Toplam sözcük sayısı: 1.521 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika

🌧️ Orta ve Batı Karadeniz ile Doğu Anadolu bölgelerinde yağmur bekleniyor. Diğer bölgelerde parçalı bulutlu bir hava öngörülüyor.

$ 19.45 TL 📈- 21.34 € TL 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, ‘cumhur’ ve ‘millet’ ittifaklarının temmuz ayında asgari ücret ve emekli maaşlarına zam vaatleri var.

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında. 

Sandığa 13 kala

‘Millet ittifakı’nın İzmir mitinginde sahnede en uzun konuşan isim, 27 dakikayla Gelecek Partisi lideri Davutoğlu oldu. İkinci sırada 18 dakikayla cumhurbaşkanı adayı Kılıçdaroğlu var. 

Kılıçdaroğlu’ndan ‘Emekçiler’ başlıklı video: “Orta sınıf yok edildi. Bu sınıfı büyüteceğim ve çelik gibi güçlendireceğim.”

Karabük mitinginde konuşan Bahçeli: “Biz bir yere gitmiyoruz, gitmeyi aklımızdan geçirmiyoruz, ‘Geleceğiniz varsa göreceğiniz de var’ diyoruz.”

• Erdoğan: “Benim milletim Kandil’den aldığı destekle cumhurbaşkanı olana bu ülkeyi teslim etmez.”

AKP’nin YSK temsilcisi Özel’in verdiği bilgiye göre, yurtdışında oy kullanan seçmen sayısı 500 bini geçti. Yurtdışında oy verme işlemi 9 Mayıs'ta sona erecek. 

Kılıçdaroğlu, 7 Mayıs’ta İstanbul’da düzenleyeceği mitingi 6 Mayıs’a çekti. Erdoğan, 7 Mayıs’ta Atatürk Havalimanı Millet Bahçesi’nde saat 16.00’da miting yapacak. 

• Kılıçdaroğlu 6 Mayıs günü saat 13.00’te Erzincan’da, saat 17.30’da ise Maltepe Miting Alanı’nda seçmenlerle buluşacak.

Demirtaş’ın mesajı: ​“Genç arkadaşım, seçilemeyecek adaya, barajı geçemeyecek partiye, ‘Taliban İttifakı’na oy verip geleceğini karartma.”

CHP, Ankara’da “Dikkat! Attığın oy Mehmetçiğe kurşun olmasın” yazılı pankartı indiren Sincan Gençlik Kolları Başkanı Osman Çağatay Ayrıçal’ın saldırıya uğradığını açıkladı. Partiye göre, Ayrıçal’ı eski ABB Başkanı Gökçek’e yakın isimler darp etti. 

‘Cumhur ittifakı' ortaklarından YRP'nin Düzce’deki seçim aracında kadın milletvekili adayı Çiğdem Kulalı Seçkin’in fotoğrafı kullanılmadı.

Erdoğan’ın yurtdışındaki akademisyenlere ‘dönüş çağrısı’ yaptığı kamu spotu yayınlandı. 

İBB Başkanı İmamoğlu, ‘engellenen projelerini’ 18 maddede anlattı. 

• Medyascope’ten Göksel Göksu’nun ‘millet ittifakı’nın İzmir mitingi izlenimleri: “Kalabalık, liderler alandan ayrılana kadar yerinden kımıldamadı.”
• BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın izlenimleri: ‘Erdoğan’ın Ankara mitinginde hangi mesajlar öne çıktı?’
• Ahmet Türk’ün verdiği söyleşi: “Kimse silaha tapmıyor. Kürtler barış ve çözüm istiyor.”
• Kemal Can’ın yazısı: ‘Heyecanı dışarı çıkarma zamanı’
• Medyascope’un video haberi: ‘Mustafa Sarıgül’le Erzincan'da bir gün’
• Güven Gürkan Öztan’ın yazısı: ‘Sandığı devirmenin hazırlığı mı yapılıyor?’

gündem

Fotoğraf: Sedat Elbasan/Depo Photos

1 Mayıs İşçi Bayramı, ülkenin çeşitli kentlerinde gün boyu düzenlenecek etkinliklerle kutlandı. İstanbul’da kutlamaların adresi Maltepe Miting Alanı, Ankara’da Tandoğan Meydanı, İzmir’de ise Gündoğdu Meydanı oldu. 

