Sayı: 190 - Ortalama okuma süresi: 4 dakika (1.185 kelime)

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de.

Ödül sezonu: Altın Koza

Şeriban Alkış/Adana

Adana Altın Koza Film Festivali, sonbaharın ilk ayının sonlarına gelmemize rağmen 30 derece üzerindeki sıcaklıklar ve Seyhan Nehri’nin kurumuş ve suyu çekilmiş hâliyle 31. yılını yaşadı. 

Ulusal yarışmada, Feride Çiçekoğlu, Janet Barış ve Mehmet Açar’dan oluşan seçici kurulun değerlendirdiği 11 film, 16 kategoride yarıştı. Seçkiyi zayıf bulan eleştirmenler olduğu kadar takdir edenler, en azından son yılların en iyisi olduğunu düşünenler de var.  

Yarışan 11 filmden altısı yönetmenlerinin ilk filmi, kadın yönetmenlere ait olanların sayısı ise yalnızca üç. Öte yandan dört filmin görüntü yönetmeni kadın. Festival kapsamında Meryem Yavuz, Deniz Eyüboğlu Aydın, Ece Latifaoğlu ve Zeynep Seçil’in Neslihan Siligür moderatörlüğünde Türk sinemasında kadın görüntü yönetmenliği üzerine yaptıkları söyleşinin çok nitelikli olduğunu da belirtmekte fayda var. Ayrıca festivalde bu yıl bir yeniliğe giderek ‘Edebiyat Uyarlaması Uzun Metraj Senaryo Yarışması’ da düzenlendi. 

Başkanlığını yönetmen Nuri Bilge Ceylan’ın yaptığı jüri, oyuncu ve yönetmen Mehmet Aslantuğ, oyuncu Serenay Sarıkaya, yazar ve senarist Nermin Yıldırım, yönetmen ve senarist Mustafa Kara, kurgucu Ayris Alptekin ile yazar, film eleştirmeni, küratör Müge Turan’dan oluştu. 

Festivalin ana yarışma bölümü Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması’nda ‘En İyi Film’ ödülünün sahibi ‘Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri’ oldu. Filmin senaristi ve yönetmeni Murat Muratoğlu aynı zamanda başrolde. ‘Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri’, iki kısa kurmaca ve belgeseli bulunan Fıratoğlu’nun ilk uzun metraj filmi. Yönetmenin asıl mesleğinin avukat olduğunu da atlamayalım. 

'Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri'

Domates tarlasında çalışan mevsimlik işçi Eyüp ile ustabaşı Hemme’nin merkezinde olduğu film, festival boyunca eleştirmenlerden ve seyircilerden olumlu yorumlar almıştı. Filmin başında ve sonundaki halay sahneleri seyirciyi coşturmuş, sinema salonunda zılgıtlar yükselmişti. Bunda elbette Adana seyircisinin etkisi var. Festivalde tüm gösterimlerin ücretsiz olması, onlarca yıldır süren bir festivale halk katılımının yoğun olması film izleme deneyimini de ‘diğer’ izlemelerden farklı kılıyor. Doç. Dr. Ece Vitrinel, “Böyle bir izleme biçimi olmasa filmi çok daha farklı yorumlardım belki de” diyor örneğin. Kolektif izleme, salonun duygusunu ve dolayısıyla da tek tek seyircileri de etkiliyor.

Festivalden en çok ödülle ayrılan yapım ise Doğuş Algün imzalı ‘Ölü Mevsim’. Film, ‘En İyi Kadın Oyuncu’, ‘En İyi Erkek Oyuncu’, ‘En İyi Senaryo’ ve ‘En İyi Yardımcı Oyuncu’ kategorisinde ödül aldı. Jürinin kararıyla erkek ve kadın oyuncu ödülleri bu yıl ‘bölüştürüldü’. Her iki ödülün de ikişer kazananı oldu. Yönetmen Nuri Bilge Ceylan, ödül töreninin ardından en iyiyi seçme konusunda kararsız kaldıklarını söyledi. Jürinin kolaycılığa kaçtığını savunanlar da var. 

