Toplam sözcük sayısı: 1.500 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika

🌤️ Yağışlı hava neredeyse tümüyle ülkeyi terk ediyor. Birçok şehirde hava parçalı bulutlu olacak.

$: 21,49 TL 📈 €: 23,11 TL 📈 BIST 100: 5.388 📈 ₿: 26.000 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, ‘Yıllar Affetmez’ şarkısıyla aldığı ödülü kadınlara adayan şarkıcı Melek Mosso var. 

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Ankara rüzgârı

Seçim sonrası hareketlenmeye başlayan Ankara’nın gündeminde görev değişiklikleri, CHP’nin yol haritası ve yeni döneme hazırlanan Meclis var. 

Atamalar

Dışişleri Bakanı Fidan’dan boşalan MİT başkanlığı koltuğuna Cumhurbaşkanı sözcüsü Kalın getirildi. Fidan, bu görevi 13 yıldır sürdürüyordu. 

Eski bakanlardan Akif Çağatay Kılıç, cumhurbaşkanı başdanışmanı olarak atandı ve kendisine büyükelçilik unvanı verildi. Gazete Pencere’nin kulis haberine göre, Kalın’dan boşalan sözcülük görevi için Kılıç ve İletişim Başkanı Altun’un adı geçiyor. 

Kara Kuvvetleri Komutanı Musa Avsever, Genelkurmay Başkanı olarak görevlendirildi. Avsever, yeni atama yapılana kadar bu görevi sürdürecek. Yeni sistemde cumhurbaşkanının atadığı (2018) ilk genelkurmay başkanı olan Yaşar Güler, Milli Savunma Bakanı koltuğuna getirilmişti. 

İstanbul’un yeni valisi Davut Gül oldu. İçişleri Bakanı Yerlikaya’nın yerine gelecek olan Gül, Ekim 2018’den bu yana Gaziantep Valisi olarak görev yapıyordu.

Savunma Sanayii Başkanlığı’na ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Görgün atandı. Görgün’ün yerine geldiği İsmail Demir, 2014 yılında atandığı Savunma Sanayi Müsteşarlığı’ndan beri bu görevdeydi. 

Nasıl Bir Ekonomi'nin kulis haberine göre, Merkez Bankası’nın dışında BDDK ve SPK’da da değişiklikler bekleniyor.

CHP

Kılıçdaroğlu, tartışmalara neden olan yeni MYK listesinin belirlenme sürecini “Toplumun beklentilerini dikkate aldım. Yenilenme istiyordu toplum” sözleriyle anlattı. Kılıçdaroğlu, Erdoğan’la ilgili ise “Yumuşamaz. İki konuşmasında da o sinyali almadım” dedi. 

Parti sözcüsü Öztrak, kongre takviminin başlatılması kararının alındığını açıkladı.

İsmail Saymaz’ın yazısı: “Kılıçdaroğlu, yeni MYK’sına İmamoğlu’na yakın hiçbir ismi almadı.”

Meclis’te yeni dönem

Fotoğraf: Depo Photos

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve bakanlar, kabinenin ilk toplantısı öncesinde Anıtkabir'i ziyaret etti. Saat 15.10’da başlayan toplantı sonrası Erdoğan’ın açıklama yapması bekleniyor.

AKP ve MHP, TBMM Başkanlığı’na aday olarak İstanbul milletvekili Numan Kurtulmuş’u gösterdi. 

CHP’nin adayı Ankara vekili Tekin Bingöl, İYİ Parti’nin adayı İstanbul vekili Cihan Paçacı, YSP'nin adayı Adana vekili Tülay Hatimoğulları Oruç, TİP’in adayı Hatay vekili Can Atalay oldu. 

CHP grubunu ziyaret eden Kurtulmuş, mazbatasını almasına rağmen tahliye başvurusuna yanıt verilmeyen Atalay için “Şahsın tutukluluk halinin bir an önce bitmesi, kararın bir an evvel verilmesi lazım” dedi.

