Sayı: 1.072 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.362 kelime)

🌧️ Yurdun doğu kesimlerinde yağışlar sürüyor. Batı ve iç kesimlerde ise parçalı bulutlu bir hava bekleniyor. 

$: 32,20 📉 €: 34,75 📉 BIST 100: 10.055 📉 ₿: 63.024 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, İstanbul Sultanbeyli'de iki kişi tarafından uğradığı cinsel istismarın kayda alınmasının ardından mahalledeki 15 kişinin tehditle istismar ettiği 13 yaşındaki A.A var. 

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de. 

Çarçur

Hazırlayanlar: Emrah Temizkan, Ufuk Tanışan, Şeriban Alkış

Kamu harcamalarında tasarruf yapılmasına yönelik adımları içeren paket açıklandı.

Ne kadar bir tasarruf hedeflendiği belirtilmedi ancak hükümete yakın medya organlarında 100 milyar liralık (3 milyar dolar) bir hedef ileri sürülüyor.

Tasarruf hedeflenen alanlar birçok başlıkta olsa da taşıtlar, binalar ve kamu istihdamı başta geliyor. 

Bu kapsamda kamuda zorunlu ihtiyaçlar hariç yeni araç satın alma ve kiralama üç yıl süreyle durduruldu. Ayrıca kamu görevlilerinin yabancı menşeli araç kullanımı da yasaklandı. Bu madde 2021 yılındaki tasarruf genelgesinde de aynen yer alıyordu.

Deprem riski istisnasıyla, yeni bina yapımı ve alımı da üç yıl süreyle durduruldu. Kiralık binalarda sözleşme yenilenmemesi istendi. Ayrıca hizmet içi faaliyetlerin de kamu tesislerinde yapılması istendi. 

Fotoğraf: Depo Photos

Kamu kurumlarına üç yıl boyunca yalnızca emekli olan personel sayısı kadar alım yapılabilecek; ayrıca ‘esnek ve uzaktan çalışma modeli’nin de sinyali verildi. 

Savunma ve güvenlik hariç personel servisleri toplu taşıma olan yerlerde kaldırılacak. Yeni lojman ve sosyal tesis alımı, yapımı ve kiralanması süresiz olarak yasaklanacak. Lojman kiralarının ve sosyal tesis ücretlerinin ’rayiç bedel’ alınarak ekonomiye kazandırılması hedefleniyor. 

Kamuda çalışanların yönetim kurulu ücretlerine sınır getirileceği açıklandı ancak tavan sınır da belirtilmedi.

Söz konusu tedbirler, TBMM dışında tüm kamu kurum ve kuruluşlarını kapsıyor.

Bugün açıklanan paketin öncekilerden farkı, idari ve para cezası yaptırımı ‘taahhüdü’.

CHP bu başlıklardaki kesintilerle belediyelerin hedeflendiğini öne sürerken partinin lideri Özel, “Bu, örtülü bir IMF programıdır” dedi. 

‘Topluma bir mesaj’

Ekonomistler, tasarruf paketinin ‘maddi getirisinden ziyade topluma bir mesaj’ amacıyla açıklandığı görüşünde. Zira yapılan hesaplamalar, bütçe açığının ‘başka alanlardaki tasarruflarla’ kapatılabileceğini gösteriyor.

Örneğin 2023 yılındaki para cezaları tahsil edilirse bütçeye 470 milyar lira katkı sağlanabilir. Cengiz ve Kalyon İnşaat ortaklığında işletilen İstanbul Havalimanı’nın ödenmeyen 2022 ve 2023 kiralarının tahsil edilmesi 60 milyar liralık bir gelir anlamına geliyor. Geçen yıl devlet, Hazine garantili havalimanlarında şirketlere yaklaşık 7 milyar lira ödedi. 

Şimşek’in göreve geldiği Haziran 2023’te yaklaşık 37 milyon lira olan temsil ve ağırlama harcamaları yıl sonunda yaklaşık 17 katlık bir artışla 620 milyon lirayı aştı. Bu yılın ilk üç ayındaki harcamalar ise 801 milyon lira.

Dünya Bankası’nda yöneticilik de yapmış olan Coşkun Cangöz, programın sonuçlarının 2024’e değil 2025 yılına yansıyacağını öngörüyor.

