Sayı: 999 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.377 kelime)

🌧️ Batı Karadeniz’in kıyılarında yağmur, dağlık bölgelerinde ise kar bekleniyor. Deprem bölgesi de yağış alacak. Yurdun geri kalan bölgelerinde önemli bir yağış yok. 

$: 30,24 📈 €: 32,97 📈 BIST 100: 8.090 📉 ₿: 39.984 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, 'Bit Palas' isimli romanında intihal yaptığı gerekçesiyle Mine Kırıkkanat'a tazminat ödemesine karar verilen yazar Elif Şafak var.

🎧 kapsül | günlük doz, poddy ve tüm podcast platformlarında.

Beton, millet, Sakarya

Türkiye genelindeki ormanlık alanlar, ‘hızla’ orman sınırları dışına çıkarılıyor.

19 Ocak tarihli kararla Bingöl, Bursa, Elazığ, Eskişehir, Kastamonu, Kocaeli, Konya, Kütahya, Manisa, Muğla, Sinop, Tokat ve Zonguldak’taki bazı alanlar orman sınırları dışına çıkarıldı.

Bu alanlar yaklaşık 600 hektara denk geliyor. 2018’den bu yana toplam 3 bin 200 adet futbol sahası büyüklüğündeki alan, orman vasfını kaybetti. En fazla ormanlık alanın imara açıldığı yıl ise 2022 oldu.

Bu alanların en az iki katı büyüklüğündeki Hazine arazileri, orman tahsisi için Orman Genel Müdürlüğü’ne verilecek. Ancak bu yerlerin karşılığında verilecek arazilerin aynı şehirde olacağına dair bir ibare kararda yer almadı. Ağaçlandırılan bir alanın ‘orman’ kimliğini kazanması için onlarca yıl geçmesi gerekiyor.

Türkiye Ormancılar Derneği Başkanı Hüsrev Özkara, şu anda 'orman dışına çıkarılması' kararını içeren birçok dosyanın bekletildiğini söyledi.

En çok orman vasfından çıkarılan illerin başında 4 milyon 180 bin 455 m² ile Bursa geliyor. Onu sırasıyla Manisa, İzmir, Mersin, Bingöl, Kütahya, Adana, Balıkesir, Kocaeli ve Osmaniye takip ediyor. Orman vasfının dışına çıkarılan alanların yüzde 82’si bu 10 ilde yer alıyor. 

Gökçer Tahincioğlu’nun haberi: ‘35 soruda Uğur Mumcu cinayeti’

Murat Sevinç’in yazısı: ‘Terörist’ ithamı, biraz akıl fikir testine dönüştü sanki!’

Timur Soykan’ın yazısı: “Malatya’daki Kırçuval Otel’in enkazında büyükşehir belediyesi voleybol takımının altı oyuncusu hayatını kaybetti. Takımın başkanı Latif Okyay, belediye başkanı olmak için otelin sahibi Zafer Kırçuval ile birlikte seçim kampanyası yürütüyor.”

Murat Yetkin’in yazısı: ‘Seçime kadar Hafize Gaye Erkan mı? Yoksa bu bir komplo mu?’

politika

Fotoğraf: Depo Photos

İsveç’in NATO’ya katılım protokolü, Türkiye adına TBMM Genel Kurulu’nda 55'e karşı 287 oyla kabul edildi. Toplam 346 milletvekilinin bulunduğu oylamada, dört vekil çekimser kaldı. AKP, MHP, CHP ve DEVA vekilleri İsveç'in NATO üyeliğine 'Evet' dedi. İYİ Parti, DEM Parti ve TİP'ten oylamaya katılan vekiller ret oyu kullandı. Muhalefet kanadında CHP’den 110 vekil, DEM Parti’den ise 50 vekil oylamada yer almadı. 

• Bu aşamada, İsveç'in NATO'ya katılması için sadece Macaristan’ın onayı gerekiyor. Başbakan Orban, parlamentonun İsveç'in üyeliğini ilk fırsatta onaylayacağını söyledi.

