Sayı: 1.084 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika (1.575 kelime)

🌦️ Ege ve Karadeniz kıyıları haricinde tüm yurtta yağış bekleniyor. Hafta sonunun başlangıcıyla mevsim yaza dönecek.

$: 32,24 📈 €: 34,88 📉 BIST 100: 10.479 📉 ₿: 67.405 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, İsviçre'de geçirdiği trafik kazası sonrası tedavisinin devam ettiği yoğun bakımda hayatını kaybeden tarihçi Prof. Dr. Özlem Kumrular var. 

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de.

Yara zam

Türkiye'de çalışanların yüzde 52’si 'ara zam' yapılmazsa iş değiştirecek, yüzde 29’u da 'ek iş' arayışına girecek. 

İstihdam platformu ‘eleman.net’in çalışanlar ve işverenlerle yaptığı araştırmaya göre, ara zam olmazsa en fazla iş değiştirme güvenlik, gıda ve tekstil sektörlerinde görülecek. Bu sektörlerde maaş ortalamaları sırasıyla 28 bin 300 lira, 22 bin 400 lira ve 26 bin 700 lira.

Çalışanların yüzde 82’si, temmuz ayında asgari ücrete zam yapılması gerektiğini düşünüyor. Ayrıca çalışanların yüzde 51’i, temmuz ayında en az yüzde 50 oranında zam bekliyor.

İşverenlerin yüzde 42’si, asgari ücrete yapılmasa bile çalışanlarına zam yapacağını söylüyor. Bu işverenler en çok eğitim, restorancılık ve tekstil sektörlerinde. Zam yapsalar bile işverenlerin yüzde 50’si, yalnızca yüzde 10 oranında bir artış yapma eğiliminde. 

Zam yapmayacağını söyleyen işverenlerin oranı ise yüzde 35, yüzde 23’ü de ‘emin değil’.

İstanbul’daki 1 Mayıs kutlamalarının ardından tutuklanan 42 kişi için düzenlenen iki ayrı iddianamede, toplam 567 yıla kadar hapis cezası istendi.

ODTÜ’de geleneksel ‘Bahar Şenliği'nin Devrim Stadyumu'nda düzenlenmesine rektörlükten izin çıkmaması üzerine öğrencilerin kendi yapacağı şenlikte kullanılacak ses sistemi okula alınmadı. CHP heyeti, kapıda bekletilen ses sistemi ve öğrencileri kampüse soktu. Şenlikte, Can Ozan ve Pandami sahne aldı.

Dönemin bakanı Soylu'nun ‘Cumhuriyet tarihinin en büyük uyuşturucu operasyonu’ olarak nitelendirdiği ‘Bataklık’ davasında 73 sanık hakkında verilen beraat kararının gerekçesi açıklandı. Mahkeme, sanıkların bu paraların nereden elde ettiğini açıklayamamasının ‘kara para aklama suçunu’ oluşturmayacağına hükmetti.

Uzun bir süredir kanser tedavisi gören 38 yaşındaki oyuncu Gülşah Çomoğlu hayatını kaybetti. Birçok tiyatro oyununda rol alan Çomoğlu, 'Unutma Beni', 'Behzat Ç: Bir Ankara Polisiyesi' ve 'Yüksek Sosyete' gibi televizyon dizilerindeki rolleriyle hatırlanıyor.

Timur Soykan’ın yazısı: ‘Hâkimin şov cephaneliği’

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Sokak hayvanları için hazırlanan yasal düzenlemenin taslağı, AKP’nin Meclis grubuna gönderildi. Hürriyet’in ulaştığı metne göre, ilk etapta şikâyet edilen ve kuduz riski taşıyan sokak köpekleri toplanacak. Barınak koşullarında yaşamına devam edebilecek durumda olanlar ayrılacak, diğerlerine ise bir aylık sürenin sonunda ötanazi uygulanacak. Çevrede yaşayanların beslediği köpekler sokakta kalmaya devam edecek ancak kısırlaştırılacak. Konuyla ilgili ilk kez konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan: "İstiyoruz ki barınaklara alınan tüm hayvanlar sahiplenilsin. Başarabilirsek sonraki adıma ihtiyaç kalmayacağını düşünüyoruz". 

