Sayı: 977 - Ortalama okuma süresi: 4 dakika (1.250 kelime)

🌧️ Güney kesimleri hariç yurt geneli hafta sonunu yağışlı geçirecek. Bu yağışlar Doğu Anadolu’da kar şeklinde görülecek. 

$: 29,21 📈 €: 32,26 📈 BIST 100: 7.557 📉 ₿: 43.600 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, Birgün gazetesine 2 milyon liralık tazminat davası açan Selçuk Bayraktar var.

🎧 kapsül | günlük doz, poddy ve tüm podcast platformlarında.

Yokademi

Üniversite sıralamalarını yapan yetkili kurumlardan biri olan ODTÜ, ‘Dünyanın en iyi 3 bin üniversitesi’ sıralamasını açıkladı. Türkiye, ilk 500'de hiçbir okulla temsil edilmediği listede toplam 199 okulla yer aldı. En iyi dereceyi yapan üniversite 554. sıradaki Hacettepe oldu.

İTÜ 783., İstanbul Üniversitesi 799., Ankara Üniversitesi 800., ODTÜ ise 868. sırada yer aldı. Bu okulların ardından sırayla Koç Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Gazi Üniversitesi, Ege Üniversitesi ve Yakın Doğu Üniversitesi geldi. İlk 1.000 üniversite arasında Türkiye’den dokuz okul yer aldı.  

Son yedi yıldır, Türkiye’den hiçbir üniversite ilk 500’e giremedi. 

Sıralamayı hazırlayan ODTÜ bünyesindeki URAP (University Ranking by Academic Performance), “Bu durum, etki değeri yüksek dergilerdeki yayın sayılarımızın yeterince artırılamadığını göstermektedir” ifadelerine yer verdi.

Listenin ilk sırasındaki Harvard Üniversitesi’ni, Toronto Üniversitesi ve University College London (UCL) takip etti.

İçişleri Bakanlığı, eski tip nüfus cüzdanlarının kimlik kartı başvurusu yapılıncaya kadar geçerli olduğunu açıkladı. Eski tip sürücü belgelerinin değiştirilmesi için belirlenen son tarih ise 31 Aralık 2024.

Otomobilinde 800 gram uyuşturucu madde ve hassas terazi bulunan Yeşilay’ın eski Kilis şube başkanı Ahmet Zorlu tutuklandı. Suçlamayı reddeden Zorlu, aracın kiralık olduğunu söyledi.

Bakanlar Kurulu kararıyla Ağustos 2010’da kurulan Uluslararası Üniversiteler Konseyi Başkanı Orhan Hikmet Azizoğlu’nun kendisini akademisyen olarak tanıtmasına rağmen akademisyen olmadığı ortaya çıktı. Konseye bağlı 115 üniversite bulunuyor.

Hrant Dink cinayeti ile Dilan-Engin Polat çiftinin soruşturmasını yürüten savcı Gökalp Kökçü, Erzurum’a atandı. Polat soruşturmasında görev yapan polislerin bir kısmı açığa alındı.

Yargıtay, İstanbul'da görev yapan bir hekime sarf edilen “Çok küstahsınız” sözünü hakaret saymadı. Karar, emsal niteliği taşıyabilir.

Meteoroloji verilerine göre, Türkiye'de son 34 yılın en yağışlı ve son 53 yılın en sıcak kasım ayı yaşandı. Sıcaklık ortalaması 12.5 °C ile mevsim normallerinin 3.2 °C üzerinde, yağışlar 109.3 milimetre ile normaline göre yüzde 88 fazla ölçüldü. Türkiye'nin 67 noktasında sıcaklıklar, ekstrem değerlerine ulaştı.

bugünkü destekçimiz

Farkındalıkta sürdürülebilirlik!

• Suyu gerekmedikçe açık bırakmıyoruz.
• Çevreye duyarlı ürünler için daha çok para ödemeye hazırız.
• Kadınlar işte, eğitimde, sosyal hayatta erkeklerle eşit fırsatlara sahip olmalı diyoruz.