• DİSK, Taksim Meydanı'ndaki Cumhuriyet Anıtı'na çelenk bıraktı. Taksim’de kutlamalara izin vermeyen valilik, sendikaların anıta çelenk bırakmasına izin verdi.
• Beşiktaş'tan Taksim’e yürümek isteyen HKP ve Umut-Sen üyelerinden 35 kişi gözaltına alındı. Haber takibi yapan gazetecilerden Zeynep Kuray, Beşiktaş’ta darp edilerek gözaltına alındı. Gazeteciler Sultan Eylem Keleş, Gencer Keten, Bülent Kılıç ve Hazar Dost darp edildi. 
• Nazım Serhat Fırat’ın fotoğrafları, Bülent Kılıç’ın fotoğrafları. 
• Kapsül Pazar’ın son sayısı: ‘Günlerin bugün getirdiği: 1 Mayıs’

AFAD verilerine göre, deprem sonrası Hatay’dan bir başka kente giden sayısı 559 bin 502 kişi. 75 bin 987 kişiyle en çok gidilen il olan Ankara’yı, 75 bin 457 kişiyle Mersin takip etti. Kentten başka illere giden yaklaşık 100 bin kişinin şehre döndüğü tahmin ediliyor. 

• Dönenlerin birçoğu ise depremden az etkilenen Erzin, Dörtyol, Altınözü, Reyhanlı ve Yayladağ'a yerleşti. Özellikle sınır ilçesi Reyhanlı’daki nüfusta ciddi artış yaşandı. 
• İsmail Saymaz’ın yazısı: “Bir kudretli el, AKP’den milletvekili aday adayı olan eski Hatay İl Sağlık Müdürü Hambolat hakkındaki yakalama kararını uygulatmıyor.” 

İstanbul Sultangazi'de İsmailağa Cemaati’ne bağlı Kuran kursuna giden 11 yaşındaki erkek öğrencinin, kurs hocası Gökhan Altun tarafından nitelikli cinsel istismara uğradığı ortaya çıktı. 33 yıla kadar hapsi istenen Altun’un, aynı kursta başka bir çocuğa yönelik cinsel istismar suçlamasıyla tutuklu olduğu anlaşıldı.

Halkbank’ın eski genel müdür yardımcısı Hakan Atilla, KKTC’ye gitmek üzere havalimanındayken, hakkında yurtdışı yasağı bulunduğunu öğrendiğini ve pasaportuna el konulmak istendiğini duyurdu. Serbest bırakılan Atilla, kararın nedeninin kendisine açıklanmadığını söyledi.  

• Ekim 2019’da Borsa İstanbul’a genel müdür olarak atanan Atilla, Mart 2021’de istifa etmişti. 

Denizbank’ın İstanbul Florya şube müdürünün tutuklanması üzerine patlak veren ‘dolandırıcılık’ soruşturmasında tutuklu sayısı dörde yükseldi. Denizbank, soruşturmaya konu edilen ‘özel fon’ işlemlerinin gayriresmî yöntemlerle yapıldığını açıkladı.

• Fona para yatıran isimler arasında Fatih Terim, Emre Belözoğlu, Arda Turan, Fernando Muslera ve Selçuk İnan gibi futbol dünyasından isimler de yer alıyor. 

Muğla Fethiye’de iki paraşütün çarpışarak düşmesi sonucu milli yamaç paraşütçüsü Orkut Baysal hayatını kaybetti. Baysal’ın eğitim vermek için ikili atlayış yaptığı Andaç Ünsal ve diğer paraşüt pilotu Thomas Aitken yaralandı. İki paraşütçünün sağlık durumları iyi. 

Fotoğraflarla: Baraj suları altında kalan Artvin Yusufeli’nin eski merkezi.

yaşam

Fotoğraf: Marc Kleen/Unsplash 

Belçika’da bisikletle işe gidenlere sağlanan ödeneğin kapsamı genişletildi. 1 Mayıs’tan itibaren, daha önce muaf tutulan sektörlerdeki çalışanlara da kilometre başına 0.27 euro bisiklet ödeneği verilecek. Geçen yıl çalışanların yüzde 29’u bu ödenekten faydalanmıştı. 

