Hazırlayan: Cevat Kriket

İşte Süper Lig böyle bir şey. “Bir daha izlemem, konuşmam, son yazımı yazdım, söyleyeceğim her şeyi söyledim dersin”, verdiğin sözü üç hafta tutabilirsin. 28 Şubat tarihli bültende ‘Türk futbolu kaosta değil, doğal hâlinde’ demiştik, ortam çok gergindi, ‘ateş püsküren’ açıklamaların biri diğerini izliyordu, şampiyonluk adaylarının maçlarında hakemlerin eli ayağı titriyordu.

Bugün, Trabzonspor-Fenerbahçe maçı sonrası o günleri mumla arıyoruz. Kimse merak etmesin, üç hafta sonra her şey daha da kötü olacak, sezonun nasıl biteceğini ise Allah bilir! Daha tarihi hâlâ kesin olarak bilinmeyen bir Süper Kupa finali var, daha ‘lig finali’ kıvamında oynanacak Galatasaray-Fenerbahçe derbisi var. İki ay sonra tablonun çok daha karanlık olacağını bilmek için ‘Süper Lig gurmesi’ olmaya gerek yok.

Fotoğraflar: Depo Photos

Kolektif skandal

Trabzonspor-Fenerbahçe maçında kolektif, kusursuz bir skandala tanıklık ettik. Başrolde tüm kurum ve kişilerin ötesinde memleketin futbol iklimi vardı. O iklim, bugünün kurum ve kişileriyle yoğrulsa da, onlar tarafından icat edilmedi. İnanır mısınız, Erdoğan’dan, 1960 darbesinden, Demokrat Parti’den bile eski futbolumuzda nefretin, düşmanlığın ve şiddetin tarihi. Elbette bugünle kıyaslanamaz ama şu günlerde sıklıkla yapıldığı üzere ‘ezelî ve ebedî’ tanımlamalar yapılacaksa hakikatten de bu kadar ayrılmamak gerek. Bunu unutmamak, her şeyi güncel bir çılgınlığın sonucu sanmamak adına önemli ama bugünkü aktörlerin sorumluluğunu azalttığımız düşünülmesin. Siyasetten federasyona, kulüp başkanlarından futbolculara, medyadan taraftara…

Güvenlik

Her şeyden önce güvenlik zafiyeti… Sözde ‘futbolda şiddeti sona erdirecek’ Passolig’in bu anlamda nasıl bir fiyasko olduğu aynı gün oynanan iki ayrı müsabakada bir kez daha kanıtlandı. Kasımpaşa-Galatasaray maçında Ali Sami Yen’e küfürler edilen Kadıköy menşeli tezahüratın bu kadar güçlü şekilde söylenmesi, elbette tesadüf değil organize bir eylemdi. Takım taraftarlarının başka bir kulübün tribünlerine bu kadar kalabalık şekilde girebilmesi Passolig’in ‘tırt’lığının boyutlarından biri.

Bir diğeri ise Trabzonspor-Fenerbahçe maçında sahaya girip futbolculara korner bayrağı sallayan şahsın Passolig’inin bile olmadığının anlaşılması… Bunların da ötesinde bu kadar gergin bir atmosferde oynanan müsabakada güvenliğin bu kadar zayıf tutulması, hele ki Türkiye gibi ‘yasadışı ilan edilmek için beş kişinin bir araya gelmesinin’ yeterli olduğu bir ülkede anlaşılır değil.

Hakem

Bir başka nokta üç ay önce bir kulüp başkanının saldırısına uğrayan, olayın travmasını hâlâ yaşamıyor olması imkânsız Halil Umut Meler’in maça atanması… Bu kadar kırılgan bir durumda olan Meler’den başka hakem yok mu? Beşiktaş-Galatasaray maçına da, Trabzonspor-Fenerbahçe maçına da, yani sezonun en gergin maçlarına Meler’in atanıp durması bir çeşit ‘Sen misin AKP kurucumuz, değerli Ankaragücü başkanımıza kendini dövdüren’ cezası mı?

Nitekim Meler, maç içinde yaptığı, bazıları golle sonuçlanan hataların dışında taraftar sahaya ısrarla yabancı madde yağdırırken maçı 1-2 anons dışında olduğu gibi devam ettirerek büyük bir yanlışa imza attı. Belki o da güvenlik önlemlerinin yetersiz olduğunun farkındaydı. Maçı bir şekilde bitirip bu cendereden çıkmayı daha makul buldu.

Şiddet

Seyirciler sahaya girdikten sonra olanlar hakkında şu vurguyu yapmak gerek ki bu bir ‘Malice at the Palace’ tekrarı değil. Sporcular, tribüne çıkıp kendilerine yabancı madde atan seyircileri dövmedi. Kaotik bir anda kendilerini savunma refleksiyle hareket ettiler. Elbette yerde yatan ve etkisiz hâle getirilmiş hımbıl bir saldırganın kafasına gerilerden gelip tekme atmanın nefsi müdafaa kapsamında değerlendirilemeyeceği iddia edilebilir. Bununla ilgili belki de uluslararası örneklere bakıp bir karar vermek daha sağlıklıdır. Çünkü daha önce Josef de Souza’nın takım arkadaşına uçan tekme atan Ankaragücülü taraftara müdahalesi kırmızı kart görmesine neden olmuş ve ceza da yalnızca buna binaen verilmişti. Pazar gecesi yaşananlar daha kapsamlı değerlendirmeleri gerektiriyor. Ne olursa olsun bu olayın ekstrem karelerinden ‘kahramanlar’ yaratılmasına ses çıkarmamak sorumlu bir yöneticilik değil.

Çekilme

Son olarak Fenerbahçe’nin ‘ligden çekilme’ çıkışı da ciddi yankı uyandırdı. Ali Koç’un biraz fazla kullandığı için ‘gelenekselleşen’ bu tehdidi, PFDK sürecinde futbolcularının ceza almasını önlemeye yönelik bir hamle gibi görülüyor. Yine de sosyal medyada görüldüğü üzere bunun bir blöften ibaret kalmaması yönünde de ciddi bir taraftar eğilimi mevcut. İşin aslı Fenerbahçe ligden çekilmeyecek, Ali Koç bunu istemiyor ve Türkiye’de futbolun bu hâlde olmasının en büyük sorumluları arasında yer alan büyük kulüplerin bu tip söylemleri bana ziyadesiyle samimiyetsiz ve şımarıkça geliyor. Ancak kitledeki ‘çekilelim, gitsin’ tavrı da Türk futbolundan geniş bir kesime gına geldiğinin kanıtı. Bir zamanların reklam sloganı ‘Süper Lig hiç bitmesin’ istiyordu, bugünse başta taraftar olmak üzere en geniş kesimler ‘bitse de gitsek’ havasında.