Cargill’in KONDA Araştırma Şirketi ile gerçekleştirdiği Sürdürülebilirlik Algı araştırmasından çıkan bu sonuçlar, tüketicinin sürdürülebilirlik konusunda farkındalığının yüksek olduğunu ortaya koyuyor.

Eylül ayında, Türkiye’nin 31 ilinde 91 ilçede 2 bin 57 kişiyle yapılan araştırmaya göre; “sürdürülebilirlik” terimi direkt telaffuz edilmese de yaşamın pratik yönlerini şekillendiren “tasarruf” ve “atık azaltma” konularına derinden bağlılar.

İklim krizi, toprak kirliliği ve sürdürülebilir bir gelecek arayışı gibi kritik küresel sorunları ele alan ülkemizde tüketici de bireysel çabaları kıymetli bir başlangıç olarak kabul ederek kolektif çözümler arıyor.

Gıda Çözümleri META Ürün Grubu ve Sürdürülebilirlik Direktörü Cem Beysel, “Araştırma içgüdünün somut bilgiye dönüşmesiyle birlikte katılımcılar arasında sürdürülebilir davranışlarda da paralel bir artış olduğunu gösteriyor. Sürdürülebilirlik, yenilikçilik ve toplum refahına yönelik süregelen bağlılığımız için de bir pusula olan bu araştırma, Türkiye'de daha sürdürülebilir ve eşitlikçi bir gelecek adına 1000 Çiftçi 1000 Bereket ve Yarının Kadın Liderleri gibi güçlü kurumsal sorumluluk programlarımızla yarattığımız etkiyi bizlere gösteriyor” diyor. 

Daha fazlası için araştırmanın detaylarına bu linkten ulaşabilirsiniz.

politika

Fotoğraf: Ruken Tuncel/bianet

TİP'in tutuklu vekili Can Atalay’ın meslektaşları ve partililer, AYM'nin verdiği ikinci hak ihlali kararının ardından Çağlayan’daki İstanbul Adalet Sarayı’nın önünde toplandı. Kararın yerel mahkeme tarafından derhal uygulanmasını isteyen grup, tahliye kararına kadar bekleyeceklerini söyledi. Mahkeme heyetinin 25 Aralık'ta tekrar toplanması bekleniyor.

CHP, toplam 126 belediye başkan adayını açıkladı. Çanakkale’de mevcut başkan Ülgür Gökhan’ın yerine Muharrem Erkek aday oldu. Ankara'da Elmadağ'da Adem Barış Aşkın, Güdül'de Mehmet Doğanay, Yenimahalle'de Fethi Yaşar; İstanbul'da ise Fatih’te Mahir Polat, Pendik’te Tarık Balyalı adaylığı açıklanan isimler. 

• Elmadağ ve Yenimahalle adayları, mevcut belediye başkanları. Fatih adayı Polat İBB genel sekreteri, Pendik adayı Balyalı ise İBB CHP grup başkanvekili görevindeydi.

İsmail Saymaz’ın yazısı: “Asıl operasyonu Akşener kendisine çekiyor.”

kültür - yaşam

Fotoğraf: Richard Levine / The Guardian

Doğa, bilim ve fotoğraf dergisi National Geographic, aralık ayı sayısı ile ABD’de son kez raflarda yer aldı. 135 yıllık dergi, bundan böyle satış noktalarında dağıtılmayacak; yalnızca kayıtlı aboneler için basılacak ve adreslerine gönderilecek. Nisan ayında derginin yazı işlerinde çalışan 19 editörün işine son verilmişti. 

ABD’de yapılan bir araştırmada, ‘geğirememe sendromu’ olarak da bilinen R-CPD hakkında, sağlık çalışanlarının farkındalık seviyesinin düşük olduğu ve hastalığın daha iyi anlaşılmasının teşhis ve tedavi oranlarını artırabileceği tespit edildi. Araştırma, geğiremeyen kişilerin fiziksel acının yanı sıra utanç, endişe ve depresyon yaşadığını ortaya koyuyor.