ABD’de insan dışkısından üretilen hapın kullanımına onay verildi. Vowst adlı ilaç, bağırsak florasında tahribat yaratan CDI hastalığının tedavisinde kullanılacak. Resmî verilere göre ABD’de her yıl yaklaşık 500 bin kişi CDI hastalığına yakalanıyor; bunlardan 15 ila 30 bini de ölümle sonuçlanıyor.

dünya

Fotoğraf: Mauricio Lima / The NYT

Rusya, Ukrayna’ya yönelik üç gün önce yaptığı füze saldırısının bir benzerini daha gerçekleştirdi. Saldırılarda bir kişi hayatını kaybetti, 25 kişi yaralandı. Ukrayna, Rusya tarafından fırlatılan 18 füzenin 15’inin imha edildiğini duyurdu. Özellikle başkent Kiev’e atılan füzelerin tamamının etkisiz hâle getirildiği açıklandı. Üç gün önceki saldırılarda 23 kişi yaşamını yitirmişti.

• Noam Chomsky, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ABD’nin 2003’teki Irak işgalinden daha ‘insancıl’ olduğunu savundu: “ABD ve İngiltere Bağdat'ı bombalarken hiçbir yabancı lider oraya gitmiş miydi? Hayır çünkü ABD ve İngiltere savaşa girdiğinde ölümüne saldırır. Her şeyi yok ederler, iletişim, ulaşım, enerji, bir toplumun idamesi için gerekli her şeyi hedef alırlar.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, MİT’in Suriye’nin kuzeyinde düzenlediği operasyonda IŞİD lideri Ebu Hüseyin el Kureyşi’nin öldürüldüğünü duyurdu. IŞİD’in dördüncü lideri olan Kureyşi, bir önceki liderin kasım ayında öldürülmesinin ardından örgütün en tepe noktasına yükselmişti. IŞİD henüz bu bilgiyi doğrulamadı.

• IŞİD lideri Ebu Hüseyin el-Kureyşi hakkında neler biliniyor?

Küba’da her yıl milyonlarca kişinin katıldığı 1 Mayıs kutlamaları, ülkedeki akaryakıt krizi nedeniyle iptal edildi. 1 Mayıs kutlamaları, 1959’dan Castro ve arkadaşlarının gerçekleştirdiği devrimden sonra ilk kez ekonomik sorunlar nedeniyle yapılamadı. Daha önce de pandemi nedeniyle ülkede iki yıl üst üste 1 Mayıs kutlanamamıştı.

Özbekistan’da yapılan referandumda, mevcut lider Şevket Mirziyoyev’in 17 yıl daha görevde kalabilmesinin yolunu açan anayasal değişiklik kabul edildi. Katılımın yüzde 85 olduğu referandumda, yasa değişikliği yüzde 90 oyla geçti.

• 65 yaşındaki Mirziyoyev, göreve İslam Kerimov’un ölümünün ardından 2016’da gelmişti.

Wall Street Journal, cinsel istismar ve fuhuş ağı oluşturmak suçlarıyla yargılanan, 2019’da gönderildiği cezaevinde ölü bulunan milyarder Jeffrey Epstein’a ait 2013-17 dönemini içeren ajandasını yayınladı. Buna göre ilk olarak 2008’de 13 ay hapis yatan Epstein’ın, cezaevinden çıktıktan sonra farklı zamanlarda eski CIA Direktörü William Burns ve filozof Noam Chomsky ile görüştüğü ortaya çıktı.

• Gazeteye yanıt olarak bir e-posta gönderen Chomsky, “Öncelikle bu sizi ya da başkasını hiç ilgilendirmez. İkincisi onu tanıyordum ve arada sırada görüşürdük” ifadelerini kullandı.

ekonomi

Fotoğraf: Soner Eker/ Unsplash 

İstanbul’da nisan ayında enflasyon aylık bazda yüzde 4.57, yıllık bazda ise yüzde 62.46 olarak ölçüldü. Böylelikle aylık enflasyon serisi 46. aya çıktı. Giyim harcamalarında bir önceki aya kıyasla yüzde 29.04; kültür, eğitim ve eğlence harcamalarında ise yüzde 11.97 artış görüldü. 

Konutlarda doğalgazın bir ay ücretsiz, bir yıl boyunca da indirimli olmasına yönelik düzenleme Resmî Gazete'de yayımlandı. 

• Konut, ibadethane ve cemevi abonelerinin 24 Nisan’dan 31 Mayıs’a kadar olan faturalarının tamamı ve 01 Mayıs 2024’e kadar gelecek olan faturalarının 25 santimetre küpe kadar olan kısmı, bakanlık bütçesinden karşılanacak.

