Toplam sözcük sayısı: 1.500 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika

🌤️ Hafta sonu boyunca ülke çapında güneşli günler bekleniyor. Bayramda da hava durumunda önemli bir değişiklik olmayacak.

$: 25,07 TL 📈 €: 27,26 TL 📈 BIST 100: 5.582 📈 ₿: 30.650 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, üç aydır yoğun bakım ünitesinde tedavi gördüğü öğrenilen MFÖ üyesi Özkan Uğur var. 

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Kafamda kentsel bölüşümler

Barınma sorununun günden güne arttığı İstanbul’daki boş konutların durumu bir kez daha gündeme geldi. İBB verilerine göre, kentte 450 bin ila 750 bin arası boş konut bulunuyor. 

Bu konutların önemli bir bölümü, yatırım amacıyla alınmış ikinci ve üçüncü evler. 

Boş konutların değerlendirilmesinin hem konut piyasasını dengeleyeceği hem de sosyal konut olarak kullanılıp depreme karşı yapı stoğunun yenilenmesinde fayda sağlayacağı düşünülüyor. 

İBB yetkilileri, boş evlerle ilgili olarak vergi ve teşvik gibi uygulamaları devreye sokacak düzenlemelerin yapılması gerektiğini söylüyor. 

Dünyada nasıl?: OECD raporuna göre, toplam konut stoku içinde boş ev oranı en fazla olan ülkeler Malta, Japonya, Kıbrıs ve Macaristan. Bu ülkelerde boş evlerin mevcut konut stoğu içindeki payı, yüzde 12’den fazla. 

Diğer gelişmeler:

Pandemi döneminden bu yana saat 01.00’den sonra uygulanan ‘müzik yasağı’, Türkiye genelinde kaldırıldı. Dünya üzerinde örneği olmayan yasak ilk olarak saat 00.00’dan sonra uygulanmış, daha sonra saat 01.00’e çekilmişti. 

'Halkı paniğe sevk etmek ve korku yaratmak' suçundan gözaltına alınan Paw Guards yöneticisi Burak Arslan, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Aslan, sokak köpekleriyle ilgili paylaşım yapan Twitter kullanıcıları için “Bizi katliama zorlamayın” demişti. 

Antalya Kaş ve Muğla Marmaris’te orman yangını çıktı. Marmaris’teki yangının bir cesedin ateşe verilmesi nedeniyle çıktığı açıklandı. İki yangının da kontrol altına alındığı bildirildi. 

İstanbul’da 2004-2017 yıllarında görülen sıcak dalgalarını inceleyen bir çalışma, bu dönemde toplam 257 gün süren 20 sıcak dalgasında fazladan 4 bin 281 ölüm yaşandığını tespit etti. En fazla ölüme yol açan sıcak dalgaları 2007, 2010 ve 2017’de yaşandı. 

İstanbul Kartal’daki Anadolu Adalet Sarayı’nda, hâkim, savcı ve personelin çocukları için Kuran kursu açılacak. Aynı kurs geçen yıl Ankara Adliyesi’nde de açılmıştı. 

Karayolları sorumluluğundaki otoyol ve köprü geçişleri, bayram tatili boyunca ücretsiz olacak. Uygulama, yap-işlet-devret projelerini kapsamayacak. Tatil boyunca Marmaray, Başkentray ve İzban da ücretsiz hizmet verecek.

İstanbul Valiliği, bazı mesire alanları dışında ormanlık alanlarda ateş yakmanın 15 Ekim'e kadar yasaklandığını duyurdu. 

Denizbank’ın İstanbul Florya şube müdürü Seçil Erzan’ın tutuklanmasıyla ortaya çıkan 80 milyon dolarlık ‘dolandırıcılık’ soruşturmasının BDDK raporu tamamlandı. Raporda, paraların banka dışında teslim edilmesi ve müşterilere verilen dekontların sistemde görünmemesi nedeniyle banka kusurlu bulunmadı.

politika

Fotoğraf: Depo Photos

CHP lideri Kılıçdaroğlu, ‘değişim’ çağrısı yaşan İBB Başkanı İmamoğlu’nun genel başkanlık ihtimali için “Halkın oylarıyla alınmış bir belediyeyi AKP’ye teslim etmem! Ekrem İmamoğlu görevine devam edecektir” dedi. 

