Sayı: 949 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.417 kelime)

🌤️ Yurdun büyük bir bölümünde parçalı bulutlu bir hava bekleniyor. Güneydoğu’da ise yağış görülebilir.

$: 28,62 📈 €: 31,10 📈 BIST 100: 7.671 📈 ₿: 36.285 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, ‘suç örgütü üyeliği’ suçlamasıyla gözaltına alınan sosyal medya fenomenleri Nihal ve Bahar Candan kardeşler var. 

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Yedek vatan Almanya

Almanya’ya ilk kez iltica eden Türkiye vatandaşlarının sayısı yıl bitmeden 45 bini geçti ve tüm zamanların rekorunu kırdı. 

Bu yıl Almanya’ya toplam 267 bin 384 ilk kez iltica başvurusu yapıldı. İlk sırada yüzde 31.2 ile Suriye vatandaşları var. İkinci sıradaki Türkiye'yi, Afganistan takip etti.

Ağustos, eylül ve ekim aylarında toplam 21 bin 752 Türkiye vatandaşı, Almanya’ya ilk kez iltica başvurusu yaptı. Ağustos ayı öncesine kadar aylık başvuru sayısı 5 bini hiç aşmamıştı.

Almanya’nın ardından Türkiye vatandaşlarının en çok iltica ettiği Avrupa ülkeleri sırasıyla Fransa, İsviçre, Avusturya ve Hollanda. 

‘Kara para aklama’ soruşturmasında tutuklu bulunan Dilan ve Engin Polat çifti, şarkıcı Banu Parlak’ın güzellik merkezinin kurşunlanmasına ilişkin soruşturmada ‘azmettirme’ suçundan tutuklandı. 

• Gazeteci Emrullah Erdinç’in adliyeden aktardıkları, Müge Dağıstanlı’nın yazısı: ‘Fenomenlerde MASAK etkisi’, Kapsül Business’ın son sayısı: ‘Influencer dünyası’

İstanbul Emniyeti Güvenlik Şube’de görevli altı polis hakkında 'işkence yaptıkları' gerekçesiyle dava açıldı. İddianameye göre, Gezi eylemlerinin yıldönümünde yapılan protestoda gözaltına alınan üç kişi, kamera bulunmayan merdiven ve odada darp edildi. Darp edildiği doktor raporuyla da saptanan mağdurlar, işkencenin polis amirinin odaya girmesiyle sonlandığını, amirin, “Bu işleri aşağıda yapın” dediğini söyledi.

İçişleri Bakanlığı, 'Sarallar' isimli organize suç örgütünün çökertildiğini duyurdu. Örgütün lideri olduğu söylenen Özgür Saral’ın da aralarında bulunduğu 24 kişi gözaltına alındı.

YÖK, dili Türkçe olan yüksek lisansüstü programlarında “İngilizce tez yazılabilir” şartını “Başka bir dilde yazılabilir” olarak değiştirdi. Mart 2022’de alınan kararla, tezlerin ‘geniş bir Türkçe özet vermek kaydıyla’ İngilizce de yazılabilmesi uygun görülmüştü.

İstanbul’daki düğün ve davetler için ‘yanıcı ve parlayıcı maddeleri kullanılmaması’ kararı alındı. Can güvenliği gerekçesiyle alınan karar, 22 ilde de uygulanacak.

KRT TV’nin yeni sahibi, CHP’li vekil Sarıgül’ün partisi TDP’de genel başkan yardımcılığı yapan Fırat Bozfırat oldu. Kanalın genel müdürü Adnan Bulut görevinden ayrıldı. “Sarıgül'ün KRT'yle uzaktan yakından bağı yok” diyen Bozfırat, gazeteci Serdar Akinan’a teklif götürdü. Kanalın eski sahibi Ali Fırat Atabaş, ANKA Haber Ajansı’nın da başında.

Tutuklu gazeteci Barış Pehlivan hakkında ‘kamu görevlisine hakaret’ten yargılandığı davada yapılan şikâyet çekildi. Pehlivan’ın 16 Kasım’daki duruşmada beraat etmesi bekleniyor.

