Sayı: 896 - Ortalama okuma süresi: 5.5 dakika (1.428 kelime)

🌞 Marmara ve Karadeniz bölgelerinde yağış bekleniyor. Yurdun geride kalan kısmında önemli bir değişiklik öngörülmüyor.

# Sosyal medyanın gündeminde, emeklilerin maaşlarına zam talebi var. 

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Meteliğe kuruş atanlar

Memur ve memur emeklisinin zam oranı 2024’ün ilk altı ayı için yüzde 15, ikinci altı ay için yüzde 10; 2025'te de 6+5 oldu. Müzakerelerde uzlaşma sağlanamaması üzerine toplanan Hakem Kurulu, 6'ya karşı 5 oyla hükümetin son teklifini kabul etti. Karar bağlayıcı ve itiraz hakkı bulunmuyor. Merkez Bankası, 2024 için enflasyon tahminini yüzde 33'e yükseltmişti. 

• Memur-Sen "Zam oranı ‘noter usulüyle’ belirlendi" derken KESK, "Bu karar kurulun değil hükümetin kararı" yorumu yaptı. 
• Ekonomist Hayri Kozanoğlu: "Hakem Kurulu sizi resmen daha da yoksullaştıracağım diyor!", Çalışma hayatı uzmanı Aziz Çelik: "Merkez Bankası'nın enflasyon hedefine bile yaklaşmadılar. Kurul, hükümetin dediğinin dışına çıkmadı.”

Hükümetin çalıştığı ‘nafaka düzenlemesi’ hakkında bilgi veren Adalet Bakanı Tunç, ‘arabuluculuk’ sisteminin boşanma davalarında da uygulanabileceğini söyledi. 

• Yargıtay Başkanı Akarca’nın verdiği söyleşi: “Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, ‘Ülke Başsavcılığı’ olarak yapılandırılmalıdır.”

İstanbul Barosu, İstanbul Valiliği’nin ‘halka açık alanlarda içki içilmesini yasaklayan’ kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması için dava açtı. 

• CHP’li Özel: “Yurttaşlarımızın hak ve özgürlüklerine çok net ve cesaretle sahip çıkacağız. Yok hükmünde olan bu yasağı tanımıyoruz.”

İstanbul’un beş ilçesinin ‘yaya yoğunluğu fazla olan’ bölgelerinde, 20 kilometre olan elektrikli scooter hız sınırı 12 kilometreye düşürüldü. UKOME toplantısında alınan karar Kadıköy, Şişli, Beşiktaş, Beyoğlu ve Fatih'i kapsıyor. 

• Kapsül Pazar’da Emrah Temizkan’ın yazısı: 'Modern' at: E-scooter’

Yunanistan’ın Leros Adası açıklarında eşi Vuslat Doğan Sabancı ve iki çocuğuyla birlikte geçirdiği kazada ağır yaralanan iş insanı Ali Sabancı’nın uyandırıldığı öğrenildi. Sabancı, aynı hastanede tedavisi devam eden eşi ve çocuklarıyla görüştü.

Hayvan hakları oluşumu Paw Guards'ın yöneticilerinden Erkin Erdoğdu tutuklandı. Erdoğdu hakkında ‘hayvan hakları savunuculuğu adıyla dolandırıcılık ile tehdit ve belgede sahtecilik’ suçlarından kesinleşmiş 59 yıl hapis cezası bulunuyordu. Oluşumun bir başka yöneticisi Burak Arslan, sokak köpekleriyle ilgili paylaşım yapan Twitter kullanıcıları için “Bizi katliama zorlamayın” demiş ve gözaltına alınmıştı. Arslan, adli kontrol şartıyla serbest kaldı.

Londra’daki ‘Zahter’ restoranının kurucusu şef Esra Muslu, 43 yaşında hayatını kaybetti. İstanbul’da 2007 yılında açtığı ‘Moreish’ adlı restoranla kariyerine başlayan Muslu, 2021’nin sonlarında kurduğu ‘Zahter’le Michelin Rehberi’nin tavsiye listesine girmişti. Muslu’nun ölüm nedeni açıklanmadı. 