Bloomberg’in haberine göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İsrail Başbakanı Netanyahu’nun önümüzdeki ay Ankara’da bir araya gelmesi bekleniyor. 

DEVA Partisi, Saadet ve Gelecek’le oluşturulması planlanan ‘çatı parti’ teklifini reddettiklerini açıkladı. Partiye göre bu fikir, ilk olarak Saadet Partisi tarafından kabul edilmedi. 

CHP’den ihracı istenen Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan, ‘değişim ve adalet’ temasıyla 3 Temmuz’da Bolu’dan Ankara’ya yürüyeceğini açıkladı. Özcan, Akşener’in ABB Başkanı Yavaş’tan ‘adaylık sözü’ aldıktan sonra ‘altılı masadan kalktığını’ ancak Yavaş’ın fikrini değiştirdiğini öne sürdü. Yavaş’ın danışmanı ve İYİ Parti, Özcan’ın iddiasını yalanladı. 

CHP’li vekil Sarıgül’ün kurucusu olduğu TDP, CHP’ye katıldı. 

Murat Yetkin’in yazısı: ‘Fidan, Blinken, Barzani, Güler: PKK diplomasisi ısınıyor’

kültür - yaşam

Fotoğraf: Ekrem İmamoğlu / Twitter

Osmanlı’da ordunun ihtiyacını karşılamak üzere 1827’de kurulan Feshane-i Amire, restorasyon çalışmalarının ardından ‘Artİstanbul Feshane’ ismiyle açıldı. Haliç’te bulunan merkez, kültürel etkinliklerin yanı sıra kafe, restoran ve mağazalara ev sahipliği yapacak. 

Hollanda’da beş yıldır süren kazılar sonucunda 4 bin yıllık bir tapınak keşfedildi. İngiltere’deki Stonehenge’e benzeyen tapınakta, Mezopotamya’dan geldiği düşünülen ülkenin en eski cam boncuğu bulundu. Bu, tapınaktakilerin o dönemde yaklaşık 5 bin kilometre ötedeki insanlarla temas hâlinde olduğunun göstergesi olarak yorumlanıyor. 

Türkiye’nin başvurusu üzerine BM ve uluslararası kuruluşların ‘Turkey’ kelimesi yerine ‘Türkiye’yi kullanmaya başlamasının üzerinden bir yıl geçti. NATO, AB, DSÖ, AGİT ve DTÖ, Türkiye’nin bu talebini hayata geçirdi ancak ABD, İngiltere, Katar ve Rusya belgenin içeriğine göre hem Turkey hem de Türkiye’yi kullanıyor. Yabancı basında da büyük oranda Turkey kullanımı mevcut. 

• İngilizcede ‘hindi’ anlamına gelen ‘turkey’ ile ilgili çekince nedeniyle ülkenin marka değerini yükseltmek amacıyla Türkiye kelimesi tercih edilmişti. Çevirmen ve yazar Eriş, Türkiye’ye hindi denmediğini, Osmanlı’dan gelen beç tavuğuna benzettikleri için hindiye ‘Turkey hen’ (Türk tavuğu) dendiğini aktarıyor. 

Kapsül Kültür’ün bugünkü sayısı: ‘Titanik'in laneti’

dünya

Fotoğraf: Depo Photos

Atlas Okyanusu’ndaki Titanik’in enkazını ziyaret etmek için yaptığı dalıştan 1 saat 45 dakika sonra irtibatın kesildiği ‘Titan’ isimli deniz aracının parçalarına ulaşıldı. Yetkililer, deniz aracındaki basınç kaybı nedeniyle içe doğru patladığını belirledi. Patlamanın Titanik’in enkazının yaklaşık 500 metre uzağında gerçekleştiği vurgulandı.