CHP Grup Başkanı Özel ise toplantıda getirdiği öneriyi anlattı: “Kendisi (Kurtulmuş) iki yıl boyunca bütün muhalefetin oyunu alacak bir tarafsızlık göstersin, ikinci döneminde karşısına aday çıkarmamayı teklif ediyoruz.”

TİP, Atalay için bugün saat 19.00’da 36 ilde basın açıklaması yapılacağını duyurdu.

Başkan seçimi için yarın (7 Haziran) toplanacak Meclis, ekonomik düzenlemeleri içeren bir ‘torba yasa’ teklifini görüşecek. Teklifte, en düşük memur maaşını 22 bin liraya çıkaran düzenlemenin yer alması bekleniyor.

Kira artışlarına ‘yüzde 25 üst sınır’ kararının uzatılması, gençlere bir seferlik ÖTV olmadan cep telefonu ve bilgisayar alma hakkı tanınması teklifteki diğer maddelerden. 

Şanlıurfa’da sandık başında olan CHP’li eski vekil Ali Şeker’in yazısı: ‘Nasıl ve neden saldırıya uğradım?’

Saygı Öztürk’ün yazısı: “DEVA ve Gelecek partilerinin birleşmesi için yapılan görüşmelerde hayli yol alındı.”

Barış Pehlivan’ın yazısı: ‘AKP’deki casuslar’

Kültür Meclisi dosyası: ‘Bakan Ersoy’un beş yıllık karnesi’

Diğer gelişmeler:

AİHM, tutuklu siyasiler Demirtaş ve Yüksekdağ'ın ‘iç hukukta tutukluluklarına itiraz için etkili bir yardım alamadıkları’ gerekçesiyle yaptığı başvuruyu karara bağladı. İki ismin ‘hâk ihlali’ne uğradığına hükmeden mahkeme, Türkiye’yi manevi tazminat cezasına mahkûm etti.

Almanya Büyükelçiliği, dünya genelinde en çok Türkiye vatandaşlarına Schengen vizesi verildiğini açıkladı. Bu yıl Türkiye’de yaklaşık 100 bin kişiye vize verildiğini aktaran büyükelçiliğe göre, bu sayı pandemi öncesindeki seviyeye ulaştı. 

İYİ Parti kurucularından eski vekil Aytun Çıray, partisinden istifa etti..

Cumhurbaşkanlığı Koruma Daire Başkanlığı’nın günlük maliyeti 10 milyon lirayı aştı.

Antalya Kemer'de bulunan Phaselis Antik Kenti'ndeki Cennet (Alacasu) ve Bostanlık koylarına halk plajı ve tesis inşaatları için ikinci kez yürütmeyi durdurma kararı verildi.

Almanya'nın Türkiye'ye ihraç ettiği plastik atık miktarı, 2022 yılında 92 bin 400 ton olarak kayda geçti. Bu sayı, 2021'de 107 bin 600 ton olmuştu. Türkiye, Almanya'nın en çok plastik atık gönderdiği ikinci ülke. 

Galatasaray Üniversitesi dahil 13 üniversiteye rektör atandı. 

‘Büyükada Davası’nda yeniden yargılanan Taner Kılıç, Günal Kurşun, İdil Eser ve Özlem Dalkıran beraat etti. Daha önce de aynı davada yargılanan yedi sanık beraat etmişti.

Rahim ağzı kanserine karşı koruma sağlayan HPV aşısına ilişkin Ankara’da görülen davada mahkeme, üç doz aşı bedelinin SGK tarafından karşılanmasına karar verdi. 

kültür - yaşam

Apple, karma gerçeklik gözlüğü Vision Pro’yu tanıttı. Gözlük, Apple’ın 2015’te piyasaya sürdüğü Apple Watch’tan sonra tanıttığı en önemli yeni ürün.

• Apple’ın ‘ilk giyilebilir bilgisayar’ olarak tanımladığı gözlük ile kullanıcılar içeriği gözleriyle tarayacak ancak işlemleri parmakla tıklayarak yapacak. 