İsmail Saymaz’ın yazısı: ‘Kömür ocağında insanlığı yaktılar’

Fotoğraflarla: Bodrum’da sağanak yağış sonrası sahillerde oluşan kirlilik görüntülendi. 

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Tutuklu TİP vekili Can Atalay hakkında Yargıtay’ın aldığı karar Meclis’te okunursa, Atalay’ın vekilliği düşecek. Hürriyet’in kulis haberine göre, AKP’li vekiller kararın kısa okunmasını bekliyor. Atalay’ın yeniden Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı bulunuyor.

• MHP lideri Bahçeli: “Kararın gereği TBMM’de derhâl yapılmalı, konu kapatılmalıdır.”, BBC Türkçe’nin derlemesi: ‘AYM'nin hangi kararları AKP'nin tepkisini çekmişti?’

CHP lideri Özel, 24-25 Kasım tarihinde 'tüzük kurultayı' yapılmayacağını söyledi. Kurultayın 26-27 Aralık’ta ya da yerel seçim sonrası yapılması planlanıyor. CHP’nin yeni MYK’sında 17 isim, ‘gölge kabine üyesi’ olarak görev aldı.

Murat Yetkin’in yazısı: ‘Ali Yerlikaya’nın 08:15 suçla mücadele bülteni: Bu hâle nasıl geldik?’

Nuray Babacan’ın kulis yazısı: “İktidar medyasının tavır değişikliğine kızan Soylu, İBB başkanlığını istese de şansı olmadığını biliyor.”

kültür - yaşam

Fotoğraf: Henrique Ferreira / Unsplash

2023 Küresel Yetenek Rekabet Gücü Endeksi’ne göre İsviçre, dünyanın en yetenekli insanlarının ilk sırada tercih ettiği ülke oldu. İsviçre’yi Singapur ve ABD takip ediyor. Danimarka, Hollanda, Finlandiya, Norveç, Avustralya, İsveç ve Birleşik Krallık ise ilk 10’un geri kalanını oluşturuyor. Çin de 47. sıradan 40. sıraya yükselirken Güney Kore, 25. sırayı Japonya’dan almayı başardı.

Nepal, Çin merkezli sosyal medya platformu TikTok’u, toplumsal uyuma zarar verdiği gerekçesiyle ülkede yasakladı. Bugüne kadar birçok Batılı ülke, TikTok kullanımını kamuya ait cihazlarda yasaklamıştı. TikTok, hâlihazırda Nepal’de en çok kullanılan üçüncü uygulama.

dünya

Fotoğraf: Depo Photos

İsrail’in Gazze’ye yönelik kara harekâtında, hastaneler ve sağlık tesisleri yoğun çatışmalara maruz kalmaya devam ediyor.  

• Pazar günü devre dışı kaldığı açıklanan Gazze’nin en büyük hastanesi Şifa’da toplu mezar açıldı. Hastanenin müdürü, aralarında bebeklerin de olduğu 179 kişinin hastane avlusunda açılan toplu mezara gömüldüğünü söyledi. Gömülenlerin, elektrik kesintisi nedeniyle hayati öneme sahip tıbbi cihazların çalışamaması sonucu hayatını kaybeden hastalar olduğu açıklandı.
• İsrail tankları Şifa Hastanesi dışında mevzilenmiş durumda. Filistin Sağlık Bakanlığı, İsrail’in ‘isteyenlerin doğu kapısından güvenli biçimde ayrılabileceği’ yönündeki iddialarını yalanladı. Hastane bahçesinin keskin nişancılar tarafından hedef alındığını öne süren bakanlık sözcüsü, “Şu ana kadar bir tane bebeğin nakledilmesini dahi sağlanamadı” dedi.
• ABD Başkanı Biden, çatışmalara ara verilmesi konusunda Katar’ın arabuluculuğunda görüşmelerin devam ettiğini ve hastanelerin korunması gerektiğini söyledi.

