Sayı: 1.041 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.529 kelime)

❄️ İç Anadolu’nun doğusu ve Doğu Anadolu’daki kar yağışı cumartesi günü sürecek. Pazar günü ise yurdun doğu kesimleri dışında parçalı bulutlu bir hava bekleniyor.

$: 32,05 📈 €: 34,70 📉 BIST 100: 9.111 📉 ₿: 63.682 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, yabancı uyruklu öğrenci sayısının fazlalığından şikâyet edilen Karabük Üniversitesi var. 

🎧 kapsül | günlük doz, poddy ve tüm podcast platformlarında.

Ben tekim

Türkiye’de 65 yaş ve üzeri kişilerin yüzde 20’si, bir diğer deyişle 1 milyon 669 bin 270 yaşlı yalnız yaşıyor. Bunun dörtte üçü gibi bir çoğunluğu kadınlardan oluşuyor. Tek başına yaşayan yaşlı oranı en fazla Balıkesir’de, en düşük ise Hakkari’de.

TÜİK’in 2023 yılı verilerine göre 65 yaş üzeri kişilerin yüzde 39’u ‘çocuklarına yük olmak istemediği’ için ileride huzurevinde kalmayı planlıyor.

Sağlık, yüzde 82’sinin mutluluk kaynağında ilk sırada geliyor. Geçmişi mutlulukla hatırlayanların oranı erkeklerde yüzde 74.5 iken kadınlarda yüzde 68.

Ayrıca ülke genelinde ücretsiz ulaşım hakkından faydalananların oranı yüzde 38. Burada erkekler (yüzde 43) ile kadınlar (yüzde 34) arasındaki oransal fark dikkat çekiyor.

Türkiye, yaşlı nüfus oranı bakımından 184 ülke arasında 67. sırada. Yaşlı nüfusun toplam nüfusa oranı yüzde 10. Ülke genelinde her dört haneden birinde en az bir yaşlı fert bulunuyor.

En fazla yaşlı nüfus oranına sahip il, yüzde 20 ile Sinop. Onu, yüzde 19.5 ile Kastamonu ve yüzde 18 ile Giresun izliyor. Yaşlı nüfus oranının en düşük olduğu il ise yüzde 3.5 ile Şırnak.

6 Şubat depremlerinden etkilenen illerde görev yapan aile hekimlerinin maaşları, 'performans hedeflerine ulaşılamaması' nedeniyle yaklaşık yarı yarıya kesintiye uğradı. İş bırakan aile hekimleri, bölgede deprem nedeniyle nüfus kaybı yaşandığını hatırlattı. 

İstanbul'da ‘Eros’ isimli kediyi darp ederek öldüren İbrahim Keloğlan'ın tutuklanmama gerekçesi, 'sanığın toplumda oluşan tüm baskıya rağmen duruşmaya gelmiş olması' olarak açıklandı. Gerekçede, üç yıllık cezada uygulanan 'iyi hâl' indiriminin gerekçesi de ‘cezanın sanığın geleceğindeki olası etkileri' oldu. 

İstanbul’da Oğuz Murat Aci’nin ölümüne neden olan T.C.’nin, kazadan önce arkadaşlarıyla benzinliğe girdiği ve annesi Eylem Tok'un kazayı haber aldığı görüntüler yayınlandı. Gazeteci Emrullah Erdinç, süreçteki son durumu değerlendiriyor. 

Eski başbakanlardan Çiller’e ait İstanbul Kilyos’taki denize sıfır arazi için yapılaşmayı üç kat artıran imar kararları, mahkeme tarafından ikinci kez iptal edildi. İBB’nin açtığı dava sonucu alınan 30 bin metrekarelik arazi için alınan kararda, istinaf yolu açık bırakıldı. 

Uzun süredir kolon kanseri tedavisi gören oyuncu Bahar Öztan, 61 yaşında hayatını kaybetti. Yeşilçam’da ‘gamzeli güzel’ olarak tanınan ve üç kez kanser atlatan Öztan, son dönemde ekranlardan uzaktı. 