Tutuklu siyasi Demirtaş, annesi Sadiye Demirtaş’ın sağlık durumunun ağırlaşması üzerine Çorlu’dan kalkan özel uçakla Diyarbakır’a götürüldü. Yaklaşık üç saat kaldığı hastanede aile üyeleriyle görüşen Demirtaş, gece saatlerinde Edirne Cezaevi’ne döndü.

AKP, ‘cumhur ittifakı’nın Ankara ilçe belediye başkan adaylarını açıkladı. Polatlı, Ayaş, Etimesgut, Gölbaşı ve Kalecik'te MHP'nin adayları, kalan 20 ilçede ise AKP'nin adayları yarışacak.

İYİ Parti, üç ilde büyükşehir belediye başkan adaylarını açıkladı. Ankara adayı Cengiz Topel Yıldırım, İstanbul adayı Buğra Kavuncu, Balıkesir adayı Turhan Çömez oldu. Yıldırım, 2016-2018 yılları arasında CHP’nin eski lideri Kılıçdaroğlu’nun başdanışmanlığı görevini yürütmüştü. Kavuncu ve Çömez hâlihazırda milletvekili olarak Meclis’te.

CHP’nin Üsküdar belediye başkan adayı Sinem Dedetaş anlatıyor: “Kentsel dönüşüm ve sosyal politikalarda eksiklik görüyoruz.”

kültür - yaşam

Central Park, New York (Fotoğraf: Ismael Lima / Unsplash)

‘Time Out’ seçkisi: ‘The 50 best cities in the world in 2024’

Fox TV’nin isim ve logo değişikliği talebi RTÜK tarafından onaylandı. Kanal, yayın hayatına ‘Now TV’ adıyla devam edecek. Değişikliğin nedeni, Disney'in Fox TV'yi satın alırken isim hakkına da sahip olması ve bu hakkın kullanım süresinin sona ermesi.

Yönetmen İlker Çatak’ın ‘Öğretmenler Odası’ (Das Lehrerzimmer) filmi, Oscar Ödülleri'nde Almanya adına ‘En İyi Uluslararası Film’ kategorisinde aday gösterildi. Diğer aday filmler, Japonya adına ‘Mükemmel Günler’ (Perfect Days), İtalya adına ‘Ben Kaptanım’ (Io Capitano), İngiltere adına ‘The Zone of Interest’ ve İspanya adına ‘Kar Kardeşliği’ (La Sociedad de la nieve) oldu. 

Netflix, reklamlı abonelik modelinin aktif olduğu ülkelerde, reklamsız en ucuz paket olan ‘Temel Plan’ı tamamen kaldıracağını açıkladı. İlk aşamada, Kanada ve İngiltere’de yılın ikinci çeyreğinde ‘Temel Plan’ tedavülden kaldırılacak.

dünya

Fotoğraf: Omar Ashtawy / Depo Photos

ABD, Katar ve Mısır’ın arabuluculuğunda, İsrail ile Hamas arasında bir aylık ateşkes ilan edilmesi ve İsrailli rehinelerin Filistinli mahkûmlarla takas edilmesi konusunda büyük ölçüde anlaşmaya varıldığı bildirildi. Ancak, iki tarafın Gazze’nin geleceği konusundaki görüş ayrılıkları nedeniyle anlaşma sağlanamıyor.

• İsrail, Gazze’nin en büyük ikinci kenti Han Yunus’un kuşatıldığını duyurdu. İsrailli yetkililer, kuzeyden kaçan Filistinlilerin sığındığı güneydeki Han Yunus’un altındaki tünellerde, üst düzey Hamas yöneticilerinin saklandığını öne sürüyor. 

İran lideri Reisi, Ankara’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir araya geldi. Türkiye ve İran arasında farklı alanlarda yaklaşık 10 anlaşmanın imzalanması öngörülüyor. Ayrıca iki liderin gündeminde İsrail-Hamas savaşı ve PKK ile mücadele gibi konuların olması bekleniyor.  

