Sayı: 908 - Ortalama okuma süresi: 5.5 dakika (1.428 kelime)

🌞 Tüm yurtta güneşli ve az bulutlu bir hava bekleniyor. Hava sıcaklıklarında önemli bir değişim öngörülmüyor.

$: 27.02 📈 €: 28.87 📈 BIST 100: 7.680 📉 ₿: 27.280 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, günü yüzde 3.54’lük düşüşle tamamlayan Borsa İstanbul var.

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Doğuşta şanssız

Türkiye’de, doğuşta beklenen ortalama yaşam süresi 77.5 yıla geriledi. Bu süre, 2019-2021 yıllarını kapsayan dönemde 77.7 yıl olarak hesaplanmıştı. TÜİK’in açıkladığı verilere göre doğuşta beklenen yaşam süresi erkeklerde 74.7, kadınlarda ise 80.3 oldu.  

Türkiye’de 30 yaşındaki bir kişi için ortalama 48.9 yıl olan kalan yaşam süresi, erkeklerde 46.3 yıl, kadınlarda ise 51.5 yıl olarak belirlendi. 65 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ise ortalama 17.1 yıl olarak kayıtlara geçti. 65 yaşındaki kadınlar, erkeklerden ortalama 3.5 yıl daha uzun yaşıyor.

Çocuk hastalarına uyuşturucu ilaç verip manipüle ederek ailelerini cinsel istismarla suçlattığı iddiasıyla tutuklanan Prof. Süleyman Salih Zoroğlu, hakkındaki suçlamaları reddetti. Olayı kamuoyuna duyuran gazeteci Timur Soykan’ın elindeki bilgilerin eksik olduğunu da savundu. Olayın takipçisi olacağını duyuran Türkiye Psikiyatri Derneği, konuyla ilgili temkinli olmaya çağırdı.

Avrupa Birliği, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle Türkiye’ye 400 milyon euro yardım sağlayacak. Yanı sıra AB, Romanya’ya kuraklık yüzünden 33.9 milyon euro, İtalya'ya ise sel felaketi için 20.9 milyon euro mali destek verecek.

TCDD, yüksek hızlı tren biletlerine yüzde 33 ila 65 arasında değişen oranlarda zam yaptı. Böylece İstanbul-Ankara YHT bileti 430 liraya yükseldi. TCDD Genel Müdürlüğü, çalışanlarına gönderdiği yazıda ‘gişe camlarına yeni ücretlerin asılmaması’ talimatını verdi. 

İstanbul barajlarındaki doluluk oranı yüzde 25.28’e düştü. İSKİ verilerine göre, kentin önemli barajlarından Büyükçekmece, Kazandere ve Pabuçdere’de doluluk oranı yüzde 5’in altında.

İzmir’in Menderes ilçesindeki orman yangınına müdahale ederken Tahtalı Barajı’na düşen helikopterin üç mürettebatının cansız bedenine ulaşıldı. Helikopterin bir mürettebatı, olay günü yüzerek karaya çıkmıştı.

Antalya’daki tatilleri sırasında taş toplayan Belçikalı çift, ülkelerine dönmek için gittikleri Antalya Havalimanı’nda tarihî eser kaçakçılığı şüphesiyle gözaltına alındı. Üç parça taşı evlerindeki akvaryuma koymak için aldıklarını söyleyen çifte, arkeolojik inceleme sonuçlanıncaya kadar yurtdışına çıkış yasağı getirildi.

Dicle Üniversitesi İİBF Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Yunus Yılmaz bıçaklı saldırıya uğradı. Yılmaz’ı yaralayan eski öğrencisi B.Y., onun yüzünden disiplin cezası aldığını söyledi.

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM Genel Kurul toplantıları için gittiği ABD’de Tesla’nın CEO’su Elon Musk ile görüştü. Erdoğan, Musk’tan Türkiye’de fabrika açmasını istedi.

• Wall Street Journal, Tesla’nın yeni fabrika için Suudi Arabistan ile görüştüğünü yazdı. Erdoğan ile Musk’ın buluşmasının ardına rastlayan habere göre, bu görüşmelerin olumlu sonuçlanıp sonuçlanmayacağı belirsiz.

CHP’nin önemli isimlerinden Murat Karayalçın’ı ziyaret eden genel başkan adayı Özel, kongrelerde yaşanan liste kavgaları için “Partimize fayda getirmiyor” dedi. CHP Sözcüsü Öztrak ise ‘sarayın yüzde 48’lik muhalefeti dağıtma oyunu oynadığını’ söyledi. 

• Candan Yıldız’ın kulis haberi: “Kılıçdaroğlu İzmir’deki kavga görüntülerine net tavır aldı, ‘İzin vermeyeceğim’ dedi.”
• CHP’li Kaftancıoğlu, muhalefetin seçim yenilgisini Kılıçdaroğlu ve ‘etrafındakiler’e bağlayan İYİ Partili Yılmaz’a “Hangi çıkar grubunun bir parçasıyım?” diye sordu. 