Avrupa Komisyonu, Schengen vizesi başvurularının internet üzerinden yapılmasına olanak sağlayan yeni düzenlemeyi kabul etti. Avrupa Birliği’nin resmî gazetesinde yayınlanan değişiklikle birlikte vize başvuruları tek bir web sitesi üzerinden yapılacak. Vize için talep edilen tüm veriler, internet sitesine girebilecek. Başvuru sahipleri, vize ücretlerini de bu site üzerinden ödeyebilecek.

Meksika’da, kendisini ‘cinsiyetsiz’ olarak tanımlayan hâkim Ociel Baena, evinde ölü bulundu. Partneriyle birlikte cesetleri bulunan Baena, ülkedeki LGBTQ+ haklarının öncü savunucularından biriydi. İkilinin ölüm nedenleri açıklanmadı. Olay yerinde üçüncü bir kişinin bulunduğuna dair henüz bir kanıt bulunamadı.

Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ), Kongo’da kendi personeli tarafından gerçekleştirilen cinsel istismarın mağduru kadınlara 250’şer dolar ödediği ortaya çıktı. Örgütün gizli iç yazışmalarına göre, Kongo'da görevli DSÖ personeli tarafından 104 kadına cinsel istismarda bulunuldu. Medyaya konuşan mağdurlar, aldıkları paradan ziyade adalet istediklerini dile getiriyor.

ekonomi

Fotoğraf: Janosch Diggelmann / Unsplash

İstanbul’daki taksiciler İBB’den yüzde 65 oranında zam talebinde bulundu. Talebin kabul edilmesi hâlinde taksimetre açılışı 31.63 liraya, kilometre başına ücret de 22.69 liraya yükselecek. Kısa mesafe ücreti ise 115 lira olacak. Teklif, ay sonunda görüşülecek.

Türkiye’nin Rusya’dan petrol ithalatının bu ay rekor seviyeye yükselmesi öngörülüyor. Kasım ayının ilk 15 gününde 800 bin tondan fazla Rus petrolü ithal edildi. Bu sayının ay sonunda 1.4 milyon tonun üzerine çıkması bekleniyor. Ekim 2022, 1.43 milyon tonla en fazla Rus petrolü ithalatının yapıldığı ay olmuştu.

Türkiye’nin yaş meyve sebze ihracatı, yılın ilk 10 ayında 2.6 milyar doları aştı. Son iki ayda ihracatın beklentiler doğrultusunda gerçekleşmesi hâlinde son 10 yıldaki en yüksek ihracat değerine ulaşılması bekleniyor.

Türkiye genelinde 67 şubesi bulunan HSBC, bu sayıyı 44’e düşürme kararı aldı. Banka, 1.712 olan çalışan sayısının nasıl etkileneceğine dair bilgi vermedi. 

Ernst & Young'ın raporuna göre Türkiye; Fransa, İspanya, ABD, İtalya'dan sonra en çok ziyaretçi ağırlayan 5. ülke oldu. En çok ziyaret edilen şehirler ise İstanbul, Antalya, Edirne ve Muğla.

ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs, Türkiye’nin cari açık beklentilerini revize etti. Buna göre Türkiye’de cari açığın artık risk oluşturmadığını belirten banka, açığın daha sürdürülebilir seviyelere doğru ilerlediğine işaret etti. Türkiye’de cari denge eylül ayında dış ticaret açığındaki daralmanın desteğiyle 2021’den bu yana ikinci kez fazla vermişti.

Borsa İstanbul’da işlem gören Beşiktaş’ın hisseleri, yılın başından bu yana yüzde 645 oranında artış gösterdi. Böylece Beşiktaş, spor şirketleri arasında bu yıl hissesi en fazla kazandıran kulüp oldu. Beşiktaş’ı yüzde 103.5’lik artışla Galatasaray ve yüzde 78.6’lık artışla Fenerbahçe takip etti. Fenerbahçe, halka açık spor şirketleri arasında 12.88 milyar lirayla en fazla piyasa değerine sahip kulüp.