İstanbul’da metrobüs kullanan her 10 kadından dokuzu, güvenlik önlemlerini yetersiz buluyor. Her 10 kadından dördü ise akşam saatlerinde dışarı çıkmamayı tercih ediyor. Dışarı çıkanlar, ‘savunma dersleri almak’, ‘biber gazı taşımak’ ya da ‘toplu taşımaya yalnız binmemek’ gibi önlemler alıyor.

Oyuncu ve kantocu Nurhan Damcıoğlu, kalp yetmezliği nedeniyle 82 yaşında hayatını kaybetti. TRT arşivinden (1978): ‘Evlilik Düeti’ ve oyuncu Metin Zakoğlu’nun üç gün önce  Damcıoğlu’yla yaptığı telefon konuşması. 

dünya

Görsel: Lauren Leatherby / The NYT

Ukrayna ve Rusya, Zaporijya nükleer santralini besleyen Kakhovka Barajı’nın yıkılmasından birbirlerini suçladı. Ukrayna, barajın yıkılması nedeniyle olası sel baskını ve nükleer tehdit yaşanabileceği uyarısıyla bölgede yaşayanlara tahliye çağrısında bulundu. Olayı, ‘Ukrayna’nın kasıtlı sabotajı’ olarak yorumlayan Rusya ise amacın ‘Kırım’a su tedarikini kesmek’ olduğunu öne sürdü. Bölgede 16 bin kişi yaşıyor.

• Ukrayna, ülkenin doğusunda çatışmaların yoğunlaştığı şehirlerden Bahmut’taki birliklerinin ilerleme sağladığını duyurdu. Bahmut, yaklaşık bir aydır çatışmaların merkezi durumunda bulunuyor.

İran, ‘Fattah’ ismini verdiği ilk yerli üretim hipersonik balistik füzesinin tanıtımını yaptı. 400 kilometre menzile sahip olduğu belirtilen füzenin tüm savunma kalkanlarını delme kapasitesine sahip olduğu belirtiliyor. 

SSCB ve ardından Rusya için 20 yıldan fazla süre ajanlık yaptığı iddiasıyla 2022’de ömür boyu hapis cezası alan eski FBI ajanı Robert Hanssen, hücresinde ölü bulundu. FBI’a göre 1985’ten itibaren çok gizli bilgileri satan 79 yaşındaki Hanssen’in yakalandığı 2001’de 1.4 milyon doların üstünde mal varlığı tespit edilmişti.

Kırgızistan’da 30’dan fazla insan, ayaklanma ve darbe planlama suçlamaları nedeniyle tutuklandı. Ulusal Güvenlik Komitesi, bu kişilerin suçlarını itiraf ettiğini öne sürüyor. 1991’de SSCB’den ayrılan ülkede şu ana kadar üç darbe gerçekleşti.

Gana’nın sağlık sistemi, hemşirelerin daha yüksek maaşlı işler için Batı Avrupa ülkelerindeki işlere başvurmaları nedeniyle çökme noktasına geldi. Sadece geçen yıl 1.200’den fazla Ganalı hemşire İngiltere’de çalışmaya başladı. Hemşirelerin uluslararası meslek kuruluşlarına göre yoksul ülkelerden sağlıkçıların beyin göçü kontrolden çıktı.

📰 BBC analizi: ‘Afganistan'da Taliban'ın uyuşturucuyla savaşı: Afyon ekimi büyük ölçüde azaldı’

ekonomi

Fotoğraf: euronews

Gazeteci Fatih Portakal, asgari ücretin temmuzda 11 bin 500 liraya yükseltileceğini öne sürdü.  

• TİM Başkanı Mustafa Gültepe’ye göre asgari ücret 300-400 dolar arasında olmalı. 
• Eski çalışma bakanı Bilgin, temmuzda planlanan zam sonrası asgari ücret beklentisinin 500 dolar civarında olduğunu söylemişti. Bakanın bu rakamı verdiği 8 Mayıs’ta 9 bin 750 liraya denk gelen 500 dolar, bugün 10 bin 750 lira.
• Prof. Dr. Aziz Çelik: “Devlet kendi işçisine brüt  21 bin 750 lira asgari ücret ödüyor. Özel sektör için brüt asgari ücret hâlen 10 bin 8 lira. Devlette ve özel sektörde farklı asgari ücret, eşitlik ilkesine aykırı değil mi?”