Bekir Ağırdır’ın yazısı: “Muhalefet seçim sonrası kendi seçmenlerinin büyük kısmına bile verdikleri görüntünün ‘İyi ki kazanamamışlar’ olduğunun farkında değil hâlâ.”

kültür - yaşam

Fotoğraf: Depo Photos

Friglerin başkenti Gordion, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne kaydedildi. Ankara’nın Polatlı ilçesinde yer alan bu antik kentle beraber Türkiye’nin listedeki varlık sayısı 20’ye ulaştı. 

• Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri, UNESCO’nun tehlike altındaki miras listesine kabul edilmedi. Buna karşın ICOMOS geçen yıl Diyarbakır’da bölgenin tehlike altında olduğunu raporlamıştı.

Antalya’da 1999’dan beri kullanılan tramvay hattının tarihî yapılara zarar verdiği anlaşıldı. Tarihî surlar ve Atatürk Evi’nin bulunduğu güzergâhta araştırma yapan uzmanlar, rapor hazırladıkları bölge için ‘hızla önlem alınması gerektiğini’ söyledi.

İngiliz komedyen ve oyuncu Russell Brand, 2006-2013 yılları arasında dört kadına tecavüz etmek ya da cinsel saldırıda bulunmakla suçlanıyor. Brand’in bir video yayınlayarak reddettiği iddialar, BBC, Channel 4 ve bir prodüksiyon şirketince soruşturuluyor. 

dünya

Fotoğraf: Moawia Atrash / Depo Photos

İran, Türkiye’nin Suriye’deki askerlerini, İran ve Rusya’nın garantörlüğünde çekmesini istiyor. Konuyla ilgili teklif, Türkiye’ye iletildi. Suriye de İran’a verdiği taahhütte kendi sınırlarını korumaya hazır olduğunu bildirdi. Türkiye ise siyasi çözüm ve istikrar sağlanana ve mültecilerin gönüllü ve güvenli bir şekilde geri dönüşleri garanti altına alınana kadar Suriye'nin kuzeyinden güçlerini çekmeyeceğini belirtmişti.

Libya’da 11 binden fazla insanın ölümüne yol açan sellerdeki kurtarma çalışmalarına katılmak üzere Derne şehrine Yunanistan’dan giden beş kişi, geçirdikleri kaza sonucu hayatlarını kaybetti. 16 kurtarma görevlisi ile üç tercümanın bulunduğu araç, yolda bilinmeyen bir nedenle kaza yaptı.

• BBC’den Anna Foster’ın izlenimleri: ‘Libya'da sel felaketi ve tanınmaz hâle gelen cesetler’

ABD ordusu, Güney Carolina eyaletinde bilinmeyen bir nedenle düşen F-35 savaş jetini bulmak için halktan yardım istedi. Arama çalışmaları Kuzey Charleston şehrinin kuzeyindeki iki göle odaklanmış durumda. Pilot, kaza sırasında kendisini fırlatarak kurtulmuştu. Konu hakkında soruşturma başlatıldı ancak halktan yardım istenmesi tartışmaları da beraberinde getirdi. Zira F-35 jetlerin, dünyanın en gelişmiş teknolojisine sahip olduğu biliniyor.

ABD ve İran arasında varılan anlaşma gereği serbest bırakılan beş tutuklu ABD vatandaşı, İran’ın başkenti Tahran’dan ayrıldı. Serbest bırakılanlar Katar Büyükelçisi eşliğinde Doha’ya inecek. Karşılığında ise İran’ın Güney Kore’de dondurulan 6 milyar dolarlık varlığı Katar’a transfer edildi.

Dünyanın çeşitli ülkelerindeki Polonya konsolosluklarının rüşvet karşılığı Schengen vizesi verdikleri ortaya çıktı. Buna göre 2021’den beri en az 250 bin kişiye 5 bin dolar karşılığında vize kolaylığı sağlandı. Bu vizeyi alanların bir bölümünün ise daha sonra Meksika’ya giderek ABD’ye kaçak yollarla giriş yaptıkları da belirlendi. Konu hakkında suç duyurusunda bulunulan yedi kişiden üçü gözaltına alındı. 

• Soruşturmanın merkezinde Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau ve yardımcısı Piotr Wawrzyk bulunuyor. Olayın ortaya çıkmasının ardından intihara teşebbüs eden Wawrzyk, bir klinikte tedavi görüyor.

Dağlık Karabağ’ı Ermenistan’a bağlayan ve geçen yılın sonundan bu yana kapalı olan Laçin Koridoru, insani yardım için açıldı. Kızılhaç'ın araçları, bu koridor üstünden bölgedeki Ermenilere ulaştırılmak üzere buğday unu ve temel tıbbi ürünler taşıdı.

Yunanistan’ın ana muhalefet partisi SYRIZA’nın genel başkanlık seçimleri ikinci tura kaldı. 146 bin parti üyesinin oy verdiği seçimlerde Stefanos Kasselakis yüzde 45.04, Efi Ahçıoğlu ise yüzde 36.21 oy aldı. Bu iki adaydan biri 24 Eylül’deki ikinci turun ardından partinin yeni lideri olacak.

ekonomi

Fotoğraf: Cumhur Yetmez / Depo Photos

Konut fiyatlarındaki yıllık artış temmuz ayında 1 puanlık düşüşle yüzde 95’e geriledi. Aylık artış ise yüzde 7.3 olarak açıklandı. İstanbul’da yıllık artış yüzde 82.7, Ankara’da yüzde 105.2 ve İzmir’de ise yüzde 97.1 oldu.