Fotoğraf: Depo Photos

Manisa Soma’daki maden ocağında yaşanan patlamada hayatını kaybeden 301 işçi anıldı. Soma’ya giden CHP lideri Özel, “Soma'yı geride bıraktım. Hatırlamak istemiyorum” diyen maden işletmesinin sahibi Can Gürkan’a “İki elim yakandadır” sözleriyle seslendi. Anmada, milletvekilliği düşürülen tutuklu avukat Can Atalay’ın mektubu okundu. Seçil Türkkan’ın derlemesi (2019): ‘Bir tekmenin anatomisi’.

Muğla Bodrum’daki Cennet Koyu’nda Cengiz İnşaat’ın yapımına başladığı otel için  kapasite artışına onay verildi. Proje için ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verildi. Mehmet Cengiz’in 2012’de satın aldığı arazinin özelleştirme ihalesi hakkında Danıştay’ın iki kez verdiği iptal kararları uygulanmamıştı. Cengiz, 128 odadan oluşacak tesisin işletmesi için dünyaca ünlü mücevher firması Bulgari ile anlaşmıştı. 

Salacak Sahili'nde İBB’nin kaçak olduğu gerekçesiyle yıktığı Askadar Kafe’nin açtığı dört dava da reddedildi. Şu ana dek bölgede kaçak olduğu tespit edilen 11 kafeden dokuzu yıkıldı. 

Hastane randevuları için ‘önceden onay’ sistemi yürürlüğe girdi. Yeni sistemin şiddeti ve kaosu artıracağını söyleyen İstanbul Tabip Odası, uygulamadan vazgeçilmesi çağrısı yaptı. 

Edirne Valiliği, tarım arazilerini korumak için ‘tiny house‘ (küçük ev) olarak adlandırılan yapılara izin verilmeyeceğini duyurdu. Keşan ve Enez’de inceleme yapan kentin valisi Yunus Sezer, bu hafta 40 evin kaldırıldığını söyledi. Taşınabilir olan bu evler, gecelik kiralanabiliyor. 

Amerikan Ulusal Doğa Tarihi Müzesi küratörü Prof. Lorenzo Prendini, kaçakçılık suçlamasıyla İstanbul Havalimanı’nda gözaltına alındı. Prendi’nin çantalarından, sıvı dolu 88 plastik tüp şişe ve endemik türde yaklaşık 1.500 akrep, tarantula ve örümcek çıktı. New York’taki müzede örümcek ve akrepler üzerine çalışan Prendini, başka ülkelerden topladıklarını ülkesine götürdüğünü, Türkiye’de yasadışı olduğunu bilmediğini söyledi.

bugünkü destekçimiz

Kişisel bakımda 69 yıllık tecrübe

Evyap’ın sabun dışındaki ilk ürünü olan Arko, yenilikçi ürünleri ve müşteri odaklı yaklaşımıyla erkek ve kadın bakım ürünleri alanında liderliğini sürdürüyor.

Tam 69 yıldır kesintisiz olarak hayatımızda yer alan Arko, sadece ülkemizde değil, uluslararası arenada da milyonlarca tüketicinin vazgeçemediği bir marka olmayı başardı. Arko’nun başarısının ardında, kaliteden ödün vermeden titizlikle işlenmiş ürünlerin yanı sıra, tüketicilerin ihtiyaçlarını en ince ayrıntısına kadar dinleyen bir anlayışa sahip olması yatıyor. Bugün Arko, tıraşa hazırlık kategorisinde Arko Men ve cilt bakım kategorisinde Arko Nem markalarıyla liderliğini sürdürüyor. Arko Men, tıraşa hazırlık kategorisinde Türkiye’nin yanı sıra, Rusya’nın da lideri; bölgenin bir diğer önemli pazarı Ukrayna’da ise, önde gelen erkek bakım markaları arasında bulunuyor.

Mevcut kategorilerdeki yenilikçi bakış açısını farklı kategorilere de taşımayı hedefleyen Arko, bu yıl yepyeni imajıyla güneş bakım lansmanı gerçekleştirerek, bu kategoride de gücünü göstermeyi hedefliyor. Her kesimden ve her yaş grubundan insan tarafından sevilen ve benimsenen Arko, Türk halkının güvenini kazanarak kendi efsanesini yarattı. Bugün Arko sadece bir marka değil, aynı zamanda Türkiye’nin gurur duyduğu bir başarı öyküsü yazmış durumda…

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Yunanistan Başbakanı Miçotakis, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Ankara’da görüştü. Son bir yılda dördüncü kez görüşen ikili, ılımlı bir havada düzenledikleri basın toplantısında Kıbrıs için çözüm mesajı verdi. 