CHP’nin ‘gölge bakan’ olarak görevlendirdiği genel başkan yardımcıları, görev alanlarına ilişkin bakanlarla görüşmeye başladı. İlk temas, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Özhaseki’yle, CHP’li Gökan Zeybek arasında yaşandı. İkinci temas ise Dışişleri Bakanlığı Fidan’ın, CHP’li İlhan Uzgel’le bir araya gelmesiyle oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 9 Haziran tarihinden sonra  CHP lideri Özel’i ziyaret edeceğini söyledi.

BBC Türkçe’nin kulis haberi: ‘Kılıçdaroğlu’nun sert mesajları, CHP içinde nasıl yorumlandı?’

MHP lideri Bahçeli’nin danışmanlarından eski vekil Olcay Kılavuz görevden alındı. Sinan Ateş cinayetinden sonra tetikçiyi kaçırdığı iddia edilen Tolgahan Demirbaş, Kılavuz’un evinde gözaltına alınmıştı. İçişleri Bakanı Yerlikaya, karar öncesi Bahçeli’yi ziyaret etmişti. 

Deniz Zeyrek’in yazısı: ‘Tüccar diplomat dönemi geliyor!’

kültür - yaşam

Fotoğraf: Natalie Sym / Unsplash

AB ülkeleri arasında 2022 yılında turist yoğunluğunun en çok olduğu yer Yunanistan’ın Rodos, Mikonos, Santorini gibi Güney Ege adaları oldu. Otelciliğin ekonomideki payının en yüksek olduğu AB ülkesi de yüzde 7.1 ile Yunanistan. Eurostat’ın verilerine göre söz konusu adaların ardından en çok Yunanistan’ın Korfu gibi İyon Denizi’ndeki adalar, Hırvatistan’ın Adriyatik kıyıları ve İtalya’nın Güney Tirol bölgesi tercih edildi.

‘Buenos Aires güzeli’ 60 yaşındaki Alejandra Marisa Rodríguez, ‘Miss Arjantin’de ‘En İyi Yüz’ kategorisinde birinci oldu. Arjantin’de yarışmaya katılmak için 28 olan üst yaş sınırı ve evli olmama koşulu geçen yıl kaldırılmış; Rodríguez bu sayede yarışmaya katılabilmişti. Türkiye’de ilk kez 1929 yılında Cumhuriyet gazetesi tarafından düzenlenen güzellik yarışmalarına 18-27 yaşları arasında, hiç evlenmemiş ve çocuğu olmamış kadınlar katılabiliyor.

Türkiye, iklim krizi nedeniyle 2023 yılında 47 aşırı sıcak gün yaşadı. İklim değişikliği olmasaydı bu sayı 18.8 gün olacaktı. Dünya genelinde ise son bir yılda aşırı sıcaklara ortalama 26 gün daha eklendi.

dünya

Fotoğraf: Saher Alghorra / Depo Photos

İsrail ordusu, üç hafta önce kara harekâtı başlattığı Gazze’nin Refah bölgesindeki yayılımını genişletiyor. Birkaç gün önce bölgedeki bir çadır kente düzenlenen saldırıda en az 45 sivilin hayatını kaybetmesi, İsrail ordusunun yeni hava saldırıları gerçekleştirmesine engel olmadı. 1 milyon kişinin ayrılmasına karşın Refah’ta hâlen yüzbinlerce sivil barınıyor. 

• ABD yönetimi, İsrail’in çadır kente yönelik saldırısını ‘trajik ötesi’ olarak tanımladı ancak Refah’taki gelişmelerin ABD’nin İsrail’e askeri yardımını geri çekmesini gerektirmediğini duyurdu.

Rusya lideri Putin, Batılı ülkelerin Ukrayna’ya silah sağlayarak olası küresel bir çatışmayı tetikleyebileceğini söyledi: “Bu ciddi sonuçlar Avrupa'da ortaya çıkarsa, stratejik silahlar alanındaki eşitliğimiz göz önünde bulundurulduğunda, ABD nasıl davranacak? Küresel bir çatışma mı isteniyor?”. Putin ayrıca birliklerinin Ukrayna'ya gönderilmesinin küresel çatışmaya doğru atılmış bir adım olacağını vurguladı.