İBB, 2019’dan bu yana kentin metro haritasındaki değişimi gösteren haritayı paylaştı.

‘BM Kadının Statüsü Komisyonu’ oturumuna katılan kadın hareketi temsilcileri anlatıyor: "Türkiye’de kadınlar plan değil, somut sonuçlar görmek istiyor.”

İsmail Saymaz’ın yazısı: “Zonguldak’ta hayatını cesedi yakılan maden işçisi Afganistanlı Vezir Muhammed Nourtani'nin sağ böbreği ve pankreası bulunamadı.”

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Tutuklu siyasi Demirtaş’ın, yerel seçime kısa bir süre kala DEM Parti’nin İBB adayları Beştaş ve Çepni’ye oy verilmesi için çağrı yapacağı öne sürüldü. Medyascope’un kulis haberine göre, Demirtaş sosyal medyadan ya da demeç vererek destek açıklayacak.

Gökhan Zan’ı adaylıktan çeken TİP, Hatay’da ‘Emek ve Özgürlük İttifakı’ adaylarını destekleme kararı aldı. İttifakta yer alan DEM Parti ve EMEP’in adayları seçimde yarışacak. Zan’ın seçim pusulasında adı, TİP’in amblemi altında yer alacak.

Gelecek Partisi adayları, Şanlıurfa ve Mardin’de AKP’li adaylar lehine seçimden çekildi. Video haber: Şanlıurfa’da ‘üçlü yarış’.

AKP, yüzde 2.18 ile yerel seçimde en düşük oranda kadın aday çıkaran parti oldu. Kadın aday oranı en yüksek parti ise yüzde 37.67 ile TİP.

Deniz Zeyrek’in yazısı: ‘Murat Kurum’a zor sorular?’

kültür - yaşam

Fotoğraf: Tengis Galamez / Unsplash

Son 50 yılın en sert kışını geçiren Moğolistan’da dondurucu soğuklar 5 milyona yakın hayvanın ölümüne yol açtı. Hayvancılıkla uğraşan 2 bin 250’den fazla aile, hayvanlarının yüzde 70’ini kaybetti; 7 binden fazla aile de yeterli gıdaya ulaşamadı. Ülkede, kurak geçen yaz sonrasında gelen çok sert kışları tanımlayan ‘dzud’ hava olayının, normalde her 12 yılda bir meydana geldiği ancak üst üste iki senedir ülkeyi etkisi altına aldığı biliniyor.

İtalya’da sular altındaki tarih öncesi yerleşimi La Marmotta’da beş adet kano bulundu. M.Ö 5700 ile 5100 yılları arasında yapıldığı tespit edilen kanolar, Akdeniz’de şimdiye kadar bulunan en eski kanolar olma özelliğini taşıyor.

📺 Video: ‘Star Wars’un hafızalara kazınan sahneleri, Empire State binasına yansıtıldı’

Kapsül Kültür’ün bugünkü sayısı: ‘Yeşilin vandalizm tonu’

dünya

Fotoğraf: Sergei Chuzavkov / Depo Photos

Ukrayna, Rusya’nın geniş çaplı bir saldırı dalgası başlattığını duyurdu. Buna göre Ukrayna topraklarına 90’dan fazla füze fırlatan Rus ordusu, İran yapımı 60 adet insansız hava aracını da bu saldırılarda kullandı. Ukrayna’da en az iki kişi hayatını kaybederken 14 kişi de yaralandı. Üç kişinin ise kayıp olduğu bilgisi geçildi. Volodimir Zelenski saldırıların ardından bir kez daha müttefiklerinden daha fazla silah talebinde bulundu.

ABD tarafından BM Güvenlik Konseyi’ne sunulan ve Gazze'de derhâl ateşkes ilan edilmesini, Hamas'ın elindeki rehineleri serbest bırakmasına bağlayan karar tasarısı, Çin, Rusya ve Cezayir’in oylarıyla reddedildi. Konsey'in 15 üyesinden 11'i tasarıya destek verdi. Bir tasarının geçmesi için konseydeki 10 oy normal şartlarda yeterli oluyor. Ancak Rusya ve Çin gibi daimî üyelerin bir oyu, tasarının veto edilmesine yeterli geliyor. 