‘Terör örgütü propagandası’ suçlamasıyla hakkında soruşturma açıldı açılan Tunceli'nin DEM Partili belediye başkanı Cevdet Konak hakkında ifadeye çağrıldı. Konak’ın yerel seçim öncesi yaptığı konuşmaların suçlamaya konu edildiği öğrenildi. 

Ankara’da öldürülen Ülkü Ocakları’nın eski başkanı Sinan Ateş’in eşi Ayşe Ateş, eşinin  resmî görevi olmadan ‘darbe komisyonu’na yaklaşık 10 bin isimlik bir liste ilettiğini söyledi. Ateş, bu görevin danışmanlığını yaptığı MHP’li İsmet Büyükataman tarafından verildiğini belirtti. İsmail Saymaz’ın yazısı: “Beni öldürmeye karar vermişler.”

kültür - yaşam

Fotoğraf: Michael Clarke / Unsplash

Nepalli rehber Kami Rita, dünyanın en yüksek noktası Everest Dağı’na 29. kez tırmanarak kendi rekorunu tazeledi. 8 bin 849 metrelik zirveye ilk kez 1994'te tırmanan Rita’nın ardından dağa 27 başarılı tırmanışı olan Pasang Dawa geliyor.

Türk Dil Kurumu, ‘Türkçenin Köken Bilgisi (Etimoloji) Sözlüğü Projesi’ çerçevesinde hazırladığı ’Köken Bilgisi Sözlüğü’nün ‘A’ harfinin deneme sürümünü kullanıma sundu.

✍️ DW’nin derlemesi: ‘Sosyal medya: Güzellik dayatması genç kadınları hasta ediyor’

📺 ‘Uzay Macerası’ temalı Antalya Kum Heykel Festivali'nde 10 bin ton nehir kumuyla yapılan 200 eser sergileniyor.

dünya

Fotoğraf: Khaled Daoud / Depo Photos

İsrail ordusunun Refah’a yönelik kara harekâtı sürerken Gazze’nin kuzeyindeki Cibaliye’de de şiddetli çatışmalar yaşanıyor. Bölgeden ayrılmak zorunda kalan çok sayıda sivil, İsrail ordusuna ait tankların mülteci kampına yöneldiğini söyledi. Birleşmiş Milletler, Refah’a yönelik operasyonun başlamasının ardından 360 bin sivilin bölgeyi terk ettiğini duyurdu. 

• ABD Dışişleri Bakanı Blinken, İsrail’in Refah’taki sivilleri korumak için ‘inandırıcı’ bir planı olmadığını söyledi: “İsrail muhtemelen Hamas tarafından doldurulacak bir boşluğa ve kaosa neden olacak bir istikamette ilerliyor.”
• ABD’deki Duke Üniversitesi’nin mezuniyet töreninde kürsüye davet edilen komedyen Jerry Seinfeld, çok sayıda öğrenci tarafından protesto edildi. Onlarca öğrenci, Seinfeld’in kürsüye çıkmasının ardından “Filistin’e özgürlük” sloganıyla töreni terk etti.

Rusya lideri Putin, 12 yıldır savunma bakanlığı yapan Sergey Şoygu’ya yeni yönetiminde yer vermedi. Geçen günlerde resmî olarak beşinci dönemine başlayan Putin, Şoygu’nun yerine Başbakan Yardımcısı Andrey Belousov’u atadı. 68 yaşındaki Şoygu ise Rusya Güvenlik Konseyi'nin başına getirilecek. Savunma bakanlığı görevine askerî deneyimi az olan ekonomist Belousov’un getirilmesi, Putin’in savaşı ekonomiden bağımsız düşünmek istememesi olarak yorumlanıyor.

İspanya’nın Katalonya bölgesinde düzenlenen seçimleri birlik yanlısı Katalan Sosyalist Partisi kazandı. Katalan Sosyalist Partisi 135 sandalyeli bölgesel parlamentoda 42 milletvekili çıkardı. 10 yıldan uzun süredir iktidarda bulunan ayrılıkçı partilerin çoğunluğu kaybettiği parlamentoda koalisyon hükümeti oluşturabilmek için 68 sandalyeye sahip olmak gerekiyor. Bu bağlamda Katalan Sosyalist Partisi’nin Katalonya Cumhuriyetçi Solu ile koalisyon hükümeti kurmak için görüşmelere başlaması bekleniyor.