Kuzey Kore, içerisinde çöplerin yanı sıra propaganda broşürlerinin bulunduğu 260 balonu Güney Kore’ye gönderdi. Yetkililer, çöp içerdiği için halktan balonlara ve onlara bağlı plastik torbalara dokunmamalarını istedi. Balonlar, ülkedeki dokuz eyaletin sekizinde görüldü. Kuzey Kore, balonlarla Kore yarımadasının kuzeyine gönderilen propaganda broşürlerine misilleme olarak güneye çöp gönderme tehdidinde bulunmuştu.

Güney Afrika’da 28 milyon seçmen, ‘son 30 yılın en önemlisi’ olarak lanse edilen seçimlerde oy kullanmak üzere sandık başına gitti. Ülkedeki beyaz azınlık tarafından resmî devlet politikası olarak dayatılan ayrımcı ve ırkçı apartheid rejiminin 1994 yılında yıkılmasından bu yana tek başına iktidarda olan Afrika Ulusal Kongresi (ANC) partisinin bu konumunu yitirebileceği konuşuluyor. 2019’daki son seçimde yüzde 57.5 oy alan partinin hükümeti oluşturabilmek için ilk kez koalisyona mecbur kalması bekleniyor. 62 milyon nüfusu bulunan Güney Afrika’daki işsizlik oranı yüzde 32.

Polonya, yeniden Belarus sınırına 200 metrelik bir tampon bölge oluşturacak. Daha önce 2021’de de benzer bir uygulama devreye sokulmuştu. Karar, sınırda düzenlenen saldırıda bir askerin ağır yaralanmasının ardından alındı. Son dönemde Belarus’un Ortadoğu’daki ülkelerde turizm ofisi açması, bu ülkeden Polonya’ya geçmeye çalışan göçmenlerin sayısını artırmıştı. Sınırda konuşlu 5 bin 500 kadar askeri bulunan Polonya, sınırı güçlendirmek için 82 milyar lira harcamayı planlıyor.

Kolombiya’da Kongre, boğa güreşlerini yasaklayacak yasa tasarısını kabul etti. 2027 yılından itibaren boğa güreşlerini yasaklamayı öngören tasarının yasalaşması için Başkan Gustavo Petro’nun imzası gerekiyor. Bu imzaya da formalite olarak bakılıyor. Boğa güreşlerini bir asır önce yasaklayan Arjantin, Küba, Uruguay’ın yanı sıra Brezilya ve Şili’de de yasaklar bulunuyor. Ekvador, Meksika, Peru ve Venezuela’da ise boğa güreşleri hâlihazırda yasal olarak yapılıyor.

Almanya, ulaşım sektöründeki nitelikli işgücü açığına çözüm yaratabilmek adına yurtdışından personel alımına yöneldi. Bu bağlamda Tunus’tan makinist ve Türkiye’den elektronikçi olmak üzere toplam 700’e yakın uzman son üç yılda Almanya’nın en büyük demiryolu şirketi Deutsche Bahn’da (DB) işe başladı. Gelecek ay da 13 Mısırlı makinist, dil kurslarını tamamladıktan sonra görevlerine başlayacak. Şirket bu yıl toplam 30 bin yeni çalışanı işe almayı planlıyor.

ekonomi

Fotoğraf: Andy Li / Unsplash

Döviz kurlarının baskılanması nedeniyle ihracat sektörü durma noktasında. Türkiye’nin ihracatı nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre yalnızca binde 1, ithalat ise yüzde 4.2 arttı. İhracatçılar yüksek enflasyon nedeniyle büyüyemedikleri ve rekabet güçlerini kaybettiklerinden şikâyetçi. 

• Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2011 yılında, Türkiye’nin ihracatının 2023’te 500 milyar dolara ulaşacağı vaadinde bulunmuştu. Aradan geçen 13 yılda bu hedefin ancak yarısına ulaşılabildi. Türkiye 255.5 milyar dolarlık ihracatıyla dünya ticaretinden yüzde 1.08 pay alırken ihracatçı ülkeler sıralamasında 29. sırada. Son bir yılda 17 ihracatçı sektörden 10’u bir önceki yıla göre kayıp yaşadı.

Şişli Belediyesi, 'Gezici Kent Lokantası' uygulamasını başlattı. Toplam 1.000 kişilik yemek kapasitesine sahip olan lokanta, ilçe genelinde belirlenen farklı noktalarda hafta içi her gün saat 12.00-17.00 saatleri arasında hizmet verecek. Dört çeşit içeren menünün fiyatı 40 lira. 

Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinden Türkiye Maarif Vakfı’na 5 milyar 702 milyon liraya kadar kaynak aktarılacak. Vakıf, ‘yurtiçi ve yurtdışında okullar ile eğitim kurumları açmak amacıyla’, Haziran 2016’da Meclis’te alınan kararla kurulmuştu. 

Karayolları Trafik Kanunu kapsamındaki araç muayene hizmeti, özelleştirme programına alındı. Resmî Gazete’de yayımlanan karar doğrultusunda özelleştirme işlemlerinin 15 Ağustos 2027 tarihine kadar tamamlanması öngörülüyor.

THY, çalışanlarına bayramda ikramiye vermeyecek ancak ara zammı erken bir tarihe çekecek. Şirket, yüzde 30 olarak belirlenen maaş zammının, ‘çalışanların ekonomik koşullara daha hızlı adapte olabilmesi için’ temmuz ayından önce uygulanacağını açıkladı.

Güney Kore’deki yaklaşık 28 bin Samsung işçisi, 7 Haziran’da bir günlük greve çıkacak. Bu, 55 yıllık şirketin tarihindeki ilk grev olacak. Samsung’un yüzde 5.1’lik zam teklifine karşın sendika yüzde 6.5’lik bir ücret artışı ve şirketin kazancına endeksli bir ikramiye talep ediyor.

Forbes’un 40 yaş altı en zengin kadınlar listesinde şarkıcı Rihanna 1.4 milyar dolarlık servetiyle ilk sırada. 36 yaşındaki Rihanna’yı, 1.3 milyar dolarlık servetiyle 34 yaşındaki şarkıcı Taylor Swift takip ediyor. Listede 20’li yaşlarında iki kadın bulunuyor. 26 yaşındaki influencer ve kozmetik girişimcisi Kylie Jenner’ın serveti 750 milyon dolar, 2016 yılında yapay zekâ şirketi Scale AI’ın kurucusu 29 yaşındaki Lucy Guo’nun serveti ise 500 milyon dolar.

spor

Roland Garros ana tabloda ilk kez korta çıkan dünya 157 numarası raket Zeynep Sönmez, 22 numaralı seribaşı Emma Navarro'ya 6-2, 6-0 kaybederek turnuvaya veda etti. 

İngiltere Premier League ekiplerinden Bournemouth, devre arasında İspanya’nın Getafe takımından kiraladığı Enes Ünal’ın 16.5 milyon euroluk satın alma opsiyonunu kullanma kararı aldı. 27 yaşındaki millî futbolcu, yeni takımıyla dört yıllık sözleşme imzalayacak.

BBC derlemesi: ‘Sekiz soruda Şampiyonlar Ligi’nin yeni formatı’

Kapsül Spor’un bugünkü sayısı: ‘Galatasaray, 24. kez şampiyon: Okan Buruk faktörü’

Spor ekranı: Anadolu Efes-Karşıyaka (20.30/beINSports), Gasquet-Sinner (21.15/Eurosport 1), Olympiakos-Fiorentina (22.00/TV 8.5), Almanya-Türkiye (22.30/TRT Spor Yıldız).

kapsül öneriyor

‘BadBadNotGood’un beş şarkılık EP’si: ‘Mid Spiral: Growth’

Estonyalı animasyon sanatçısı Chintis Lundgren’in kısa filmi: ‘Toomas Beneath the Valley of the Wild Wolves’

‘Disko Kralı’ arşivinden tüm bölümler: ‘Feyyaz Yiğit'le Dünyamız ve Biz’

'Tuncel Kurtiz ve Dostları' bölümü (2010): 'Fikret Kuşkan'

Sanatçı Mark Hale, Beyoğlu’nda açılan 'Hoşgün Ressamı' adlı sergisini anlatıyor: “Bu resimler, kaybolma potansiyeli olan gizli köşeleri ve sahilleri koruma altına alıyor.”

Real Madrid’de ilk sezonunu yaşayan Arda Güler’in golleri ve unutulmaz anlar.

günün sözü

“Bu bizim keyfimiz değil. Kırk dakika ders anlatıyoruz, boğazımızın rahatlamasına bile karşılar.”

Karabük Safranbolu’da okullara gönderilen, ‘tasarruf gerekçesiyle çay makinaları ve ısıtıcıların kullanılmaması’ talimatına tepki gösteren öğretmen Zeki Çelik.