Koray ile başlamıştı, müthiş bir sesi, bizlerle paylaştığı harika bir kalbi ve bitmeyen bir neşesi vardı. "Ölüm, hayatta birçok şeye anlam katıyor” derdi, özlemle anıyoruz.  

Annie Ernaux ve Yūko Tsushima söyleşiyor: ‘Bugünü tutkuyla yaşamak’

‘Geri Dönüyoruz'un 65. bölümünde Mahir Ünsal Eriş ve Töre Sivrioğlu, ‘sol müzikleri’ konuşuyor.

Burak Sakar, 53 dizinin ekranlara geldiği 2023-2024 sezonuyla ilgili ‘2023-2024 Türkiye TV Dizi Sezonu Genel Değerlendirme’ raporunu yayınladı. 

Childish Gambino'nun yeni albümü ‘Bando Stone and The New World’ aramızda.

Ahmet Bozkurt, ‘Bir Asrın Panoramik İzlenimi’ başlıklı kitabını anlatıyor: Cumhuriyet’in 100. Yılında Türk Edebiyatı’