Ölü Mevsim/Funda Eryiğit ve Ece Yaşar

En İyi Kadın Oyuncu ödülünün sahipleri Ölü Mevsim’deki rolleriyle Funda Eryiğit ve Ece Yaşar oldu. Yaşar’ı, festival boyunca eleştirmenlerden aldığı övgülerle bir ödül beklediği belliydi ancak kendisi bu ödülü almayı hiç beklemiyordu. Eryiğit de konuşmasında ödülü Yaşar’ın almasını çok istediğini, ikisinin birlikte almasına daha da sevindiğini söyledi. Oyuncular sahneden ayrılırken, ödül töreninin sunucusu Özlem Gürses kadın dayanışmasına vurgu yaptı. 

En İyi Erkek Oyuncu ödülünü de ‘Ölü Mevsim’deki rolüyle Erdem Şenocak ve ‘Gecenin Kıyısı’ndaki rolüyle Ahmet Rıfat Şungar aldı. Şenocak’ın konuşması törenin, hatta son zamanlardaki törenlerin en iyi ödül konuşmasıydı. Zira ödülü birlikte aldığı Şungar’dan başlayıp sinema yazarlarına kadar birçok ismi onurlandırdı, bütün ekibin adını tek tek andı.

“Ahmet Rıfat’ı çok severim. Ödül kadar hoş bir şey oldu onunla bu merdivenleri çıkmak. (…) Böyle bir takdire layık görüldüysem bu tek başına benimle ilgili değil. İtiraf edeyim, ben daha senaryoyu okumadan Funda (Eryiğit) var bu filmde diye kabul ettim bu rolü. Ahmet Rıfat’ı ‘Üç Maymun’dan beridir izliyorum, içimde eser miktarda Ahmet Rıfat var. O ödül almasaydı bile benimle birlikte zaten alacağını düşünmüştüm. Ya da ‘Yazgı’dan beri hayranı olduğum Serdar Orçin ile birlikte alıyorum gibi, ya da Alican’la (Yücesoy). Burak Çevik’in estetiği ya da ilk defa izlediğim Gürcan Keltek’in estetik cesareti bende bir şey yaratıyor. Ve sinema eleştirmenleri… Ben oynadığım bir filmin Aslı Ildır sayesinde anladım ne demek olduğunu. Dolayısıyla içimde hepsinden bir miktar var. Bazen ben ve öteki arasına sınırlar koyuyoruz, ikili bir düşünce sistemimiz var. Sanki ırkçılığa, cinsiyetçiliğe, türcülüğe yol açan şey bu gibi geliyor bana.”

Serenay Sarıkaya, Ahmet Rıfat Şungar, Erdem Şenocak (Fotoğraf: Depo Photos)

Ahmet Rıfat Şungar ise tören sonrası ayaküstü konuşmasında Şenocak’ın sözleri karşısında ne diyeceğini bilemediğini söyleyip “Resmen aptallaştım” dedi. O da Şenocak gibi, bir başka oyuncu arkadaşını övmeden ve onurlandırmadan geri durmadı. “En baştan beri takip ettiğim Berk Hakman’la aynı filmde, başrolde olmanın güzelliği yetmiyormuş gibi bir de böyle bir jüriden böyle bir ödül almak, sahnede böyle sözler duymak benim için harikaydı.”

Şungar’ın başrolünde yer aldığı, Türker Süer yönetmenliğindeki ‘Gecenin Kıyısı’ ayrıca ‘En İyi Kurgu’ ve ‘Yılmaz Güney Özel Ödülü’nü aldı. 