Bloomberg HT Tüketici Güven Endeksi, bir önceki aya oranla yüzde 18.16 artarak 69.53 değerini aldı. Endeks haziran ayından bu yana ilk kez artış gösteriyor.

Merkez Bankası, TL mevduatı destekleyici yeni uygulamaları devreye soktu. Buna göre TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırmaya yönelik olarak TL payı artış hedefi yüzde 2’den yüzde 2.5’a yükseltildi. Ayrıca KKM hesaplarının TL mevduat sayıldığı komisyon uygulaması da sona erdirildi. İhracat ve KOBİ kredilerinde fatura muafiyet sınırı da 50 bin liradan 250 bin liraya çıkarıldı.

Brent petrol fiyatlarında üç haftadır süren yükseliş dördüncü haftada da devam etti. Son üç haftada yüzde 11 artan Brent petrol, hâlihazırda 94.52 dolardan işlem görüyor.

Çin merkezli e-ticaret şirketi Alibaba, gelecek iki yıl içinde Türkiye’ye 2 milyar dolarlık yatırım yapacak. 2018 yılında Trendyol’un büyük bir kısmını satın alan Alibaba, yine Trendyol aracılığıyla Türkiye’ye şu ana kadar 1.4 milyar dolarlık yatırım yaptıklarını duyurdu. Yeni yatırım alanları ve bunların zamanlaması açıklanmadı.

• Trendyol, e-ticaret pazar yerinin yanında ikinci el moda alışverişi uygulaması Dolap, lojistik ağı Trendyol Express, yemek ve teslimat hizmeti sunan Trendyol Go gibi marka ve şirketlerle farklı alanlarda hizmet veriyor.

Avrupa Birliği (AB), Çin’den ithal edilen elektrikli otomobillere uygulanan yüzde 10’luk gümrük vergisini yüzde 20’ye çıkarmaya hazırlanıyor. ABD’deki gümrük vergisi oranının yüzde 27.5 olduğunu hatırlatan AB Komisyonu üyesi Thierry Breton, birliğe üye ülkelerdeki gümrük vergisinin de artırılacağına kesin gözüyle bakılıyor. 

• Geçen hafta da AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Çin’in kendi ulusal elektrikli araç üreticilerine verdiği destekle ilgili Avrupalı otomobil üreticilerini korumak adına bir soruşturma başlattıklarını duyurmuştu.

Almanya’da gelecek yıl başlatılacak pilot projeyle en az 50 şirkette haftada dört günlük mesai sistemi denenecek. Proje süresince çalışma süresi kısalacak ancak ücretler aynı kalacak. Geçen mayıs ayında yapılan bir ankette, ücretli çalışanların yüzde 73’ü, kazandıkları para aynı kaldığı sürece haftada dört gün çalışmaya sıcak baktığını belirtmişti. 

• Daha önce İngiltere’de denenen sistem sonrası projeye katılan 61 şirketten 56’sı haftada dört günlük çalışma sistemini sürdüreceklerini duyurmuştu.

spor

Fotoğraf: Depo Photos

A Millî Kadın Voleybol Takımı, 2024 Paris Olimpiyat Elemeleri B Grubu’ndaki üçüncü maçında yarın TSİ 07.00’de Japonya’nın başkenti Tokyo’da Peru ile karşı karşıya gelecek. Mücadele, TRT Spor’dan canlı olarak yayınlanacak.

Fenerbahçe Beko, Letonyalı oyun kurucu Arturs Zagars ile üç yıllık sözleşme imzaladı. 23 yaşındaki oyuncu, anlaşma kapsamında ilk sezonunu EuroCup’ta mücadele edecek Litvanya temsilcisi BC Wolves’da geçirecek. Zagars, 2023 FIBA Dünya Kupası’nda turnuvanın en iyi ikinci beşine seçilmişti.

kapsül öneriyor

• Hasan Çalışlar’ın yazısı: ‘Kulüp’teki o ev: Rıza Derviş villası yeniden’
• Kapsül Pazar’ın son sayısı: ‘Anavarza Muhafızı’
• NBA’in ‘Hoop Cities’ serisi videosu: ‘Türk basketbolunun yükselişi’
• Sosyolog Ulus Baker’in ‘sanat ve arzu’ konulu seminerinin kaydı.
• ‘Açık Bilinç’ podcasti bölümü: ‘Bilim tarihinin en ilginç tuhaflıkları ve sahtecilikleri neler?’
• National Geographic dosyası (İng.): ‘Tarım Havzası mumyaları kimdi?’

günün sözü

“Failler arkadaşınız, iş arkadaşınız, flörtünüz, eski sevgiliniz ve her yerdeler.”

Müzisyen Deniz Tekin, Geeva Flava grubunun üyelerinden Aybars Gülümser ile ilgili cinsel saldırı iddiasını paylaştı.