Türkiye’nin petrol ve petrol ürünleri ithalatı, şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre kıyasla yüzde 0.6 arttı; ihracatı ise yüzde 3.9 azaldı. İthalat en çok Rusya, Irak ve Kazakistan’dan yapıldı. 

İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, Merkez Bankası’nın yabancı para mevduatı olan bankaları adeta ‘cezalandıran’ politikaları olduğunu, MB’ye her ay 200 milyon lira komisyon ödediklerini söyledi. Ayrıca Aran’a göre bankacılık sektörünün enflasyona ilişkin beklentisi, birkaç yıl içinde tek hanelere düşmesi.  

Resmî Gazete’de yayımlanan karar doğrultusunda, Ağrı’da yapılacak doğalgaz projesi için bazı taşınmazlar acele kamulaştırılacak.

Dijital içerik platformu Exxen, abonelik ücretlerine zam yaptı. Reklamlı üyelik ücreti aylık 64.90 lira; reklamlı spor paketi üyeliği ise 144.90 liraya çıktı.

First Republic Bank iflas etti. Banka, ABD tarihinde iflas eden en büyük ikinci; bu yıl iflas eden üçüncü kredi bankası. First Republic Bank’ın 93.5 milyar dolarlık mevduatının tamamı ile varlıklarının büyük bir kısmı JP Morgan’a satılacak.

İngiltere’de hemşireler, zam talebiyle 28 saat sürecek bir greve başladı. Grev kapsamında ilk defa yoğun bakım ünitelerindeki hemşireler de iş bıraktı. Mart ayında yıllık enflasyonun yüzde 10.1 olduğu ülkede hemşirelere yüzde 5 zam teklif ediliyor.

Çevrimiçi teslimat uygulaması Getir’in, Alman rakibi Flink’i almak için fon toplamaya ve görüşmelere başladığı ortaya çıktı. Getir, 2021’de İngiltere merkezli Weezy’i; aralık ayında da 1.2 milyar dolarlık bir anlaşmayla Alman market şirketi Gorillas’ı satın almıştı

kültür

Güney Kore’de bir sanat öğrencisi, sanatçı Maurizio Cattelan’ın duvara bir bantla tutturulmuş muzdan oluşan ‘Komedyen’ isimli eserindeki muzu yedi. Sergiye aç olarak gittiğini söyleyen öğrenci, muzu yedikten sonra kabuğunu tekrar duvara yapıştırdı. Sergilenen muz, iki ya da üç günde bir değiştiriliyor.

• Eser, 2019 yılında 120 bin dolara satılmıştı.

Edebiyat dergisi Notos, 319 kişinin görüşleriyle hazırladığı 40 kitaplık polisiye roman listesini yayınladı. Umberto Eco’nun ‘Gülün Adı’ romanıyla birinci sırada yer aldığı listede, Türkiye’den Ahmet Ümit ve Orhan Pamuk bulunuyor.

spor

Fotoğraf: Depo Photos

Onur Özgen’in yazısı: ‘Icardi’nin golü Beşiktaş’ı kendine getirdi’

İBB iştiraki Spor İstanbul tarafından düzenlenen N Kolay İstanbul Yarı Maratonu koşuldu. Yarı maratonda erkeklerde 59.52'lik derecesiyle Kenyalı Daniel Simiu Ebenyo birinci olurken, kadınlarda 1.06.28'lik derecesiyle Kenyalı Purity Jemutai Komen ipi en önde göğüsledi.

kapsül öneriyor

• Kapsül Business’ın son sayısı: ‘Operasyon Blizzard: Microsoft'a rekabet engeli’, 
• Seçki: DİSK’in 1 Mayıs afişleri. 
• Cenk Sidar’ın yazısı: ‘Yapay zekâ fırsat mı yoksa varoluşsal tehdit mi?’
• BBC Türkçe’nin video haberi: ‘1977'deki 'Kanlı 1 Mayıs'ın tanığı kadınlar anlatıyor’
• 18 yıl önce bugün: Lionel Messi’nin kariyerinin ilk golü.
• Harita: ‘İngilizcede anlaşılamayan durum için kullanılan ‘Greek to me’ deyiminin farklı ülkelerdeki benzer kullanımları.

günün sözü

“Keser döner, sap döner, gün gelir hesap döner.”

Havalimanında ‘yurtdışı çıkış yasağı’ kararını öğrenen Halkbank’ın eski genel müdür yardımcısı Hakan Atilla’nın Instagram paylaşımı.