• Çağdaş Ertuna’nın yazısı (Ocak 2022): ‘Londra bu Türk restoranını konuşuyor’

Emekli tümgeneral Ethem Büyükışık’ın oğlu Dorukhan Büyükışık’ın 2018’de yaşamını yitirmesiyle ilgili soruşturma dosyası yeniden açıldı. Savcılık, Büyükışık’ın işaret ettiği polislerin belirlenmesi ve ifadelerinin alınması için emniyete talimat yazısı gönderdi. 

• Büyükışık süreci anlatıyor: “Evladıma son görevimi yapıp bu dünyadan ayrılmak istiyorum.”

Berkant Gültekin’in izlenimleri: ‘Depremin yedinci ayında Antakya’

Uzmanlar anlatıyor: ‘Balıkesir Gönen’de yürüyüşe çıktıktan sonra kaybolan ekonomist Korhan Berzeg'i arama çalışmalarında yeni ihtimaller neler?’

politika

Fotoğraf: Depo Photos

ABB Başkanı Yavaş, yerel seçimde bir kez daha Ankara’ya aday olmak istediğini açıkladı. Sürecin devam ettiğini paylaşan Yavaş, henüz adaylığının kesin olmadığını belirtti. İzmir BB Başkanı Soyer de “Beş yıl önce vaat ettiklerimizden yüzde 20 civarında yapamadıklarımız var” diyerek bir dönem daha görev yapmak istediğini duyurdu.

• Murat Yetkin’in yazısı: ‘Muhalefet saflarında 28 Mayıs yenilgisinden beri görülen dağınıklığı toparlayıcı ilk hamle’

İBB Başkanı İmamoğlu’nun yerel seçim sürecinde İstanbul’un 39 ilçesindeki adayların belirlenmesi için partisinden ‘tam yetki’ istemesi bekleniyor. Diken’in kulis haberine göre, İmamoğlu genel seçimlerdeki gibi ilin tüm mahallelerini kapsayan bir çalışma yaptırıyor.

kültür - yaşam

Fotoğraf: The Guardian

📷 Fotoğraflarla: ‘Süper Mavi Ay nasıl gözlemlendi, neden bu adla anılıyor?’

Fransa’nın başkenti Paris’te bu geceyarısından itibaren elektrikli scooter kiralama hizmeti resmî olarak yasaklanacak. Nisan ayında düzenlenen ve katılımın yüzde 7.45’le sınırlı kaldığı referandumda yüzde 89.3’lük kesim, yasaktan yana oy kullanmıştı. Paris’teki e-scooterlar ağustos ayı boyunca kademeli olarak sokaklardan kaldırılmıştı.

Ay’ın güney kutbuna uzay aracı indiren ilk ülke olan Hindistan, bu kez Güneş’i incelemek üzere uzay tabanlı bir gözlemevi kurmak için harekete geçti. Bu kapsamda 2 Eylül’de fırlatılacak bir uzay aracı Dünya’dan 1.5 milyon kilometre uzağa konuşlanacak. Bu, Dünya ile Ay arasındaki mesafenin neredeyse dört katı. Güneş ise Dünya’ya 151 milyon kilometre uzaklıkta bulunuyor.

Belçika’da Başbakan Yardımcısı Dermagne, marihuana (esrar) satışına yönelik yasağın sonlandırılması gerektiğini söyledi: “Marihuana kullanımı veya satışı nedeniyle insanlara dava açmak, tutuklamak, ceza vermek artık anlamsız.” Dermagne, konuyla ilgili olarak Belçika’nın komşuları Hollanda, Lüksemburg ve Almanya’yı örnek gösterdi.

dünya

Fotoğraf: Depo Photos

Rusya, Karadeniz’de yeni bir tahıl koridoru anlaşması için Türkiye ile görüşecek. Bu plan kapsamında Türkiye’ye indirimli fiyattan 1 milyon ton tahıl gönderilmesi ve Türkiye’de işlenmesinin ardından ihtiyaç sahibi ülkelere gönderilmesi teklif edilecek. ABD ise Ukrayna tahılının Tuna Nehri üzerinden ihracatı için Romanya ve Moldova ile görüşüldüğünü açıkladı. 