• İsrail ordusu, Gazze’nin en büyük hastanesi Şifa’ya yönelik dört gün süren operasyonda yüzlerce Hamas militanının öldürüldüğünü, 500’den fazla şüphelinin gözaltına alındığını öne sürdü. Gözaltına alınanların 358’inin İslami Cihat üyesi olduğunu savunan İsrail, “Güçlerimize teslim olmayanlar mukavemet gösterdi ve ortadan kaldırıldı” açıklamasını yaptı. Hamas cephesi ise İsrail’in son iddiaları karşısında henüz bir açıklama yayınlamadı.

Yunanistan, yabancılara oturma izni sağlayan ‘altın vize’ programı için asgari yatırım limitini 250 bin eurodan 800 bin euroya yükseltti. Ülke bu yolla geçen yıl 2.5 milyar euro gelir elde etmiş ve yatırımcıların çoğu Çin ve Türkiye’den gelmişti. ‘Altın vize’, beş yıllık oturma izninin yanı sıra Yunanistan’da iş kurma ve eğitim ile Schengen Bölgesi’nde vizesiz seyahat sağlıyor.

Avrupa Birliği’ne katılmak için sekiz yıl önce başvuru yapan Bosna Hersek’le üyelik müzakereleri başlatılacak. Avrupa Komisyonu’nun bu yönde tavsiyesinin ardından Belçika’nın başkenti Brüksel’deki AB Liderler Zirvesi’ne katılan 27 üye ülkenin liderleri, Bosna Hersek'le görüşmelerin başlamasını kararlaştırdı. Müzakerelerin ne zaman başlayacağı henüz açıklanmadı. 3.2 milyon nüfusu bulunan Bosna Hersek’in birliğe katılımının yıllar alabileceği belirtiliyor.

İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının ardından Kızıldeniz’deki ticari gemileri hedef alan Husilerin, Çin ve Rusya’ya ait gemileri hedef almayacağına dair güvence verdiği belirtiliyor. Bloomberg, bu anlaşma karşılığında söz konusu iki ülkenin Husilere, siyasi destek sağlaması beklendiğini kaleme aldı. Husiler sadece İsrail, ABD ve İngiltere ile bağlantılı gemileri hedef aldıklarını söylüyor. Yine de zaman zaman hedeflerde oluşan ‘sapma’nın Çin ve Rusya’yı bu anlaşmaya ittiği söyleniyor.

ekonomi

Fotoğraf: Clem Onojeghuo / Unsplash

Merkez Bankası’nın 500 baz puanlık faiz artış kararı, gündemdeki yerini korumayı sürdürüyor. ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs, bu hamlenin Merkez Bankası’nın güvenilirliğini artıracağını ancak enflasyon beklentisine yönelik tek seferlik bu adımın bir faiz artırımı döngüsünün başlangıcı olmadığı yorumunu yaptı. Bank of America ise yıl sonuna kadar yeni bir faiz artırımı olmayacağı ve politika faizinin 250 baz puan indirilmesini bekliyor. 

• Selva Demiralp’in yazısı: “Ekonominin canını acıtacak bir sıkılaştırmanın yeni yeni başladığını ve bunun ancak yerel seçimlerden sonraki dönemde reel aktiviteyi etkilemesini bekliyoruz. Acı reçetenin maliyetini kim ne kadar ödeyecek? 
• Hakkı Özdal’ın yazısı: “Faiz kararı, 1 Nisan itibarıyla hızını artırması beklenen emeğe saldırı programının hücum borusu gibi öttü. Saldırı başladı.”

Motorinin litresine cumartesi gününden itibaren geçerli olmak üzere 1 liralık indirim bekleniyor. Böylece Ankara’da motorinin litresi 42.84 lira olacak.

BDDK’nın taşıt kredileri sınırlarındaki değişikliğe göre fatura değeri 1.6 milyon lira ve altında olan taşıtlarda krediler 48 ay, 4 ila 5 milyon lira arasındaki taşıtlar içinse 12 ay oldu.

