Pandeminin getirdiği ‘yeni normal’ insanlığa eski bir dostunu hatırlattı: Bisiklet.

Google'dan bisiklete ilişkin alışveriş amaçlı yapılan aramalar dünyada son beş yılın, Türkiye’de ise son 16 yılın zirvesini gördü.

Merkezi yönetim ve belediyeler, çeşitli nedenlerle bisiklet kullanımını teşvik eden projeler yürütüyor.

Talep patlaması

Türkiye Bisiklet Federasyonu'nun Haziran 2020'de verdiği bilgiye göre, Türkiye'de bisiklete binen kişi sayısı 20-25 milyon aralığında.

Saraçhane Bisikletçiler Çarşısı esnafı Doğan Kılıç, temmuz ayının ilk günlerinde yaşadıkları yoğunluğu şöyle anlatıyor: “Esnaflık tarihimin en yüksek satışını bu iki ayda yaptım.” 

Salgının ilk günlerinde Anadolu’daki çok sayıda bayinin siparişleri azalttığını ve gelen yoğun talebi karşılamak için bisikletlerin Avrupa’ya gönderildiğini anlatan çarşı esnafı, ilerleyen dönemde iç pazardaki yoğun talebe cevap verilemediğini söylüyor.  

Esnafın müşterilerden aktardığına göre, bisiklete olan talebin patlamasının bir nedeni de pandemi nedeniyle toplu taşıma kullanma çekincesi.

Aynı günlerde Bisiklet Endüstrisi Derneği, yedek parça tedarikçileri ve bisiklet üreticilerinin talebi karşılamakta zorlandığını açıkladı.

Hatay’da temmuz ayında dünyanın en uzun kesintisiz bisiklet yolu açıldı. Samandağ ve Arsuz ilçelerini bağlayan bisiklet yolu, 25 kilometre uzunluğa ve 2,3 metre genişliğe sahip. 

Coğrafi yapısının ve büyüklüğünün avantajıyla Türkiye’nin ‘bisiklet şehri’ olarak anılan Konya’da bölünmüş halde 550 kilometrelik bisiklet yolu bulunuyor. Eski stadyumunda veledrom bulunan Konya, tramvayındaki bir vagonu bisikletlilere ayıran ilk şehir. 

Türkiye’de bisikletli taksiye sahip tek yer olan Kırklareli’nin Lüleburgaz ilçesi, 2017 yılını ‘Bisiklet Yılı’ ilan etmişti.

Yeni yasa ve trafikte bisiklet

Meclis’ten bu hafta geçen yeni yasaya göre Karayolları, trafik güvenliğinin ve teknik koşulların sağlandığı mevcut yollarda ve yeni yolların kenarına bisiklet yolu ve gürültü bariyeri yapacak. 

Trafik güvenliğinin ve teknik koşulların sağlandığı yerlerde, banketler bisiklet şeridi olarak işaretlenecek.

Türkiye’de bisikletle ilgili olumlu yönde gelişmeler yaşanırken, trafik kazalarında ölen bisikletli sayısı ise artıyor. Bisikletlilere göre bunun en önemli nedeni, şoförlerin trafikte bisikletlileri kabul etmemeleri.

Bisikletli Yaşam Platformu'nun verdiği bilgiye göre, Türkiye'de son iki yılda trafik kazalarında ölen bisikletli sayısı 258’e ulaştı ve tüm kazalarda bisikletliler kusurlu bulundu.

İstanbul’da neler oluyor?

Araç ve yaya trafiğinin yanı sıra coğrafi yapının da bisikletin yayılımını engellediği İstanbul’da, bisiklet kullanımı da ülke geneline paralel olarak yaygınlaşıyor.

Şubat ayında geniş katılımlı bir ‘Bisiklet Çalıştayı’ düzenleyen İBB, kapsamlı bir rapor yayınladı.

İstanbul'da metrolarda bisikletle seyahat etmek isteyen yolcular, katlanabilir bisikletleriyle gün boyunca, normal bisikletlerle ise 07.00-09.00 ve 17.00-20.00 saatleri dışında trenlerin son vagonunda ek ücret ödemeden seyahat edebiliyor.

İBB, kısa bir süre önce Yenikapı'da 'İstanbul Bisiklet Evi'ni açtı. Mevcut 189 kilometrelik bisiklet yolunun bin kilometreye çıkarılması hedefleniyor. 

İstanbul genelinde ayrılmış bisiklet yolları, paylaşımlı bisiklet yolları, projelendirilen bisiklet yolları...

İzmir bir adım önde

İzmir sınırları içinde kalan 491 kilometrelik bisiklet yolu, 2017 yılında ‘Avrupa Bisiklet Yolları Ağı’na (EuroVelo) dahil edilmişti. İstanbul’un kısa dönem hedeflerinden biri bu ağa dahil olmak.

EuroVelo’nun 16 uzun yol bisiklet rotasından EuroVelo 8 Akdeniz Rotası, İspanya’dan başlıyor. Fransa, Monaco, İtalya, Slovenya, Hırvatistan, Bosna Hersek, Karadağ, Arnavutluk’tan devam edip, Yunanistan ve Kıbrıs olmak üzere 11 ülkeden geçiyor.

İzmir, EuroVelo’ya Türkiye’den dahil olan ilk kent.

Son olarak, bisiklet kullanmak konusunda şüpheye düşenler ‘Tolstoy’un bisikleti’ kavramını hatırlayabilir.

Dahası:

Büyük şehirlerdeki en güzel 10 bisiklet rotası...

'Bisiklet Dostu Şehirler' listesinin ilk sırasında, yolculukların yüzde 33'ünün bisikletle yapıldığı Utrecht şehri alıyor. İstanbul listenin 74'üncü sırasında.

Büyükşehir belediyelerinin ulaşım birimleri ve STK'ların şehirlerin bisiklet politikalarını konuştuğu çevrimiçi toplantının kaydı…

Bisikletiniz çalınırsa ne yapmalısınız?

Video-haber: ‘İstanbul bisiklet şehri olur mu?’

Beslenme: Sürüş öncesi ve sürüş sonrası ne yemeli?

106 yaşında bisikleti bırakmaya karar veren Fransız bisikletçi Robert Marchand'ın hikayesi...

Haşim İşcan Geçidi / Saraçhane Bisikletçiler Çarşısı üzerine: ‘Karanlık Bisiklet Çarşısı’

Bisikletçi İrfan Akkaya, iki yılı aşkın bir süredir Eskişehir’in yerel gazetesi ‘Son Haber’de bisiklet yazıları kaleme alıyor. Her yazıda, ‘Bisiklopedi’ adı verilen bisiklet ansiklopedisi formatında bir köşe de mevcut.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın trafik kurallarına da yer verdiği 114 sayfalık 'Bisiklet Yolları Kılavuzu'...

NTV Radyo'da yayınlanan 'Bir Bisiklet Hikayesi' programının 84 bölümlük kaydı... 

Bisiklet terimleri sözlüğü...