Yabancı yatırımcılar, Türkiye’ye yatırım yapmak için TL’nin yüzde 20 daha değer kaybetmesi gerektiği görüşünde.

• JP Morgan, Merkez Bankası’nın haziran toplantısında politika faizini yüzde 25’e yükseltmesinin ‘olası’ olduğunu belirtti. 
• Ekonomist Artunç Kocabalkan’ın aktarımına göre Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, yakın çevresine ekonomide görünenden daha büyük problemler olduğunu söyledi.

TCMB, enflasyon hesabında ‘sıfır doğalgaz’ uygulamasının, tüketici enflasyonu üzerinde belirgin bir düşürücü etki oluşturduğunu; temel mal ve hizmetlerde ise enflasyonun yükselişte olduğunu açıkladı. 

• Alaattin Aktaş’ın yazısı: “2024 yerel seçimi de yaklaşmışken kışa girerken koşullar elverdiği takdirde doğalgazda bir indirime gidilmesi hiç şaşırtıcı olmayacak.” 

Apple Türkiye, iki hafta önceki zamların üstüne bir kez daha zam yaptı. iPhone 14 Pro Max 128 GB, 53 bin liraya; Apple Watch Ultra, 32 bin 500 liraya; 2. nesil AirPods Pro ise 6 bin 200 liraya yükseldi.

• Vergi uzmanı Ozan Bingöl’ün hesaplamasına göre 25 bin lira olan bir cep telefonu, 25 bin 55 lira vergisiyle 50 bin 55 liraya alınabiliyor.

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu, kripto para borsası Binance’e ve kurucusu Changpeng Zhao’ya federal menkul kıymetler yasalarını ihlal ettiği gerekçesiyle dava açtı. Bunun üzerine Bitcoin, 24 saat içinde yüzde 4’ten fazla değer kaybetti. 25 bin 351 dolara kadar gerileyen Bitcoin son üç ayın dibini gördü. 

spor

Fotoğraf: Depo Photos

TFF, Süper Lig’in yeni sezonunda yarı otomatik ofsayt sistemine geçileceğini duyurdu. Sistem, oyuncuların vücutlarındaki 29 farklı noktayı aynı anda takip edip pozisyonla ilgili kısa sürede karar veriyor. Bunun için stadyumların farklı noktalarına 12 özel kamera yerleştirilecek. Maliyet ise yıllık 2 milyon euro.

PSG, görevine son verilen teknik direktör Christophe Galtier’nin yerine Julian Nagelsmann’ı takımın başına getirmeye hazırlanıyor. Kısa bir süre önce Bayern Münih’ten ayrılan Alman teknik adamın yardımcılığını Thierry Henry’nin yapacağı öne sürüldü. Ancak Fransız basını, Henry’nin TV yorumculuğuna devam etmek istediğini yazdı.

kapsül öneriyor

• Kapsül Pazar’ın son sayısı: ‘Roland Garros efsanesi’
• Selin’in dört şarkılık EP’si: ‘Nostalgic Sessions’
• 32. Gün arşivinden (1994): ‘İSKİ Skandalı’
• DW Türkçe’nin belgeseli: ‘Osman Kavala’
• ‘Black Mirror’ yeni sezonu için hazırlanan posterler. 
• Faruk Bildirici’nin yazısı: ‘Muhalif medya da yenilenmeli’

günün sözü

“Öldükten sonra da, hayvanlara zarar verenleri şaşırtmayı ve hayvan istismarına karşı protestomu sürdürmeyi istiyorum.”

Vasiyetinde, öldükten sonra vücudunun parçalara ayrılmasını ve bu parçaların siyasetçi ve iş insanlarına gönderilmesini isteyen PETA kurucusu 72 yaşındaki Ingrid Newkirk.