ABD’li oyuncu Vin Diesel, eski asistanı Asta Jonasson tarafından cinsel saldırıyla suçlanıyor. Jonasson, Diesel aleyhine açtığı davanın dilekçesinde, 2010’da ‘Hızlı ve Öfkeli’ serisinin beşincisinin çekimleri sırasında, oyuncunun bir otelde kendisine cinsel saldırıda bulunduğunu; saldırıdan saatler sonra ise Diesel’in kız kardeşi tarafından aranarak işine son verildiğini ifade etti.

Kapsül Kültür’ün bugünkü sayısı: ‘Şu ağaç süsleme geleneğimiz’

dünya

Fotoğraf: Vit Simanek / Depo Photos

Çekya’nın başkenti Prag’daki Charles Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’ndeki silahlı saldırıda hayatını kaybedenlerin sayısı 14’e yükseldi. Güvenlik güçleri, intihar eden  saldırganın motivasyonunu çözebilmiş değil. Şüphelinin Prag'a 21 kilometre mesafedeki bir köyden gelen 24 yaşındaki David Kozak isimli bir erkek olduğu belirtildi. Olay, ülke tarihinin en ölümcül silahlı saldırısı olarak kayda geçti. 

• Prag yakınlarındaki Klanovicky ormanında geçen hafta öldürülen bir baba ile iki aylık kızının da Kozak tarafından öldürülmüş olabileceği düşünülüyor.

ABD, Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda beş yıl önce öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın eşi Hanan Elatr’a sığınma hakkı tanıdı. Elatr sığınma başvurusunda, ailesinin Mısır’da gözaltına alındığını ve kötü muamelede bulunulduğunu; Kaşıkçı ile ilişkileri sebebiyle pasaportlarına da el konulduğu anlattı.

• Türkiye, Suudi Arabistan’la ilişkilerde gerilime yol açan Cemal Kaşıkçı dosyasını, geçen yılın nisan ayında Suudi Arabistan’a iade etmişti.

Kuzey Denizi'nde, Norveç'in Floroe kentinden İngiltere'nin Tilbury kentine yolculuk eden bir yolcu gemisi, şiddetli fırtına nedeniyle seyir kabiliyetini kaybetti. Geminin kaptan köşkünün camları patlarken geminin içine giren dalgalar nedeniyle elektrik kesintisi de yaşanıyor. Gemidekilerin hayati tehlikesi bulunmuyor. 

Belçika’nın batısında etkili olan Pia Fırtınası’nda yıkılan bir Noel ağacı nedeniyle 63 yaşındaki bir kadın yaşamını yitirdi. Olayda iki kişi de yaralandı. Pia Fırtınası, Hollanda’da da bir kişinin ölümüne neden olurken İngiltere’de ise trafiği olumsuz etkiledi.

Peru’daki bir altın madeninde meydana gelen çökme nedeniyle en az yedi madenci hayatını kaybetti. Yaşamlarını yitiren madencilerin cesetleri yerin yaklaşık 1.5 kilometre altında bulunuyor. Bölgede yüzlerce küçük ölçekli maden bulunuyor.

Yakında çıkacak olan Grand Theft Auto (GTA) 6 oyununun görüntülerini sızdıran 18 yaşındaki Arion Kurtaj isimli bir ‘hacker’ süresiz hastane cezasına çarptırıldı. Otizmli Kurtaj, uluslararası ‘Lapsus$’ çetesinin önemli bir üyesi olarak kabul ediliyor. Çetenin Uber, Nvidia ve Rockstar Games gibi teknoloji devlerine yönelik saldırıları firmalara yaklaşık 10 milyon dolara mal oldu.

• Mahkeme, Kurtaj'ın gözaltındayken şiddet uyguladığını ve düzinelerce yaralanma ya da mala zarar vermeye neden olduğunu vurguladı.

ekonomi

Fotoğraf: Depo Photos

TCMB, iki hafta vadeli 80 milyar liralık TL depo alım ihalesi açtı. Böylelikle 2006 yılından bu yana ilk kez TL depo alım ihalesi açılmış oldu. İhaleye bankalardan ortalama yüzde 42.18 faiz ile 193.9 milyar lira teklif geldi. 