‘En İyi Yönetmen’ ödülüne de 30 yaşındaki Burak Çevik değer görüldü. ‘Tuzdan Kaide’ (2018), ‘Aidiyet’ (2019) ve ‘Unutma Biçimleri’ (2023) filmleriyle tanınan Çevik’in yeni filmi ‘Hiçbir Şey Yerinde Değil’ yarışmanın merakla beklenen filmleri arasındaydı. En çok tartışılan film de o oldu. Türkiye’de henüz yüzleşilmemiş, faillerinin cezalandırılmadığı, hatta ödüllendiriliği, böylece başka katliamların da yolunu açan ‘Bahçelievler Katliamı’ üzerine bir ilk film. Ancak ‘gerçekler’e dayanan bir filmden ziyade yönetmenin görsellik üzerine kurulu bir oyun alanına, denemelerine tanıklık ediyoruz. Evlerinde katledilen solcu üniversite öğrencilerinin ağdalı uzun ‘teorimsi’ konuşmalarına karşın faillerin oldukça ajitatif monologlarını dinliyoruz. Yönetmen Çevik, bu filmin ‘ülkücüleri aklama’ rolü olduğuna katılmıyor, bu kadar politik bir film yapmasına rağmen “Filmimi ülkücülere ya da solculara beğendirmekle ilgilenmiyorum” diyor. Çevik ve filmi biraz daha konuşulacak gibi görünüyor.

Dahası

Ödül alanların tam listesi. 

Hazal Özvarış’ın, yönetmen Burak Çevik’le söyleşisi. 

Deniz Çakmak’ın, ‘Umut Veren Erkek Oyuncu’ ödülünü alan ‘Umut/Hêvî’ filminin yönetmeni Orhan İnce ile söyleşisi.

bugünkü destekçimiz

The Artful Dodger: Dickens’ın Klasiği Yeniden Yorumlanıyor

FX'in yeni dizisi The Artful Dodger, Charles Dickens’ın ünlü eseri Oliver Twist’e dayanan ve hikayeyi 1850'ler Avustralya’sına taşıyan bir devam niteliğinde. Dizi, genç yaşta ünlü bir yankesici olan Artful Dodger’ın (Jack Dawkins), yıllar sonra hem cerrah olup hem de eski suç alışkanlıklarını bırakamadığı hayatını anlatıyor. 

Dodger, Avustralya'da tıbbi alanda kendini kanıtlamaya çalışırken, eski akıl hocası Fagin’in ortaya çıkmasıyla suç dünyasına geri çekilir. Fagin, Dodger’a suç dolu geçmişini hatırlatırken, onu hem tehdit eder hem de yönlendirir. Dizinin ana teması, Dodger’ın cerrahlık ve suç arasındaki gergin yaşamıdır.

Dizi, kurgusal bir hikaye olmasına rağmen, Dickens’ın Oliver Twist romanındaki karakterlerin bir uzantısıdır. Romanın bitiminden on yıl sonra geçen dizi, karakterleri yeniden bir araya getirerek yeni bir macera sunar. Dickens, Viktorya dönemi Londra’sındaki toplumsal koşulları ve yoksul insanların mücadelesini romanında yansıttığı gibi, dizide de sosyal sorunlara gerçekçi bir pencere açar.

Dodger’ın güçlü ve zeki Lady Belle Fox ile olan karmaşık ilişkisi de önemli bir yere sahiptir. Lady Belle, Avustralya valisinin kızı olup, o dönemde kadınların cerrah olmasına izin verilmemesine rağmen tıbbi kariyer yapmayı hedefler. Dodger ve Belle arasındaki çekim, dizinin duygusal derinliğini artırır.

Artful Dodger’ı canlandıran Brodie-Sangster, karakterinin cerrahi yeteneklerini gerçekçi yansıtabilmek için dönemle ilgili tıbbi vakaları incelediğini belirtirken, David Thewlis sinsi Fagin olarak karşımıza çıkıyor. Lady Belle Fox rolünde Maia Mitchell yer alıyor.