Eski ABD Başkanı Trump, Iowa’dan sonra New Hampshire’da da Cumhuriyetçi Parti’de başkan adaylığı için yapılan ön seçimi kazandı. Partililer, rakibi Haley’e çekilme çağrısında bulunuyor. Sıradaki en önemli ön seçim 24 Şubat’ta Güney Carolina’da. 

Ukrayna sınırına yakın Belgorod kentinde, Rusya’ya ait bir askerî nakliye uçağı düştü. Rusya Dışişleri Bakanlığı, uçaktaki 65 Ukraynalı savaş esiri ve altısı mürettebat dokuz Rus’un hayatını kaybettiğini açıkladı. Ukrayna ise uçakta S-300 füze savunma sistemi olduğunu savunuyor. Uzmanlara göre paylaşılan görüntüleri, uçağın havada vurulduğunu destekler nitelikte. 

✍️ BBC’nin izlenimi: ‘ABD'de ‘işkence gibi’ bir infaz yöntemi perşembe günü ilk kez uygulanacak’

Çin’in Yunnan eyaletinde meydana gelen heyelanda 31 kişi hayatını kaybetti. 18 evin toprak altında kaldığı bölgede yeni bir heyelan riski nedeniyle büyük iş makineleri kullanılamazken ekipler kar yağışı ve dondurucu soğuk nedeniyle çalışmaları güçlükle yürütüyor.

ekonomi

Fotoğraf: Cumhur Yetmez / Depo Photos

Cumhurbaşkanı Erdoğan, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaş artış oranlarını memur emeklileriyle aynı seviyeye yükselteceklerini söyledi. Düzenleme Meclis’ten geçerse, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin altı aylık maaş artış oranı yüzde 42.6’dan yüzde 49.25’e yükselecek.  

• Ekonomist Aziz Çelik: “Emekli aylıklarının yüzde 42.6’dan yüzde 49.25’ yükseltilmesi ancak en düşük aylığın 10 bin TL’de kalması Hazine’nin işine yarayacak.”

Benzinin litresine 1.43 liralık zam yapıldı. Böylece İstanbul Avrupa yakasında bir litre benzin fiyatı 38.34 lira oldu. Vergi uzmanı Ozan Bingöl: “Ankara’da 45 litrelik bir depo benzin için, yan 1037 liralık ürüne 718 lira vergi ödeyip 1755 liraya almış olacağız.”

Motorlu taşıtlardan alınan özel tüketim vergisi, geçen yılın tamamında toplanan verginin yüzde 10’unu oluşturdu. 2023 başında 203 milyar liralık motorlu taşıtlardan alınan ÖTV hedefi, 441.2 milyarla gerçekleşmiş oldu. Avrupa’da araç fiyatlarının euro bazında en pahalı olduğu ülke olan Türkiye’de vergisiz 100 lira olan bir aracın vergiler dahil satış fiyatı en az 226 lira. 

✍️ BBC Türkçe’nin araştırması: ‘Türkiye'deki yüksek enflasyonda şirket kârlarının rolü ne?’

Türkiye’de satılık konut arzı aralık ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4.8 azaldı. Ayrıca reel satış fiyatlarındaki düşüş altıncı ayında da devam ederken yıllık artış oranı yüzde 0.2’ye geriledi. Enflasyondan arındırılmış yıllık reel kira artışı ise kasım ayına kıyasla 4.8 puan azalarak yüzde 13.5 oldu.

TÜİK, resmî enflasyon verileri ile algılanan enflasyon arasındaki farkı eleştirmeyi, ‘manipülatif ve art niyetli bir yaklaşım’ olarak tanımladı. Kurum, söz konusu farkın Avrupa ülkelerinde beş kata kadar çıkabildiğini ve ‘son derece doğal’ olduğunu açıkladı.