• Cumhurbaşkanı Erdoğan, 4 Eylül’de konuyu görüşmek üzere Rusya’ya gidecek. Dışişleri Bakanı Fidan da Rus mevkidaşı Lavrov’la bugün Moskova’da görüştü.

Askerlerin yönetime el koyduğu Orta Afrika ülkesi Gabon’da geçiş hükümetine General Brice Oligui Nguema liderlik edecek. Devrik başkan Ali Bongo’nun da kuzeni olan Nguema, bir süre ülkenin gizli servisini yönetmişti. Ali Bongo hâlen ev hapsinde tutuluyor. 

• ABD ve İngiltere, Gabon’daki darbeyi kınayan açıklamalar yaptı.

Güney Afrika’nın en büyük şehri Johannesburg’daki çok katlı bir binada çıkan yangın nedeniyle yedisi çocuk, en az 73 kişi yaşamını yitirdi. 52 kişinin yaralandığı yangının çıkış nedeni henüz bilinmiyor. Binanın gayriresmî şekilde evsizler tarafından sözleşme olmadan barınak olarak kullanıldığı belirtiliyor.

Kuzey Kore, Güney Kore’ye yönelik bir nükleer saldırı tatbikatı gerçekleştirdi. Bu kapsamda iki kısa menzilli taktik füze fırlatıldı. Her iki füze de denize düştü. Füze denemesi, ABD ve Güney Kore ordularının 11 günlük ortak tatbikatının bitiminin bir gün sonrası yapıldı.

Japonya’da Savunma Bakanlığı, yüzde 12’lik bütçe artışı talep ediyor. 2024’ün mali yılı için talep edilen toplam 52.5 milyar dolarlık bütçe, Japonya için rekor anlamına geliyor. Bakanlık, bütçe artışının gerekçesi olarak Kuzey Kore tehdidi ve Çin'in askerî ilerleyişini gösterdi. 

• Askerî harcamaların her yıl ikiye katlanması, böylece 2027’de 315 milyar dolarlık bütçeye ulaşılması hedefleniyor. Bu, Japonya’yı ABD ve Çin’in ardından en büyük üçüncü savunma harcaması yapan ülkesi konumuna getirecek.

İsrail’de, Filistinli bir kişinin yayaların üstüne kamyon sürmesi sonucunda üç kişi yaralandı. Dün de Kudüs’te bir kişiyi bıçaklayan 14 yaşındaki Filistinli bir genç vurularak öldürülmüştü. Son dönemde İsrail’in Batı Şeria’daki operasyonları hızlandı. Yılın başından bu yana bölgede İsrail’in saldırılarında 30 kadar Filistinli yaşamını yitirdi.

Birleşmiş Milletler’in hazırladığı bir rapor, yüzbinlerce kişinin çevrimiçi dolandırıcılıkta çalıştırılmak üzere Güneydoğu Asya’ya kaçırıldığını ortaya koydu. Hâlihazırda Myanmar’da en az 120 bin, Kamboçya’da ise 100 bin kişi dolandırıcılık işlerinde zorla çalıştırılıyor.

ekonomi

Fotoğraf: Cumhur Yetmez / Depo Photos

Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 3.8 büyüdü. Yıllık büyüklük 1 trilyon doları aştı. Düşük faiz politikasının uygulandığı nisan-haziran döneminde kredi kartlı harcamaların da etkisiyle tüketimde yüzde 15.6 artış kaydedildi. İkinci çeyrekte sanayi sektörü yüzde 2.6 daralırken ihracattaki küçülme yüzde 9'u buldu. Buna karşın ithalattaki yüzde 20'yi aşan artış, dış ticaretin büyümeye negatif etkisini yüzde 6.3'e çıkardı.