Avrupa’daki elektrikli araç satışları, yılın ilk dokuz ayında yüzde 47 oranında artış gösterdi. Buna karşın üreticiler, talep eksikliğinden dem vuruyor. Araştırmalar, tüketicilerin elektrikli araçların güvenlik, menzil ve fiyat ihtiyaçlarını karşıladığına ikna olmadığını gösteriyor.

Hayri Kozanoğlu’nun ‘Ekonomide soğuma belirtileri’ başlıklı yazısı: “Tüm belirtiler ekonomik aktivitede belirgin bir soğumanın başladığı yönünde. Hele bu soğumanın enflasyon eşliğinde gerçekleşeceğini düşünürsek, emeğiyle geçinen halk kesimlerini zor bir kış bekliyor. Bunun yaşam standartlarımıza nasıl yansıyacağını biraz da toplumsal talepler ve mücadeleler belirleyecek. Yoksa tüm dizginler Mehmet Şimşek’te kalırsa hâlimizin nice olacağı ortada…”

spor

Fotoğraf: ATP

Sırp raket Novak Djokovic, Nitto ATP Finalleri açılış maçında Holger Rune'u mağlup ederek yılı dünya 1 numarası olarak tamamlamayı garantiledi. Sekizinci kez bu başarıyı elde eden 36 yaşındaki Djokovic, tarihteki ‘en yaşlı yıl sonu 1 numarası’ olma rekorunu da genişletti.

• Alexander Zverev, Carlos Alcaraz'ı yenerek gruba galibiyetle başladı. Medvedev ise ilk maçında Rublev’i iki sette geçti.

Beşiktaş’tan ayrılan Burak Yılmaz anlatıyor: “Misafiri gelmiş yabancı oyuncumuz, idmana çıkmayıp kafetaryada oturabiliyordu… Şenol hocamızın gergin ve asabi hâlleri, seçtiği üslup beni çok şaşırttı… Aboubakar dört ay sonraki ödemesi için ısrar ediyormuş…”

• Beşiktaş’tan yanıt: “Aboubakar’ın talebi üzerine oluşacak hakedişlerine mahsuben bir kereye mahsus olmak üzere aylar öncesinden ödeme yapılmıştır. Bu, aylar öncesinin konusudur.”

Onur Özgen'in yazısı: “Beşiktaş’ın kolektif uyumu yüksek, dayanışmacı bir oyuna ihtiyacı bulunuyor ve Çalımbay o oyunu örebilir.”

Spor ekranı: Galatasaray-Benfica (20.00/Tivibu Spor 1), Lietkabelis-Türk Telekom (TRT Spor Yıldız), Monaco-Anadolu Efes (21.00/S Sport 2), Postdam-Fenerbahçe (21.00/Tivibu Spor 2), Murcia-Tofaş (Tivibu Spor 3), Kızılyıldız-Fenerbahçe (22.45/S Sport), Thunder-Spurs (03.30/S Sport).

kapsül öneriyor

• Başrollerinde Beren Saat ve Kıvanç Tatlıtuğ’un olduğu Netflix filmi ‘İstanbul İçin Son Çağrı’nın resmî fragmanı. 
• INJI’nin teklisi: ‘Bellydancing’
• İBB Kültür’ün ‘Bir Yürüyüşten Notlar’ serisi: ‘Hasanpaşa-Kızıltoprak’
• Boğaziçi Üniversitesi'nden Doç. Dr. Zeynep Kadirbeyoğlu ve Doç. Dr. Umut Türem, istifaya zorlandıkları süreci anlatıyor: “Beni ben yapan yer.”
• Filozof Alain Deneault’nun verdiği söyleşi (çev. Haldun Bayrı): “Dünyayı vasatlar yönetiyor.”
• Liste: Türkiye'de faal durumda ve logosunda 'hayvan' figürü bulunan yayınevleri. 

günün sözü

“En iyi turşu sirkeyle olur.”

Türkiye’nin turşu alışkanlıklarını inceleyen araştırmaya katılanların yüzde 75.9’unun, “Sirke mi, limon mu?” sorusuna yanıtı.