Gürcistan’da ‘yabancı ajan’ yasa tasarısı olarak tanımlanan yasal düzenlemeyi protesto etmek için büyük bir protesto gösterisi düzenlendi. Gösterilerde 20 kişinin gözaltına alındığı belirtiliyor. Parlamentoda son kez görüşülen ve Adalet Komisyonu tarafından kabul edilen tasarı yarın (14 Mayıs) parlamentoda oylamaya sunulacak ve kabul edilirse yasalaşacak. Tasarı, fonlarının yüzde 20’sinden fazlasını yurtdışından alan kurumların ‘yabancı etki ajanı’ olarak kaydedilmesi ve ceza almasını öngörüyor.

Kuzey Makedonya’nın yeni Cumhurbaşkanı Gordana Siljanovska-Davkova, yemin töreni sırasında ülkesini ‘Makedonya’ olarak adlandırdı. Bu durum Kuzey Makedonya ile 2018 yılında isim anlaşmazlığını sona erdiren Yunanistan’da tepkiyle karşılandı. Söz konusu anlaşma ile ülkenin ismi ‘Kuzey Makedonya’ olarak değiştirilmişti. Anlaşma, uluslararası hukuk uyarınca yasal olarak bağlayıcı ve süresiz olarak yürürlükte kalacak şekilde tasarlanmıştı.

Almanya’daki ‘Alexander von Humboldt Profesörlüğü’ ödülüne bu yıl Türk fizikçi Fatih Ömer İlday layık görüldü. Bu sayede 5 milyon euro değerinde maddi destek alacak olan İlday, lazer araştırmaları alanında önde gelen isimlerden biri olarak kabul ediliyor. İlday’ın, yeni bir araştırma merkezi kurup burada plazma araştırmaları, malzeme bilimi ve üretim mühendisliği alanları arasında köprüler kuran fikirler geliştirmeye devam etmesi bekleniyor.

ABD’li oyuncu Steve Buscemi, New York’ta bir kişinin saldırısına uğradı. Saldırı nedeniyle 66 yaşındaki Buscemi’nin sol gözünde morluk, şişlik ve kanama oluştu. Hastaneye kaldırılan oyuncunun durumu iyi. Soruşturmasının sürdüğü saldırıyı kimin gerçekleştirdiği ise henüz bilinmiyor.

spor

Fotoğraf: Christian Einecke / Depo Photos

Almanya’nın Essen kentinde düzenlenen Avrupa Okçuluk Şampiyonası’nda yarışan Mete Gazoz, klasik yay erkekler kategorisinde şampiyon oldu. Gazoz böylece Olimpiyat, dünya ve Avrupa şampiyonluğu kazanan ilk okçu unvanını da elde etti.

Süper Lig’de liderliğini sürdüren Galatasaray, 19 Mayıs akşamı saat 19.00’da karşı karşıya geleceği Fenerbahçe maçından 1 puan çıkarması durumunda şampiyonluğunu ilan edecek. 

Spor ekranı: Medjedovic-Medvedev (20.00/S Sport), Svitolina-Sabalenka (21.30/beIN Max 1), Barcelona-R.Sociedad (22.00/S Sport), A.Villa-Liverpool (22.00/beIN Sports 3), Cavaliers-Celtics (02.00/S Sport). 

kapsül öneriyor

Childish Gambino’nun yeni albümü: ‘Atavista’

Kapsül’de hafta sonu | Business: Derin sahtekârlık’, Pazar: ‘Anneler ve çocukları anlatıyor: 'Anneler Günü'

bantmag. seçkisi: ‘Ne okusak?’ 

Darian Leader’ın yazısı (çev. Ali Eren Ataş): ‘Yeni kaygı çağından yakınmak yerine ona kulak verin’

‘Soğuk Savaş’ın konukları Fatih Altaylı ve Özlem Gürses: ‘TekeTek Seçim Özel’

Ezgi Bakçay’ın yazısı: ‘Sanatçıları kim yarattı?’

günün sözü

“Bunu Rizeliye hakaret olarak, çay üreticisine hakaret olarak görüyorum. Çay fiyatını kabul etmiyorum.”

AKP’nin Rize’deki il başkanlığı önüne bir çuval çay döken çay üreticisi Osman Delihasan.