Venezuela’da şubat ayında enflasyon geçen yıla kıyasla yüzde 374 gerileyerek yıllık bazda yüzde 76 oldu. Böylece enflasyon son 10 yılda ilk kez iki haneye düştü. Son üç ayda kaydedilen aylık yüzde 2.43, yüzde 1.7 ve yüzde 1.2 enflasyon oranları Türkiye’den daha düşük.

ABD’de Apple’a karşı piyasayı tekelleştirme ve rekabeti yok etme suçlamalarıyla dava açıldı. 15 eyaletin müdahil olduğu ve şu ana kadar şirkete açılan en kapsamlı davanın ardından Apple hisseleri yüzde 4 değer kaybetti. Böylece şirketin küresel kaybı yılbaşından bu yana yüzde 11’e çıktı. Ülkedeki akıllı telefon pazarında Apple’ın payı yüzde 70’ten fazla.

• The NYT’den Tripp Mickle’ın yazısı (çev: Oksijen): ‘Apple rüyası sona mı erdi?’

Rusya Merkez Bankası, politika faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 16’da sabit tuttu. Yıl sonu enflasyon beklentisi ise yüzde 4 ile 4.5 seviyesinde.

spor

Fotoğraf: Depo Photos

Bir dönem Sivasspor ve Başakşehir’de top koşturan eski Brezilyalı futbolcu Robinho, İtalya’da bir mahkeme tarafından tecavüz suçlamasıyla kesilen 9 yıllık cezasını çekmek üzere ülkesinde tutuklandı. 40 yaşındaki Robinho, 2013 yılında Milano’da bir kadına toplu tecavüzde bulunan erkeklerden biriydi.

Tolga Şardan’ın yazısı: “Trabzon merkezli bir yapılanma olacak TFF'de. İstanbul'daki futbolu şekillendirmeyi kendilerine amaç edinmiş söz sahibi güçlü bir grup, ellerinde milyarlarca liralık finans kaynağı gördükleri TFF ve futbolun şekillenmesi gücünü kaybetmek istemiyor.”

Spor ekranı: Gauff-Podoroska (19.30/TOD), Vavassora-Sinner (20.30/S Sport), Türkiye U21-Gürcistan U21 (20.30/A Spor), Olimpia Milano-Fenerbahçe Beko (22.30/S Sport), Macaristan-Türkiye (22.45/TRT Spor), Lakers-76’ers (05.30/S Sport).

kapsül öneriyor

Fragmanlarıyla bu hafta vizyona giren filmler ve Altyazı’nın yıldız tablosu. 

6 Şubat depremlerinde turnuva için gittikleri Adıyaman’daki İsias Otel’de hayatını kaybeden voleybolcu öğrencileri anlatan 140journos belgeseli: ‘olası kast’

Pınar Üzeltüzenci’nin yazısı: “Avantajlı kesimler bilinçli olarak başkalarının kültürüne dadandıklarında sanatçı, avantajsız olanlar başkalarının kültürlerini temellük ettiklerinde ise kitsch olarak değerlendirilir. Bu yüzden asıl parazitin kim olduğunu belki yeniden düşünmek gerekir.”

Banu Yelkovan ve Bağış Erten'ın sunduğu 'Yenilsen De Yensen De' bölümü: 'TS-FB: Dibe vurduk mu?'

İstanbul’un en eski sahafı Vahan Kocaoğlu'nun anısına, 2005'te verdiği söyleşi: ‘Benim bu hayal kişiliğim’

20. yaşına giren ‘Eternal Sunshine of the Spotless Mind’ın film müzikleri.

günün sözü

“Hocam üç gündür buradayım. Hiçbir teknik, taktik antrenmana alınmadım. Beni buradan alır mısınız?”

İlk kez davet edildiği A Millî Takım kampından Ümit Millî Takım’a gönderilen Beşiktaş forveti Semih Kılıçsoy’un, bu haberi almadan önce Beşiktaş’ın yöneticilerinden Feyyaz Uçar’la yaptığı telefon görüşmesindeki talebi.