• ‘Titan’da İngiliz milyarder Hamish Harding, Pakistanlı iş insanı Şehzade Davut ve oğlu Süleyman, Fransız kâşif Paul-Henry Nargeolet ve dalışı düzenleyen OceanGate firmasının CEO’su Stockton Rush bulunuyordu.
• OceanGate firması, kişi başı 250 bin dolar karşılığında dileyen herkese Titanik’in enkazına dalış turu pazarlıyor.

Almanya’da yeni göç yasası Federal Meclis’te yapılan oylama sonucunda kabul edildi. Yeni yasayla birlikte nitelikli iş gücü açığının kapatılması hedefleniyor. Yıllık 400 bin nitelikli göçmen ihtiyacı çeken Almanya’ya turist vizesiyle gidenler, yeni yasaya göre iş bulmaları hâlinde direkt olarak çalışma izni alabilecek. Bunun yanı sıra yabancı öğrencilerin ülkede stajyer olarak çalışmalarına izin verilecek. 

• Değişiklikle, prosedürleri devam eden sığınmacılar, mesleki eğitimine başlama imkânına sahip oldu. Ancak bu imkândan 29 Mart öncesinde iltica işlemleri devam edenler yararlanabilecek.

Ukrayna ordusu, ülkenin doğusundaki Rus saldırılarını durduklarını ve güneye doğru ilerlediklerini savundu. Güneydeki kara mayınları nedeniyle yavaş bir ilerleme sağlandığını belirten ordu yetkilileri, “Her gün ilerliyoruz, her gün. Güçlerimiz bu sınırlarda bir yer ediniyor ve istikrarlı bir şekilde ilerliyorlar” dedi. 

• Ordu güçleri, Rusya’ya karşı ana saldırının henüz başlamadığını, yedekte tutulan askerlerin yakın dönemde mobilize edileceği bilgisini paylaştı.

Yunanistan, 21 Mayıs’ta düzenlenen seçimlerin ardından hükümet kurulamaması nedeniyle bu pazar günü tekrar seçime gidiyor. İlk seçimde en fazla oy alan Yeni Demokrasi Partisi’nin bu kez tek başına iktidar olmalarını sağlayacak oy oranını alabileceği konuşuluyor. Ancak yine de partinin anayasayı değiştirecek çoğunluğa ulaşması beklenmiyor. 

• Son anketler yedi partinin yüzde 3’lük barajı aşarak meclise gireceğini gösteriyor.

Yemen’de dokuz yıldır süren iç savaş, iki ayrı ülke kurulmasına neden olabilir. Yemen’in Birleşmiş Milletler tarafından tanınan hükümetinin lideri Aidarus el Zoubaidi, iki devletli bir çözüm önerdi. Yemen’in kuzeyi Husiler tarafından, güneyi ise Güney Geçiş Konseyi tarafından kontrol ediliyor. Dokuz yıllık savaşta en az 250 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor.

Estonya, eşcinsel evlilikleri yasal hâle getiren ilk Baltık ülkesi oldu. Gelecek yıl yürürlüğe girecek yasa tasarısına, 101 koltukla parlamentoda 55 milletvekili onay verdi. Eşcinsel evlilikler dünya genelinde 32 ülkede yasal durumda. Yakın gelecekte benzer bir yasanın Letonya ve Litvanya’da da görüşülmesi bekleniyor.

ekonomi

Fotoğraf: Depo Photos

Politika faizi kararının ardından ticari kredi ve kredi kartı faiz oranları 1.91’e yükseltildi. Ayrıca 1 Ağustos’ta geçerli olması beklenen yeni oranlar, 1 Temmuz’a çekildi.

Bankaların genel müdürleriyle yaptığı toplantının ardından konuşan TCMB Başkanı Erkan “Fiyat istikrarı ve finansal istikrarı sağlayarak enflasyonla mücadele edeceğiz” dedi. Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek de aynı hedeflere işaret ederek “Bu süreç kararlılıkla ve kademeli olarak yönetilecektir” açıklamasını paylaştı. 