• Politika faizinin 750 baz puan artırıldığı TCMB toplantısının özetlerinde 'sadeleşme adımlarının kademeli olarak sürdürüleceği' belirtildi. Bakan Şimşek: "Uyguladığımız politikaların makro finansal istikrar üzerindeki olumlu etkilerini görmeye başladık."
• Hakkı Özdal'ın yazısı: "Türkiye’nin karşı karşıya olduğu tablo gayet açık. Sermayenin tüm kesimleri ile siyasal iktidar sahipleri arasında bir antant sağlanmıştır. Bu mutabakatın temeli sahada tüm cüssesiyle görünüyor."

Kira davalarında zorunlu arabuluculuk dönemi yarın başlıyor. Kira uyuşmazlıkları ile birlikte kat mülkiyeti ve komşuluk hukukundan doğan davalar da zorunlu arabuluculuk kapsamında olacak. Taraflar bir ay içinde uzlaşırsa dosya mahkemeye taşınmadan kapanacak, anlaşma sağlanamaması hâlinde ise yargı yoluna başvurulabilecek.

BAE menşeli birçok üründe ithalat vergisi sıfırlandı. Yumurta, sebze, soya ve palm yağı, kakao, makarna ve bisküvi, vergi avantajı sağlanan ürünler arasında yer alıyor.

İkinci el araç ve gayrimenkul satışı yapılan sitelerde açık kimliğin gizlendiği hesaplarla ilan açılması yasaklandı. Düzenlemeye göre kişinin kendisine, eşine veya birinci ve ikinci derece kan hısımlarına ait olmayan ya da sahibi tarafından yetkilendirilmediği taşınmaz veya taşıt da ilana konulamayacak. Mevzuatın ihlali durumunda 100 bin liraya kadar para cezası uygulanacak.

Brezilya'da Lula hükümeti zenginlerden yeni vergi alınmasını öngören yasa tasarısı hazırladı. Düzenlemenin bütçeye 20.3 milyar real (4.2 milyar dolar) ek gelir getirmesi bekleniyor.

spor

Fotoğraf: Depo Photos

EuroVolley 2023'te Türkiye'nin Polonya'yı 3-0 yenerek üst üste 5. kez yarı finale yükseldiği maçın özeti. Millîler, final bileti için yarın (1 Eylül) son Avrupa şampiyonu İtalya ile karşılaşacak. TRT Spor'dan yayınlanacak maç, saat 18.00'de başlayacak.

Galatasaray, millî futbolcu Berkan Kutlu'yu 5 milyon euroluk zorunlu olmayan satın alma opsiyonuyla İtalya Serie A ekiplerinden Genoa'ya kiraladı.

Konferans Ligi play-off turu rövanş maçları: Twente-Fenerbahçe (20.00/S Sport+), Adana Demirspor-Genk (21.00/TV 8.5), Beşiktaş-Dinamo Kiev (21.00/TRT Spor). Ligde grup etabı kura çekimi yarın (1 Eylül) saat 15.30'da yapılacak.

kapsül öneriyor

• Ferhan Şensoy’ın anısına: ‘Güldürdüm Gidiyorum’
• Modern Folk Üçlüsü’nün albümü: ‘40 Yılın Türküsü’
• Çevirmenler ve editörler yayıncılık sektöründeki sömürüyü anlatıyor: ‘Sermayenin şefkatle sömüreni olmaz’
• Yeni gösterim tarihleriyle liste: ‘Hollywood grevleri nedeniyle ertelenen tüm filmler’
• Mehmet Yaşin’in yazısı: “III. Murad'ın koyduğu içki yasağının nedenini okuyunca, aklınıza hemen birkaç yıl öncesinin İstanbul'u gelecek.”
• Fatih Altuğ’un yazısı: ‘The Delight of Turkish Dizi: Çoğul perspektifli bir dizi etnografisi’

günün sözü

"İthaki, şimdi çalışanlarından ve okuyucularından özür dile ve bir çözüm bul. Şimdi."

Tazminat hakkı olmayan çalışanları işten çıkardığı, eski çalışanları ise istifaya zorladığı öne sürülen İthaki Yayınları'na seslenen 'Lanetli Tavşan'ın yazarı Güney Koreli Bora Chung.