Avustralya'nın Sidney kentinde çekilen dizide, 19. yüzyıla ait özenle seçilen mekanlar dönemin atmosferini etkili bir şekilde yansıtıyor. James McNamara, David Maher ve David Taylor tarafından yaratılan dizinin yönetmenliğini Jeffrey Walker ve Gracie Otto üstleniyor.

The Artful Dodger, 2 Ekim’de FX kanalında izleyiciyle buluşacak ve toplamda 8 bölümden oluşan dizide, Dickens’ın klasik karakterleri yeniden hayat bulacak.

gündem

Fotoğraf: Depo Photos

CHP genel merkez binasının 20 yaşındaki kedisi 'Şero', tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. Binanın inşaatından bu yana partinin içinde yer alan ‘Şero’, uzun süren tedavi sürecinin ardından nisan ayında iyileşmişti. ‘Şero’, parti genel merkezinin bahçesine defnedildi. 

Basketbolda Cumhurbaşkanlığı Kupası, bu akşam saat 18.00’de başlayacak ve TRT Spor Yıldız’dan yayınlanacak Fenerbahçe Beko–Anadolu Efes maçıyla birlikte sahibini bulacak. Karşılaşma, Abdi İpekçi Spor Salonu’nun yerine inşa edilen 10 bin kişi kapasiteli Basketbol Gelişim Merkezi’nde oynanacak ilk resmî maç olma özelliğini taşıyor. Bilet satışına izin vermeyen Türkiye Basketbol Federasyonu, sadece sporcuların yakınları ile özel davetlilere giriş hakkı tanıdı. Basketbol Gelişim Merkezi’nin açılışını Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yapması ve maçı tribünden takip etmesi bekleniyor. 

Hizbullah, İsrail’in Lübnan’ın başkenti Beyrut’a düzenlediği hava saldırısında lideri Hasan Nasrallah’ın öldüğünü doğruladı. İranlı general Abbas Nilfuruşan’ın da aynı saldırıda öldüğü bildirildi. Beş günlük ulusal yas ilan edilen İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Nasrallah'ın öldürülmesinin ‘intikamsız bırakılmayacağını’ söyledi.

Kendisine ait araçta kaçak elektronik sigara malzemesi bulunan CHP Edirne milletvekili Ediz Ün, partisinden istifa etti. Durumla hiçbir ilgisinin bulunmadığını ve aracı gayriresmî danışmanı F.A.’ya emanet ettiğini savunan Ün, “Çok yakında yine yuvamda olacağım” dedi.

Dünya Antidoping Ajansı, teniste tek erkekler dünya 1 numarası Jannik Sinner hakkında 1-2 yıl arası men talep etti. Mart 2024’te yapılan testlerde Sinner’in kanında iki kez klostebol görülmüş ve bağımsız bir mahkeme tarafından suçsuz bulunmuştu. Bu maddenin kas kütlesi oluşturarak performansı artırabildiği belirtiliyor. Sinner ve ekibi, fizyoterapistinin kendi elindeki bir yara için bu maddeyi içeren bir sprey kullandığını ve eldivensiz masaj yapması nedeniyle maddenin bulaştığını savunuyor. Sinner hâlen Çin Açık’ta mücadele ediyor. Elif Alper’in yazısı: ‘Herkes eşit ama bazıları daha mı eşit?’

pazar önerileri

22 şarkılık çalma listesi: ‘Yugoslavian Funk & Jazz-Funk Mixtape’

‘Socrates Originals’ bölümü: ‘Rafael Nadal’

‘Merak Kabineleri’ podcasti bölümü: ‘Okul gezisinin varış noktası: Müze’

The New Yorker karikatürü: ‘Friday night’

Senarist Levent Kazak ve yönetmen Ümit Ünal konuşuyor: ‘Senaryo ve sinema’

Video haber: ‘Menzil: Bir tarikatın anatomisi’

Kutay Ersöz’ün Jose Mourinho analizi: ‘The Special Place’

‘Hazer Amani ile Lezzete Yolculuk’ bölümü: ‘Kadıköy’