• Morgan Stanley, Merkez Bankası’nın politika faizini iki toplantıda da artırarak ağustos ayında yüzde 20’ye çıkarmasını bekliyor. Yüzde 15’lik faiz kararını ‘hayal kırıklığı’ olarak tanımlayan Deutsche Bank ise ‘tahmin edilmesi imkânsız olsa da' yıl sonuna kadar yüzde 25 veya üstünde kalınması gerektiği görüşünde. 

İhracatçılar, döviz kurunun daha fazla yükselmesine ek olarak işçilik maliyetlerinin de düşürülmesini talep ediyor. “Bizde ücretler 480 dolar bandındayken rakip ülkelerde 200 dolar civarında” diyen sektör temsilcilerinden Jak Eskinazi, bu nedenle müşterilerinin Uzakdoğu’ya gittiğini ve rekabet edebilme şanslarının azaldığını söyledi. 

Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı, ekmek fiyatının 10 lira olmasını beklemediklerini, temmuz ayında adet fiyatının 7 ila 7.5 liraya yükseleceğini söyledi. 

Dört otomobil firmasından dokuz modele yüzde 2 ila yüzde 11 arasında değişen oranlarda zam geldi. 

Uluslararası para transferi şirketi Wise, hizmet verdiği ürün sistemini değiştirdi. Birçok kullanıcının Wise’ın Türkiye’den çekildiğini düşünmesine yol açan değişiklik kapsamında 30 Ağustos itibarıyla Türkiye’de yaşayan kullanıcıların çoklu para birimi hesabı olamayacak; Wise aracılığıyla banka hesabından para transferi yapılacak.

📝 Alaattin Aktaş’ın yazısı: “Merkez Bankası’nın dün açıkladığı faiz kararı önceki akşamdan belliydi ve bu oranla öyle İngiltere’den, ABD’den para bulunamayacağı görüldüğü için mi can suyu olması için BAE’den döviz bulunmaya çalışılacaktı?”

spor

Fotoğraf: Hiroko Masuike / The NYT

NBA’de 2023 yılının draftı gerçekleşti. Draftta ilk sıradan seçim yapan San Antonio Spurs, beklendiği gibi 19 yaşındaki Fransız yıldız adayı Victor Wembanyama’yı kadrosuna kattı. Charlotte Hornets, ikinci sıradan Brandon Miller’ı, Portland Trail Blazers ise üçüncü sıradan Scoot Henderson’u draft etti. 

• Geçen günlerde üç takımın katıldığı takasla Washington Wizards’a transfer olan Chris Paul, yeni bir takasla Golden State Warriors’a katıldı. Warriors, Paul karşılığında Jordan Poole’u Wizards’a gönderdi.

Fenerbahçe’nin eski başkanlarından Aziz Yıldırım, mevcut başkan Ali Koç’a bir kez daha olağanüstü kongre çağrısı yaptı. Ali Koç ve yönetiminin Sarı-Lacivertli kulübün üyelerinden güvenoyu alması gerektiğini vurgulayan Yıldırım, olası başkan adaylarını Ferit Şahenk ve Murat Ülker olarak açıkladı. Ancak Ülker, “Aziz Bey'e çok teşekkür ederim ama aday değilim. Neden? Çünkü duracak yeri bilirim” diyerek teklifi reddetti.

kapsül öneriyor

• Fragmanlarıyla bu hafta vizyona giren filmler ve Altyazı’nın yıldız tablosu. 
• Wes Anderson’ın yeni filmi ‘Asteroid City’nin 25 şarkılık soundtrack albümü. 
• Christian Löffler’in yeni teklisi: ‘Brave’
• Mantra programı ‘Ayı Gibi İyi Maç’ bölümü: ‘Kemahspor - Kuzguncukspor’
• David Bowie’nin kült şarkısı ‘Life On Mars’ın 4K formatıyla güncellenen videosu.
• Indiewire seçkisi: ‘21. yüzyılın en iyi 50 LGBTQ temalı filmi’

günün sözü

“Kemiklerime kadar ne olduğunu hissettim.”

Titanik’in enkazına 33 kez dalış yapan Titanik filminin yönetmeni James Cameron.