Cumhurbaşkanı kararıyla mülkiyeti Maliye Hazinesi, TEDAŞ ve TEİAŞ adına kayıtlı 73 taşınmaz özelleştirme kapsamına alındı. Bu taşınmazlar Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Batman, Edirne İstanbul, İzmir, Kırklareli, Konya, Mersin ve Muğla'da yer alıyor.

MEF Koleji Bahçeşehir kampüsü, ‘ticari kayıp’ gerekçesiyle kapatılıp başka bir koleje kiralanıyor. Gelecek yıl itibarıyla 500 öğrenci ve 150 çalışan okulsuz kalacak. Veliler, mevcut öğrenciler mezun olana kadar eğitimin devam etmesini talep ediyor.

TÜSİAD’da 250 bin lira olan derneğe giriş ücreti ve yıllık 175 bin lira olan dernek aidatına, şubat ayında yapılacak genel kurulda yüzde 50 artış yapılması bekleniyor. 

Venezuela’da 2023 yılı enflasyonu, resmî verilere göre yüzde 145.6, bağımsız kurumlara göre ise yüzde 193’e geriledi. Böylece Venezuela, dünya enflasyon liginde ilk sıradaki yerini Arjantin’e bırakarak Lübnan’ın ardından üçüncü sırada yer aldı. Türkiye, resmî rakamlara göre yüzde 64.77 enflasyonla, Venezuela’nın hemen ardında dördüncü sırada yer alıyor.

spor

Zverev, turnuvanın favorilerinden Alcaraz’ı 3-1’le geçti. (Fotoğraf: Aus Open)

Avustralya Açık tek erkeklerde yarı final eşleşmeleri Djokovic-Sinner ve Medvedev-Zverev oldu. Tek kadınlar yarı finalleri ise Zheng-Yastremska ve Sabalenka-Gauff olarak belirlendi. Yastremska, 1978’den beri Avustralya Açık’ta elemelerden gelip son dörde kalan ilk isim oldu.

• ‘0-40’ta Erman Yaşar, Aras Yetiş ve Emre Yazıcıol, turnuvayı konuşuyor.

Kapsül Spor’un bugünkü sayısı: ‘2023 Afrika Uluslar Kupası: Mesafeli turistler, adanmış ruhlar’

Spor ekranı: Başakşehir-Fenerbahçe (20.00/beIN Sports 1), Antalyaspor-Sivasspor (20.00/beIN Sports 2), Legia Varşova-Bahçeşehir Koleji (21.00/NTV), London Lions-Beşiktaş (22.30/TRT Spor Yıldız), Malaga-Tofaş (Tivibu Spor 3), Athletic Club-Barcelona (23.30/Tivibu Spor 4).

kapsül öneriyor

• ‘Oppenheimer’ başrolü Cillian Murphy’nin BBC Radio 6’da çaldığı 279 şarkılık liste. 
• ‘Pazar Sohbeti’nde Fatih Altaylı’nın konuğu gastronomi uzmanı Oğul Türkkan: ‘Yeme-içme sanatı’
• Nilay Örnek’in araştırma yazısı: Karaköy Gümrük (Küçük Cedid Han)
• Klinik psikolog Şule Öncü anlatıyor: “Hiçbir sevgili, anne babadan kalan borcu ödeyemez.”
• Kaan Sezyum’un yazısı: “Vatandaşına hayatta kalmayı yaşamak olarak kabullendirmeye çalışan bir coğrafyada yaşamak nasıl gidiyor?”
• Mehmet Tez’in yazısı: ‘Kargo’dan bugüne kalan şarkılar’

günün sözü

“Bir gün mezarlarımızda güller açacak ey halkım unutma bizi... Bir gün sesimiz hepinizin kulaklarında yankılanacak ey halkım unutma bizi…”

24 Ocak 1993 tarihinde bombalı suikaste uğrayan gazeteci Uğur Mumcu’nun 25 Ağustos 1975’te Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan ‘Sesleniş’ başlıklı yazısından.