• Merkez Bankası’nın likidite fazlalığını gidermek için başvurduğu yöntem olan TL depo alım ihalelerinin amacını uzmanlar, Türk lirasını daha zor ulaşılabilir ve daha kıymetli; dolayısıyla da kolay ulaşmanın yarattığı talep enflasyonun önüne geçebilmek şeklinde yorumluyor. 

Bankalardan FAST işlemi ile yapılacak para transferlerinde üst limit 50 bin liraya yükseltildi.

Motorinin litre fiyatına bugünden itibaren geçerli olmak üzere 1.61 lira zam yapıldı. Böylelikle İstanbul Avrupa yakasında motorinin litre fiyatı 37.11 liraya yükseldi.

Kasım ayında Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1 azalarak 2 milyon 525 bin 345 oldu. Oran düşük olsa da bu Şubat 2021’den beri görülen ilk gerileme. Ocak-kasım dönemindeki turist sayısında ise geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 10.82 artış kaydedildi.

Euro/dolar paritesi 1.10294’e çıkarak 10 Ağustos’tan bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaştı. Fed’in faiz indirme potansiyelinin artması, ABD ekonomisinde büyüme verisinin beklentilerin altında kalması gibi etkenler nedeniyle doların euro karşısında zayıfladığı yorumu yapılıyor.

spor

Fotoğraf: Abdurrahman Antakyalı / Depo Photos

Beşiktaş, 27 Aralık’a kadar sözleşmesi bulunan teknik direktör Rıza Çalımbay ile yollarını ayırdı. Çalımbay, Alanyaspor’a 3-1 kaybedilen maçın ardından futbolcuları hedef alan açıklamalar yapmıştı. Bir basın toplantısı düzenleyen Çalımbay, fesih görüşmelerine gitmeyen Feyyaz Uçar ve Samet Aybaba’ya kırgın olduğunu vurguladı.

• Maçta sakatlanan Alex Oxlade-Chamberlain sezonu kapattı. CAS, Beşiktaş'ın, eski futbolcusu Victor Ruiz'e faiziyle birlikte toplam 2.3 milyon euroyu aşan tazminat ödemesine karar verdi.

Onur Özgen’in yazısı: ‘Rıza Çalımbay kendini inkâr etti ve gitti’

Spor ekranı: Anadolu Efes-Baskonia (20.15/S Sport), ManCity-Fluminense (21.00/TV 8.5), Alba Berlin-Fenerbahçe (22.15/S Sport), Aston Villa-Sheffield United (23.00/beIN Sports 3), Rockets-Mavericks (04.00/S Sport).

kapsül öneriyor

Fragmanlarıyla bu hafta vizyona giren filmler ve Altyazı’nın yıldız tablosu. 

‘İlhan Erşahin's İstanbul Sessions’ canlı kaydı: ‘Live at Akra Hotels’

‘Nasıl Olunur’ podcastinde Nilay Örnek’in konuğu, Cambridge Üniversitesi fizik bölümü başkanı Mete Atatüre. 

Barış Aras ve Elif Çakırlar’ın fotoğraf serisi: ‘Syntax Error’

‘Aydaki Adam’ programında İlker Canikligil’in konuğu gazeteci Ertuğrul Özkök: ‘That Was A Good Life’

Netflix’in 30 Aralık’ta yayınlayacağı 2022 Dünya Kupası belgeselinin fragmanı. 

günün sözü

“Mesele yenmek ya da yenilmek değil. Beş oyuncumuz oraya sahipsiz bir şekilde gitti.”

‘Vize engeli’ nedeniyle İngiltere’de London Lions Women’a karşı oynanan FIBA Kadınlar EuroCup maçına beş sporcuyla çıkmak zorunda kalan Bursa Uludağ Basketbol Kulübü’nün başkanı Berk Aladağ.